01.12.2012 Views

1. Edukata 1-5

1. Edukata 1-5

1. Edukata 1-5

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Libër mësuesi<br />

për tekstet<br />

<strong>Edukata</strong> Shoqërore<br />

1-5


PËRMBAJTJA<br />

EDUKIMI SHOQËROR 1<br />

Kreu I. Kush jam unë? .............................................................................................. 9<br />

Mësimi <strong>1.</strong>3. Klasa ime.............................................................................................. 9<br />

Mësimi <strong>1.</strong>4 Lagjja ku unë banoj.............................................................................. 10<br />

Mësimi <strong>1.</strong>5 Nevojat dhe dëshirat e mia ............................................................. 11<br />

Kreu II. Unë dhe të tjerët.......................................................................................... 12<br />

Mësimi 2.1 Në familje............................................................................................. 12<br />

Mësimi 2.2 Në shkollë............................................................................................. 13<br />

Mësimi 2.3 Të kemi kujdes për gjërat.................................................................... 14<br />

Mësimi 2.4 Të kujdesemi për mjedisin.................................................................. 15<br />

Mësimi 2.5 Të kemi respekt për të tjerët............................................................... 16<br />

Kreu III. Të bashkëveprojmë................................................................................... 17<br />

Mësimi 3.1 Të mësojmë të punojmë së bashku..................................................... 17<br />

Mësimi 3.2 Të ndihmojmë atë që është në vështirësi........................................ 18<br />

Mësimi 3.3 Unë në familje...................................................................................... 19<br />

Mësimi 3.4 Në shkollë............................................................................................. 20<br />

Mësimi 3.5 Në lagje..................................................................................................... 21<br />

Mësimi 3.6 Këshillat e të tjerëve............................................................................... 22<br />

Kreu IV. Rregullat...................................................................................................... 23<br />

Mësimi 4.1 Loja dhe rregullat................................................................................. 23<br />

Mësimi 4.2 Të mësojmë të luajmë së bashku........................................................ 24<br />

Mësimi 4.3 Rregullat në familje.............................................................................. 25<br />

Mësimi 4.4 Rregullat në shkollë.............................................................................. 26<br />

Mësimi 4.5. Të mësojmë të rrimë së bashku............................................................ 27<br />

Kreu V. Jam vetëm në shtëpi.................................................................................... 28<br />

Mësimi 5.1 Jam vetëm në shtëpi.............................................................................. 28<br />

Mësimi 5.2 Në dyqan.................................................................................................. 29<br />

Mësimi 5.3 Semafori.................................................................................................. 30<br />

EDUKIMI SHOQËROR 1<br />

Kreu I. INDIVIDËT, GRUPET, INSTITUCIONET 36<br />

Mësimi <strong>1.</strong>1 Unë jam në klasën e dytë...................................................................... 36<br />

Mësimi <strong>1.</strong>2 Familja, Paraardhësit.......................................................................... 37<br />

Mësimi <strong>1.</strong>3 Familja, lumturia ime........................................................................... 39<br />

Mësimi <strong>1.</strong> 4: Banesa ime............................................................................................ 41<br />

Mësimi <strong>1.</strong>5 Komuniteti ku unë jetoj........................................................................ 43<br />

Kreu II. NJERËZ, VENDE, MJEDISE..................................................................... 45<br />

Mësimi 1: Rregullat në familje.................................................................................. 45<br />

Mësimi 2: Rregullat në klasë.................................................................................... 46<br />

Mësimi 3: Rregullat në lojë....................................................................................... 47<br />

Mësimi 4: Rregullat në mjedise publike.................................................................. 49<br />

3


4<br />

Kreu III. ZHVILLIMI INDIVIDUAL, TË DREJTAT, DETYRAT, PËRGJEGJËSITË 51<br />

Mësimi 3.1: Unë jam ndryshe.................................................................................... 51<br />

Tema 3.2: Nevojat e mia............................................................................................ 52<br />

Tema 3.3. Dëshirat e mia........................................................................................... 53<br />

Mësimi 3.4. Të drejtat e mia...................................................................................... 55<br />

Mësimi 3.5. Detyrat dhe përgjegjësitë e mia........................................................... 56<br />

Kreu IV. PUSHTETI, AUTORITETI, QEVERISJA.............................................. 58<br />

Mësimi 4.<strong>1.</strong> Llojet e shërbimeve............................................................................... 58<br />

Mësimi 4.2. Mjetet kryesore të komunikimit.......................................................... 59<br />

Mësimi 4.3. Mjetet informimit................................................................................. 60<br />

Kreu V. PRODHIMI DHE SHPËRNDARJA......................................................... 63<br />

Mësimi 5.<strong>1.</strong> Të mirat dhe shërbimet......................................................................... 63<br />

Mësimi 5.2. Zgjedhja ime - dëshira ime.................................................................. 64<br />

Mësimi 5.3: Prodhimi dhe shpërndarja................................................................... 65<br />

Kreu VI. RRUGA........................................................................................................ 67<br />

Mësimi 6.1 Shenjat rrugore........................................................................................ 67<br />

Mësimi 6. 2. Mjetet e udhëtimit................................................................................ 68<br />

Mësimi <strong>1.</strong>1 Traditat familjare................................................................................... 80<br />

Kreu IV. Individët, grupet dhe institucionet ....................................................... 81<br />

Mësimi 4.3. Si dhe me kë komunikojmë? ................................................................ 81


Hyrje<br />

Edukimi qytetar demokratik përmbledh në vetvete një tërësi konceptesh e vlerash<br />

themelore që janë të përbashkëta për të gjitha demokracitë moderne. Të kuptuarit<br />

si duhet i këtyre koncepteve, vlerave dhe marrëdhënieve të tyre në kushtet<br />

e ndryshimeve të shpejta, si dhe i rreziqeve që bartin është kushti paraprak për një<br />

pjesëmarrje të efektshme dhe të përgjegjshme të qytetarëve në procesin e rindërtimit<br />

demokratik.<br />

Libri në ndihmë të mësuesit ka si qëllim t`ju ofrojë mësuesve një alternativë<br />

ndihmëse për zhvillimin e orës së mësimit me metoda sa më bashkëkohore dhe me<br />

synimin që të nxisë te nxënësit të menduarit kritik. Synim i autores është që t`ju<br />

lehtësojë punën mësuesve për t’i aftësuar nxënësit për të fituar shprehi të ndryshme<br />

komunikimi, shprehi të punës në grup etj.<br />

Në libër janë rekomanduar teknika të ndryshme mësimdhënie në përshtatje me<br />

objektivat mësimore të temave. Për të gjitha modelet e rekomanduara është përdorur<br />

struktura trefazëshe e mësimit (PNP). Kjo strukturë është përdorur nga mësues me<br />

eksperiencë dhe krijon mundësi për përdorimin e teknikave të larmishme . Struktura e<br />

rekomanduar krijon përparësi për nxënësit duke shërbyer si udhërrëfyes i shkëlqyer<br />

për të gjitha kategoritë e niveleve të mësimnxënies.<br />

Struktura PNP ka përparësi edhe në drejtim të lexuarit dhe të nxënit të drejtuar<br />

nga mësuesi , duke krijuar hapësira të gjera në fushën e të kuptuarit,të vepruarit<br />

logjik dhe sidomos në fushën përpunimit të njohurive (punët praktike, veprimtaritë<br />

mjedisore etj).<br />

Me modelet e paraqitura nuk pretendojmë që të japim shabllonë ditarësh, në<br />

kuptimin e mirëfilltë, por struktura ditarësh me teknika që e ndihmojnë mësuesin<br />

për të ndarë me nacionalitet orën e mësimit.<br />

Shpresojmë që rekomandimet do të jenë të vlefshme dhe në ndihmë të mësuesve,<br />

që do të përdorin këtë libër.<br />

Për t`ju ndihmuar në organizimin sa më të mirë e më të suksesshëm të orës së<br />

mësimit dhe për të qenë larg monotonisë, shprehim bindjen që kombinimi i teknikave<br />

të mësipërme gjatë tri fazave të organizimit të mësimit, krijon hapësira krijuese, si<br />

për mësuesin dhe për nxënësin duke e bërë interesante, të këndshme dhe tërheqëse<br />

orën e mësimit.<br />

5


6<br />

����� �������<br />

������� ��������� �<br />

���������� �����<br />

��� �� ������������� ��������������<br />

�������� � ���� ������� ������� � ������<br />

�������� � ���� ������� ������� ��������<br />

��������� ������<br />

�� ���� ������� ������<br />

����� ������<br />

���� ��������� �����<br />

���������� �����<br />

������<br />

�������� ��������<br />

��������������� �������������������<br />

����� ���������� �������������������<br />

������������������<br />

��������<br />

�������������� ���� �� ���������<br />

��������� ������<br />

���������� ���� ��<br />

�<br />

�� ������ �������<br />

��<br />

��� ������� � ������������������������������<br />

������������<br />

������������������<br />

�����������������������<br />

����������������������������������������������������<br />

�����������������������<br />

�<br />

��� ����������� � ����������������������������<br />

��������������� ��������<br />

�����������<br />

���������������������������������������������������<br />

��������������������������������������������������<br />

�<br />

�������������� ������������������<br />

��� ��������� � ����������������������������<br />

����<br />

�����<br />

���������������������������������<br />

����������������������������������� ���������<br />

����������������������� ��������������������<br />

�������������������������������������<br />

�������<br />

���<br />

����<br />

���������<br />

�<br />

�<br />

�������������� � ��������� ������ ��<br />

�������<br />

��������<br />

�������������� ������������������<br />

�������������������������<br />

���������������������������<br />

�<br />

�<br />

������������������<br />

����������������������������<br />

�������������������������<br />

���������������<br />

�<br />

��� �������������<br />

�����<br />

��� �����������<br />

��������������<br />

��������������������������������������������<br />

����������<br />

������������������������������������������������<br />

����������<br />

���<br />

�������<br />

����<br />

�������<br />

���������<br />

�������<br />

�<br />

���������������������<br />

� ������������������������ �������������� ������������������<br />

�������� ����<br />

��������<br />

����������������������� �������������������������<br />

�����<br />

�<br />

��� ���������� � ������������������������� �������������� ������������������<br />

��������������������������<br />

���������������� ���������� ���������������������������<br />

�<br />

������������������<br />

���������������<br />

���������<br />

�������� ��<br />

�����������<br />

��� ���������� � ����������������������<br />

������������������������<br />

�����<br />

������������������������������������������<br />

����������������������������������������������<br />

�<br />

���������<br />

��������������� ������������������<br />

�����������������������������<br />

������<br />

�<br />

������������������<br />

������ ���� ��<br />

������������<br />

���������������<br />

������������������������<br />

�������������������<br />

�����������<br />

�<br />

� �������������������������������������� ��� �������<br />

���������<br />

�����������������<br />

�� ��<br />

�����������������������������������<br />

��� ������������<br />

������� ������������������������ ���������� ������������� �������������<br />


������������������<br />

������ ����������<br />

�������<br />

��������������<br />

�������<br />

����������������<br />

�����������������������<br />

�<br />

��� �������<br />

��������������<br />

����������������������������������������� ��������<br />

�������������������������������� ��������������<br />

���<br />

��<br />

������<br />

����������<br />

���<br />

�������<br />

����<br />

�������<br />

���������<br />

�������<br />

��<br />

������������������<br />

� �������������������������� �����������������<br />

����������������<br />

��������������������<br />

�������<br />

�������� ����<br />

��������<br />

�������<br />

����������������������������������������������<br />

��������������������������������<br />

��<br />

������������������<br />

��������������<br />

������������<br />

������������<br />

����������������������<br />

������������ ��������<br />

��������<br />

�<br />

��� ����������<br />

�������������<br />

�������<br />

�����������������������������������������<br />

������������������������ ������� �������� ����������<br />

��<br />

������<br />

�������������� ������������������<br />

�����������������������������<br />

��������������������������<br />

������������������<br />

�<br />

��� ��<br />

�������������<br />

�����������<br />

������������������������������������������������<br />

�����������<br />

���������<br />

���<br />

��<br />

����������<br />

��<br />

�������� ������� ���������������������������������������<br />

��� ������ � ������������������������ ��������������� ������������������<br />

���� ����� ���������������� ������������������������������������� �������<br />

��������������������������������<br />

��������<br />

������� �� �������<br />

�� ���� ����� ����������������������������������������<br />

��� ���������� � �������������������� ��������������� ������������������<br />

������� ��� ����������������������������������������������������<br />

����������������� ������������<br />

���������<br />

�����������������<br />

�� �������<br />

���������������������������������������������� ��� �������� � ������������������������������� ��������������� ������������������<br />

�����������������������������������������������������<br />

������������������� ����������������<br />

�����������<br />

�� �������������� ��������������������������������������� ��� �������������� � ��������������������������� ��������������� ������������������<br />

�������<br />

����������������������������<br />

����������<br />

�� ����������������������������������������������� �������� ���� � ����������������������� �����������<br />

��������<br />

������������������<br />

�������������������<br />

��<br />

�������������� ��� �������������������������<br />

��� �������� � �������������������������� �������������� ������������������<br />

������������<br />

���������<br />

�������<br />

������������������������������ �� ����������� ������<br />

��������� ���<br />

�������<br />

��<br />

�����������������������<br />

��� ���������� � ������������ ��������������� ��������������� ������������������<br />

�� �����<br />

������������������������������������������������� ������������<br />

��������������<br />

����<br />

�������<br />

����������������<br />

����������<br />

��<br />

������������������������������������<br />

��� ������������ � ���������������������������� ��������������� ������������������<br />

���<br />

�������������������<br />

�������������������������������������������������� �������<br />

�� �������<br />

��������������������������������������<br />

��� ������������ � ������������������� ����� ��������� ������������������<br />

����<br />

�������������������������������������������������� �������<br />

���������������������<br />

�������<br />

�����<br />

����������������������������������������������<br />

�<br />

7


8<br />

������������������<br />

���������������<br />

��������<br />

���������������������<br />

��������<br />

�<br />

��� ����������<br />

�����������<br />

������<br />

����������������������������������������������<br />

�������������<br />

������������������������������������������������<br />

�� ���������<br />

�������<br />

��������������������<br />

��<br />

����������������������������������������������������� ������������� � ��������������������������� ��������������� ������������������<br />

�����������������������������������<br />

��������<br />

��������������������� ���� ������������<br />

�� �������������������������������������������������� ��� ������������ � ������������������������� ���������������<br />

��������� �� �������<br />

������<br />

���������� ������������<br />

����������������<br />

� ������ ����������������������������������������������������<br />

�<br />

������������������������<br />

��<br />

���������������������������������������������� ��� �������� � ������������������������� �������������� ������������������<br />

���������� ���<br />

�����������������������������������������������������<br />

��������<br />

���<br />

��<br />

������������������������������������������������ ��� �������� � �������������������� ��������������� �������������<br />

������� �����<br />

�������������������������<br />

������������������������������������������������������<br />

��������<br />

���� ���<br />

����������������<br />

�������<br />

�� �������<br />

����������������������������<br />

��� ������� � ������������������������������ ��������������� ������������������<br />

���������<br />

������������������������������������������������������<br />

���������<br />

����������� ��<br />

�������<br />

�����<br />

�����������<br />

����������������������������������������������������<br />

��������<br />

�����������<br />

��<br />

������������������������������������������������������ ��� ���������� � ������������������������������ ��������������<br />

���������������<br />

����<br />

��������<br />

����������������������������������������������<br />

��<br />

����� ���������������������������������������� ��������� ���� � ����������������������������� ��������������� ��������������������<br />

���������������������������������������������������� ��������<br />

����������������<br />

�� ����������������������������������������������� ������� ����� � ��������������������������� ��������������<br />

���������<br />

������������������������<br />

�������������<br />

����������<br />

�� ���������� ������������������������������������������������ ������� � ��������������������� �������������<br />

�����������������������<br />

�� ���������� ���������� �<br />

�� ���������� ���������� �<br />


<strong>Edukata</strong> shoqërore 1<br />

Kreu I. Kush jam unë?<br />

Mësimi <strong>1.</strong>3. Klasa ime<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përshkruajnë klasën e tyre.<br />

- të tregojnë çfarë vendi zënë ata në klasë.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: klasë, sende, shokë, punë në grup<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të vizatuar.<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Loja e ditës Punë në grup Tryeza e rrumbullakët<br />

Ndërtimi i njohurive Punë e drejtuar Punë në grup Lexim, komente<br />

Përforcim Vizatim i lirë Punë individuale Vizatim<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: Loja e ditës<br />

Nxënësit vendosen në formë rrethi. Secili prej tyre duhet të thotë një fjalë për klasën. Ata<br />

duhet të tregojnë çfarë ka klasa e tyre, a ju pëlqen apo jo, a do të donin diçka tjetër etj.<br />

Mendimin që shprehin e argumentojnë me fjalët e tyre dhe duke sjellë fakte nga jeta e<br />

përditshme.<br />

Ndërtimi i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Mësuesja u lexon nxënësve mendimet e Mirit dhe Amelias për klasën e tyre.<br />

Nxënësit të nxitur nga mësuesja komentojnë fjalët e dy personazheve të librit si dhe foton.<br />

Ata përshkruajnë me fjalë të thjeshta klasën e paraqitur në fotografi.<br />

Vazhdon puna me detyrat: Detyra A: Nxënësit lidhin me shigjetë tek etiketa e parë<br />

objektet që ata kanë në klasë dhe tek etiketa dy objektet që duan të kenë. Mendimin e<br />

argumentojnë.<br />

Përforcim: Vizatim i lirë<br />

Në punë individuale nxënësit punojnë detyrën B. Ata vizatojnë në klasën e dhënë në foto<br />

mjetet që do të kishin dëshirë të kishin. Për këtë iu vijnë në ndihmë objektet e paraqitura<br />

rreth klasës (foto). Ekspozohen punët e nxënësve dhe bëhet vlerësimi i tyre.<br />

9


10<br />

Mësimi <strong>1.</strong>4 Lagjja ku unë banoj<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përshkruajnë lagjen ku banojnë;<br />

- të tregojnë lidhjet e tyre me shokët, shoqet dhe banorët e komunitetit ku jetojnë.<br />

- të krahasojnë lagjen e tyre me fotot e dhëna në libër.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: shëtitje, mjedis i gjelbëruar, lagje, aparat fotografik, urgjencë, optikë, farmaci,<br />

periferi, qendër.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të vizatuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Diskutime Pyetje-përgjigje E gjithë klasa<br />

Ndërtim i njohurive Punë e drejtuar Punë në grupe Lexim, komente<br />

Përforcim Ngjyrosim objektet Punë individuale Ngjyrosje<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat që duhen realizuar në këtë orë mësimi.<br />

Parashikim: Diskutime<br />

Mësuesja shkruan në tabelë titullin e mësimit dhe i nxit nxënësit të thonë çfarë mendojnë<br />

kur dëgjojnë këto fjalë.<br />

me shumë pallate rrugë të shtruara<br />

nuk ka kënd lojërash është me shtëpi private<br />

shokë, shoqe Kam Lagjja ku unë banoj Ndjehem e mbrojtur mirë<br />

kushërinj komshinj duhet të ketë e sigurt<br />

kënd lojërash më shumë pemë<br />

Ndërtim i njohurive: Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Mësuesja iu lexon nxënësve mendimet e Mirit dhe Amelias për një shëtitje<br />

në qytet Nxënësit të nxitur nga mësuesja sajojnë një shëtitje imagjinare në qytet duke<br />

përshkruar me fjalë të thjeshta atë që shohin.<br />

Detyra 1: nxënësit të ndarë në grupe komentojnë fotot e librit. Ata përshkruajnë me kujdes<br />

gjithçka shohin duke bërë krahasimin edhe me lagjen ku jetojnë.


Komentohet shprehja “Në lagjen tonë jemi si një familje e madhe”.<br />

Nxënësit shprehen me fjalët e tyre pse lagjja është si një familje e madhe.<br />

Përforcim: Ngjyrosje<br />

Detyra 2: në punë të pavarur nxënësit komentojnë objektet e dhëna në figurë. Këtu<br />

nxënësit shprehin dëshirat e tyre si do të donin të ishin këto objekte (në ngjyrë). Vlerësohet<br />

puna e çdo nxënësi.<br />

Detyra 3: këtë detyrë nxënësit e plotësojnë në shtëpi. Ata shkruajnë disa objekte që ju<br />

tërheqin më shumë vëmendjen në lagjen e tyre.<br />

Mësimi <strong>1.</strong>5 Nevojat dhe dëshirat e mia<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga nevojat e njeriut;<br />

- të listojnë disa nga dëshirat e njeriut;<br />

- të tregojnë ndryshimet midis nevojave dhe dëshirave.<br />

Të shpjegojë se nevojat dhe dëshirat janë të ndryshme për secilin<br />

Mjete e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: nevoja, dëshira, argëtim, të ndryshme, të domosdoshme, të përbashkëta.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të përcaktuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Bashkëbisedim Pyetje-përgjigje E gjithë klasa<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Punë në grupe Lexim, komente<br />

Përforcim Plotësim Punë individuale Vendosim numra<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Bashkëbisedim<br />

Mësuesja iu flet nxënësve për nevojat e gjithsecilit prej nesh, për të pasur një jetë sa më të lumtur.<br />

Nxënësit gjatë bashkëbisedimit listojnë disa nga nevojat dhe dëshirat e tyre, duke treguar edhe<br />

rëndësinë e tyre për jetën e njeriut. Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në tabelë.<br />

familje krijoj<br />

banesë luaj<br />

ushqim Nevojat Dëshirat këndoj<br />

kujdes shëndetësor të arsimohem dashuri stërvitem<br />

11


Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit me radhë tregojnë nevojat duke u bazuar edhe në fotot e dhëna në<br />

libër. Më pas tregojnë dëshirat e tyre.<br />

Duke treguar nevojat dhe dëshirat e tyre nxënësit vënë re se ato nuk janë të njëjta për të<br />

gjithë. Beni ka dëshirë të bëhet futbollist, Ana dëshiron të bëhet balerinë, ndërsa Ela ka<br />

dëshirë të bëhet mjeke.<br />

Dilet në përfundimin se nevojat janë të domosdoshme për të pasur një jetë sa më të mirë,<br />

kurse dëshirat jo. Dëshirat na japin neve kënaqësi, por nuk janë të domosdoshme për të<br />

pasur një jetë sa më të bukur.<br />

Përforcim: Plotësim<br />

Detyra 2. Në punë të pavarur nxënësit vendosin 1 për foton që tregon nevojë dhe numrin<br />

2 për foton që tregon dëshirë. Lexohen zgjedhjet e secilit nxënës. Korrigjohen gabimet dhe<br />

bëhet vlerësimi i nxënësve.<br />

12<br />

Kreu II. Unë dhe të tjerët<br />

Mësimi 2.1 Në familje<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të flasin për familjen e tyre;<br />

- të listojnë emrat e pjesëtarëve të familjes;<br />

- të tregojnë lidhjet midis pjesëtarëve të një familje.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme familjesh, lapsa me ngjyra, fletë formati.<br />

Fjalë kyç: familje, respekt, dashuri, shtëpi.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh E gjithë klasa Pyetje-përgjigje<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente Pyetje-përgjigje<br />

Përforcim Plotësim Shkruajmë fjalë Punë individual<br />

Zhvillimi i mësimit<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë togfjalëshin “Në familje”. Nxënësit japin mendime rreth këtij<br />

koncepti.


