60Opis przedmiotu (sylabusu) na rok akademicki 2009/2010Wydział: <strong>Matematyczno</strong>-<strong>Fizyczny</strong>Jednostka organizacyjna US: Instytut FizykiKierunek / Specjalność: Fizyka / Fizyka i zastosowania komputerów, Fizyka biomedyczna, Fizyka i monitoringśrodowiskaRodzaj studiów: studia I stopniaKOD Przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Elektrodynamika13.2II16C104TrybRok Semestr Rodzaj zajęć:Liczba Punkty TypJęzykstudiówgodzin ECTS: przedmiotu wykładowystacjonarne III 5 wykład 45 7 obowiązkowy polskikonwersatoria 30niestacjonarneProwadzący przedmiot: dr hab. Mykola KorynevskyyWymagania wstępne: znajomość fizyki ogólnej i mechaniki teoretycznej, znajomość podstaw analizy matematycznej(pochodne, całki, równania różniczkowe, operatory różniczkowe, rachunek macierzowy, przestrzenie wektorowe)Cele przedmiotu: zrozumienie istoty i własności fizycznych pola elektromagnetycznego, wyjaśnienie zastosowań tejnauki w technologiach współczesnych, wykorzystanie formalizmu równań Maxwella do opisu zjawisk wytwarzania,przenoszenia i rejestracji pola elektromagnetycznego, nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemówteoretycznych oraz fizycznej interpretacji otrzymanych wyników.Metody dydaktyczne: klasyczny wykład z kredą przy tablicy z wykorzystaniem współczesnych środków (folie,prezentacja multimedialna) przy dyskusji omawianych wyników, ćwiczenia rachunkowe polegające na rozwiązywaniuzadań i problemów ilustrujących zagadnienia omawiane na wykładziePole elektromagnetyczne jak obiektywna własność materii. Atomistyczna natura ładunków elektrycznych.Elektrodynamika mikroskopijna i makroskopijna. Pole elektryczne i ładunki. Prawo Coulomba. Twierdzenie Gaussa-Ostrogradskiego. Operatory różniczkowe niezbędne w elektrodynamice.Pole magnetyczne. Prawo Biotta- Savarta-Laplace’a. Równaia Maxwella-Lorentza. Prawo zachowania dla energii pola elektromagnetycznego. Wektor Poitinga.Prawo zachowania dla pędu. Pęd elektromagnetyczny. Masa elektromagnetyczna. Proporcjonalność masy i energii.Ubytek Pole statyczne elektryczne i pole statyczne magnetyczne. Potencjał elektrostatyczny. Równanie Poissona.Funkcja Greena. Pole na wielkich odległościach od układu ładunków. Potencjały multipolowe. Potencjał wektorowy.Warunek „cechowania‖. Pole magnetyczne na wielkich odległościach od prądu. Dipol magnetyczny. Skalarnypotencjał magnetyczny. Płaskie liniowo-spolaryzowane fale elektromagnetyczne. Energia i pęd fali. Pakiet falowy.Prędkości fazowa i grupowa. Skalarny i wektorowy potencjały elektromagnetyczne. Spóźniony i wyprzedzającypotencjały. Spóźnione potencjały na wielkich odległościach od układu ładunków. Dipolowe promieniowanie (dipolHertza. Elementy elektrodynamiki makroskopijnej. Ładunki swobodne i związane. Wektory polaryzacji elektrycznej iindukcji. Wektor namagnesowania i makroskopijne pole magnetyczne. Równania materiałowe. Przenikalność ipodatność dielektryczna i magnetyczna. Elementy specjalnej teorii względności. Zasada względności Galilejusza ielektrodynamika. Hipoteza eteru spoczywającego i poruszającego się. Doświadczenie Torntona i Nobla, Mikelsona iMorly'ego. Hipoteza Lorenza i Fitzeralda o skróceniu długości poruszającego się ciała. Czterywymiarowa przestrzeńczas.Przekształcenia Lorenza. Potencjały Lienara - Vicherta.Forma i warunki zaliczenia: egzamin składający się z części pisemnej i ustnej, zaliczenie ćwiczeń na ocenę napodstawie dwóch kolokwiów pisemnychLiteratura podstawowa:J. Jakson. Elektrodynamika. PWN, Warszawa 1982.M. Zach. Pole elekrtomagnetyczne. PWN, Warszawa 1989.D. Griffiths. Podstawy elektrodynamiki. PWN, Warszawa 2001.R. Ingarden, A. Jamiołkowski. Elektrodynamika klasyczna. PWN, Warszawa 1980.W. Panowski, M. Phillips. Cllasical elektricity and magnetism. Addison-Wesley pub. Cambridge, 1965.T. Morawski, J. Dąbrowski, S. Dymoński i inni. Zbiór zadań z teorii pola elektromagnetycznego. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1990.Literatura uzupełniająca:L. Landau, E. Lifshyc. Mechanika i elektrodynamika. PWN, Warszawa, 1976.A W. Panofski, M. Phillips. Cllasical elektricity and magnetism. Addison-Wesley Pub. Com., Cambridge, 1965.
