Enver Ziya Karal Osmanlı Tanzimat Dönemi indir - Tarihsuuru.com
Enver Ziya Karal Osmanlı Tanzimat Dönemi indir - Tarihsuuru.com
Enver Ziya Karal Osmanlı Tanzimat Dönemi indir - Tarihsuuru.com
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
istiyorlardı. Fakat Fransa buna taraftar değildi. Napolyon III, <strong>Osmanlı</strong> İmparatorluğu'nun<br />
Fransa'dan çok İngiltere'ye eğildiğini görerek ve Avusturya ile Prusya'nın beraberce hareket<br />
etmelerinden gocunarak Rusya'yı okşamaya ve ona gelecekte bir Fransız-Rus antlaşmasının<br />
mümkün olduğunu duyurmaya gayret ediyordu. Kongrenin başkanı Kont Walevski de<br />
imparatorunun düşüncesine ortak çıkarak, Rus üyelerinin sempatilerini kazanmak için onları,<br />
''Savaş alanında kazanamadığınız şan ve şeref tacını siyaset alanında kazanacağınıza eminim''<br />
sözleriyle karşılaşmıştı. Ruslar, Fransa'nın bu dönekliğinden faydalanarak, Kaynarca<br />
antlaşmasıyla kazanıp sonraki antlaşmalarla yeniledikleri imtiyazların bir kısmını olsun<br />
kurtarmak istedilerse de, <strong>Osmanlı</strong> ve İngiliz üyelerinin karşı koyması yüzünden iddialarından<br />
vazgeçtiler. Buna karşılık da İngilizlerle Türkler arasında önceden kararlaştırılmış olan ağır<br />
şartlar hafifleştilirdi. Neticede barış antlaşması aşağıda gösterilen hükümlerden kurularak<br />
imzalandı (30 Mart 1856).<br />
<strong>Tanzimat</strong>a gelinceye kadar, <strong>Osmanlı</strong> Devleti, Avrupa siyasetinde önemli bir denge rolü<br />
oynamasına rağmen, Avrupa'da geçen devletler genel haklarından faydalanmayı ne düşünmüş<br />
ve ne de istemişti. Fakat <strong>Tanzimat</strong> ile hızlaşan Batılılaşma devrinde <strong>Osmanlı</strong> dışişleri<br />
bakanları, yabancı devletlerle olan anlaşmazlıklarda devletler genel hakları prensiplerini,<br />
davalarını savunmak için kullanmak istemişlerdi. Yabancı devletler de <strong>Osmanlı</strong> Devleti'nin bu<br />
haklarından faydalanamayacağını ileri sürmüşlerdi.<br />
<strong>Osmanlı</strong> Devleti'nin, devletler genel haklarından faydalanamaması en çok Rusya'nın işine<br />
yaramakta idi. Çarların ulu orta imparatorluk işlerine karışmaları ve Hristiyan tebaanın<br />
hâmisi sıfatını takınmaları, buna açıkça işaret etmektedir. Rusya gibi <strong>Osmanlı</strong><br />
İmparatorluğu'na komşu olmayan ve onun kadar kuvvetli <strong>Osmanlı</strong> Devleti üzerine baskı<br />
yapamayacak durumda olan Fransa ve İngiltere, diğer Avrupa devletlerini peşlerinden<br />
sürükleyerek ve sadece bir müvazene (denge) düşüncesiyle <strong>Osmanlı</strong> İmparatorluğu'nun<br />
devletler genel hakları bakımından Avrupa devletleri arasına alınmasını Paris antlaşmasının<br />
yedinci maddesiyle tespit ettiler.<br />
''Haşmetlû Fransızların imparatoru ve haşmetlû Avusturya İmparatoru ve haşmetlû Büyük<br />
Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı kraliçesi ve haşmetlû Prusya kralı ve haşmetlû bütün<br />
Rusyalar İmparatoru ve haşmetlû Sardunya kralı, <strong>Osmanlı</strong> hükûmetinin Avrupa devletleri<br />
haklarından ve Avrupa devletleri konseyinden faydalanmasını kabul ettiklerini ilân ederler.<br />
Adı geçen hükümdarlardan her biri, <strong>Osmanlı</strong> Devleti'nin egemenliğine ve topraklarının<br />
tamlığına saygı göstermeyi kabul ederler ve saygının devam edeceği yolda birbirlerine kefil<br />
olurlar. Bu sebeple bu kurala aykırı her hareketi genel menfaatle ilgili bir mesele gibi<br />
sayacaklardır.''<br />
Antlaşmanın sekizinci maddesi, <strong>Osmanlı</strong> Devleti ile antlaşmayı imzalayan devletlerden biri<br />
veya birkaçı arasında bir anlaşmazlık çıktığı takdirde, anlaşmazlığın çözülmesi için tutulacak<br />
yolu şöyle göstermektedir:<br />
''<strong>Osmanlı</strong> Devleti ile antlaşmayı imzalayan devletlerden biri veya birkaçı arasında anlaşmazlık<br />
çıkarsa, <strong>Osmanlı</strong> Devleti ve onunla ihtilâflı taraf, kuvvete başvurmadan önce muahedeyi<br />
imzalamış olan diğer devletlerin aracılığına başvuracaklardır.''<br />
Antlaşmayı imzalayan devletler, Rusya'nın gelecekte <strong>Osmanlı</strong> İmparatorluğu'ndaki Hristiyan<br />
halkın çıkarı için herhangi bir müdahalesini önlemek için antlaşmanın dokuzuncu maddesiyle<br />
padişahın Hristiyan tebaası için verdiği bir fermanı değerlendirdiler.<br />
''Tebaanın refah ve saadetini başlıca iş bilen padişah, ırk ve din farkı gözetmeksizin,<br />
tebaasının durumunu düzenlemek için bir ferman vermekle, imparatorluğundaki Hristiyan<br />
ahali hakkında da yüksek ve cömert düşüncelerini ifade buyurdukları gibi, bu yoldaki<br />
düşüncelerinin yeni bir delilini göstermiş olmak için bu fermanı, kendiliğinden, antlaşmayı<br />
hazırlayan devletlere göndermeyi uygun bulmuşlardır. Antlaşmayı imzalayan devletler, bu<br />
fermanın yüksek değerini kabul ederler. Bu fermanın padişahın ne kendi tebaası ile olan
Change language