Ndjehem e sigurt<br />

Jam e lumtur M’i plotësojnë dëshirat<br />

Në familje<br />

E duam njëri-tjetrin Ndihmojmë njëri-tjetrin<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat, mësuesja lexon tekstin. Nxënësit të nxitur nga mësuesja dhe fotot në libër<br />

e ritregojnë atë. Pyetje: Prej sa personash përbëhet familja juaj? Cilët janë ata? A ju<br />

ndihmojnë kur keni nevojë? Po ju i ndihmoni ata?<br />

Përforcim: Plotësim<br />

Plotësohen vendet bosh me fjalët e përshtatshme duke u bazuar në figurë. Plotësimi bëhet<br />

me gojë dhe me shkrim.<br />

Detyrë:<br />

Argumentoni përse pjesëtarët e familjes e duan dhe e respektojnë njëri-tjetrin.<br />

Mësimi 2.2 Në shkollë<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të tregoni rolin e shkollës në shoqëri;<br />

- të respektoni mësuesit, shokët dhe shoqet.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të mjediseve të shkollës, lapsa me ngjyra, fletë formati.<br />

Fjalë kyç: shkollë, mësoj, argëtohem, shokë, shoqe, mësues.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Tryeza e rrumbullakët Mendim i lirë<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Plotësim Shkruajmë fjalë Punë individual<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Nxënësit ulen në formë rrumbullake. Secili duhet të thotë diçka për shkollën. Si është ajo, si<br />

ndjehen, çfarë mjedisesh ka, çfarë veprimtarie kryejnë në të,<br />

Mendimet e tyre mësuesja i shkruan në tabelë.<br />

mësoj<br />

batoj rregullat argëtohem<br />

Në shkollë<br />

respektoj mësuesen, shokë, shoqe njoh shokë dhe shoqe<br />

13


Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat, mësuesja lexon fjalët e Mirit dhe Amelias. Komentohen fotot në libër.<br />

Nxënësit përshkruajnë me imtësi ambientet e fotove, më pas ata bëjnë krahasimin me<br />

shkollën e tyre.<br />

Vazhdon puna me rubrikën Plotëso.<br />

Plotësohen vendet bosh me fjalët e përshtatshme duke u bazuar në figurë. Plotësimi bëhet<br />

me gojë dhe me shkrim.<br />

Përforcim:<br />

Detyra 2. Nxënësit iu përgjigjen pyetjeve të dhëna në libër, duke shprehur mendimin e<br />

tyre.<br />

14<br />

Mësimi 2.3 Të kemi kujdes për gjërat<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të listoni disa prej sendeve që keni në shtëpi dhe klasë;<br />

- të tregoni sjelljen tuaj në mjedisin ku jetoni;<br />

- të vlerësoni çdo gjë që ju rrethon.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme rreth temës së mësimit, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati dhe shkumësa me ngjyra.<br />

Fjalë kyç: kujdes, e drejtë, e gabuar, vlerësim.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Rrjeta e merimangës Mendim i lirë<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Plotësim Shkruajmë fjalë Punë individual<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Nxënësit ulen në formën e një tryeze të rrumbullakët. Një nxënës ka në dorë një rokele peri,<br />

të cilën ia hedh një shoku. Shoku duhet ta kapë rokelen e perit, të thotë emrin e një sendi<br />

që ka në shtëpi ose që ndodhet në klasë. Në të njëjtën mënyrë veprohet edhe me nxënësit<br />

e tjerë.<br />

Mendimet e tyre mësuesja i shkruan në tabelë.


Rafte<br />

kompjuter<br />

televizor<br />

mjete ngrënie<br />

sende<br />

lavatriçe<br />

mjete pune<br />

lodra<br />

libra<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata vënë në dukje sjelljet e<br />

fëmijëve për secilin rast.<br />

Diskutime. Të nxitur nga mësuesja ata sjellin raste nga jeta e tyre të ngjashme me ato të<br />

librit.<br />

Në të njëjtën mënyrë veprohet edhe me rubrikën Plotëso.<br />

Nxënësit pasi kanë venë në dukje sjelljet e fëmijëve, plotësojnë vendet bosh me fjalët e<br />

përshtatshme. Plotësimi bëhet me gojë dhe me shkrim.<br />

Përforcim: Detyra 2. Pasi kryhet detyra 2 nxënësit japin mesazhe për sjelljen e tyre në<br />

mjediset ku jetojnë e veprojnë.<br />

Mësimi 2.4 Të kujdesemi për mjedisin<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të përshkruani mjedisin ku jetoni dhe ta përkufizoni atë;<br />

- të tregoni lidhjen e ndërsjellë njeri-mjedis;<br />

- të evidentoni ndryshimet në mjedise të ndryshme.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: mjedis, lidhja njeri-mjedis, ndotje akustike, ndotje industriale, fshat, qytet,<br />

mirëmbajtje.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Mendim i drejtuar Pyetje përgjigje<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Mendim I lirë Mesazhe Punë në grup<br />

15


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja paraqet para klasës një poster me pamje nga mjedise të ndryshme (fshat, qytet,<br />

zonë industriale…) Ajo u drejton pyetjet nxënësve: Çfarë shihni në këtë pamje? Po në këtë<br />

tjetrën? E kështu me radhë për të gjitha pamjet. A ngjason ndonjëra prej tyre me mjedisin<br />

ku ju jetoni? Pse? Çfarë ndryshime ka midis tyre?<br />

Mendimet e tyre mësuesja i shkruan në tabelë.<br />

16<br />

fshat qytet lulishte e ndotur<br />

tym nga fabrikat trafik i rënduar<br />

ajër i ndotur Mjedisi ajër i ndotur<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata përcaktojnë llojin e mjedisit.<br />

Të nxitur nga mësuesja nxënësit tregojnë ngjashmëritë e mjediseve ku jetojnë me ato të<br />

librit.<br />

Vazhdohet me detyrën <strong>1.</strong> Nxënësit vendosin shenjën V për mjediset e pastra dhe X për<br />

mjediset e ndotura.<br />

Përforcim: Mendim i lirë<br />

Të ndarë në grupe nxënësit tregojnë rrugën që do të ndiqnin për të mbajtur sa më pastër<br />

mjedisin ku jetojnë. Lexohen dhe më pas vlerësohen punët e grupeve.<br />

Mësimi 2.5 Të kemi respekt për të tjerët<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përkufizojnë fjalën respekt;<br />

- të tregojnë pse duhet respektuar mendimi i shokut;<br />

- të respektojnë njëri-tjetrin dhe më të rriturit.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: respekt, mendim, ndihmë, bashkëmoshatarë.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Bashkëbisedim Bashkëbisedim Mendim i lirë<br />

Ndërtimi i njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Koment, Plotësim Shkruajmë fjalë Punë individuale


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Bashkëbisedim<br />

Mësuesja iu flet nxënësve për respektin në përgjithësi, duke sqaruar kuptimin e fjalës<br />

respekt. Në vazhdim i aktivizon nxënësit në një bashkëbisedim. Ata duke sjellë shembuj<br />

nga jeta e përditshme tregojnë se kur janë ndjerë të respektuar dhe kur jo në situata të<br />

ndryshme. Njëkohësisht tregojnë edhe raste kur pa dashur edhe vetë janë treguar të<br />

pasjellshëm, duke mos respektuar motrën, vëllanë, shokun etj.<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata vënë në dukje sjelljet e<br />

fëmijëve për secilin rast.<br />

Diskutime. Të nxitur nga mësuesja ata sjellin raste nga jeta e tyre, të ngjashme me ato të<br />

librit.<br />

Në të njëjtën mënyrë veprohet edhe me detyrën <strong>1.</strong><br />

Nxënësit pasi kanë vënë në dukje sjelljet e fëmijëve, plotësojnë vendet bosh me fjalët e<br />

përshtatshme. Plotësimi bëhet me gojë dhe me shkrim.<br />

Përforcim: Detyra 2. Disa nxënës lexojnë me radhë pyetjet, të tjerë iu përgjigjen. Merr<br />

pjesë e gjithë klasa.<br />

Kreu III. Të bashkëveprojmë<br />

Mësimi 3.1 Të mësojmë të punojmë së bashku<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të flasin për grupin dhe punën në të;<br />

- të vlerësoni rolin e secilit pjesëtar të grupit.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: puna në grup, harmoni, bashkëpunim<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Bashkëpunojmë Pastrojmë vendin e punës Aktivitet<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Turi I galerisë Vizatim i lirë Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Bashkëpunojmë<br />

Ndahet klasa në grupe. Mësuesja kërkon nga nxënësit:<br />

17


18<br />

Grupi I: të sistemojnë mjetet në raftin e klasës;<br />

Grupi II: të pastrojnë, ujitin vazot me lule në dritare;<br />

Grupi III: të pastrojnë dhe sistemojnë bankat.<br />

Në përfundim të punës nxënësit shprehen se punën që bënë në grup do ta bënin më mirë<br />

dhe më shpejt vetë apo në bashkëpunim me shokët dhe shoqet. Dilet në përfundimin se<br />

puna në grup lehtëson individin dhe shkurton kohën.<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata tregojnë punët që kryejnë<br />

fëmijët për secilin grup duke nxjerrë në pah se puna në grup duke ndarë detyrat e<br />

gjithsecilit shkakton më pak lodhje dhe më shumë kënaqësi.<br />

Diskutime. Të nxitur nga mësuesja ata sjellin raste nga jeta e tyre të ngjashme me ato të<br />

librit.<br />

Në të njëjtën mënyrë veprohet edhe me rubrikën Plotëso.<br />

Përforcim: Detyra 2. Në grupe nxënësit bëjnë një vizatim. Tema zgjidhet nga vetë grupi. Në<br />

përfundim të punës nxënësit komentojnë punën e tyre dhe të shokëve. Puna më e bukur<br />

varet në këndin e krijuesit të vogël.<br />

Mësimi 3.2 Të ndihmojmë atë që është në vështirësi<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të tregojnë kuptimin e fjalës ndihmë;<br />

- të tregojnë raste nga jeta e përditshme kur ju është dashur të jepni e të merrni ndihmë.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: ndihma, nevojë, vështirësi, probleme<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Kllaster Mendim i lirë<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Diskutime Diskutime Punë individual<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë fjalën NDIHMË. Pyet nxënësit: Ç’ju kujton kjo fjalë? Kur ju<br />

është dashur ndihmë? Kur keni dhënë ndihmë?<br />

Mendimet e tyre mësuesja i shkruan në tabelë.


Kur mësoj<br />

Kur vizatoj kur pastroj shtëpinë<br />

Ndihmoj vëllanë Sende kur ndihmoj nënën<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Tregojnë se çfarë ndihmë është<br />

dhënë në çdo rast. Më pas tregojnë shembuj nga jeta e tyre e përditshme kur ju është<br />

dashur të marrin dhe të japin ndihmë.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Të ndarë në grupe nxënësit evidentojnë ndihmën që është dhënë për çdo rast.<br />

Përforcim: Detyra 2. Po në grupe nxënësit tregojnë ndihmën që do t’i jepnin shokut apo<br />

shoqes në vështirësi. Lexohen punët e grupeve dhe vlerësohet grupi më i mirë.<br />

Mësimi 3.3 Unë në familje<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të tregoni rolin tuaj në familje domosdoshmërinë e secilit prej pjesëtarëve të saj;<br />

- të përshkruani rolin e anëtarëve të familjes.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati.<br />

Fjalë kyç: familje, punë shtëpie, anëtarët e familjes.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Diskutime Mendim I lirë<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente, krahasim Përshkrim<br />

Përforcim Diskutime plotësim Punë individual<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Stuhi mendimesh<br />

Mësuesi/ja lexon fjalët e Mirit dhe Amelias. Më pas u drejton atyre pyetjet:<br />

Po ju, çfarë punësh bëni në shtëpinë tuaj? Kush ju ka mësuar të punoni? A ndihmojnë të<br />

gjithë anëtarët e familjes në punët e shtëpisë? Thuaj diçka për njërin prej tyre.<br />

Nxënësit diskutojnë për vete dhe për anëtarët e familjes së tyre duke treguar rolin e<br />

gjithsecilit në familje.<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Nxënësit vërejnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata tregojnë veprimet që kryejnë fëmijët dhe<br />

familjarët e tyre në çdo foto.<br />

19


Detyra <strong>1.</strong> Nxënësit me gojë dhe më pas me shkrim plotësojnë vendet bosh me fjalë që<br />

tregojnë punë. P.sh. Miri dhe motra e tij Blerta po pastrojnë enët. Fëmijët e klasës së I-A po<br />

përgatitin ëmbëlsirë në konkursin “Ëmbëlsira më e shijshme”. Elona po hekuros fustanin që<br />

do të veshë për ditëlindjen e Amit. Ermali dhe Ina i pëlqejnë shumë lulet. Ata i ujitin çdo<br />

mëngjes ato. Briana pastron oborrin e shtëpisë. Mbeturinat ajo i hedh në vendin e duhur.<br />

Përforcim: Detyra 2. Në grupe nxënësit shkruajnë në fletë formati punët që mund të<br />

kryejnë.<br />

20<br />

Mësimi 3.4 Në shkollë<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të tregoni se si mund të mbahet pastër mjedisi ku jetoni;<br />

- të sillni raste nga jeta e përditshme kur ju është dashur të jepni apo merrni ndihmë.<br />

- të përshkruani një aktivitet që zhvillohet në shkollë.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme në lidhje me mësimin, lapsa me ngjyra,<br />

fletë formati. Fjalë kyç: Bashkëpunoj, kujdes, komunikim, vatër.<br />

Aftësitë: Të shprehur, të komentuar, të plotësuar<br />

Struktura PNP Metoda Teknika Veprimtari<br />

Parashikim Parashikim me terma paraprake Kllaster Punë në grup<br />

Ndërtim I njohurive Punë e drejtuar Lexim, komente,<br />

krahasim<br />

Përshkrim<br />

Përforcim Përshkrim Punët në grup Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Parashikim me terma paraprake<br />

Ndahet klasa në grupe. Mësuesja iu shpërndan grupeve fisha nëpër të cilat ka shkruar emra<br />

të aktiviteteve që kryhen në shkollë. Pastrojmë oborrin e shkollës. Sistemojmë mjetet në<br />

klasë. Mbjellim një pemë në oborrin e shkollës. Nxënësit duhet të renditin veprimet që<br />

kryhen për çdo veprimtari dhe vlerën e tyre.<br />

Ndërtim i njohurive - Punë e drejtuar<br />

Hapen librat. Nxënësit komentojnë fotot duke treguar veprimet e fëmijëve.<br />

Më pas nxënësit vazhdojnë me rubrikën Punojmë – Diskutojmë – Mësojmë


Detyra <strong>1.</strong> Të ndarë në grupe nxënësit evidentojnë ndihmën që është dhënë për çdo rast.<br />

Përforcim: Po në grupe nxënësit tregojnë ndihmën që do t’i jepnin shokut apo shoqes në<br />

vështirësi. Lexohen punët e grupeve dhe bëhet vlerësimi i tyre.<br />

Detyrë:<br />

Renditni disa nga detyrat tuaja në shkollë.<br />

Mësimi 3.5 Në lagje<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të ndihmojnë për një lagje sa më të pastër.<br />

- të diskutojnë dhe vlerësojnë njerëzit dhe mjedisin ku jetojnë.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Lagje, mjedis, rregull, ndihmë.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Përvijim i të menduarit Diskutim E gjithë klasa<br />

Ndërtim i njohurive Bisedojmë së bashku Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Shkrim i shpejtë Mesazh Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Përvijim i të menduarit<br />

Nxënësit tregojnë fotot që kanë sjellë nga lagjja e tyre. Mësuesja i nxit nxënësit të<br />

diskutojnë rreth tyre. Lagjet me shtëpi karakteristike, me ndërtesa të larta, me rrugë të<br />

shtruara, me kënd lojërash, me vende të ndryshme publike çlodhëse dhe argëtuese.<br />

Ndërtim i njohurive - Bisedojmë së bashku<br />

Hapen librat. Nxënësit lexojnë fjalët e Mirit dhe Amelias dhe më pas komentojnë fotot.<br />

Aktivizohet e gjithë klasa.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Nxirren problemet mjedisore të dhëna në foto dhe më pas jepen zgjidhje duke i<br />

argumentuar ato.<br />

Detyra 2. Lexohet situata në libër dhe jepen mendime rreth saj. Nxënësit sjellin shembuj nga<br />

jeta e përditshme.<br />

Detyra 3. Plotësohet në punë të pavarur.<br />

Përforcim: Shkrim i shpejtë<br />

Nxënësit në fletë formati shkruajnë një mesazh për bashkëmoshatarët me temë. “Mjedisi<br />

dhe ne”.<br />

21


22<br />

Mësimi 3.6 Këshillat e të tjerëve<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të përkufizoni kuptimin e fjalës këshillë;<br />

- të listoni disa këshilla që kanë marrë;<br />

- të shkruajnë një këshillë për shokun/qen.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Këshillë, kujdes për veten, kujdes për të tjerët.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Dëgjim i drejtuar Diskutim E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Bisedojmë së bashku Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Diskutime Zgjedhim alternativën e<br />

saktë<br />

Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Dëgjim i drejtuar<br />

Mësuesja iu tregon nxënësve një histori të një fëmije. Ai kishte shumë dëshirë të shkonte<br />

në plazh. Prindërit e lejuan që ai të shkonte, por njëkohësisht edhe e këshilluan. Mami e<br />

porositi që të përdorte krahëzat ose kamerdaren nëse hynte në ujë, por ai nuk i dëgjoi. Një<br />

dallgë e përplasi dhe Kristi i vogël gati sa nuk u mbyt.<br />

Nxënësit japin mendimin e tyre për sjelljen e Mirit.<br />

Ndërtimi i njohurive - Bisedojmë së bashku<br />

2 nxënës lexojnë mendimet e Mirit dhe Amelias. Të tjerët në vazhdim lexojnë dhe<br />

komentojnë këshillat e prindërve, mësuesit/es dhe të afërmve.<br />

Mësuesja lexon shprehjen “Njeriu që vetëm për vete mendon është si një pemë që fruta<br />

s’lëshon” dhe i nxit nxënësit të flasin rreth saj.<br />

Në grup punohet detyra 1 nga nxënësit. Mendimet nxënësit i shkruajnë në një fletë formati.<br />

Lexohen dhe bëhen krahasime se cili grup ka dhënë zgjidhje të saktë.<br />

Detyrë:<br />

Pse duhet t’i zbatojmë dhe respektojmë këshillat e prindërve dhe mësues?


Kreu IV. Rregullat<br />

Mësimi 4.1 Loja dhe rregullat<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga rregullat e loje që ai di<br />

- Të diskutojë pse rregullat në lojë janë të domosdoshme<br />

- Të caktojë së bashku me shokët/qet rregullat e një loje<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Rregulla, lojë, I matur, zbatim, volejboll.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Diskutim E gjithë klasa<br />

Ndërtim i njohurive Diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Loja e ditës Caktojmë rregulla Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë:<br />

Argëtim Kënaqësi<br />

Forcon LOJA ka rregulla<br />

Ndërtim i njohurive<br />

Hapen librat. Nxënësit komentojnë fotot në të duke përcaktuar lojën që po luajnë fëmijët.<br />

Komentohen fjalët e personazheve të librit Miri, Amelia.<br />

Detyra 1 punohet në punë të pavarur nga nxënësit. Në fund lexohen zgjidhjet.<br />

Detyra 2. Nxënësit në grupe listojnë disa nga rregullat e lojërave në foto.<br />

Përforcim: Detyra 3. Nxënësit zhvillojnë një lojë në klasë, por më parë përcaktojnë<br />

rregullat e saj.<br />

23


24<br />

Mësimi 4.2 Të mësojmë të luajmë së bashku<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të tregojnë si ndjehen kur luajnë me shokët dhe shoqet;<br />

- të përcaktojnë ndryshimin e lojës në grup dhe lojës individuale;<br />

- të sjellin dhe komentojnë shembuj nga jeta e përditshme (filmi “Mimoza llastica”).<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: të luajmë së bashku, dallim, lojë, rregulla.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Lojë me role Improvizim Me grupe<br />

Ndërtim i njohurive Bisedojmë së bashku Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Diskutojmë sjelljen e<br />

personazhit<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Lojë me role<br />

Mësuesja iu kujton nxënësve pjesë nga filmi “Mimoza llastica”. Disa nxënës improvizojnë<br />

Mimozën, gjyshen dhe shoqet e saj.<br />

Nxënësit e tjerë nxjerrin në pah sjelljen e Mimozës, duke komentuar se si do të ishte më<br />

mirë loja me shokë apo vetë. Argumentohen përgjigjet e tyre.<br />

Ndërtimi i njohurive - Bisedojmë së bashku<br />

Hapen librat dhe vazhdon puna me to. Nxënësit komentojnë fotot duke vënë në dukje<br />

gjendjen shpirtërore të fëmijëve gjatë lojës.<br />

Diskutime: A do të kishin të njëjtën kënaqësi fëmijët, po të luanin të njëjtat lojëra vetë?<br />

Pse? Nxënësit japin mendimin e tyre ashtu si e mendojnë.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Nxënësit emërtojnë lojërat e dhëna në foto dhe thonë preferencat e tyre.<br />

Detyra 2. Mësuesja mund të sjellë sekuenca nga filmi “Beni ecën vetë” dhe të nxit<br />

diskutimet rreth sjelljes së Benit.


