znowelizowane warunki techniczne - Polska Izba Inżynierów ...

technologieCharakterystyka pali wierconychDo niewątpliwych ich zalet można zaliczyć:■ duże średnice – 300 cm i więcej (w Polscedo 180 cm),■ bardzo dużą nośność – ponad 20 MN,■ bardzo dużą długość, nawet ponad50 m,■ dużą sztywność zginania,■ możliwość przewiercania twardychprzeszkód,■ kontrolę przewiercanego gruntu,■ łatwe dostosowanie długości do warunkówgruntowych,■ brak wstrząsów, umiarkowany hałas,■ możliwość wykonania pali w miejscacho ograniczonej wysokości (specjalneurządzenia),■ niewystępowanie wysadzin gruntui unoszenia wcześniej wykonanych pali,■ dużą wydajność, zwłaszcza pali CFAi bezurobkowych.Spośród wad pali wierconych możnawymienić:■ potrzebny kosztowny sprzęt i wykwalifikowanypersonel,■ możliwość defektów trzonów (przewężeń,słabych przewarstwień),■ możliwość obwałów otworów nierurowanych,osłabienia gruntu wokół pala,■ konieczność zrównoważenia ciśnieniawód w podłożu i w otworze,■ zapewnienie jakości wymaga doświadczeniai starannego nadzoru,■ ograniczone pochylenie,■ urobek trudny do zagospodarowania.Znaczenie ograniczania ilości urobkuz pali rośnie. W UE przepisy traktująpraktycznie każdą wykopaną na budowiełopatę gruntu jako odpad, który należyutylizować. Jest to szczególnym problemem,kiedy urobek ten jest skażony chemicznie.Wtedy jego utylizacja powodujeduże koszty.W tabeli zestawiono podstawowe parametrytechniczne pali wierconych.Pale wiercone są szczególnie przydatne,gdy:■ występują przeszkody uniemożliwiającewbijanie pali,■ potrzebne są bardzo długie pale,o różnej, zmiennej długości,■ pale dochodzą do skały lub są w niąwwiercane,■ niedopuszczalne są wstrząsy i hałas,■ są wykonywane w agresywnym środowisku(duże przekroje, możliwość zabezpieczeniapozostawianą rurą lub koszulką).Coraz częstsze jest użycie pali wierconych jakościany palowej (zbrojone są wszystkie lub codrugi pal) oraz do wzmacniania fundamentów(zwłaszcza pali Tubex i mikropali).Ograniczenia stosowania:■ można wykonywać tylko pale pionowelub z bardzo małym pochyleniem (wyjątki:pale iniektowane wkręcane; mikropale– mogą mieć dowolne pochylenie);■ brak możliwości dostępu ciężkich maszyn(wyjątek: technologie specjalne,mikropale).Wykonywanie pali wierconychZasady wykonywania pali wierconychpodaje norma PN-EN 1536. Znajomośći ścisłe przestrzeganie tych zasad przez wykonawcóworaz nadzór są podstawą dobregoi pewnego wykonywania pali [5].Otwory pali są obecnie najczęściej wierconemetodą obrotową – świdrem spiralnym,kubłowym, talerzowym; rzadziej udarowo– wybierakiem, a pomocniczo dłutem. Statecznośćotworów jest zabezpieczana rurami(zagłębianymi statycznie – z pokręcaniem,wibracyjnie, wbijanymi, zagłębianymipneumatyczną głowicą pokrętną), spiralnymświdrem ciągłym, zawiesiną (bentonitową,polimerową), a tylko wyjątkowosą wiercone bez zabezpieczania. Do baretstosuje się typową technikę wykonywaniaścian szczelinowych.Pale są zwykle betonowane podwodnieprzez rurę wlewową (metodą kontraktor),wyjątkowo tylko formowane z użyciemprefabrykatów. Stosowane są zabiegizwiększania nośności: zalecana jest iniekcjanaprężająca podłoże podstawy, rzadkow kraju stosowana iniekcja pobocznici rozwiercanie podstaw – zwykle małoefektywne, obecnie raczej zanika.Do zagłębiania rur osłonowych pali wielkośrednicowychdość często wykorzystuje sięurządzenia wibracyjne o dużej mocy. Jednakdziałanie wibracji może spowodować trwałepogorszenie właściwości gruntu spoistego,zwłaszcza w przypadku rur pozostawianychw gruncie. Często wykonuje się tak pale wwodzie. Doświadczenia z kilku obiektów krajowychświadczą, że opór pobocznicy takichpali jest znacznie mniejszy, niż w przypadkugdy rury osłonowe zostaną wyciągnięte.Zbrojenie pali ma zwykle formę szkieletuz prętów, rzadko stosowane są kształtownikistalowe. Nie jest konieczne zbrojeniedo samego dna, zwłaszcza nie wskazanew palach CFA, gdzie usiłowanie wciśnięciazbrojenia do spodu uformowanego palamoże tylko zaszkodzić. W normie EN 1536(oraz w EN 1992-1) wartości minimalnegoprzekroju zbrojeni A s(%) określono odmiennieniż w dotychczasowych normachkonstrukcji żelbetowych, redukując wymaganezbrojenie większych przekrojów:■ w przypadku przekroju betonuA c≤ 0,5 m 2 : A s≥ 0,5% A c,■ przy przekroju betonu0,5 m 2 < A c≤ 1,0 m 2 : A s≥ 25 cm 2 ,■ przy przekroju betonuA c> 1,0 m 2 : A s≥ 0,25% A c.Rozstaw prętów zbrojenia głównegopowinien wynosić co najmniej 100 mm,Typowa/maks. NośnośćRodzaj pala Średnice [cm]głębokość [m] obliczeniowa [MN]małośrednicowe do 50–60 10–15 do 0,6–1,0wielkośrednicowe (rurowane,w zawiesinie)formowane świdremciągłym CFA> 60–80do 200 (300–450)15–24 (> 40)1,5–10maks. > 2040–100 (120) 6–20 (24–30) 0,5–2 (> 3)barety A b< 10 m 2 w ≥ 40 > 50 maks. > 15–20mikropale d do 300 mm 8–30 6–15 (> 30) 0,3–0,8 (> 3,0)Tab. | Parametry techniczne pali wierconych58INŻYNIER BUDOWNICTWA