61Opis przedmiotu (sylabusu) na rok akademicki 2009/2010Wydział: <strong>Matematyczno</strong>-<strong>Fizyczny</strong>Jednostka organizacyjna US: Instytut FizykiKierunek / Specjalność: Fizyka / Fizyka i zastosowania komputerów, Fizyka biomedyczna, Fizyka i monitoringśrodowiskaRodzaj studiów: studia I stopniaNazwa przedmiotu: Fizyka kwantowa IKOD Przedmiotu:13.2II16C105TrybRok Semestr Rodzaj zajęć:Liczba Punkty TypJęzykstudiówgodzin ECTS: przedmiotu wykładowystacjonarne III 5 wykład 45 7 kierunkowy j. polski5 konwersatoria 30niestacjonarneProwadzący przedmiot: dr hab. Jacek StyszyńskiWymagania wstępne: znajomość fizyki ogólnej i mechaniki teoretycznej, znajomość podstaw analizy matematycznej(pochodne, całki, równania różniczkowe, rachunek macierzowy, przestrzenie wektorowe)Cele przedmiotu: zrozumienie istoty i probabilistycznej natury zjawisk kwantowych, wykorzystanie formalizmumechaniki kwantowej do opisu zjawisk kwantowych, nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemówz mechaniki kwantowej oraz fizycznej interpretacji otrzymanych wyników.Metody dydaktyczne: klasyczny wykład z kredą przy tablicy z wykorzystaniem współczesnych środków (folie,prezentacja multimedialna) przy dyskusji omawianych wyników, ćwiczenia rachunkowe polegające na rozwiązywaniuzadań i problemów ilustrujących zagadnienia omawiane na wykładzieTreści merytoryczne przedmiotu: Fizyczne podstawy mechaniki kwantowej, stara teoria kwantów. RównanieSchrödingera dla jednej cząstki. Interpretacja funkcji falowej, prąd prawdopodobieństwa. Stany stacjonarne. Postulatymechaniki kwantowej. Operatory hermitowskie i obserwable. Zasada nieoznaczoności Heisenberga. Cząstka swobodna.Paczka falowa cząstki swobodnej. Twierdzenie Ehrenfesta. Cząstka w nieskończonej studni potencjału. Barierapotencjału. Tunelowanie. Oscylator harmoniczny. Orbitalny moment pędu, zagadnienie własne. Rotator. Atom wodoru.Notacja Diraca, przestrzeń Hilberta; operatory- reprezentacja w bazie dyskretnej i ciągłej. Oscylator harmoniczny wreprezentacji liczby obsadzeń. Metoda wariacyjna, metoda Ritza. Rachunek zaburzeń niezależnych od czasu. Rachunekzaburzeń zależnych od czasu. Spin, macierze Pauliego, spinory. Równanie Pauliego. Moment pędu, składaniemomentów pędu, współczynniki Clebscha-Gordana. Symetrie w mechanice kwantowej. Równanie Diraca.Forma i warunki zaliczenia: egzamin składający się z części pisemnej i ustnej, zaliczenie ćwiczeń na ocenę napodstawie dwóch kolokwiów pisemnychLiteratura podstawowa:R. Liboff, Wstęp do mechaniki kwantowej, PWN Warszawa 1987L. Schiff, Mechanika kwantowa, PWN Warszawa 1977A. Dawydow, Mechanika kwantowa, PWN Warszawa 1967B. Śerdniawa, Mechanika Kwantowa, PWN Warszawa 1998I. Irodow, Zadania z fizyki atomowej i jądrowej, PWN Warszawa 1974L. Grieczko, W. Sugakow, O. Tomasiewicz, A. Fiedorcienko, Zadania z fizyki teoretycznej, PWN Warszawa 1975J. Brojan, J.Mostowski, K. Wódkiewicz, Zbiór zadań z mechaniki kwantowej, PWN Warszawa 1978Literatura uzupełniająca:M. Alonso, H. Valk, Qantum Mechanics: Principles and Applications, Addison-Wesley Publishing CompanyW. A. Harrison, Applied Quantum Mechanics, World Scientific PUblishing Co., 2005