Mësimi 4.3 Rregullat në familje<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga rregullat e familjes;<br />

- të diskutojnë pse rregullat në familje janë të domosdoshme;<br />

- të improvizojnë sjellje të një pjesëtari të familjes.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Fjalët magjike, rregullat në familje, mirëkuptim, harmoni.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Diskutim E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Loja e ditës Improvizim Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë:<br />

Mirëdita! Të bëftë mirë!<br />

Faleminderit! Fjalët magjike Të lumshin duart!<br />

Ndërtim i njohurive – Diskutime komente<br />

Hapen librat. Nxënësit komentojnë fjalët e personazheve të librit. Për çdo foto në libër<br />

nxënësit thonë fjalët magjike që duhen përdorur në këto raste.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Të nxitur nga mësuesja nxënësit thonë rregullat për çdo rast të dhënë në foto.<br />

Detyra 2. Përshkruhet një ditë e zakonshme, duke thënë rregullat dhe fjalët që janë<br />

përdorur gjatë asaj dite në familje.<br />

Përforcim: Detyra 3. Në fletë formati nxënësit shkruajnë disa nga rregullat dhe fjalët<br />

magjike që përdoren në familje. Lexohen dhe vlerësohen punët e grupeve.<br />

25


26<br />

Mësimi 4.4 Rregullat në shkollë<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga rregullat e shkollës;<br />

- të diskutojnë pse rregullat në shkollë janë të domosdoshme;<br />

- të caktojnë së bashku me shokët/qet disa rregulla për klasën.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Rregulla, respekt, rregullore, uniform, disiplinë.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Diskutim E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Shkrim i shpejtë Caktojmë rregulla Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë:<br />

Të vijmë në orar Të vijmë me uniformë<br />

Duhen zbatuar Rregullat në shkollë Të shkruara<br />

Ndërtim i njohurive - Diskutim, komente<br />

Hapen librat. Nxënësit bashkëbisedojnë së bashku edhe me ndihmën e mësuesit/es për<br />

fotot e vendosura në libër. Nxënësit ndjekin shpjegimin e mësuesit me qetësi, duke<br />

mbajtur edhe shënime. Mësuesja lexon thënien në fillim të mësimit dhe rubrikën “Mbani<br />

mend”<br />

Lexohen nga nxënësit rregullat e shkruara në libër.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Nxënësit përshtatin rregullin me figurën.<br />

Detyra 2. Nxënësit japin mendimin e tyre rreth pyetjes: Si do të ishte shkolla pa rregulla?<br />

Pse?<br />

Përforcim: Shkrim i shpejtë<br />

Në një tabak letre nxënësit shkruajnë disa nga rregullat e shkollës. Tabaku varet në murin e<br />

klasës.


Mësimi 4.5. Të mësojmë të rrimë së bashku<br />

Objektivat: Në Përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë dy rregulla të sjelljes në familje, shkollë dhe shoqëri;<br />

- të tregojnë se si mund të ndikojnë për të krijuar atmosferë miqësore në mjedisin ku<br />

jeton;<br />

- të bëjnë dallimin midis botës së kafshëve dhe asaj të njerëzve (sjelljet).<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: të lumtur, shokë, së bashku, problem, kënaqësi.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar.<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Rrjeta e merimangës Lojë E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Shkrim i shpejtë Caktojmë rregulla Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim - Rrjeta e merimangës<br />

Vendoset klasa në formë rrethi. Një nxënës mban në dorë një rokele peri. Pasi ka thënë një<br />

rregull që zbatohet në familje, shkollë ose shoqëri ja hedh rokelen me pe një shoku tjetër,<br />

i cili duhet të thotë një tjetër rregull. Nxënësi i dytë ja hedh një tjetër shoku/shoqeje që<br />

edhe ai/ajo duhet të thotë një rregull e kështu me radhë.<br />

Ndërtim i njohurive - Diskutime komente<br />

Hapen librat e vazhdon puna me to. Nxënësit të nxitur nga mësuesi/ja komentojnë fotot.<br />

Ata tregojnë gjendjen emocionale të personazheve të çdo fotoje.<br />

Punë në grupe<br />

Detyra <strong>1.</strong> Duke u bazuar në fjalët e shkruara dhe në foton e librit nxënësit ndërtojnë një<br />

ngjarje. Lexohet puna e çdo grupi.<br />

Detyra 2. Mësuesja i nxit nxënësit të flasin për kafshët, si jetojnë, si sillen me njëri-tjetrin<br />

etj. Dilet në përfundimin se edhe kafshët kanë grupimet e tyre sipas llojit. Çdo grup ka<br />

rregullat e veta. Ata komunikojnë, argëtohen, punojnë. Ata i kanë të ndara detyrat. P.sh.<br />

nëna e harabelave ndërton folenë për të vegjlit si dhe ju siguron atyre ushqim derisa ata të<br />

jenë të gatshëm të fluturojnë. Kanguri e mban të voglin me vete në një xhep që ka përpara<br />

derisa ai të ecë vetë pa vështirësi.<br />

Përforcim - Shkrim i shpejtë<br />

Në një fletë formati nxënësit në grupe shkruajnë ndryshimet dhe të përbashkëtat midis<br />

njerëzve dhe kafshëve.<br />

27


28<br />

Kreu V. Jam vetëm në shtëpi<br />

Mësimi 5.1 Jam vetëm në shtëpi<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të listoni disa nga këshillat që ju thonë prindërit kur jeni vetëm në shtëpi;<br />

- të tregojnë raste të sjelljes kur jeni vetëm në shtëpi;<br />

- të jepni zgjidhje në rast nevoje.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Vetëm, i panjohur, mjete elektrike, numra telefoni.<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Imagjinatë e drejtuar Stuhi mendimesh E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Lexim, diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Punë e pavarur Caktojmë rregulla Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Imagjinatë e drejtuar<br />

Mësuesi/ja i nxit nxënësit të tregojnë raste kur kanë qenë vetë në shtëpi. Ata duhet të<br />

thonë këshillat e prindërve, veprimet e tyre me motrat dhe me vëllezërit më të vegjël.<br />

Mësuesja: Të gjitha këto që ju treguat, i shohim në figurat e tekstit.<br />

Ndërtimi i njohurive: Lexim, diskutim , komente<br />

Nxënësit tregojnë sjelljet, veprimet e fëmijëve për çdo foto.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Diskutohet për veprimet e fëmijëve që janë të rrezikshme dhe jo.<br />

Detyra 3. Lidhet me shigjetë veprimi me grupin e fjalëve sipas kuptimit.<br />

Përforcim: Detyra 2. Rrethohet me ngjyrë të kuqe objekti që përbën rrezik.


Mësimi 5.2 Në dyqan<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit do të jeni të aftë:<br />

- të tregoni funksionin e dyqanit;<br />

- të sillni raste të sjelljes suaj dhe të të tjerëve në dyqan;<br />

- të jepni një mesazh për shokët/qet tuaja.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: Dyqan, i shoqëruar, blej, rrëmujë, krijojmë probleme<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Stuhi mendimesh Kllaster E gjithë klasa<br />

Ndërtim i njohurive Bashkëbisedim Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Lojë me role Interpretim Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë fjalën dyqan. Çfarë ju sjell ndërmend kjo fjalë?<br />

Mallra ushqime<br />

Dyqan<br />

Furnizim reklama<br />

Ndërtim i njohurive - Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Mësuesja nis një bisedë rreth mënyrës së sjelljes së njerëzve në dyqan.<br />

Nxënësit duke u bazuar edhe te fotot në libër diskutojnë rreth sjelljes në dyqan.<br />

Të shkojmë të shoqëruar nga prindërit.<br />

Të mos flasim me zë të lartë.<br />

Të mos bëjmë rrëmujë në dyqan dhe te raftet ku kërkojmë.<br />

Të përdorim fjalët magjike në komunikim me personelin e dyqanit etj.<br />

Detyra <strong>1.</strong> Nxënësit veçojnë veprimet e drejta nga ato jo të drejta.<br />

Detyra 2. Qarkohet përgjigjja e saktë për mallrat që duhet të blejnë fëmijët në dyqan.<br />

Përforcim: Lojë me role<br />

Ndahet klasa në grupe. Secili grup më vete duhet të interpretojë sjelljen e disa fëmijëve në<br />

dyqanin e lagjes. Në fund duartrokiten interpretimet e të gjitha grupeve.<br />

29


30<br />

Mësimi 5.3 Semafori<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të tregojnë ç’është semafori dhe përse shërben ai;<br />

- të përcaktojnë se çfarë tregojnë sinjalet e semaforit (e kuqe, jeshile, portokalli);<br />

- të sjellin raste të shkeljes së rregullave të qarkullimit rrugor;<br />

- të vlerësojnë dhe komentojnë rolin e policit rrugor.<br />

Mjetet e punës: Libri i nxënësit, foto të ndryshme për mësimin, lapsa, fletë formati,<br />

shkumësa me ngjyra etj.<br />

Fjalë kyç: semafor, polici rrugor, rregulla të qarkullimit rrugor, situatë<br />

Aftësi: të folur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA PNP METODA TEKNIKA VEPRIMTARI<br />

Parashikim Pyetja e ditës Stuhi mendimesh E gjithë klasa<br />

Ndërtimi i njohurive Lexim, diskutim, komente Bisedë e lirë, lexim teksti E gjithë klasa<br />

Përforcim Lojë me role Interpretim Në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Pyetja e ditës<br />

Mësuesja tregon një ndodhi në rrugë dhe më pas shtron pyetje: Miri me Ana po shkonin<br />

në shkollë. Kur arritën te semafori Miri vazhdoi të ecte edhe pse shenja ishte e kuqe. Ana<br />

priti sa doli shenja jeshile. Kur u bashkua me Mirin Amelia e qortoi atë. Miri e justifikoi<br />

nxitimin sepse donte të arrinte sa më parë në shkollë.<br />

Pyetje: Si mendoni ju a veproi drejt Miri? Po Ana si u soll? Po ju si do të vepronit?<br />

Nxënësit të lirë japin mendimet e tyre.<br />

Ndërtimi i njohurive<br />

Tre nxënës vishen me bluza përkatësisht të kuqe, portokalli, jeshile. Ata mbajnë në dorë<br />

kuptimin e ngjyrës që përfaqëson semafori.<br />

Nxënësit e tjerë interpretojnë ngjyrat e semaforit dhe vazhdojnë me rubrikën Punojmë –<br />

Diskutojmë – Mësojmë.<br />

Në detyrën 1 ata vëzhgojnë me kujdes fotot dhe tregojnë nëse fëmijët i zbatojnë apo jo<br />

rregullat e qarkullimit rrugor.<br />

Në detyrën 2, klasa ndahet në grupe.<br />

Grupi i parë – do të përfaqësojë polin rrugor. Për këtë ata duhet të kenë njohuri paraprake<br />

mbi rregullat e qarkullimit rrugor, që të japë përgjigjet e duhura për pyetjet që do të bëjnë<br />

nxënësit.<br />

Grupi i dytë – do të jenë vetëm nxënësit, të cilët do i drejtojnë pyetje grupit që përfaqëson<br />

policin e qarkullimit rrugor.<br />

Detyrë<br />

Shkruani në një tabak të madh disa nga rregullat e qarkullimit rrugor.


Plani mësimor<br />

<strong>Edukata</strong> shoqërore 2<br />

STRUKTURA<br />

35 javë x 1 orë /javë = 35 orë gjithsej<br />

27 ORË NJOHURI TË REJA<br />

+ 8 ORE NË DISPOZICION (1/3 3 orë ; 2/3 5 orë Projekte)<br />

35 ORË GJITHSEJ<br />

MJETE JAVA<br />

MATER<br />

BURIM<br />

OBJEKTIVAT<br />

TEMA PËR<br />

ORE ÇDO ORË<br />

MËSIMI<br />

1 Unë jam në<br />

klasë të dytë<br />

KAPITULLI<br />

NR<br />

1<br />

Teksti i nx Fotografi të<br />

pushimeve verore,<br />

fletë formati, lapsa<br />

me ngjyra, libri<br />

Të tregojë mbresat që i ka lënë dita e parë e<br />

shkollës<br />

Të komentojë fotot dhe situatat në libër<br />

Të përshkruajë pushimet verore<br />

Të tregojnë vendndodhjen e tyre<br />

Të përcaktojë lidhjen e brezave<br />

Të përshkruajë dallimet dhe ngjashmëritë midis<br />

brezave<br />

Të vlerësojë familjen si gjënë më të shtrenjtë<br />

Të listojë disa nga festat familjare, lokale,<br />

kombëtare<br />

Të përshkruajë njërën prej këtyre festave<br />

Të listojë emrat e banesave që njeh<br />

Të tregojë rolin e banesave<br />

Të përshkruajë një banese të hershme në kohë<br />

(shtëpi karakteristike……..)<br />

Të përshkruajë banesën e tij/saj<br />

Të bëjë dallimin midis banesave<br />

Të përshkruajë komunitetin ku jeton<br />

Të tregojë rregullat e komunitetit ku jeton<br />

Të bëjë dallimin midis lagjes ku jeton dhe asaj<br />

të shokut/qes<br />

Të listoni emrat e njerëzve të shquar të<br />

komunitetit ku jetoni.<br />

Të krijoni një album me pamje të njerëzve të<br />

shquar<br />

I<br />

1<br />

INDIVIDËT<br />

GRUPET<br />

INSTITUCIONET<br />

5 ORE TM<br />

+ 1 ORE V.<br />

6 ORE GJ<br />

31


2<br />

32<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

2 Familja,<br />

Teksti i nx Fletë formati, lapsa<br />

2<br />

paraardhësit<br />

me ngjyra, libri<br />

3 Familja<br />

Teksti i nx Foto të festive të<br />

3<br />

lumturia ime<br />

ndryshme familjare,<br />

fletë formati, libri<br />

4 Banesa ime Teksti i nx Foto të banesave<br />

4<br />

Enciklopedia të ndryshme,<br />

për fëmijë enciklopedi, fletë<br />

formati, lapsa me<br />

ngjyra, libri<br />

5 Komuniteti<br />

Teksti i nx Album me pamje të<br />

5<br />

ku unë jetoj<br />

ndryshme të qytetit,<br />

fletë formati, lapsa<br />

me ngjyra, libri<br />

6 Veprimtari<br />

Teksti i nx Libri, fletë formati,<br />

6<br />

zbatuese<br />

lapustila<br />

dhe<br />

shoqërore 1<br />

“Figura të<br />

shquara”<br />

7 O.L. 1/3 1 Përforcim<br />

Individi<br />

8<br />

1 Rregullat në Të radhitë disa nga rregullat në familje<br />

Teksti i nx Libri, fletë formati,<br />

II<br />

familje Të diskutojë situate të ndryshme problemore<br />

lapustila<br />

Të argumentojë pse duhen rregullat në familje<br />

NJERËZ<br />

Të listojë disa nga rregullat e klasës<br />

VENDE<br />

Të tregojnë si ndikojnë ato në jetën e klasës<br />

MJEDISE<br />

Të diskutojnë raste kur zbatohen dhe kur jo .<br />

Të listojë disa nga rregullat në lojë<br />

4 ORE TM<br />

Të tregojnë përse shërbejnë rregullat në lojë.<br />

+1 ORE VP<br />

Të ndryshojnë rregullat e një loje nëpërmjet<br />

5 ORE GJ<br />

votimit.<br />

Të tregojë disa nga rregullat e e sjelljes në<br />

mjedise publike<br />

Të sjellin shembuj të rasteve të shkeljes së tyre.<br />

Të komentojnë situatat problemore në tekst .<br />

9 2 Rregullat në<br />

Teksti i nx Tabak letre,<br />

klasë<br />

lapustila, libri, rokele<br />

peri<br />

10 3 Rregullat në<br />

Teksti i nx Tabak letre,<br />

lojë<br />

lapustila, libri<br />

8<br />

9<br />

10


Teksti i nx liber 11<br />

Teksti i nx 12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

16<br />

Teksti i nx Libri, foto të<br />

ndryshme në vite<br />

Teksti i nx Fletë formati,<br />

lapustila, libri<br />

Teksti i nx Tabak letre,<br />

lapustila, libri<br />

Teksti i nx Libri, Konventa<br />

mbi të drejtat e<br />

fëmijëve, fletore<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre,<br />

lapustila<br />

11 4 Rregullat<br />

në mjedise<br />

publike<br />

12 5 Veprimtari<br />

zbatuese<br />

dhe<br />

shoqërore<br />

2 “Zbatimi<br />

i rregullave<br />

tregon<br />

qytetari”<br />

Unë jam<br />

13<br />

ndryshe<br />

2 Nevojat e<br />

14<br />

mia<br />

3 Dëshirat e<br />

15 III<br />

mia<br />

4 Të drejtat e<br />

16<br />

mia<br />

17<br />

Të radhisë disa nga tiparet që e karakterizojnë<br />

Të tregojë ku dallon nga shokët dhe familjarët.<br />

Të tregojë çfarë ka të ngjashme me shokët dhe<br />

familjarët.<br />

Të listojë tiparet që ndryshojnë me kalimin e<br />

viteve.<br />

Të listojë disa nevoja të familjes, vetes,<br />

shokëve.<br />

Të tregojë pse nevojat përbëjnë një të drejtë.<br />

Të listojë disa nga dëshirat më të rëndësishme<br />

Të tregojë rëndësinë e dëshirave në jetën e<br />

tyre..<br />

Të bëjë dallimin midis dëshirave dhe nevojave.<br />

Të listojë 5 të drejta të fëmijëve.<br />

Të identifikojë të drejtat që lidhen me familjen,<br />

punën, banesën, ushqimin, mirësjelljen.<br />

Të tregojë detyrat e tij në familje, shoqëri,<br />

shkollë<br />

Të tregojë përgjegjësitë e tij në familje, shoqëri,<br />

shkollë.<br />

Të argumentojë pse të drejtat dhe detyrat janë<br />

5 Detyrat dhe<br />

përgjegjësitë<br />

e mia<br />

6 Veprimatri<br />

zbatuese<br />

3“Të drejtat<br />

e njeriut”<br />

ZHVILLIMI INDIVIDUAL,<br />

TË<br />

DREJTAT,<br />

DETYRAT,<br />

PËRGJEGJËSITË<br />

17<br />

Teksti i nx 18<br />

18<br />

5 ORE TM<br />

+ 1 ORE VP<br />

6 ORE GJ<br />

të lidhura.<br />

Ushqimi , vlerat e tij për jetën e njeriut 19<br />

19 O.L. 1/3 2 Përforcim<br />

Nevojat dhe<br />

dëshirat<br />

33


20<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre,<br />

lapustila Libri, tabak<br />

letre, lapustila<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre,<br />

lapustila<br />

Të listojë shërbimet që i afrohen në jetën e<br />

përditshme nga institucione të ndryshme.<br />

Të përshkruajë funksionet e shërbimeve të<br />

ndryshme.<br />

Të interpretojnë me role një prej shërbimeve<br />

shtetërore.<br />

Të renditë mjetet kryesore të komunikimit.<br />

Të përcaktojë funksionin e tyre.<br />

Të argumentojë domosdoshmërinë e tyre.<br />

Të listojnë mënyrat e ndryshme të informimit..<br />

Të tregojnë si funksionojnë ato.<br />

Të bëjnë dallimin midis mjeteve të komunikimit<br />

dhe të informimit<br />

Të japë mendimin e tij/saj rreth vlerave të<br />

1 Llojet e<br />

shërbimeve<br />

34<br />

IV<br />

20<br />

21<br />

PUSHTETI<br />

AUTORITETI,<br />

QEVERISJA<br />

21<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre, 22<br />

lapustila<br />

Teksti i nx 23<br />

2 Mjetet<br />

kryesore të<br />

komunikimit<br />

3 Mjetet e<br />

informimit<br />

4 Veprimtari<br />

zbatuese<br />

dhe<br />

shoqerore4<br />

“Bisedë me<br />

një punonjës<br />

policie”<br />

3 ORE TM<br />

+ 1 ORE VP<br />

4 ORE GJ<br />

22<br />

23<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre, 24<br />

lapustila<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre, 25<br />

lapustila<br />

Teksti i nx Libri, tabak letre, 26<br />

lapustila Libri, tabak<br />

letre, lapustila<br />

Teksti i nx 27<br />

mjeteve të informimit .<br />

Të tregojë se të mirat që ai mund të ketë janë<br />

të kufizuara<br />

Të argumentojë se nuk mund të ketë të gjitha<br />

të mirat që dëshiron.<br />

Të identifikojë disa nga të mirat që mund të<br />

ketë dhe jo.<br />

Të argumentojë zgjedhjet e tij.<br />

Të përshkruajë situate ku zgjedhja e tij të<br />

tregojë vlerën e alternativës më të mirë nga e<br />

cila është hequr dorë.<br />

Të analizojë si duhet të ndajë dhe të përdorë<br />

kohën e lirë<br />

Të tregojë se prodhimi i një të mire kalon në<br />

disa faza.<br />

Të listojë shembuj të burimeve të përdorura<br />

për prodhimin e disa prej mjeteve që përdoren<br />

në familje, shkollë.<br />

Të tregojë rrugën që ndjek një produkt nga<br />

prodhimi deri te shpërndarja.<br />

1 Të mirat dhe<br />

shërbimet<br />

2 Zgjedhja ime<br />

dëshira ime<br />

3 Prodhimi,<br />

shpërndarja<br />

V<br />

PRODHIMI<br />

DHE<br />

SHPËRNDARJA<br />

24<br />

25<br />

3 ORE TM<br />

+1 ORE VP<br />

4 ORE GJ<br />

26<br />

4 Veprimtari<br />

zbatuese<br />

5 “Si të<br />

përgatisim<br />

një<br />

ëmbëlsirë”<br />

27


Teksti i nx<br />

Të listojë llojet e rrugëve duke i grupuar në<br />

kategori<br />

Të identifikojë personat që ndihmojnë në<br />

qarkullimin normal në rrugë.<br />

Të demonstrojë me veprime disa rregulla të<br />

ecjes ne rrugë.<br />

Të përcaktojë llojet e mjeteve të udhëtimit<br />

Të grupojë mjetet e udhëtimit sipas modelit<br />

Të diskutojë si ndikon mjedisi në zgjedhjen e<br />

mjeteve lëvizëse<br />

1 Shenjat<br />

rrugore<br />

VI RRUGA<br />

2 ORË GJ<br />

28<br />

28<br />

29<br />

Teksti i nx Libri, postera me<br />

shenja të qarkullimit<br />

rrugor, leter, lapsa<br />

me ngjyra<br />

2 Mjetet e<br />

udhëtimit<br />

29<br />

3 SINJALET E<br />

Maket<br />

30<br />

30 O.L. 1/3<br />

POLICIT TË<br />

shenja te<br />

TRAFIKUT<br />

qarkullimit.<br />

RRUGOR<br />

Kodi i qarkull<br />

rrugor<br />

31 O.L. 2/3 1 Projekt 1 Të ndërtojë pemën e familjes Nëntor 31<br />

32 O.L. 2/3 2 “Unë dhe Të përshkruajë lagjen, qytetin Nëntor 32<br />

familja ime”<br />

2 orë<br />

Nëntor 2010<br />

33 O.L. 2/3 1 Projekt 2 Vlerat ushqyese te bimëve Diskutime Dhjetor 33<br />

“Kopshti im”<br />

1 orë<br />

Dhjetor<br />

2010<br />

34 O.L. 2/3 1 Projekt Bisedë sa e bukur vallja jonë Shkurt 34<br />

3 “Vlerat<br />

e popullit<br />

tonë”<br />

1 orë<br />

Shkurt 2011<br />

35 O.L. 2/3 1 Projekt Foto album me pamje nga pranvera Mars 35<br />

4.“Pranvera”<br />

1 orë<br />

Mars 2011<br />

35


36<br />

Kreu I. INDIVIDËT, GRUPET, INSTITUCIONET<br />

Mësimi <strong>1.</strong>1 Unë jam në klasën e dytë<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të flasin për mbresat që u ka lënë dita e parë e shkollës;<br />

- të përshkruajnë emocionet e tyre;<br />

- të diskutojnë për pushimet verore.<br />

Mjetet e punës: Fotografi të pushimeve verore, fletë formati, lapsa me ngjyra, libri<br />

etj.<br />

Fjalë kyç: pushime, aktivitete, mbresa, zilja e parë, dita e parë e shkollës, të ndryshëm,<br />

të ngjashëm.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Stuhi mendimesh Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIMI I<br />

NJOHURIVE<br />

Marrëdhënie pyetje-<br />

përgjigje<br />

Klasa Kllaster<br />

Bisedë e lirë Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Përshkrim Shkrim i lirë Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat.<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë: “Dita e parë e shkollës“. Nxënësit flasin rreth kësaj<br />

teme. Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në formë kllasteri në tabelë.<br />

Lule<br />

Urime<br />

DITA E PARË<br />

E SHKOLLËS<br />

Takim<br />

Nxënës Mësues<br />

Ndërtim i njohurive: Marrëdhënie pyetje-përgjigje


Ndahet klasa në 3 grupe.<br />

Grupi I: Shkruajnë mbresat që ju ka lënë dita e parë e shkollës.<br />

Grupi II: Komentojnë fjalët e Mirit<br />

Grupi III: Komentojnë fjalët e Amelias.<br />

Kryetarët e grupeve lexojnë atë çka kanë përgatitur. Vlerësim.<br />

Vazhdon puna me rubrikën: Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong><br />

Në punë të pavarur nxënësit tregojnë me anë të shigjetës se çfarë bënë gjatë pushimeve<br />

verore.<br />

Përforcim:<br />

Ushtrimi 2. Në punë të pavarur nxënësit me tri fjali tregojnë se ku i kaluan pushimet<br />

verore.<br />

Ushtrimi 3: Përgjigjjuni pyetjeve:<br />

Mësuesja iu drejton nxënësve pyetjet.<br />

- Si u ndjetë ditën e parë të shkollës? (të lumtur, të kënaqur…….)<br />

- A kishte ndryshuar shkolla? (Po ishte zbukuruar, lyer, ……..)<br />

- Po shokët e shoqet a kishin ndryshuar? (M’u dukën më të rritur, nxirë nga dielli ….)<br />

- Po miqtë e tu, a vunë re ndonjë ndryshim te ti? (Më thanë se kisha prerë flokët, isha<br />

zgjatur……).<br />

Detyrë:<br />

Përshkruani shokun apo shoqen tuaj. Komentoni: A ngjani ju me njëri-tjetrin?<br />

Ku?<br />

Mësimi <strong>1.</strong>2 Familja, Paraardhësit<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të tregojnë vendndodhjen e tyre;<br />

- të përcaktojnë lidhjen e brezave;<br />

- të përshkruajnë dallimet dhe ngjashmëritë midis brezave.<br />

Mjetet e punës: Fletë formati, lapsa me ngjyra, shkumësa me ngjyra, libri i nxënësit.<br />

Fjalë kyç: Adresa, familje, brez, stërgjyshër, pema e familjes, tipare.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar.<br />

37


38<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Stuhi mendimesh Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIMI I<br />

NJOHURIVE<br />

PËRFORCIM Vizatim me dorë të<br />

lirë<br />

VLD Lexim i drejtuar<br />

Marrëdhënie pyetjepërgjigje<br />

Nxitje për të përsosur<br />

të shprehurin me anë të<br />

vizatimit<br />

Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat përkatëse.<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë togfjalëshin “pema gjenealogjike”. Nxënësit thonë<br />

mendimin e tyre lirshëm, pa u ndikuar nëse ai është i saktë apo jo. Mendimet e<br />

nxënësve mësuesja i shkruan në formë kllasteri në tabelë.<br />

Gjyshi, Gjyshja<br />

E shtrenjtë<br />

Pema<br />

gjenealogjike<br />

Babi, Mami<br />

Motra, Vëllai Respekt<br />

Banesë<br />

E madhe<br />

E vogël<br />

Ndërtim i njohurive: Veprimtari /Lexim i Drejtuar<br />

Klasa ndahet në tri grupe. Secili grup lexon një tekst të caktuar nga mësuesja.<br />

Grupi I: Unë banoj …….. vëllai dhe unë.<br />

Grupi II : Shtëpia ime ……….dhe unë.<br />

Grupi III: Mbrëmjeve…………………….albumin e familjes.<br />

Grupet pasi e kanë lexuar tekstin, duhet ta ritregojnë atë dhe më pas të formojnë<br />

pyetje rreth atij teksti.<br />

Një nxënës nga grupi i parë lexon tekstin, një tjetër e ritregon atë dhe në vazhdim<br />

nxënësit e tjerë drejtojnë pyetje rreth tekstit.<br />

Mësuesja herë pas here i nxit nxënësit në punën e tyre.<br />

Në të njëjtën mënyrë veprohet edhe me grupet e tjera.


Vazhdon puna me rubrikën: Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong><br />

A. Në punë të pavarur nxënësit plotësojnë adresën e shtëpisë ku jetojnë.<br />

B. Po në punë të pavarur nxënësit ndërtojnë pemën gjenealogjike të familjes së<br />

tyre.<br />

Ushtrimi 2: Përgjigjuni pyetjeve:<br />

Mësuesja iu drejton nxënësve pyetjet.<br />

- Si është familja juaj e madhe apo e vogël? (e vogël, …… e madhe……….)<br />

- Si do ta donit familjen tuaj, si të Mirit apo si të Amelias? Pse? (E dua si të Mirit<br />

sepse do të kem më shumë pjesëtarë ku të mbështetem ……..)<br />

- Kujt i ngjani më shumë: gjyshit, gjyshes, mamit apo babit? (Gjyshes sepse kemi<br />

të njëjtën formë në fytyrë, edhe ngjyrën e syve e kemi të njëjtë).<br />

- Çfarë tiparesh keni trashëguar prej tyre? (Kam flokët si të babit, sytë si të babit,<br />

buzët si të mamit etj.)<br />

Përforcim: Vizatim me dorë të lirë.<br />

Ushtrimi 3. Në punë të pavarur nxënësit vizatojnë veten dhe pjesëtarin e familjes që<br />

i ngjan më shumë.<br />

Komentohen punimet. Më të bukurat vendosen në këndin e piktorit të vogël.<br />

Mësimi <strong>1.</strong>3 Familja, lumturia ime<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit, nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të vlerësojnë familjen si gjënë më të shtrenjtë<br />

- të listojnë disa nga festat familjare, lokale, kombëtare<br />

- të përshkruajnë njërën prej tyre.<br />

Mjetet e punës: Foto të festave të ndryshme familjare, fletë formati, libri i nxënësit etj.<br />

Fjalë kyç: festë familjare, festë lokale, festë kombëtare.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Stuhi mendimesh Paraqitje grafike e informacionit Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

VLD Lexim ndërveprues<br />

Marrëdhënie pyetje-përgjigje<br />

PËRFORCIM Shkrim i lirë Nxitje për të përsosur të<br />

shkruarin<br />

Kllaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

Pune individuale<br />

39


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat përkatëse.<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë fjalën: “FAMILJA”. Nxënësit thonë në mënyrë<br />

të rrufeshmë gjithçka që dinë rreth saj, duke shprehur kështu mendimin e tyre.<br />

Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në formë kllasteri në tabelë.<br />

40<br />

GJYSHI, GJYSHJA<br />

E SHTRENJTË<br />

Familja<br />

BABI, MAMI<br />

MOTRA, VËLLAI RESPEKT<br />

E MADHE<br />

BANESË<br />

E VOGËL<br />

Ndërtim i njohurive: Veprimtari - Lexim të Drejtuar<br />

Nxënësit të nxitur nga mësuesja lexojnë mendimin e Amelias dhe Mirit për familjen.<br />

Më pas i komentojnë ato. Gjatë komenteve nxënësit tregojnë nëse janë dakord me<br />

mendimin e Mirit dhe Amelias dhe pse.<br />

Punë në grupe. Të ndarë në grupe, nxënësit lexojnë dhe ritregojnë situata të<br />

ndryshme.<br />

Grupi I: Festa e nënës<br />

Grupi II. Festa e 1 Qershorit<br />

Grupi III. Pse themi që familja është bërthama e shoqërisë?<br />

Dëgjohet puna e grupeve. Nxënësit i drejtojnë pyetje njëri-tjetrit, duke shprehur<br />

edhe mendimin e tyre.<br />

Punohet rubrika PUNOJMË-DISKUTOJMË-MËSOJMË<br />

Ushtrimi 1: Punohet në mënyrë individuale dhe të pavarur. Nxënësit shkruajnë<br />

poshtë fotove emrin e festës dhe ditën kur festohet ajo.<br />

Ushtrimi 2: Por këtu nxënësit listojnë disa nga festat familjare, lokale, kombëtare<br />

dhe më pas përshkruajnë festën më të dashur për ta.<br />

Mësuesja ndjek hap pas hapi punën e tyre dhe i orienton ata. Në fund të punës<br />

lexohen disa prej krijimeve më të mira.<br />

Ushtrimi 3: Nxënësit iu përgjigjen pyetjeve të drejtuara nga mësuesja:<br />

- Pse themi që familja është gjëja më e shtrenjtë? (Sepse janë njerëzit e mi më të


afërt, më duan, më ndihmojnë…)<br />

- Çfarë festash feston në familjen tënde? (ditëlindje, Vitin e Ri, Festën e<br />

Flamurit……………….)<br />

- Si festohet Dita e Flamurit në qyteti ku ju banoni? (Qyteti zbukurohet me flamuj,<br />

organizohen koncerte …………………….)<br />

- Çfarë festash të veçanta ka qyteti juaj? (Dita e Verës, Nata e Bardhë…………………)<br />

Si u festua Viti i Ri në shkollën tuaj? (Bëmë një koncert, zbukuruam klasën, u<br />

argëtuam,………………….)<br />

- Përshkruani Festën e Abetares. Si ishte ajo? (E mrekullueshme.)<br />

Përforcim: Shkrim i lirë<br />

Në punë të pavarur nxënësit përshkruajnë festën e abetares. Duke shkruar edhe<br />

mbresat e tyre.<br />

Detyrë :<br />

Përshkruani një nga festat familjare që ju ka lënë më shumë mbresa.<br />

Mësimi <strong>1.</strong> 4: Banesa ime<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përshkruajnë banesat dje dhe sot;<br />

- të tregojnë rolin e banesës;<br />

- të bëjnë dallimin midis banesave.<br />

Mjetet e punës: Foto të banesave të ndryshme, enciklopedi, fletë formati, lapsa me<br />

ngjyra, shkumësa me ngjyra, libri i nxënësit etj.<br />

Fjalë kyç: banesë, apartament, shtëpi private, enciklopedi.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM DDM Përmbledhje<br />

e strukturuar<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE DDM Përmbledhje<br />

në dyshe<br />

Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

Punë me klasën<br />

Klaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM DDM Shkrim i lirë Shkrim i shpejtë Pune individuale<br />

41


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: DDM Përmbledhje e strukturuar<br />

Mësuesja shkruan në tabelë: “BANESA” Nxënësit të nxitur nga mësuesja flasin<br />

rreth kësaj fjale. Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në formë kllasteri në tabelë.<br />

Ndërtim i njohurive: DDM - Përmbledhje në dyshe<br />

Hapen librat dhe vazhdon puna me to. Në këtë fazë punohet me grupe. Çdo grup<br />

bën lexim, përmbledhje të njohurive, drejton pyetje.<br />

Grupi I: Pallati im …………………… me biçikleta<br />

- Si është pallati i Mirit?<br />

-A ka lulishte në të?<br />

-Po tjetër çfarë ka?<br />

-Ku luajnë fëmijët?<br />

-Çfarë lojëra luajnë ata?<br />

Grupi II: Unë banoj………….. luajmë së bashku<br />

-Ku banon Amelia?<br />

-A ka oborr shtëpia e saj?<br />

-Ku e kalon një pjesë të madhe të kohës?<br />

-Kë ftojnë atë në shtëpinë e tyre? Pse?<br />

Grupi III: Amelia në enciklopedi……………………………….të mira jetese.<br />

- Çfarë ka lexuar Amelia në enciklopedi?<br />

- Çfarë i ka bërë përshtypje asaj?<br />

- Me kë konsultohet vajza?<br />

- Çfarë i thotë babai?<br />

- Si ka evoluar mendja njerëzore?<br />

Në vazhdim nxënësit shikojnë fotot dhe i komentojnë ato. Ata përcaktojnë llojin e<br />

banesave dhe tregojnë se në pronësi të kujt janë. Në heshtje nxënësit lexojnë disa herë<br />

rubrikën “MBANI MEND”. Disa prej nxënësve e thonë përmendësh atë.<br />

42<br />

Ndërtesë<br />

Pallat<br />

Vendi ku<br />

jetojmë<br />

Shtëpi<br />

Njëkatëshe Banesë<br />

FSHATI<br />

Plazhi<br />

Na mbron


Përforcim: DDM - Shkrim i lirë.<br />

Në punë individuale nxënësit përshkruajnë me shkrim një shtëpi të hershme në kohë<br />

dhe një të ditëve tona.<br />

Lexohen përshkrimet nga disa nxënës<br />

Detyrë:<br />

Ushtrimi 3. Pyetja 1 dhe 2<br />

Mësimi <strong>1.</strong>5 Komuniteti ku unë jetoj<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përshkruajnë komunitetin ku jetojnë;<br />

- të tregojnë rregullat e komunitetit ku jetojnë;<br />

- të bëjnë dallimin midis lagjes ku jetojnë dhe asaj të shokut/qes.<br />

Mjetet: Album me pamje të ndryshme të qytetit, fletë formati, lapsa me ngjyra, libri<br />

etj.<br />

Fjalë kyç: Komunitet, grup shoqëror, zakone, tradita, lagje, fshat, qytet.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim paraprak Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE Diskutim Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

Punë me klasën<br />

Klaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Shkrim i lirë Shkrim i shpejtë Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: Diskutim paraprak<br />

Komuniteti është një grup shoqëror. Njerëzit u përkasin komuniteteve të ndryshme.<br />

Njerëzit e një komuniteti i lidhin mendimet, kërkesat, nevojat, prirjet, puna.<br />

Mësuesja i nxit nxënësit të përmendin disa lloje komunitetesh. Familja, klasa, lagjja,<br />

grupi i futbollit, korri i shkollës etj.<br />

43


Ndërtim i njohurive: Diskutim<br />

Hapen librat dhe vazhdon puna me to. Nxënësit diskutojnë fotot duke bërë edhe<br />

pyetje rreth tyre.<br />

Situatë problemore:<br />

Jori me familjen pushimet verore i kaluan ne Tropojë. Jori aty u njoh me një vajzë<br />

Erën. Jori mësoi shumë gjëra që nuk I dinte nga Era.<br />

Nxënësit nëpër diskutime gjejnë çfarë mësoi Jori në Tropojë. Të veçantat e Tropojës<br />

me qytetin e Jorit.<br />

Mësuesja nëpërmjet pyetjeve i nxit nxënësit të flasin për jetën brenda një<br />

komuniteti.<br />

-Si sillesh ti në komunitetin ku jeton?<br />

-Çfarë do të doje të ndryshoje në të?<br />

-A ka rregulla komuniteti ku ti jeton? Listo disa prej tyre.<br />

-Pse duhen rregullat në një komunitet?<br />

Përforcim:<br />

Shkrim i lirë. Në punë të pavarur nxënësit shkruajnë çfarë i bashkon pjesëtarët e një<br />

komuniteti.<br />

44<br />

Detyrë:<br />

Përshkruani karakteristikat e komunitetit ku ju jetoni.<br />

Veprimtari praktike: Figurat e shquara<br />

Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë emrat e njerëzve të shquar të komunitetit ku jetojnë;<br />

- të krijojnë një album me pamje të njerëzve të shquar.<br />

Zhvillimi i orës së mësimit<br />

- Së bashku me mësuesen, nxënësit listojnë emrat e figurave të shquara të krahinës.<br />

- Gjejnë portretet e tyre dhe ndërtojnë një album fotografik.<br />

- Poshtë fotos vendosin emrin dhe kontributin që ata kanë dhënë.<br />

- Albumin më të bukur e vendosin në këndin e krijuesit.


Kreu II. NJERËZ, VENDE, MJEDISE<br />

Mësimi 1: Rregullat në familje<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të radhitin disa nga rregullat në familje;<br />

- të diskutojnë situata të ndryshme problemore;<br />

- të argumentojnë pse duhen rregullat në familje.<br />

Mjetet e punës: Libri, fletë formati, lapustila.<br />

Fjalë kyç: të barabartë, kujdesemi, ndihmojmë, të shkruara, të pashkruara<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim paraprak Paraqitje grafike e informacionit Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE Lexim i drejtuar Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Shkrim i lirë Shkrim i shpejtë Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: Diskutim paraprak<br />

Familja ka rregullat e saj. Listoni disa prej tyre: Nxënësit me radhë thonë disa nga<br />

rregullat e familjeve të tyre.<br />

Të duam njëri-tjetrin<br />

Janë të pashkruara<br />

Të mbajmë pastër mjedisin<br />

Rregullat<br />

në familje Të ndihmojmë njëri-tjetrin<br />

Ndërtimi i njohurive. Lexim i drejtuar<br />

Ndahet klasa në grupe. Secili grup më vete lexon një nga situatat e dhëna në libër.<br />

Nxënësit pasi e lexojnë duhet ta diskutojnë atë. Në vazhdim ata drejtojnë pyetje rreth<br />

asaj që lexuan.<br />

Grupi I:<br />

- Si veprojnë anëtarët e familjes së Amelias?<br />

- Çfarë bën babai i saj? Po mamaja?<br />

- A e ndihmon Amelia vëllanë?<br />

- Po pasditen si e kalojnë?<br />

45


Grupi II:<br />

- Përse duhen rregullat?<br />

- Si ndikojnë ato në familje?<br />

- Pse e rregullat e familjes janë të pashkruara?<br />

Grupi III:<br />

- Si është vëllai i Mirit?<br />

- Kush e llaston atë?<br />

- A duhet të sillemi si ai?<br />

- Çfarë do t’i thoshe atij?<br />

Grupi IV:<br />

- Si sillet vajza e vogël me motrën në familje?<br />

- Çfarë bëjnë ato?<br />

- A do të donit të ishit si ato?<br />

Përforcim: Shkrim i shpejtë:<br />

Po në grupe nxënësit shkruajnë disa nga rregullat e familjes në fletën e formatit.<br />

Rregullat e shkruara i vendosin në muret e klasës.<br />

46<br />

Detyrë:<br />

Tregoni një rast kur i keni shkelur rregullat e familjes. Thoni pse keni vepruar<br />

ashtu.<br />

Mësimi 2: Rregullat në klasë<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga rregullat e klasës;<br />

- të tregojnë si ndikojnë ato në jetën e klasës<br />

- të diskutojnë raste kur zbatohen dhe kur jo.<br />

Mjetet e punës: Tabak letre, lapustila, libri, rokele peri.<br />

Fjalë kyç: Rregulla, mirëmbajtje, uniformë, shpërqendrim.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Stuhi mendimesh Paraqitje grafike e informacionit Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Diskutim, komente Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

PËRFORCIM Rrjeta e merimagës Lojë Klasa<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat.<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh<br />

Mësuesja shkruan në tabelë: Rregullat në klasë, nxënësit japin mendimet e tyre.<br />

Të jemi të vëmendshëm<br />

Të flasim me leje<br />

Rregullat<br />

në klasë<br />

Të mirëmbajmë klasën dhe<br />

mjetet mësimore<br />

Ndërtim i njohurive: Diskutim, komente<br />

Lexohen nga nxënësit situatat në libër. Për çdo situatë nxënësit japin mendimin e<br />

tyre. Mësuesja i nxit diskutimet me pyetjet:<br />

- Për kë flet Miri në këtë pjesë?<br />

- Çfarë problem kishte krijuar Genti në orën e mësimit?<br />

- Si e gjykoni ju sjelljen e Gentit?<br />

- A duhen marrë celularët në shkollë?<br />

- Çfarë mendim keni për Amelian?<br />

- A do të donit të ndiqnit shembullin e saj?<br />

- Komentoni fotot në libër. Jepni mendimin tuaj për çdo situatë të dhënë.<br />

- Po në klasën tuaj a ka raste të shkeljes së rregullave?<br />

- Si reagoni ju në raste të tilla?<br />

Përforcim: Rrjeta e merimangës<br />

Mësuesja rreshton klasën në formë rrethi. Një nxënës merr në dorë rrotkën e perit<br />

dhe ja hedh një shoku, nga i cili kërkon të thotë një nga rregullat e klasës. Kur shoku<br />

e thotë rregullin, rrotkën ia hedh një tjetër shoku, i cili vepron në të njëjtën mënyrë<br />

me të. Nxënësit edhe mund të shtojnë rregulla të tjera.<br />

Mësimi 3: Rregullat në lojë<br />

Objektivat: Në përfundim të orës së mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nga rregullat në lojë;<br />

- të tregojnë përse shërbejnë rregullat në lojë;<br />

- të ndryshojnë rregullat e një loje nëpërmjet votimit.<br />

Mjetet e punës: Tabak letre, lapustila, libri.<br />

Fjalë kyç: Rregulla, lojë, ndëshkim, respektim, përjashtim.<br />

Të vijmë me uniformë<br />

Të vijmë në orar<br />

47


48<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Stuhi mendimesh Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE Lexim i drejtuar Lexim, diskutim,<br />

komente<br />

PËRFORCIM Ndryshojmë rregullat e<br />

lojës<br />

Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

Lojë Klasa<br />

Punë me grupe<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Stuhi mendimesh - Mësuesja shkruan në tabelë fjalën lojë, nxënësit<br />

japin mendime rreth fjalës së shkruar<br />

Ka rregulla<br />

Grup njerëzish<br />

LOJA<br />

Grup njerëzish<br />

Zbavitje<br />

Tani mësuesja i njeh me temën. Tema e sotme është: Rregullat e lojës<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Ndërtim i njohurive: Diskutime, komente<br />

Hapen librat dhe vazhdon puna me to. Nxënësit komentojnë fotot në të. Ata emërtojnë<br />

lojërat e treguara në figurë.<br />

Ndahet klasa në grupe<br />

Grupi I: Lexon, komenton dhe shkruan rregullat e lojës së basketbollit.Por për<br />

kushtet e klasës mundet të bëjnë edhe ndonjë ndryshim. Ndryshimin e vendosin me<br />

shumicë votash.<br />

Grupi II: Qëllo në shenjë. Edhe ky grup vepron si grupi I.<br />

Grupi III: Nxënësit listojnë disa lojëra, të cilat ju pëlqejnë. Më pas diskutojnë rreth<br />

njërës prej tyre. Shkruajnë një fletë formati rregullat e saj.<br />

Lexohen punët e grupeve me zë. Në këtë mënyrë e gjithë klasa njihet me disa lojëra<br />

dhe rregullat e tyre. Nxënësit mundet edhe të ndryshojnë rregullat e ndonjë loje.


Këtë e vendosin me shumicë votash.<br />

Përforcim: Luajmë së bashku<br />

Nxënësit me votim vendosin se cilën lojë mund të luajnë në klasë. P.sh. Loja “Qëllo<br />

në shenjë”, ose “ Vizato fytyrën”. Në fund shpallet fitues nxënësi që vizatoi më bukur<br />

fytyrën.<br />

Detyrë:<br />

Përshkruaj një lojë dhe rregullat e saj.<br />

Mësimi 4: Rregullat në mjedise publike<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të tregojnë disa nga rregullat e sjelljes në mjedise publike<br />

- të sjellin shembuj të rasteve të shkeljes së tyre.<br />

- të komentojnë situatat problemore në tekst.<br />

Mjetet: Libri bazë, materiale të ndryshme të gjetura nga interneti.<br />

Fjalë kyç: Mjedise publike, aktivitet, qetësi.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të interpretuar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Nxitje për diskutim Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Diskutim, komente Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Lojë me role Interpretim Puë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Nxitje për diskutim.<br />

Mësuesja shtron pyetjen:<br />

- Mjediset e ndryshme që frekuentojmë në aktivitetet e jetës sonë të përditshme<br />

janë?<br />

Nxënësit përgjigjen: shkolla, kinemaja, tregu, biblioteka, muzeu, parku, këndi i<br />

lojërve, lokaleve etj.<br />

Të gjitha këto mjedise kanë një emër të përbashkët “Mjedise publike”.<br />

49


Ndërtim i njohurive: Diskutime<br />

Pasi i kanë parë fotot dhe situatat e dhëna në libër nxënësit fillojnë diskutimet rreth<br />

figurave në libër. Ata komentojnë sjelljet e njerëzve në mjedise të ndryshme publike.<br />

Vazhdon puna me rubrikën Punojmë-diskutojmë-argëtohemi.<br />

50<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Nxënësit rrethojnë përgjigjen e saktë dhe argumentojnë zgjedhjen.<br />

Ushtrimi 2. Nxënësit japin mendimin e tyre për situatat e shkruara në libër dhe i<br />

argumentojnë ato.<br />

PËRFORCIM: Lojë me role<br />

Ndahet klasa në grupe. Secili grup më vete interpreton me role pjesë nga përralla<br />

“Çufoja dhe Tipi” duke nxjerrë në pah sjelljen e tyre në jetën e përditshme. Në<br />

përfundim vlerësohet grupi më i mirë.<br />

Detyrë:<br />

Tregoni se si duhet të sillemi në bibliotekë. Pse?<br />

Veprimtari praktike<br />

TREG<br />

KINEMA<br />

BIBLIOTEKË<br />

MJEDISE<br />

PUBLIKE<br />

TEATËR<br />

Spital<br />

Lulishte<br />

Zbatimi i rregullave tregon qytetari<br />

Mjetet e punës: fletë, lapustila, ngjitës, gomë, laps, gërshërë, vizore, pamje të<br />

ndryshme.<br />

Qëllimi: Të ndërtoni postera me rregullat që duhet të ndiqni në jetën tuaj dhe të<br />

tregoni se zbatimi i tyre tregon qytetari.<br />

Zhvillimi i mësimit<br />

Si do të veprojmë: Ndahet klasa në grupe:<br />

Grupi i parë - do të shkruajë rregullat në shkollë;<br />

Grupi i dytë - do të shkruajë rregullat në familje;<br />

Grupi i tretë - do të shkruajë rregullat në mjedise publike;<br />

Grupi i katërt - do të shkruajë rregullat në lojë.<br />

Në përfundim të punës, secili grup të shkruajë një mesazh drejtuar moshatarëve<br />

dhe e vendos atë në mjediset e shkollës.


Kreu III. ZHVILLIMI INDIVIDUAL, TË DREJTAT,<br />

DETYRAT, PËRGJEGJËSITË<br />

Mësimi 3.1: Unë jam ndryshe<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të radhisin disa nga tiparet që i karakterizojnë;<br />

- të tregojnë ku dallojnë nga shokët dhe familjarët;<br />

- të tregojnë çfarë ka të ngjashme me shokët dhe familjarët;<br />

- të listojnë tiparet që ndryshojnë me kalimin e viteve.<br />

Mjetet e punës: Libri, foto të ndryshme në vite.<br />

Fjalë kyç: Ndryshoj me kalimin e viteve, jam i njëjtë,<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Nxitje për diskutim Paraqitje grafike e<br />

informacionit<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Marrëdhënie pyetje-<br />

përgjigje<br />

Pyetje-përgjigje. Studim<br />

rasti<br />

Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Imagjinatë e drejtuar Përshkrim Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Nxitje për diskutim.<br />

Nxënësit me radhë lexojnë fjalët e Amelias, Mirit dhe autorit. Ata të nxitur nga<br />

mësuesja diskutojnë duke sjellë shembuj nga jeta e përditshme dhe nxjerrin në pah<br />

ngjashmëritë dhe ndryshimet me shokët e klasës.<br />

Ndërtimi i njohurive: Hapen librat.<br />

Mësuesja pyet nxënësit:<br />

- Çfarë shikoni në foton e parë? (një të porsalindur)<br />

- Po në foton e dytë? (një grua në moshën e mamit…)<br />

- Po në foton tjetër? (Një çift të moshuarish me nipin)<br />

- Çfarë ndryshime vini re te këta njerëz? (gjatësia, pasha, flokët, tiparet e fytyrës)<br />

- Shikoni fotot më poshtë dhe tregoni ndryshimet te të dyja.<br />

- Po të përbashkëta a kanë? Tregojini ato.<br />

Vazhdon puna me rubrikën Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Detyra <strong>1.</strong> Në punë individuale nxënësit mësojnë të plotësojnë pasaportën e tyre.<br />

Emri ______________________________________________________<br />

51


52<br />

Atësia _____________________________________________________<br />

Mbiemri ___________________________________________________<br />

Vendlindja __________________________________________________<br />

Vendbanimi _________________________________________________<br />

Ngjyra e syve _______________________________________________<br />

Ngjyra e flokëve _____________________________________________<br />

Gjatësia ____________________________________________________<br />

Detyra 3. Në vend të fotos së librit nxënësit vendosin fotot e tyre. Më pas ata<br />

evidentojnë ndryshimet e ndodhura te vetë ata pas 5 vjetësh. (ndryshime në gjatësi,<br />

në mimikë, në tipare, në sjellje…).<br />

Detyra 4. Detyra 4 është e ngjashme me detyrën 3, por këtu vihen në dukje ndryshimet<br />

që pëson një këlysh qeni pas disa vitesh.<br />

Përforcim: Imagjinatë e drejtuar<br />

Detyra 2. Nxënësit duke iu përgjigjur pyetjeve nxjerrin në pah ngjashmëritë dhe<br />

ndryshimet midis anëtarëve të familjes.<br />

Detyrë:<br />

Tregoni çfarë të dallon nga të tjerët.<br />

Tema 3.2: Nevojat e mia<br />

Objektivat: Në përfundim të orës së mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë disa nevoja të familjes, vetes, shokëve.<br />

- të tregojnë pse nevojat përbëjnë një të drejtë.<br />

Mjetet e punës: fletë formati, lapustila, libri.<br />

Fjalë kyç: Nevojë, nevoja fiziologjike, nevojë për siguri, nevojë për t’u vlerësuar,<br />

nevojë për t’u shoqëruar, nevojë për t’u vetëaktualizuar.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Nxitje për diskutim Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

Kllaster<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Diskutim, komente Lexim ndërveprues<br />

Nxitja e diskutimit<br />

Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Shkrim i lirë Shkrim i shpejtë Punë në grup


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Nxitje për diskutim.<br />

Mësuesja drejton pyetje, nxënësit iu përgjigjen atyre:<br />

- për të qenë të shëndetshëm duhet? (të ushqehemi mirë, të pastrohemi, të vishemi,<br />

të kemi një shtëpi….)<br />

- për t’u ndjerë mirë duhet: (të na falin dashuri, të kemi përkujdesjen e prindërve,<br />

anëtarëve të familjes, të vlerësohemi, …)<br />

- për të qenë të sigurt duhet: (të kemi përkujdesje shëndetësore, sigurim të jetës,<br />

vëmendje nga më të rriturit….)<br />

- për t’u ndjerë i vlerësuar duhet: (të kemi mundësi shkollimi, të na dëgjohet fjala,<br />

të kemi mundësi argëtimi, të respektohemi…)<br />

- Të gjitha këto që u përmendën janë të domosdoshme apo mund të bëjmë edhe<br />

pa to? (të domosdoshme)<br />

Pra, këto janë nevojat bazë për të pasur një jetë normale.<br />

Ndërtim i njohurive: Diskutim, komente<br />

Nxënësit shohin me kujdes fotot dhe poshtë secilës vendosin një nga nevojat që ajo<br />

tregon.<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Vazhdohet me komente të fotove nga nxënësit.<br />

Ushtrimi 2. Nxënësit iu përgjigjen pyetjeve duke argumentuar përgjigjen e tyre.<br />

Ushtrimi 3. Punohet në të njëjtën mënyrë si ushtrimi 2.<br />

Dilet në përfundimin: Për të pasur një jetë të qetë dhe normale, plotësimi i nevojave<br />

është i domosdoshëm.<br />

Përforcim: Në punë me grupe nxënësit argumentojnë pse plotësimi i nevojave është<br />

një e drejtë. Mësuesja i nxit ata duke ju kujtuar “Konventën e të Drejtave të Fëmijëve”.<br />

Përdoren fletë formati dhe lapustila.<br />

Detyrë:<br />

Shkruani cilat janë nevojat tuaja për një jetë të lumtur.<br />

Tema 3.3. Dëshirat e mia<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të listojnë disa nga dëshirat më të rëndësishme;<br />

- të tregojnë rëndësinë e dëshirave në jetën tuaj;<br />

- të bëjnë dallimin midis dëshirave dhe nevojave.<br />

Mjetet: Tabak letre, lapustila, libri<br />

Fjalë kyç: Dëshirë, plotësim, rezultate.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

53


54<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Imagjinatë e drejtuar Paraqitje grafike<br />

Diskutime<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Punë me klasën<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Shkrim i shpejtë Identifikohen nevojat<br />

dhe dëshirat<br />

Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: Imagjinatë e drejtuar.<br />

Cilat janë disa nga dëshirat e tua? Përgjigjet mësuesja i shkruan në tabelë.<br />

Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Lexohen situatat në të. Nxënësit komentojnë dëshirat e fëmijëve.<br />

Ata tregojnë raste kur këto dëshira janë të ngjashme me të tyret.<br />

Dëshira e Mimozës. Nxënësit vazhdojnë të japin mendime nëse babai ja plotësoi<br />

dëshirën Mimozës apo jo, duke e argumentuar atë.<br />

Për dëshirën e Andit nxënësit komentojnë se si ndikoi plotësimi i saj tek Andi. Ata<br />

Të kem vëlla<br />

Të bëhem balerinë<br />

DËSHIRAT<br />

Të kem shumë zogj<br />

dhe kafshë shtëpiake<br />

Të bëhem astronaut<br />

Të kem lepuj<br />

sjellin shembuj nga jeta e përditshme të ngjashëm me atë të Andit.<br />

Vazhdohet me rubrikën Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Një nxënës lexon me zë vjershën.<br />

Komentohet teksti i këngës. Nxënësit listojnë dëshirat e djalit. Ata tregojnë nëse edhe<br />

ata kanë menduar ndonjëherë si djali i vjershës.<br />

Ushtrimi 2. Mësuesja tregon pamje nga filmi “Taulanti kërkon një motër” Nxënësit<br />

diskutojnë për dëshirën e Taulantit. Pyetje?<br />

- A ishte e drejtë dëshira e Taulantit? Pse?<br />

- Ja plotësuan prindërit?<br />

- Po ju keni shprehur ndonjëherë një dëshirë të tillë? Çfarë përgjigje keni marrë?<br />

- Tregoni pjesën që ju ka pëlqyer më shumë.


Ushtrimi 3. Në punë dyshe nxënësit shkruajnë poshtë çdo fotoje çfarë ajo shpreh,<br />

nevojë apo dëshirë. Në këtë mënyrë ata bëjnë ndarjen e nevojave nga dëshirat.<br />

Përforcim: Shkrim i shpejtë<br />

Po në dyshe nxënësit në fletë formati shkruajnë, cilat janë më të rëndësishme në jetën<br />

e njeriut nevojat apo dëshirat. Argumentojnë përgjigjen.<br />

Detyrë:<br />

Shkruani dëshirën tuaj më të madhe dhe nga kush e prisni plotësimin e saj.<br />

Mësimi 3.4. Të drejtat e mia<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të listojnë 5 nga të drejtat e fëmijëve.<br />

- të identifikojnë të drejtat që lidhen me familjen, punën, banesën, ushqimin,<br />

mirësjelljen.<br />

Mjetet e punës: libri, Konventa mbi të drejtat e fëmijëve, fletore.<br />

Fjalë kyç: të drejta, respekt, mirësjellje.<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Bisedë Pyetje - përgjigje Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

Punë individuale<br />

PËRFORCIM Shkrim i shpejtë Identifikohen të drejta që lidhen me<br />

familjen, punën, banesën, ushqimin,<br />

mirësjelljen<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Punë në grup<br />

Parashikim: Bisedë<br />

Mësuesja lexon pjesë nga Konventa e të Drejtave të Fëmijëve dhe bën pyetje:<br />

- A ka ndonjë formulim që ju nuk e kuptoni? Nxënësit kërkojnë sqarime për<br />

paqartësitë.<br />

Pyetje:<br />

- A dini të drejta të tjera të fëmijëve? Tregojini ato. Nxënësit që dinë i tregojnë para<br />

klasës.<br />

55


Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Të nxitur nga mësuesja nxënësit komentojnë situatat në libër. Nëpërmjet<br />

bashkëbisedimit ata japin mendimin e tyre për Jonën 7-vjeçare.<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Poshtë çdo fotoje nxënësit shënojnë të drejtën që e u përshtatet. Lexohen<br />

me zë.<br />

Ushtrimi 2. Çdo fëmijë ka të drejtën e një jete private. Nxënësit japin mendimin e<br />

tyre. Ata tregojnë se çdo të thotë për ta “Privatësi”<br />

Ushtrimi 4. Nxënësit komentojnë fotot e këtij ushtrimi. Ata japin mendimin e tyre si<br />

do të silleshin në raste të tilla. Mësuesja kërkon argumentimin e mendimeve.<br />

Përforcim: Shkrim i shpejtë.<br />

Ushtrimi 3. Lexohen të drejtat e fëmijëve të vendosura në klasë nga nxënësit. Në<br />

fletore nxënësit shkruajnë të drejtat që kanë të bëjnë me familjen, punën, banesën,<br />

ushqimin, mirësjelljen.<br />

56<br />

Detyrë:<br />

Ushtrimi 5.<br />

Tregoni shembuj nga jeta e përditshme kur keni parë fëmijë, të cilëve u janë<br />

mohuar të drejtat e tyre.<br />

Mësimi 3.5. Detyrat dhe përgjegjësitë e mia<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të tregojnë detyrat e tij në familje, shoqëri, shkollë;<br />

- të tregojnë përgjegjësitë e tyre në familje, shoqëri, shkollë.<br />

- të argumentojnë pse të drejtat dhe detyrat janë të lidhura.<br />

Mjetet: libri, tabak letre, lapustila.<br />

Fjalë kyç: Detyra, përgjegjësi, premtim, veprime, respekt.<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të shkruar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Pyetja e ditës Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Konkludim Diagrami i Venit Punë në grup


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Pyetja e ditës<br />

Si mendoni ju fëmijë, në jetën e përditshme ne kemi vetëm të drejta? (Ne kemi edhe<br />

detyra të cilat duhet t’i zbatojmë. Kemi edhe përgjegjësi për premtimet që japim, për<br />

motrat dhe vëllezërit, për njerëzit që na rrethojnë…).<br />

Ndërtimi i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Të ndarë në grupe nxënësit lexojnë situatat në libër. Më pas i komentojnë<br />

ato duke dhënë mendimet e tyre për veprimet e fëmijëve, në secilin rast më vete.<br />

Vazhdon puna me rubrikën “Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Po në grupe nxënësit plotësojnë të drejtat dhe detyrat që nuk janë shkruar.<br />

Ushtrimi 2. Pasi kanë komentuar fotot nxënësit shkruajnë poshtë çdo fotoje<br />

përgjegjësitë dhe detyrat që i përshtaten.<br />

Përforcim: Konkludim<br />

Nxënësit argumentojnë lidhjen midis të drejtave dhe detyrave.<br />

Diagrami i Venit<br />

Të drejtat<br />

Na i realizojnë<br />

të tjerët<br />

Të përbashkëtat<br />

Janë të detyrueshme<br />

Rregullojnë jetën<br />

Duhet t’i realizojmë ne<br />

Na bëjnë të përgjegjshëm<br />

Detyrat<br />

Duhet t’i<br />

realizojmë ne<br />

Veprimtari praktike: Të drejtat e njeriut<br />

Qëllimi: Të flasin për vlerat dhe rëndësinë që kanë ushqimi, veshja, familja, banesa,<br />

lojërat, dashuria dhe respekti, librat, mbrojtja nga rreziqet etj., në jetën e njeriut.<br />

Zhvillimi i mësimit<br />

Ndahet klasa në grupe:<br />

Grupi i parë do të tregojë rëndësinë e ushqimit dhe veshjes në jetën e njeriut;<br />

Grupi i dytë do të tregojë rëndësinë e familjes dhe banesës;<br />

Grupi i tretë do të tregojë rëndësinë e lojërave dhe mbrojtjes nga rreziku;<br />

Grupi i katërt do të tregojë rëndësinë e librave, dashurisë dhe respektit në jetën<br />

e përditshme.<br />

Secili pjesëtar i grupit duhet të marrë materiale shoqëruese (objekte, pamje, libra,<br />

revista, gazeta etj.) për të ilustruar mendimin e tij. Çdo nxënës duhet të shprehë<br />

mendimin e tij pa u ndikuar nga të tjerët.<br />

57


58<br />

Kreu IV. PUSHTETI, AUTORITETI, QEVERISJA<br />

Mësimi 4.<strong>1.</strong> Llojet e shërbimeve<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë shërbimet që i afrohen në jetën e përditshme nga institucione të<br />

ndryshme;<br />

- të përshkruajnë funksionet e shërbimeve të ndryshme;<br />

- të interpretojnë me role një prej shërbimeve shtetërore.<br />

Mjetet: Libri, tabak letre, lapustila.<br />

Fjalë kyç: Shërbim, ndërmarrje, institucione.<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Pyetja e ditës Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Interpretim Lojë me role Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Pyetja e ditës<br />

Mësuesja shtron pyetjen: Çfarë shërbime na afrohen në jetën e përditshme?<br />

Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në formë kllasteri në tabelë.<br />

Shëndetësore<br />

Financiare<br />

Komunale<br />

Kulturore<br />

SHËRBIMET<br />

Sportive<br />

Arsimore<br />

Ruajtjes së rendit<br />

dhe qetësisë<br />

Rrugore<br />

Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Lexohen situatat në të. Nxënësit për çdo situatë i drejtojnë pyetje<br />

shokut.<br />

- Listoni shërbimet që të afrohen në qytetin tënd.<br />

- Ku i gjeti Jona krijimet që i duheshin për në shkollë?<br />

- Çfarë shërbime na ofrojnë qendrat tregtare?<br />

- Kush i erdhi në ndihmë gjyshes së Reas?


- Cilin sport pëlqen babi i Jorit? Ku e çoi ai Jorin?<br />

- Keni qenë në Teatrin e Kukullave? Çfarë mbresa ju ka lënë?<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Komentohen fotot. Poshtë çdo fotoje shkruhet lloji i shërbimit që ofrohet.<br />

Ushtrimi 2. Në përgjigjet e pyetjeve nxënësit identifikojnë llojin e shërbimit që afrohet<br />

për çdo rast.<br />

Ushtrimi 3. Duke parë fotot nxënësit diskutojnë rreth shërbimeve rrugore, të rendit<br />

e financiare.<br />

Përforcim: Lojë me role.<br />

Me grupe nxënësit interpretojnë një lloj shërbimi. Në tabakë letre shkruajnë me<br />

shkronja të mëdha llojet e shërbimeve, rolet e të cilave do të interpretojnë.<br />

Grupi I: Shërbimi rrugor. Nuk punojnë semaforët. Roli i policit në rrugë.<br />

Grupi II. Në bibliotekë. Na duhet një material jashtëshkollor. Drejtohemi në<br />

bibliotekë. Komunikimi me punonjësen e bibliotekës.<br />

Kemi grip. Mjeku na ka dhënë recetën me emrat e barnave. I drejtohemi farmacisë. Si<br />

do t’i kërkojmë ndihmë farmacistes. Po ajo çfarë shërbimi na afron?<br />

Na është prishur kompjuteri. Kujt duhet t’i kërkojmë ndihmë? Bashkëbisedimi që<br />

kryejmë me të.<br />

Mësimi 4.2. Mjetet kryesore të komunikimit<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të renditin mjetet kryesore të komunikimit;<br />

- të përcaktojnë funksionin e tyre;<br />

- të argumentojnë domosdoshmërinë e tyre.<br />

Mjetet e punës: Libri, tabak letre, lapustila.<br />

Fjalë kyç: Komunikim, mjete komunikimi, letër, telegram, kartolinë, postë elektronike<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Identifiko Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Interpretim Lojë me komunikim Punë në grup<br />

59


ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Identifikoni<br />

Mësuesja kërkon nga nxënësit të shkruajnë në një fletë formati emrat e disa<br />

mënyrave të komunikimit.<br />

Direkt, gojarisht, me shenja,<br />

Në distancë me telefon, me letër, telegram, kartolinë, postë elektronike.<br />

Ndërtimi i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Në grupe nxënësit lexojnë në heshtje situatat problemore.<br />

Pyetje: - Ç’do të thotë të komunikosh?<br />

Listoni disa nga mjetet e komunikimit.<br />

Në cilat forma i erdhën vajzës urimet për ditëlindje?<br />

Komentoni pjesën:<br />

Gjuha, aftësia…….nëpërmjet komunikimit.<br />

Në fletë formati nxënësit shkruajnë funksionet e mjeteve të ndryshme të<br />

komunikimit.<br />

- Ç’është letra, telegrami, kartolina, telefoni, posta elektronike etj.?<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Nxënësit shohin me vëmendje foton në libër. Më pas ata tregojnë mënyrën<br />

e komunikimit të njerëzve përpara se të shpikeshin mjetet e komunikimit.<br />

Ushtrimi 2. Përsëri në fletë formati nxënësit listojnë mjetet e komunikimit.<br />

Ushtrimi 3. A keni përdorur ndonjëherë postën elektronike? Tregoni shkurtimisht<br />

hapat që duhen ndjekur.<br />

Përforcim: Interpretim. Një mënyrë tjetër komunikimi është edhe ai me shenja. Kush<br />

e përdor këtë komunikim? Në dyshe nxënësit interpretojnë lojën.<br />

Vlerësohet grupi që interpretoi më bukur.<br />

60<br />

Detyrë:<br />

Shkruani një letër për gjyshen tuaj. Vendoseni në zarf, shkruani në të adresën e<br />

saktë dhe postojeni në postë.<br />

Mësimi 4.3. Mjetet informimit<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë mënyrat e ndryshme të informimit.<br />

- të tregojnë si funksionojnë ato.<br />

- të bëjnë dallimin midis mjeteve të komunikimit dhe të informimit;<br />

- të japin mendimin e tij/saj rreth vlerave të mjeteve të informimit.<br />

Mjetet e punës: Libri, tabak letre, lapustila.


Fjalë kyç: informim, mjete informimi, mjete të shtypura, mjete elektronike, mjete<br />

virtuale.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM DDM Identifiko Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

DDM Bashkëbisedim<br />

Imagjinatë e drejtuar<br />

Diskutim, komente<br />

Pyetje - përgjigje<br />

Punë me grupe<br />

PËRFORCIM DDM Interpretim Lojë me komunikim Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: DDM Identifiko<br />

Mësuesja kërkon nga nxënësit të tregojnë emrat e mjeteve të informimit që ata njohin.<br />

Ndërtim i njohurive: DDM Bashkëbisedim<br />

Libri<br />

Gazeta<br />

MJETE<br />

INFORMIMI<br />

Radio<br />

Revista<br />

Interneti<br />

Televizion<br />

5 minuta në heshtje nxënësit lexojnë informacionin në libër. Në vazhdim mësuesja iu<br />

drejton pyetjet:<br />

- Çfarë emisione televizive ndiqni ju?<br />

- Si duhet të jetë informacioni që transmetojnë mediet e ndryshme?<br />

- Kush e lexon gazetën në shtëpinë tënde?<br />

- Si funksionojnë mjetet e ndryshme të informimit?<br />

- Si i grupojmë mjetet e informimit nisur nga mënyra se si e shpërndajnë informacionin?<br />

- Vazhdon puna me rubrikën: Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Nxënësit tregojnë mjetin e informimit që përdorin më shumë. Ata<br />

argumentojnë përgjigjen e tyre.<br />

Ushtrimi 2. Të nxitur nga mësuesja nxënësit flasin për librin. Vlerat për mënyrën<br />

se si e transmetojnë informacionin dhe ndikimin që ai ka në zhvillimin gjuhësor të<br />

fëmijëve.<br />

Ushtrimi 4. Punë e pavarur poshtë çdo fotoje: Nxënësit shënojnë llojin e mjetit;<br />

komunikim apo informim. Lexohen nga disa nxënës. Të tjerët bëjnë vërejtje nëse ka.<br />

Përforcim: DDM Interpretim<br />

Në grupe nxënësit bëjnë publikimin e një lajmi<br />

61


Grupi I: Zgjedh gazetën e shkollës. Në fletë formati shkruan lajmin ”njoftim për<br />

koncert”, me shkrim të dukshëm dhe tërheqës.<br />

Grupi II: Zgjedh televizionin Një nxënës luan rolin e spikerit dhe lexon lajmin e<br />

formuluar nga grupi “vizitë në muze”.<br />

Grupi III: Zgjedh radion. Një nxënës luan rolin e spikerit dhe lexon lajmin e<br />

formuluar nga grupi, por këtë radhë reklama bëhet vetëm me zë “kampe verore”.<br />

62<br />

Detyrë :<br />

Shkruani një lajm, të cilin do të donit ta shpërndanit te të tjerët. Cilin nga mjetet<br />

e informimit do të përdorje për ta përhapur atë?<br />

Veprimtari praktike<br />

Bisedë me një punonjës të policisë<br />

Qëllimi: Të flasim për rolin e policit në ruajtjen e rendit dhe qetësisë në<br />

komunitet.<br />

Zhvillimi i veprimtarisë<br />

- Me anën e një letre ftoni në klasë një nga punonjësit e policisë së rendit.<br />

- Ftoni në këtë veprimtari edhe punonjës të shërbimeve të tjera publike dhe<br />

përfaqësues të medies në zonën tuaj.<br />

- Përgatitni dhe shkruani në fletoren tuaj pyetjet që do u drejtoni;<br />

Disa nga detyrat e policit të mbrojtjes së rendit dhe qetësisë publike<br />

- Përgjigjet për rendin dhe qetësinë e zonës përkatëse;<br />

- Bën patrullime, duke iu përgjigjur thirrjeve urgjente;<br />

- Siguron qetësinë dhe sigurinë në ngjarjet e mëdha publike;<br />

- Ndërhyn kur shkelet ligji;<br />

- Kontrollon trafikun, kryesisht rrugët kryesore;<br />

- Ndihmon në gjetjen e sendeve të humbura dhe ua kthen atë pronarëve.


Kreu V. PRODHIMI DHE SHPËRNDARJA<br />

Mësimi 5.<strong>1.</strong> Të mirat dhe shërbimet<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të tregojnë se të mirat që kemi mund të jetë janë të kufizuara<br />

- të argumentojnë se nuk mund të ketë të gjitha të mirat që dëshiron.<br />

- të identifikojnë disa nga të mirat që mund të ketë dhe jo.<br />

Mjetet: Libri, tabak letre, lapustila.<br />

Fjalë kyç: Të mira, shërbime, të kufizuara, të domosdoshme, shpërdorim .<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Pyetja e ditës Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I<br />

NJOHURIVE<br />

Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Interpretim Lojë me role Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Pyetja e ditës<br />

A mundemi që gjithçka që shohim ta kemi për vete? Pse mendon kështu?<br />

Nxënësit të lirshëm japin mendimet e tyre. Disa thonë po, të tjerë thonë jo dhe disa<br />

thonë dhe po dhe jo. Përgjigjet e tyre duhet t’i argumentojnë.<br />

GJATË ARGUMENTIMIT TË PËRGJIGJEVE TË GJITHË DALIN NË NJË PËRFUNDIM<br />

QË: jo gjithçka që shohim mund ta kemi”.<br />

Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim.<br />

Lexohen me zë situatat në libër nga nxënësit. Për çdo situatë nxënësit japin mendimin<br />

e tyre.<br />

- Çfarë të mira na afron nëna natyrë?<br />

- Tregoni domosdoshmërinë e tyre.<br />

- A ke edhe ti dëshira të njëjta me shokët dhe shoqet e tua?<br />

- Cila janë disa nga shërbimet më të nevojshme për njeriun?<br />

- Pse dikush ka më shumë e dikush më pak të mira?<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Nxënësit listojnë tre të mira që kanë dhe tre të tjera që dëshirojnë të<br />

kenë. Disa nxënës i lexojnë me zë.<br />

Ushtrimi 2. Një nxënës lexon situatën problemore. Një tjetër e përfundon me<br />

fjalët e tij. Të tjerët diskutojnë rreth saj. Nxënësit tregojnë se si do të vepronin ata<br />

në një rast të tillë duke e argumentuar përgjigjen.<br />

63


64<br />

Përforcim: Ushtrimi 4. Në një tabak letre nxënësit me grupe shkruajnë dëshirat e<br />

tyre. Nënvizojnë atë dëshirë që mendojnë se është e mundshme për t’u realizuar.<br />

Thonë pse.<br />

Detyrë:<br />

Vizatoni në një tabak të bardhë dëshirat tuaja. Cila prej tyre mendoni se është e<br />

mundshme për t’u realizuar? Pse?<br />

Mësimi 5.2. Zgjedhja ime - dëshira ime<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të argumentojnë zgjedhjet e tyre.<br />

- të përshkruajnë situata ku zgjedhja e tyre të tregojë vlerën e alternativës më<br />

të mirë nga e cila është hequr dorë.<br />

- të analizojnë si duhet të ndajë dhe të përdorë kohën e lirë.<br />

Mjetet e punës: Libri, tabak letre, lapustila.<br />

Fjalë kyç: Dëshirë, zgjedhje, të heqësh dorë, vendim.<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim i ideve Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Zgjedhja ime Punë në dyshe Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Diskutim i ideve.<br />

Mësuesja lexon para klasës rastin e Arbenit. Midis videogemit (që i duhej<br />

për argëtim) dhe kompjuterit (që i duhej për detyrat e shkollës). Arbeni zgjodhi<br />

kompjuterin duke hequr dorë nga dëshira e madhe për të pasur videogem.<br />

Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Lexohen situatat e tjera problemore të librit nga nxënësit.<br />

Pyetje:<br />

- Çfarë dhuratë kishin menduar shokët dhe shoqet për ditëlindjen e Klestës?<br />

- Pse zgjodhën pikturën për dhuratë?<br />

- Po ti po të ishe në vendin e tyre si do të veproje?<br />

Ushtrimi 2. Në foto janë disa lodra shumë të preferuara për fëmijët. Jo të gjitha është<br />

e mundur të blihen. Cilën do të zgjidhje për të blerë? Pse?<br />

Ushtrimi 3. Kafshët shtëpiake kanë të mirat dhe të këqijat e tyre. Kë do të zgjidhje për<br />

të mbajtur në shtëpi, macen apo qenin? Pse bëre këtë zgjedhje?


Përforcim: Zgjedhja ime<br />

Zgjedhin si do t’u pëlqente të kalonin ditën e pushimit, të dielën.<br />

Mësimi 5.3: Prodhimi dhe shpërndarja<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jeni të aftë:<br />

- të tregojnë se prodhimi i një të mire kalon në disa faza;<br />

- të listojnë shembuj të burimeve të përdorura për prodhimin e disa prej<br />

mjeteve që përdoren në familje, shkollë;<br />

- të tregojnë rrugën që ndjek një produkt nga prodhimi deri te shpërndarja.<br />

Mjetet: Libri etj.<br />

Fjalë kyç: Prodhim, shpërndarje, konsumator, treg, profesion, process teknologjik.<br />

Aftësi: Të shprehur, të diskutuar, të interpretuar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim paraprak Stuhi mendimesh Punë me klasën<br />

NDËRTIM I NJOHURIVE Bashkëbisedim Diskutim, komente Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Vizatim i lirë Punë në dyshe Punë në grup<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikim: Diskutim paraprak.<br />

Mësuesja shtron pyetjen:<br />

A e dini fëmijë se cila është lënda e parë prej të cilës është podhuar tavolina? (Druri…)<br />

Po druri është vendosur direkt si është prerë? (jo ai ka kaluar në një përpunim…)<br />

Dru PËRPUNOHET MOBILIE TREG<br />

LËNDA E PARË PËRPUNIMI PRODUKT I GATSHËM<br />

SHPËRNDARJE<br />

Ndërtim i njohurive: Bashkëbisedim<br />

Hapen librat. Nxënësit shikojnë me vëmendje fotot dhe më pas i komentojnë ato.<br />

Ata tregojnë se çfarë profesioni tregohet në to.<br />

Nxënësit mësojnë se prodhimi i të mirave materiale kalon në një sërë procesesh<br />

teknologjike.<br />

Ushtrimi <strong>1.</strong> Nxënësit plotësojnë vendet bosh me emrat e profesioneve për çdo rast.<br />

Punë me grupe. Secili grup duhet të tregojë shkurtimisht rrugën e prodhimit të një<br />

produkti.<br />

Për prodhimin e produkteve të ndryshme ushqimore, tekstile etj. Lënda e parë i<br />

nënshtrohet një procesi teknologjik.<br />

Lexohen punët e grupeve, vlerësohen.<br />

65


Përforcim: Vizatim i lirë<br />

Ushtrimi 3. Nxënësit vizatojnë sipas fotos në libër një punishte të përpunimit të<br />

mishit.<br />

Mësuesja në këtë orë mund të planifikojë edhe një vizitë në një punishte të<br />

prodhimit të bukës, ëmbëlsirave etj.<br />

66<br />

Detyrë:<br />

Skiconi veten tuaj si punëtor. Çfarë profesioni do ju pëlqente të kishit?<br />

Veprimtari praktike: Si të përgatisim një ëmbëlsirë?<br />

Qëllimi: Të përgatisim një ëmbëlsirë të thjeshtë; të përcaktojmë përbërësit e saj; të<br />

ndajmë punën dhe të bëjmë zgjedhjet tona aty ku është e mundshme.<br />

Zhvillimi i punës:<br />

Nxënësit ndahen në grupe dhe përcaktojnë detyrat që do të ketë secili grup.<br />

- Blejnë përbërësit e domosdoshëm për këtë ëmbëlsirë;<br />

- E përgatitin atë;<br />

- Vlerësojnë punën e shokëve dhe shoqeve që u angazhuan më shumë në këtë<br />

veprimtari.<br />

Për përgatitjen e kësaj ëmbëlsire nevojiten:<br />

një pako biskota pa krem; dy lugë kakao; një lugë gjalpë, gjashtë lugë sheqer, një e<br />

verdhë veze, një filxhan me qumësht.<br />

Përgatitja<br />

Marrim sheqerin, të verdhën e vezës dhe gjalpin. I trazojmë të gjitha së bashku<br />

derisa të bëhet një masë homogjene. Hedhim kakaon dhe e përziejmë përsëri. Do të<br />

shihni që deri tani keni përgatitur një krem me shije kakaoje.<br />

Biskotat i lagim një e nga një me qumësht dhe i lyejmë me kremin e përgatitur,<br />

derisa të mbarojnë të gjitha. I vendosim pas njëra-tjetrës dhe të gjitha së bashku<br />

i lyejmë me kremin e mbetur. Më pas, i vëmë në një letër plastike mbi pjatë dhe i<br />

lëmë në frigorifer për rreth 1 orë. Në këtë mënyrë keni përgatitur një ëmbëlsirë të<br />

shijshme, të cilën mund ta prisni sipas dëshirës.<br />

- Nxënësit përcaktojnë se cilët janë përbërësit e ëmbëlsirës;<br />

- Çfarë përbërësi do të përdornit nëse do të mungonte kakaoja? A mund ta<br />

zëvendësojnë atë?<br />

- Nëse ëmbëlsira do të pranonte qumësht ose sherbet, kë do të preferonin ata nga<br />

të dyja etj.


Kreu VI. RRUGA<br />

Mësimi 6.1 Shenjat rrugore<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë llojet e rrugëve duke i grupuar në kategori;<br />

- të përmendin personat që ndihmojnë në qarkullimin normal në rrugë;<br />

- të tregojnë disa rregulla të ecjes në rrugë.<br />

Mjetet e punës: Libri, postera me shenja të qarkullimit rrugor, letër, lapsa me<br />

ngjyra.<br />

Fjalë kyç: rrugë, shenja në rrugore, semafor, shenja të qarkullimit, polic.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të vepruar.<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim i drejtuar Diskutim Klasa<br />

NDËRT. I NJOHURIVE Marrëdhënie pyetje<br />

përgjigje<br />

Bisedë e lirë Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Demonstrim Demonstrojmë rregullat në<br />

rrugë<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Punë me grupe<br />

Parashikim: Diskutim i drejtuar<br />

Mësuesja i orienton nxënësit të shikojnë foton në libër. Komentoni sjelljen e<br />

fëmijëve dhe kalimtarëve. Nxënësit me radhë japin mendimet e tyre rreth kësaj<br />

situate.<br />

Ndërtimi i njohurive: Marrëdhënie pyetje-përgjigje<br />

Mësuesja kërkon nga nxënësit të thonë emrat e disa rrugëve që ata njohin. Rruga<br />

“Siri Kodra”, Mine Peza”, “E Elbasanit”, e Kavajës” etj. Dilet në përfundimin se<br />

emrat e rrugëve janë emra të përveçëm.<br />

Ndahet klasa në grupe. Secili grup lexon njërën nga situatat dhe e ritregon atë.<br />

Nxënësit e tjerë përgatitin pyetje rreth saj.<br />

Grupi I:<br />

- Çfarë quajmë rrugë?<br />

- Si i klasifikojmë rrugët?<br />

- Përse përdoren rrugët?<br />

67


68<br />

Grupi II:<br />

- A janë të njëjta rrugët? Pse?<br />

- A janë të njëjta rrugët e qytetit me ato të fshatit? Pse?<br />

- Për të parandaluar rreziqet në rrugë çfarë vendosen?<br />

Grupi III:<br />

- Ku ishin fëmijët?<br />

- Ç’po bënte Arditi?<br />

- Si reaguan drejtuesit e automjeteve? Po kalimtarët?<br />

Në vazhdim, mësuesja ju tregon nxënësve 6-7 shenja të qarkullimit rrugor. Nxënësit<br />

i vizatojnë në fletë formati dhe poshtë secilës shkruajnë përse shërben.<br />

Lexohet me zë nga disa nxënës rubrika “Mbani mend”<br />

Po në grupe plotësohen Ushtrimi 1 dhe 2 i rubrikës Punojmë-Diskutojmë-Mësojmë<br />

Përforcim: Demonstrim<br />

Sipas grupeve nxënësit demonstrojnë para klasës raste të shkeljeve të rregullave të<br />

qarkullimit rrugor dhe raste të zbatimit korrekt.<br />

Mësimi 6. 2. Mjetet e udhëtimit<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të listojnë gjashtë emra mjetesh transporti;<br />

- të grupojnë mjetet sipas përdorimit;<br />

- të diskutojnë si ndikon mjedisi në zgjedhjen e mjeteve lëvizëse.<br />

Mjetet e punës: Libri, postera me automjete të ndryshme, letër, lapsa me ngjyra<br />

Fjalë kyç: transport rrugor, ajror, ujor, mjete transporti.<br />

Aftësi: të shprehur, të diskutuar, të komentuar<br />

STRUKTURA E MËSIMIT<br />

FAZAT STRATEGJITË VEPRIMTARI ORGANIZIMI<br />

PARASHIKIM Diskutim Stuhi mendimesh Klasa Klaster<br />

NDËRT. I NJOHURIVE Marrëdhënie pyetje përgjigje Bisedë e lirë Punë me grupe<br />

PËRFORCIM Punim i lirë Vizatojmë një mjet<br />

transporti<br />

Punë individuale<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Mësuesja i njeh nxënësit me temën dhe objektivat<br />

Parashikim: Diskutim<br />

Mësuesja shkruan në tabelë fjalën: Mjete transporti Nxënësit diskutojnë se çfarë ju<br />

sjell në mendje kjo fjalë. Mendimet e nxënësve mësuesja i shkruan në tabelë.


Avion<br />

Ajrore MJETE TRANSPORTI Ujore<br />

Anije<br />

Helikopter Balon Tokësore<br />

Traget Varka<br />

Vetura<br />

Biçikleta<br />

Tren<br />

Traktor<br />

Kamion<br />

Autobus<br />

Ndërtim i njohurive: Marrëdhënie pyetje-përgjigje<br />

Mësuesja paraqet para klasës pamje të automjeteve të ndryshme. Nxënësit bëjnë<br />

klasifikimin e tyre sipas përdorimit (për njerës, për mallra…)<br />

Të nxitur nga mësuesja nxënësit komentojnë fotot në libër duke bërë edhe komente<br />

për to. Ata bëjnë dallimin e lëvizjes së mjeteve në rrugë të ndryshme.<br />

Pyetje.<br />

- Nëse do të shkonim vizitë në qytetin pranë qytetit tonë, cili do të ishte mjeti më i<br />

përshtatshëm për udhëtim?<br />

- Më duhet të shkoj në Itali. Kë mjet transporti duhet të zgjedh? Pse?<br />

- Tregoni ç’dini për portin.<br />

- Vendi ku ulen e ngrihen avionet quhet?<br />

- Ç’ju kujton fjala stacion treni?<br />

- Daja juaj është dy stacione urbani larg jush. Kë mjet do të zgjidhnit për të shkuar?<br />

Përforcim: Vizatim i lirë.<br />

Në punë të pavarur nxënësit vizatojnë një nga mjetet e udhëtimit me të cilën do të<br />

donin të udhëtonin.<br />

69


Plan mësimor<br />

<strong>Edukata</strong> Shoqërore 3<br />

70<br />

35 javë x 1 orë = 35 orë<br />

Tema mësimore 27 orë<br />

Orë të lira 8 orë<br />

Gjithsej 35 orë<br />

Nr. Kreu Tema Orë Objektiva për kreun Mjetet<br />

<strong>1.</strong> Sjellja e <strong>1.</strong>1 Ku jetojmë ne? 1 Në përfundim të mësimit nxënësi duhet të jetë i Kllastera ku të<br />

zbukuron<br />

aftë:<br />

përshkruhet pema e<br />

njeriun<br />

- Të dijë se cila është bashkësia ku jeton; familjes, postera të<br />

- Të përshkruajë grupet shoqërore ku bën pjesë. shkollës, greve<br />

Gjithsej<br />

- Të shpjegojë pse duhen respektuar rregullat në artistike, materiale nga<br />

3 orë<br />

grup.<br />

pjesë letrare ku<br />

vlerësohet miqësia dhe<br />

Tema mësimore<br />

solidariteti<br />

3 orë <strong>1.</strong>2 Të respektojmë jetën në 1 - Të përshkruajë disa nga cilësitë që duhet të ketë<br />

grup<br />

shoku, të cilat ushqejnë miqësinë dhe<br />

solidaritetin. Të vlerësojë miqësinë dhe<br />

solidaritetin si vlera të bashkëjetesës në grup.<br />

- Të diskutojë për çështje të tilla, si: miqësia,<br />

toleranca, përgjegjësia, si dhe të shfaqë ndjenjën e<br />

përgjegjësisë vetjake në shtëpi, shkollë, shoqëri;<br />

- Të tregojë gatishmëri për të ndihmuar e për të<br />

respektuar shokët, të moshuarit etj.;<br />

<strong>1.</strong>3 Sa mirë është të sillesh 1 - Të shmangë përdorimin e fjalëve fyese në<br />

bukur<br />

familje, klasë, shoqëri etj. Të tregojë raste të<br />

shkeljes së rregullave të mirësjelljes dhe të<br />

diskutojë pasojat e tyre për vete dhe për grupin ku<br />

bën pjesë.<br />

- Të tregojë dhe të respektojë disa zakone dhe<br />

tradita të krahinës së tij, të demonstrojë aftësi<br />

individuale, të pranojë ide të ndryshme nga ato<br />

vetjaket.


1<br />

- Të dijë si të komunikojnë me njëri-tjetrin;<br />

- Të identifikojë dhe të përshkruajë disa nga<br />

format e sotme të komunikimit në shoqëri.<br />

2.1 Ç’është komunikimi në<br />

shoqëri?<br />

2 Komunikimi<br />

në shoqëri<br />

Gjithsej<br />

3 orë<br />

Tema mësimore<br />

2 orë<br />

Mjete komunikimi,<br />

kartolina, tabela.<br />

1 Të përdorë mjetet e komunikimit me të tjerët<br />

(telefonin, të shkruajë letër, kartolinë, urime).<br />

2.2 Si të komunikojmë më<br />

mirë?<br />

1 - Të analizojë rolin e zhvillimit të formave të<br />

ndryshme të komunikimit në zhvillimin e<br />

individit dhe të shoqërisë.<br />

Takime me njerëz të ndryshëm<br />

të komunitetit (vëzhgime,<br />

intervista, anketime,<br />

bashkëbisedime, konsulta me<br />

ekspertë etj.);<br />

Orë e lirë 1 orë<br />

3 Rregullat<br />

Gjithsej<br />

6 orë<br />

Tema mësimore<br />

5 orë<br />

Tabela me rregullat<br />

për të drejtat dhe<br />

detyrat në shkollë.<br />

3.1 Shkolla jonë 1 - Të përshkruajë shkollën si vendi ku mësohet<br />

(vendndodhjen, madhësinë), numrin e klasave,<br />

mësuesit, organizimin etj.), si dhe të shpjegojë<br />

rolin e shkollës në përgatitjen për jetën.<br />

- Të diskutojë rreth vlerave të miqësisë dhe të<br />

solidaritetit në shkollë (duke sjellë shembuj nga<br />

jeta në klasë, shkollë, lagje, pallat etj.);<br />

- Të demonstrojë përgjegjësi në realizimin e<br />

detyrave të shkollës dhe veçanërisht të mësimit<br />

3.2 Të njohim sa më mirë 1 - Të dijë se ç’janë rregullat;<br />

rregullat<br />

- Të njohë rregullat dhe t’i zbatojnë ato në<br />

jetë;<br />

- Të përshkruajë rregullat e jetës së<br />

përbashkët.<br />

3.3 Rregullat dhe disiplina 1 - Të argumentojë pse duhen zbatuar rregullat në<br />

mjediset e klasës dhe të shkollës, si dhe të<br />

diskutojë për rregullat me të cilat ai nuk i pranon<br />

(brenda shkollës ose klasës dhe t’i argumentojë<br />

ato);<br />

71<br />

2


72<br />

3.4 Rregullat jashtë shkolle 1 - Të dijë ç’janë rregullat e pashkruara;<br />

- Të dijë ç’është rregullorja e mjedisit;<br />

- Të zbatojë rregullat jashtë dhe brenda<br />

shkollës.<br />

3.5 Rregullat në shoqëri 1 - Të radhisë rregullat sipas përkatësisë për<br />

mjediset e shkollës dhe t’i argumentojë ato; të<br />

përshkruajë si mund të ndryshojnë rregullat e<br />

klasës apo të shkollës nëpërmjet votimit, si dhe të<br />

përpilojë rregulla për mjedise të ndryshme.<br />

1 - Të vetëkontrollojë njohuritë e marra.<br />

Test kontrolli mbi nocionet<br />

shoqëri, shkollë, komunikim<br />

dhe rregullat e sjelljes brenda<br />

Detyrë kontrolli<br />

I,II, III 1 orë<br />

dhe jashtë tyre.<br />

4.1 Shërbimet në lagjen time 1 - Të përshkruajë radhën e veprimeve që janë të<br />

domosdoshme për të shfrytëzuar shërbimet e<br />

komunitetit ku jeton, në rast nevoje;<br />

- Të përfshihet në veprimtari në të mirë të<br />

komunitetit për të rritur sasinë e shërbimeve në<br />

komunitet.<br />

4 Shërbimet në<br />

komunitet<br />

Gjithsej<br />

4 orë<br />

Tema mësimore<br />

3 orë<br />

4.2 Policia 1 - Të identifikojë dhe të tregojë se ç’shërbime<br />

sigurojnë policia, zjarrfikësit dhe<br />

institucione të tjera të komunitetit;<br />

- Të njohë stemat identifikuese të policisë<br />

Foto të ndryshme nga<br />

shërbimet e policisë<br />

dhe zjarrfikëseve,<br />

mjete<br />

telekomunikacioni etj.<br />

4.3 Postë – Telekomunikacioni 1 - Të njohë mjetet e komunikimit postar dhe të<br />

telekomunikacionit;<br />

- Të njohë pullat postare dhe funksionin e<br />

tyre;<br />

- Të dijë të nisë një letër a një kartolinë me<br />

shërbim postar.<br />

1 - Të përdorë publikime të ndryshme në<br />

organet periodike të qytetit.<br />

Përdorimi i publikimeve të<br />

ndryshme (gazeta, buletine<br />

informative, tekste,<br />

videokaseta, postera etj.);<br />

Orë e lirë<br />

1 orë<br />

5 Rruga 5.1 Rrugët tokësore 1 - Të dijë cilat janë rrugët tokësore;<br />

3


- Të dijë të dallojnë rrugët ku ecin;<br />

- Të përcaktojë në hartë rrugë të ndryshme që<br />

bashkojnë fshatin me qytetin.<br />

Gjithsej<br />

6 orë<br />

5.2 Shenjat e qarkullimit<br />

rrugor<br />

Pamje nga lloje të<br />

ndryshme rrugësh,<br />

tabela me shenja të<br />

qarkullimit rrugor,<br />

foto të mjeteve<br />

tokësore, ajrore dhe<br />

detare të komunikimit.<br />

1 - Të dallojë shenjat e qarkullimit rrugor;<br />

- Të dallojë shenjat në formë trekëndëshi,<br />

katrori dhe rrethoreje;<br />

- Të interpretojë shenjat rrugore.<br />

Tema mësimore<br />

5 orë<br />

5.3 Rregullat e ecjes në rrugë 1 - Të dijë cilat janë rregullat elementare të<br />

ecjes në rrugë;<br />

- Të dallojë shenjat dhe tabelat rrugore në një<br />

rrugë;<br />

- Të përshkruajë zbatimin e rregullave të<br />

ndryshme.<br />

5.4 Komunikacioni tokësor 1 - Të dijë ç’është komunikacioni tokësor;<br />

dhe mjetet<br />

- Të dijë elementët që përfshin<br />

e tij<br />

komunikacioni tokësor;<br />

- Të radhë mjete të komunikacionit tokësor.<br />

1 - Të dijë ç’është komunikacioni ujor dhe ai<br />

ajror;<br />

- Të dijë elementët që përfshin<br />

komunikacioni ujor dhe ajror;<br />

- Të radhisë mjete të komunikacionit ujor dhe<br />

ajror.<br />

1 - Të përgatisë një kënd në klasë për<br />

paraqitjen e shenjave të qarkullimit rrugor;<br />

5.5 Komunikacioni ujor dhe<br />

ajror<br />

- Të dijë të orientohen me shenjat e qarkullit<br />

dhe të njihen me rëndësinë e respektimit të<br />

tyre.<br />

Bashkëbisedim me një<br />

punonjës të policisë rreth<br />

shenjave të qarkullimit rrugor<br />

dhe rregullave të lëvizjes në<br />

rrugë<br />

Orë e lirë<br />

1 orë<br />

6 Shëndeti dhe<br />

mjedisi<br />

6.1 Mjedisi rreth meje 1 - Të dijë ç’është mjedisi dhe elementët që ai<br />

përfshin;<br />

- Të dijë nga shkaktohet ndotja e tokës;<br />

- Të argumentojë se si mund ta mbrojnë<br />

mjedisin përreth.<br />

6.2 Ushqimi dhe shëndeti 1 - Të dijë se cilat ushqime janë të shëndetshme<br />

Gjithsej<br />

7 orë<br />

4<br />

73


për jetën e njeriut;<br />

- Të rendisë ushqimet sipas vlerave të tyre;<br />

- Të shpjegojë me fjalët e tij lidhjen midis një<br />

të ushqyeri të mirë dhe një jete të<br />

shëndetshme.<br />

1 - Të dijë si ndikon sporti, aktivitetet e<br />

Tema mësimore<br />

5 orë<br />

74<br />

Kllastera të pamjeve të<br />

aparatit dentar, tabela<br />

dhe kllastera të<br />

ushqimit dhe kalorive<br />

që përmbajnë ato.<br />

ndryshme në natyrë etj, në jetën e njeriut;<br />

6.3 Mendje e shëndoshë në<br />

trup të shëndoshë<br />

- Të shprehë me fjalët e tij aktivitetin e tij<br />

ditor.<br />

6.4 Shëndeti dhe mjekësia 1 - Të dijë ç’është mjekësia;<br />

- Të shpjegojë rolin e saj në jetën e njeriut;<br />

- Të rendisë disa nga specialitetet e mjekëve.<br />

6.5 Dhëmbët dhe dentisti 1 - Të dijë funksionet e dhëmbëve;<br />

- Të dijë rolin e stomatologëve në shëndetin e<br />

dhëmbëve;<br />

- Të shpjegojë disa nga rregullat për kujdesin<br />

dhe higjienën e dhëmbëve.<br />

Vizitë në një klinikë dentare 2 - Të dijë rregullat për një kujdes të mirë të<br />

shëndetit të dhëmbëve;<br />

Konkurs mbi mjedisin,<br />

- Të ndërgjegjësohen për rolin e njeriut në<br />

ushqimin, shëndetin dhe<br />

mjedis.<br />

mjekësinë<br />

- Të ndërmarrë vetë iniciativa për të mbajtur<br />

pastër qytetin.<br />

7.1 Familja dhe ekonomia 1 - Të dijë ç’detyra kryen familja;<br />

- Të shpjegojë lidhjen midis familjes dhe<br />

ekonomisë<br />

- Të identifikojë se nga ç’burime vijnë paratë<br />

në familjen e tij dhe të përmendë rolin e<br />

kursimit të parave të veta dhe të familjes;<br />

7.2 Nevojat dhe dëshirat 1 - Të dijë të dallojnë nevojat nga dëshirat;<br />

- Të shpjegojë ndryshimet ndërmjet dëshirave<br />

dhe nevojave;<br />

7.3 Ç’bëjmë ne për familjen? 1 - Të tregojë varësinë e anëtarëve të familjes nga<br />

punët e ndryshme, si dhe të identifikojë disa nga<br />

profesionet e njerëzve që njeh;<br />

Orë e lirë 2 orë<br />

7 Prodhimi dhe<br />

shpërndaja<br />

Gjithsej<br />

6 orë<br />

Tema mësimore<br />

4 orë<br />

Foto nga familje të<br />

ndryshme me gjendje<br />

ekonomike të<br />

ndryshme.<br />

7.4 Profesionet 1 - Të përshkruajë dhe të përdorë disa nga veglat<br />

më të domosdoshme për mirëmbajtje në familje<br />

5


Foto që paraqesin<br />

profesione të<br />

ndryshme.<br />

(pinca, kaçavida etj.);<br />

- Të tregojë se përdorimi i veglave kërkon aftësi e<br />

shprehi të caktuara;<br />

- Të lidhë krijimin e shprehive për punë me<br />

nevojën e arsimit etj.<br />

2 - Të njihen me kushtet e punës;<br />

- Të njihen më nga afër llojet e profesioneve<br />

etj.<br />

Vizitë në një fabrikë<br />

Orë e lirë<br />

2 orë<br />

Diskutim i lirë mbi dëshirat<br />

dhe profesionet që do të<br />

zgjedhin kur të rriten.<br />

75


76<br />

Plan mësimor<br />

<strong>Edukata</strong> shoqërore 4<br />

Kjo lëndë në këtë klasë do të jetë në 35 javë mësimore me nga një orë në javë.<br />

35 javë x 1 orë/javë= 35 orë<br />

Tema mësimore 30 orë<br />

Orë të lira 5 orë<br />

Shënim: Ky është një plan alternativ për të orientuar mësuesit për zbërthimin e programit mësimor. Të gjithë mësuesit mund të ndërhyjnë në të<br />

për shpërndarjen e orëve të lira, përcaktimin e Mjeteve mësimore didaktike dhe literaturës si dhe vendit ku mund të zhvillojnë orën mësimore.<br />

Kreu Tema Orë Objektivat Konceptet kryesore<br />

1 I. Kultura <strong>1.</strong>1 Traditat kulturore 1 Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

� Respekti ndaj të<br />

- të përcaktojnë se cilat janë traditat e familjes së tyre;<br />

tjerëve<br />

Gjithsej 6 orë<br />

- të përshkruajnë traditat e zonës ku jetojnë;<br />

- të analizojnë vlerat e traditave shqiptare në përgjithësi dhe � Pranimi i mendimeve<br />

Tema mësimore<br />

ato të zonës së tyre në veçanti.<br />

ndryshe<br />

2<br />

4 orë<br />

<strong>1.</strong>2 Ndryshimet 1 - të identifikojnë se cilat janë ndryshimet kulturore;<br />

kulturore<br />

- të përshkruajnë traditat e zonës së tyre dhe të të krahinave të<br />

� Vlerësimi i shokëve<br />

ndryshme;<br />

dhe shoqeve<br />

- të shprehin mendimin e tyre për vlerat që mbartin traditat<br />

shqiptare dhe vlerat e tyre.<br />

� Vendlindja<br />

3 Orë e lirë – Të 1<br />

diskutojnë për traditat<br />

Orë të lirë 2 orë<br />

dhe zakonet e trevave<br />

të Shqipërisë<br />

4 <strong>1.</strong>3 Të ndryshëm, por 1 - të përcaktojnë të përbashkëtat dhe të veçantat ndërmjet njëri-<br />

të barabartë<br />

tjetrit;<br />

- të analizojnë të qenit të ndryshëm, por të barabartë;<br />

- të japin argumente pse shokët dhe shoqet me paaftësi mendore ose<br />

fizike duhet të trajtohen njëlloj si gjithë të tjerët.<br />

5 <strong>1.</strong>4 Vendlindja ime 1 - të tregojnë në hartë vendndodhjen e vendlindjes dhe të<br />

përshkruajnë pozitën gjeografike të saj;<br />

- të identifikojnë veten e tyre me anë të vendlindjes;<br />

- të tregojnë karakteristikat kulturore dhe natyrore të vendlindjes.<br />

6 Orë e lirë – Vizitë në 1<br />

muzeun e qytetit


� Lagjja dhe komuniteti<br />

ku jetojmë<br />

2.1 Rrugët 1 - të përkufizojnë se ç’kuptojnë me termin “rrugë”;<br />

- të argumentojë rëndësinë e rrugëve;<br />

7 II. Njerëz, vende<br />

dhe mjedise<br />

� Trafiku dhe rregullat e<br />

qarkullimit rrugor<br />

� Vendimmarrjet dhe<br />

kujdesi për mjedisin<br />

natyror<br />

� Aftësitë personale për<br />

të kryer punë të<br />

ndryshme<br />

� Të punuarit,<br />

ndryshimet<br />

individuale<br />

� Ndryshimet<br />

individuale dhe në<br />

komunitet<br />

- të përshkruajnë rrugët në qytetin/fshatin ku jetojnë.<br />

8 Gjithsej 5 orë 2.2 Është bukur të 1 - të tregojë se cilat kanë qenë dhe cilat janë mjetet e udhëtimit;<br />

udhëtosh<br />

- të shpjegojë se si funksionon transporti sot;<br />

Tema mësimore<br />

- të sjellin situata të ndryshme dhe mënyrën si janë sjellë gjatë një<br />

4 orë<br />

udhëtimi në transportin publik.<br />

9 2.3 Tabelat e<br />

1 - të identifikojnë shenjat dhe tabelat e sinjalizimit rrugor;<br />

sinjalizimit rrugor<br />

- të shpjegojnë se si duhet të sillen në rrugë;<br />

- të interpretojnë kuptimin e tabelave rrugore.<br />

10 Orë e lirë 1 orë 2.4 Kujdesi në rrugë 1 - të tregojnë se respektimi i rregullave të qarkullimit rrugor është<br />

një detyrë e të gjithëve ne;<br />

- të renditin disa nga rregullat e qarkullimit rrugor;<br />

- të diskutojë rreth problemeve të qarkullimit rrugor.<br />

11 Një demonstrim në 1<br />

rrugë për rregullat e<br />

qarkullimit rrugor (me<br />

ndihmën e punonjësve<br />

të policisë)<br />

12 III. Zhvillimi 3.1 Ky jam unë 1 - të identifikojnë veten dhe të tjerët;<br />

individual dhe<br />

- të nxjerrin në pah gjithçka që i karakterizon, dëshirat,<br />

identiteti<br />

parapëlqimet e tyre etj.;<br />

- të renditin tërësinë e veçorive që përbëjnë personalitetin e tyre.<br />

13 Gjithsej 7 orë 3.2 Si kemi ndryshuar 1 - të përshkruajnë veten e tyre sot dhe para disa vitesh;<br />

- të përcaktojnë se cilat tipare kanë ndryshuar dhe cilat jo;<br />

Tema mësimore<br />

- të shpjegojnë se çfarë shpreh ndryshimi te secili prej nesh.<br />

14 6 orë<br />

3.3 Ndjenjat e mia 1 - të shprehin ndjenjat sipas gjendjes së tyre shpirtërore;<br />

- të dallojnë llojet e ndjenjave dhe gjendjen që ato pasqyrojnë;<br />

- të thonë lirshëm mendimet, ndjenjat dhe emocionet e ndryshme.<br />

15 3.4 Ç’më pëlqen të 1 - të shprehin dëshirat e tyre për të ardhmen;<br />

bëhem?<br />

- të argumentojnë dhe mbrojnë mendimet e tyre;<br />

- të përshkruajnë se çfarë dëshirojnë të bëhen kur të rriten.<br />

16 3.5 Shoqëria<br />

1 - të argumentojnë pse është i rëndësishëm respektimi i rregullave;<br />

mbështetet në rregulla - të shpjegojnë zhvillimin e shoqërisë nëpërmjet respektimit të<br />

rregullave;<br />

- të renditin disa nga rregullat që duhet të respektojmë.<br />

17 3.6 Mirësjellja e 1 - të tregojnë se çfarë kuptoni me mirësjellje e bashkëpunim;<br />

bashkëpunimi<br />

- të shprehin pse është e nevojshme mirësjellja në komunikimin<br />

shoqëror;<br />

Orë e lirë 1 orë<br />

- të analizojnë se çfarë ndodh nëse mungon mirësjellja midis<br />

njerëzve.<br />

� Unë, tjetri, ndryshimi<br />

77


1<br />

78<br />

18 Punë me shkrim –<br />

Kush jam unë, ç’ndiej<br />

dhe ç’më pëlqen të<br />

bëhem?<br />

� Ne kemi shoqe dhe<br />

shokë<br />

1 - të tregojnë se cili është roli i tyre në shoqëri;<br />

- të përshkruajnë se si ndikon individi në shoqëri dhe e anasjella;<br />

- të analizojë rregullat që duhen ndjekur në shoqëri.<br />

1 - të tregojnë se si shprehet respekti ndaj vetes;<br />

- të sjellin raste nga jeta e përditshme kur dikush sillet jashtë<br />

normave të lejuara dhe të japin mendimin e tyre për sjelljen e tyre;<br />

- të analizojnë faktin se të gjithë jemi të barabartë dhe gëzojmë të<br />

4.1 Roli i individit në<br />

grup<br />

19 IV. Individët,<br />

grupet dhe<br />

institucionet<br />

� Respekti dhe toleranca<br />

në marrëdhëniet<br />

shoqërore<br />

20 4.2 Jemi të barabartë<br />

Gjithsej 5 orë dhe gëzojmë të drejta<br />

të njëjta<br />

� Qeverisja lokale,<br />

(bashkia/ komuna)<br />

Llojet e policisë dhe<br />

uniformat e saj<br />

� Aftësi të veçanta<br />

� Prodhues<br />

� Konsumator<br />

� Montim<br />

� Linjë montimi<br />

� Specializim<br />

� Ndërvarësi<br />

drejta të njëjta.<br />

21 Tema mësimore 4.3 Si dhe me kë 1 - të tregojnë se sa i rëndësishëm është komunikimi për qenien<br />

5 orë<br />

komunikojmë?<br />

njeri;<br />

- të renditin dhe shpjegojnë disa nga cilësitë e mirësjelljes;<br />

- të analizojnë dhe japin e mendimin e tyre për situata të<br />

ndryshme.<br />

22 4.4 Na dëgjoni edhe ne 1 - të tregojnë se cilat janë organet më të larta të shtetit shqiptar;<br />

- Të identifikojë ndërmjet tyre qeverisjen vendore dhe atë shtetërore<br />

- Të thotë emrat e personave përgjegjës: kryetar komune, kryetar<br />

bashkie, kryeministër dhe president;<br />

23 4.5 Vlerat e mjedisit 1 - të përcaktojnë se çfarë kupton me mjedis edukativ;<br />

edukativ<br />

- të tregojnë si ndikojnë llojet e ndryshme të mjediseve në sjelljen<br />

tonë;<br />

- të paraqesin të drejtat dhe përgjegjësitë individuale në grupin ku<br />

jetojmë.<br />

24 V. Prodhimi, 5.1 Puna e përbashkët 1 - të identifikojnë disa të rritur në familje, në shkollë ose na lagje që<br />

shpërndarja,<br />

janë të specializuar për të prodhuar një të mirë ( bukëpjekësi,<br />

konsumi<br />

këpucari, mësuesi, polici etj) dhe të dallojnë të mira ose shërbime<br />

që këta njerëz i konsumojnë por nuk i prodhojnë vetë . (për<br />

Gjithsej 5 orë<br />

shembull, bukëpjekësi përdor këpucë që nuk i ka prodhuar vetë)<br />

- të marrin pjesë në një linjë të stimuluar të montimit të të produkti<br />

Tema mësimore<br />

dhe të dallojnë pjesët që montohen dhe detyrat e veçanta që<br />

2 orë<br />

përfshihen në të. (për shembull, një lodër e zbërthyer në pjesë të<br />

prodhuara nga detyra të veçanta)<br />

25 Orë të lira 3 orë 5.2 Zinxhiri i lidhjeve 1 - të punojnë në mënyrë individuale për të prodhuar një produkt të<br />

profesionale<br />

thjeshtë dhe më pas ta bëjnë këtë si anëtarë të një grupi të vogël që<br />

prodhon të njëjtin produkt<br />

- të krahasojnë shkallën e specializimit dhe të ndërvarësisë së një<br />

njeriu për shembull, që jeton në ishullin e Sazanit me një tjetër që<br />

jeton në malet në veri të Shqipërisë.


- të identifikojnë mjete teknike të cilat kanë ndryshuar jetesën e<br />

njerëzve dhe të zbulojë kontributet e shumta për prodhimin e tyre<br />

26 1<br />

27 1<br />

� Ndryshimet dhe<br />

ngjashmëritë brenda<br />

komunitetit ku jetoj.<br />

� Ngjashmëritë midis<br />

komuniteteve të<br />

ndryshme.<br />

� Simbolet kombëtare<br />

� Të drejtat dhe<br />

përgjegjësitë<br />

Pjesëmarrja dhe shoqatat e<br />

fëmijëve.<br />

28 1<br />

29 VI. Idealet dhe 6.1 Të ndryshëm dhe 1 - të tregojnë elementet të ndryshme dhe të përbashkëta të familjes së<br />

praktikat e të barabartë<br />

tyre;<br />

shoqërisë<br />

- të renditin ekzistencën e të qenit të ndryshëm, por të barabartë;<br />

- të identifikojë elemente të përbashkët ose të ndryshëm, që lidhen<br />

Gjithsej 7 orë<br />

me mënyrën e organizimit të jetesës në grup, ndërmjet komunitetit<br />

ku bën pjesë dhe të gjithë vendit;<br />

30 Tema<br />

6.2 Ne kemi të drejta, 1 - të përcaktojnë për çdo të drejtë të tij detyrat dhe përgjegjësitë<br />

mësimore 6 orë por edhe detyra<br />

përkatëse;<br />

- të tregojnë rëndësinë e të drejtave dhe përgjegjësive përkatëse;<br />

- të renditin disa nga të drejtat dhe detyrat në shtëpi, shkollë e<br />

komunitet.<br />

31 6.3 Ç’janë<br />

1 - të përcaktojnë se çfarë janë paragjykimet;<br />

paragjykimet?<br />

- të dallojnë paragjykimet e ndryshme që mund të bëhen shkas për<br />

prekjen e racës, seksit, nivelit ekonomik të pjesëtarëve të grupimit<br />

Orë e lirë 1 orë<br />

ku jeton;<br />

- të analizojnë situata konkrete dhe të japin mendimin e tyre.<br />

32 6.4 Simbolet<br />

1 - të tregojnë se çfarë kuptojnë me simbole kombëtare;<br />

kombëtare<br />

- të përshkruajnë simbolet e atdheut (flamur, himn kombëtar, festa<br />

kombëtare, monumente), si dhe ato të komunitetit ku jeton;<br />

- të bëjnë një portret për festën e Pavarësisë.<br />

33 6.5 Edhe ne<br />

1 - të tregojnë se ç’kuptojnë me komunitet;<br />

ndihmojmë<br />

- të përshkruajnë rolin e tyre në ndihmë të komunitetit ku jetojnë;<br />

- të hartojnë një plan për problemet që i shqetësojnë në komunitet.<br />

34 6.6 Dëshirat dhe 1 - të tregojnë rolin e shoqatave në ndihmë të njerëzve;<br />

shoqatat e fëmijëve<br />

- të identifikojnë dhe zbatojnë në praktikë forma të caktuara të<br />

diskutimeve dhe pjesëmarrjes publike në përputhje me nevojat e<br />

komunitetit që i përket.<br />

35 Orë e lirë 1<br />

79


80<br />

Mësimi <strong>1.</strong>1 Traditat familjare<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të përcaktojnë se cilat janë traditat e familjes së tyre;<br />

- të përshkruajnë traditat e zonës ku jetojnë;<br />

- të analizojnë vlerat e traditave shqiptare në përgjithësi dhe ato të zonës së tyre<br />

në veçanti.<br />

Fjalë kyç: Traditë, zakon, respekt, origjinë, lashtësi, histori, kulturë, monument.<br />

Mjetet mësimore: teksti bazë, foto monumentesh kulturore e kostumesh popullore të<br />

zonës etj.<br />

Aftësitë: të folurit, të diskutuarit.<br />

Parashikimi Pyetja e ditës 10 min<br />

Ndërtimi i njohurive Lexim i drejtuar/ Bashkëbisedim 20 min<br />

Përforcim Punë në grupe 10 min<br />

Parashikimi - Pyetja e ditës<br />

Mësuesi/sja shkruan në dërrasën e zezë pyetjen e ditës me shkumës me ngjyrë:<br />

- Nga cila krahinë është origjina e familjes suaj?<br />

Fëmijët tregojnë se nga e kanë origjinën, duke shtuar edhe ndonjë kuriozitet apo<br />

veçori të atij vendi.<br />

A ka fëmijë që e kanë origjinën nga e njëjta zonë? (fëmijët diskutojnë me njëritjetrin<br />

dhe tregojnë të veçantat e krahinës nga janë).<br />

Ndërtimi i njohurive – Lexim i drejtuar / Bashkëbisedim<br />

Nxënësit lexojnë me radhë pjesën e dhënë në tekst. Ata komentojnë situatat e dhëna<br />

në tekst duke dhënë edhe mendimin e tyre. Mësuesi/sja i dëgjon me vëmendje<br />

mendimet e nxënësve dhe ndërhyn kur e shikon të nevojshme.<br />

- Pas leximit të pjesës mësuesja tregon në dërrasën e zezë foto të traditave të zonës<br />

dhe fëmijët duke parë fotot i komentojnë ato.<br />

- Disa prej tyre recitojnë vjersha apo këndojnë këngë me tematikën e mësimit.<br />

- Mësuesja u drejton nxënësve pyetje të tipit:<br />

Cilat janë monumentet kulturore e historike të qytetit/fshatit tonë?<br />

Cilat janë traditat e familjes suaj?<br />

Cili është gatimi tradicional që gatuan më shumë familja juaj?<br />

Çfarë të veçante kanë kostumet tona popullore?<br />

Çfarë ju pëlqen më shumë në to? Ç’të veçante mbartin ato? Në cilat festa gjejnë më<br />

shumë përdorim në ditët e sotme?


Përforcim: Punë në grupe<br />

Klasa ndahet në tri grupe.<br />

Grupi i parë ka për detyrë të renditë disa nga fjalët e urta të krahinës së tij.<br />

Grupi i dytë ka për detyrë të renditë disa nga këngët apo vjershat e krahinës.<br />

Grupi i tretë ka për detyrë të renditë disa nga gatimet tradicionale të trevës.<br />

Në fund të tri grupet bashkëbisedojnë me njëri-tjetrin, duke dhënë mendimet e tyre<br />

për të tria detyrat e mësipërme.<br />

Detyrë:<br />

Vizatoni në fletoren e vizatimit si e imagjinoni ju veshjen e paraardhësve tuaj.<br />

Kreu IV. Individët, grupet dhe institucionet<br />

Mësimi 4.3. Si dhe me kë komunikojmë?<br />

Objektivat: Në përfundim të mësimit nxënësit do të jenë të aftë:<br />

- të tregojnë se sa i rëndësishëm është komunikimi për qenien njeri;<br />

- të renditin dhe shpjegojnë disa nga cilësitë e mirësjelljes;<br />

- të analizojnë dhe japin e mendimin e tyre për situata të ndryshme.<br />

Fjalë kyç: Komunikim, Të lutem, Më falni, Urdhëro!<br />

Mjetet mësimore: teksti bazë, situata të ndryshme komunikimi etj.<br />

Aftësitë: të folurit, të diskutuarit.<br />

Parashikimi Lojë me role 10 min<br />

Ndërtimi i njohurive Lexim i drejtuar/ Punë në grup 20 min<br />

Përforcim Bashkëbisedim 10 min<br />

Parashikimi – Lojë me role<br />

Mësuesja ngre përpara klasës dy nxënës dhe u thotë atyre të improvizojnë një skenë<br />

ku njëri i kërkon falje tjetrit (zgjedhja e situatës i lihet nxënësve në dorë).<br />

Nxënësit e tjerë pasi mbarojnë së komunikuari shokët/qet e tyre plotësojnë apo<br />

sugjerojnë mënyra të tjera për të realizuar sa më mirë formën e komunikimit.<br />

Ndërtimi i njohurive – Lexim i drejtuar / Punë në grup<br />

Nxënësit lexojnë materialin e tekstit dhe bashkëbisedojnë me njëri-tjetrin. Në<br />

81


një tabak të madh shkruajnë fjalët e mirësjelljes me anë të të cilave duhet të<br />

komunikojmë dhe t’i drejtohemi njëri-tjetrit.<br />

Më pas mësuesja ndërton në dërrasën e zezë diagramin e Venit, ndërsa nxënësit e<br />

plotësojnë në fletoret e tyre.<br />

- Nxënësit diskutojnë se si ndihen kur dëgjojnë fjalë të mira dhe kur dëgjojnë fjalë të<br />

këqija. Secili prej tyre jep mendimin e tij.<br />

Më pas nxënësit komentojnë dhe diskutojnë për situatat e dhëna në tekst, në<br />

rubrikën “Komentoni dhe diskutoni në klasë”.<br />

Përforcim – Bashkëbisedim<br />

Në këtë fazë të mësimit nxënësit bashkëbisedojnë me njëri-tjetrin për mënyrën si<br />

dhe me kë komunikojnë.<br />

82<br />

Unë


PLANI MËSIMOR<br />

<strong>Edukata</strong> shoqërore 5<br />

35 javë x 1 orë = 35 orë<br />

Linjat Sasia e orëve<br />

Familja 4 orë<br />

Komuniteti 10 orë<br />

Qeverisja 4 orë<br />

Edukimi rrugor 4 orë<br />

Edukim ekonomik 5 orë<br />

Orë në dispozicion të mësuesit. Kontroll njohurish. (Testime) 8 orë<br />

Gjithsej 35 orë<br />

Vendi i<br />

realizimit<br />

Nr Linjat Objektivat Temat Orët Konceptet Mjetet<br />

mësimoredidaktike<br />

dhe<br />

Klasë, familje<br />

të ndryshme,<br />

muzeume<br />

etnografike,<br />

historike<br />

literatura<br />

Teksti i mësimit,<br />

album<br />

Familja 1 Familja,<br />

Dashuri familjare,<br />

Shoqëri,<br />

- Të njohin konceptin mbi familjen,<br />

funksionin e saj dhe rolin e pjesëtarëve<br />

të familjes në shoqëri<br />

1 LINJA 1:<br />

FAMILJA<br />

Teksti i mësimit,<br />

prindërit<br />

Mbështetje<br />

1 Trashëgimi,<br />

Origjinë,<br />

Pemë familjare,<br />

Traditë,<br />

Ndryshim<br />

Ndryshimet<br />

e familjes<br />

2 Të mësojë se si ka ndryshuar familja<br />

historikisht, llojet e format e ndryshme<br />

të familjes dhe ç'është familja e zgjeruar<br />

Teksti i mësimit<br />

dhe mendimet e<br />

prindërve për<br />

1 Propozim,<br />

Debat,<br />

Pjesëmarrje,<br />

Kur<br />

diskutohet<br />

në familje<br />

3 Të dijë të diskutojë rreth ecurive të<br />

problemeve në familje dhe të japë<br />

mendimin e vet për çështje të ndryshme<br />

83


probleme të<br />

ndryshme<br />

Teksti, albume<br />

fotosh familjare<br />

Marrëveshje<br />

Rrugëzgjidhje<br />

4 Të dijë detyrat dhe të drejtat në familje Në familje 1 Detyrë,<br />

si dhe me ndryshimet që kanë ndodhur ka detyra<br />

Përgjegjësi,<br />

nëpër kohë në zbatimin e përgjegjësive dhe të<br />

E drejtë,<br />

në familje<br />

drejta<br />

Ndërgjegje<br />

5 Orë e lirë 1<br />

6 LINJA 2: Të mësojë se ç'është grupi shoqëror dhe Grupet 1 Grup shoqëror,<br />

KOMUNITE pse janë ata. Ç'farë funksioni kryejnë shoqërore<br />

Anëtar,<br />

TI<br />

dhe kush është dobia e grupeve<br />

Shoqëri,<br />

shoqërore<br />

Edukim<br />

7 Të dije se kur një grup individësh quhet Karakteristi 1 Qëllim i përbashkët,<br />

grup shoqëror dhe cilat janë<br />

kat e grupit Karakteristikë,<br />

karakteristikat e grupit shoqëror shoqëror<br />

Ndihmë<br />

8 Të dijë që të përshkruajë grupin Rolet në 1 Rol,<br />

shoqëror në të cilin bën pjesë dhe të grupe<br />

Drejtues,<br />

tregojë rolin që luan në grupin ku bën<br />

Cilësi<br />

pjesë<br />

9 Të njohin rolin që ka drejtuesi i grupit Zgjedhja e 1 Votim,<br />

duke përcaktuar cilësitë që duhet të drejtuesit<br />

Zgjedhje,<br />

ketë, të njohë rregullat e zgjedhjes së<br />

Kuti votimi<br />

udhëheqësit të klasës duke i kushtuar<br />

Premtim<br />

rëndësi procedurave të zgjedhjeve dhe<br />

votimit<br />

10 Të dijë të sqarojë se ç'është<br />

Vetëpërmb 1 Vetëpërmbajtje,<br />

vetëpërmbajtja dhe pasojat negative e ajtja<br />

Mendim,<br />

pozitive të saj<br />

Veprim,<br />

Kontroll<br />

Gjakftohtësi<br />

11 Të njohë dhe praktikojë kompromisin Kompromis 1 Kompromis,<br />

dhe vlerat e tij në grupin ku bën pjesë i<br />

Tolerancë,<br />

Bindje,<br />

Rregull<br />

12 Të dijë kuptimin e konceptit<br />

Komuniteti 1 Individ,<br />

"komunitet" dhe të mundet të dallojë<br />

Komunitet,<br />

84<br />

Klasë,<br />

institucione<br />

drejtuese<br />

(qeveria e<br />

nxënësve,<br />

drejtoria e<br />

shkollës,<br />

institucione të<br />

qeverisjes<br />

lokale,<br />

qendrore)<br />

Qendra të<br />

ndihmës<br />

komunitare,<br />

shtëpi të<br />

moshuarish,<br />

shtëpi fëmije<br />

etj.<br />

Teksti i mësimit,<br />

klasa<br />

Teksti mësimor,<br />

shokët e shoqet e<br />

klasës<br />

Teksti mësimor,<br />

klasa, senatori<br />

Teksti, klasa,<br />

kuti votimi,<br />

votimi praktik<br />

Teksti i mësimit<br />

Teksti i mësimit<br />

Teksti i mësimit,<br />

mjedise publike


Teksti i mësimit,<br />

mjedis publik,<br />

punë konkrete<br />

Teksti i mësimit,<br />

album fotosh<br />

Teksti i mësimit,<br />

kuti votimi, fletë<br />

votimi<br />

Klasë,<br />

institucione<br />

drejtuese<br />

(qeveria e<br />

nxënësve,<br />

drejtoria e<br />

shkollës,<br />

institucione të<br />

qeverisjes<br />

lokale,<br />

qendrore)<br />

komunitetet dhe ndryshimet në mes tyre Interesa,<br />

Komunikim<br />

13 Të mësojë se ç'janë grupet vullnetare Grupet 1 Grup vullnetar,<br />

dhe dallimet ndërmjet tyre. Të njohë vullnetare Nismë,<br />

ç'janë grupet vullnetare dhe ato<br />

Pjesëmarrje,<br />

shoqërore<br />

Punë vullnetare<br />

14 Të përcaktojë rolin e një qytetari të Ndjenja e 1 Qytetari,<br />

shkolluar në përparimin e komunitetit qytetarisë<br />

Arsimim,<br />

dhe të shoqërisë në përgjithësi si dhe të<br />

Përparim,<br />

përshkruajë se ç'do të thotë të jesh<br />

individualitet<br />

qytetar i mirë në familje, komunitet e<br />

shoqëri<br />

15 Të mësoni se cilat janë disa nga cilësitë Kujtojmë 1 Procedurë zgjedhje,<br />

e një drejtuesi grupi dhe si organizohen duke<br />

Drejtues grupi,<br />

grupet vullnetare për një përfitim të diskutuar<br />

Grup vullnetar<br />

komunitetit<br />

16 Orë e lirë 2<br />

17 LINJA 3: Të dijë të përshkruajë organizimin e Organet e 1 Qeverisje,<br />

QEVERISJA pushtetit vendor në komunë, bashki e pushtetit<br />

Këshill,<br />

prefekturë dhe të mësojë se si<br />

vendor<br />

Komunë,<br />

organizohen zgjedhjet nga komuniteti të<br />

Bashki,<br />

organeve të qeverisjes vendore<br />

Përfaqësues,<br />

Pushtet vendor<br />

Teksti i mësimit,<br />

mjedise të<br />

baskisë ose<br />

komunës,<br />

rregullore e<br />

ndonjë organi të<br />

zgjedhur<br />

Teksti mësimor,<br />

materiale të<br />

organeve të<br />

zgjedhura<br />

Teksti mësimor,<br />

takim me një të<br />

zgjedhur<br />

1 Përgjegjësi,<br />

Përkujdesje,<br />

Veprimtari,<br />

Informacione<br />

1 Dhënie llogari,<br />

Rizgjedhje,<br />

Zbatim,<br />

Zgjedhës<br />

Përgjegjësit<br />

ë e pushtetit<br />

vendor<br />

18 Të mësoni se cilat janë përgjegjësitë e<br />

pushtetit vendor në zhvillimin e<br />

komunitetit<br />

Të mbash<br />

premtimet<br />

Teksti i mësimit,<br />

fletë votimi, kuti<br />

1 Proces zgjedhor,<br />

Fletë votimi,<br />

Mësojmë<br />

duke<br />

19 Të dinë se sa të rëndësishme janë<br />

premtimet dhe mbajtja e tyre para<br />

komunitetit nga ana e të zgjedhurve dhe<br />

të dijë të diskutojë rreth llogaridhënies<br />

të të zgjedhurve për premtimet e tyre<br />

20 Të njohë rëndësinë e procesit të<br />

zgjedhjeve dhe ngjashmërinë që<br />

85


ekziston mes zgjedhjeve në klasë dhe diskutuar Raport votimi<br />

komunitet<br />

21 Orë e lirë 3<br />

22 LINJA 4: Të dijë më shumë për llojet e<br />

Llojet e 1 Transport, Teksti i mësimit, Klasë,<br />

EDUKIMI automjeteve dhe qëllimin e përdorimit automjetev Motor,<br />

rregullore e kabinete të<br />

RRUGOR të tyre si dhe t'i grupojnë ato sipas e<br />

Automjet<br />

qarkullimit autoshkollave,<br />

qëllimit të përdorimit të tyre<br />

Rrugë,<br />

rrugor<br />

kryqëzime<br />

Qarkullim rrugor<br />

rrugësh, rrugë<br />

23 Të njihet me rreziqet që paraqet Në 1 Kryqëzim, Teksti i mësimit, interurbane<br />

qarkullim jo i rregullt e automjeteve dhe kryqëzim<br />

Qarkullim, rregullore e<br />

i këmbësorëve në kryqëzime si dhe të<br />

Semafor,<br />

qarkullimit<br />

shpjegojë pasojat që ka moszbatimi i<br />

Këmbësor<br />

rrugor<br />

rregullave në kryqëzime<br />

24 Të ngulisë në ndërgjegje se zbatimi i Kur nuk 1 Pikë e verbër, Teksti i mësimit,<br />

rregullave në qarkullimin rrugor është zbatohen<br />

Kod rrugor, rregullore e<br />

detyrë për të gjithë dhe të analizojë rregullat<br />

Rrugë urbane, qarkullimit<br />

konfliktet që lindin kur nuk zbatohen<br />

Drejtues automjeti rrugor<br />

rregullat e qarkullimit rrugor<br />

25 Të njihet me shenjat rrugore dhe të Mësojmë 1 Rrugë,<br />

Teksti i mësimit,<br />

mësojë domethënien e tyre. Të mësojë duke<br />

Transport, rregullore e<br />

në praktikën zbatimin e sinjalistikës diskutuar<br />

qarkullimit<br />

rrugore në situata konkrete<br />

rrugor<br />

26 Orë e lirë 4<br />

27 LINJA 5: Të dijë të japë mendimin e pjekur dhe Sipërmarrja 1 Biznes,<br />

Teksti i mësimit Klasë,<br />

EDUKIMI me argumente për ngritjen e një e re<br />

Qira,<br />

ambiente<br />

EKONOMI sipërmarrje të re dhe të dallojë<br />

Fitim,<br />

biznesi (lokale<br />

K<br />

sipërmarrjet më të suksesshme në zonën<br />

Klient,<br />

të prodhimit të<br />

ku jeton<br />

Aktivitet tregtar<br />

ushqimit për<br />

Të dijë të diskutojë për mënyrën e Organizimi 1 Fuqi punëtore, Teksti i mësimit, fëmijë pranë<br />

organizimit të një sipërmarrje të re i punës<br />

Konkurrencë, një biznes shkollave ose<br />

Furnizim,<br />

konkret në zonën rreth<br />

Procese pune<br />

saj).<br />

29 Të mësojë se ç'është plani i biznesit dhe Planifikimi 1 Kosto,<br />

Teksti i mësimit,<br />

të dijë ta bëjë atë<br />

i biznesit<br />

Punonjës,<br />

të dhëna për<br />

Përbërës<br />

fillimin e një<br />

86


iznesi<br />

Teksti i mësimit<br />

Fitimi 1 Çmim,<br />

Vlerë,<br />

Shpërblim,<br />

30 Të dijë të dallojë koston nga çmimi i një<br />

malli dhe të llogarisni fitimin nga shitja<br />

e një hamburgeri<br />

Teksti i mësimit,<br />

një biznes<br />

konkret<br />

Fitim,<br />

1 Plan biznesi,<br />

Shpenzim,<br />

Prodhim<br />

Mësojmë<br />

duke<br />

diskutuar<br />

31 Të dijë të diskutojë rreth edukimit<br />

ekonomik nëpërmjet rasteve konkrete si<br />

dhe të jetë i aftë të organizojë një<br />

sipërmarrje<br />

32 Orë e lirë 5 Kabineti<br />

33 Orë në 6 Kabineti<br />

dispozicion<br />

34 Orë në 7 Kabineti<br />

dispozicion<br />

35 Orë në 8 Kabineti<br />

dispozicion<br />

87

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!