Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

184-186). Konfransın qərarına əsasən fəhlə və əsgər deputatları Sovetinin İcraiyyəKomitəsi Bakı şəhərində Ali hakimiyyət orqanı hesab olunur (121. № 178, 1917).İcraiyyə Komitəsinin sədri St.Şaumyan, onun katibləri isə Yüzbaşyan və Qriqoryanseçilirlər. Həmin dövrün məlumatlarından aydın olur ki, fəhlə, əsgər və matrosdeputatları Soveti icraiyyə komitəsi üzvlərinin böyük əksəriyyəti ermənilərdəntəşkil olunmuşdu (13. v.2)Bakı Sovetinin yeni erməni-bolşevik rəhbərliyi 1917-ci il noyabrın 5-dəgəmi, polk, rota və sənaye-zavod konfranslarından seçilmiş nümayəndələrininiştirakı ilə genişləndirilmiş iclasını çağırır. Bu iclasda Sovetin 360 deputatından 99nəfəri iştirak etmişdi. Fəhlə konfranslarından və əsgər təşkilatlarından 272nümayəndə gəlmişdi. Sovetin məlum tərkibi, təbii ki, iclasın tam səlahiyyətliolması üçün yetərli deyildi. Nümayəndələrdən çoxunun bolşeviklərin arxasıncagetməsini nəzərə alan eser və menşeviklər hazırkı tərkibdə Sovetin iclasınınkeçirilməsinin qeyri mümkünlüyü haqqında məsələ qaldırmışlar. LakinSt.Şaumyan fəhlə və əsgər təşkilatları nümayəndələrinə arxalanaraq, Sovetdəhakimiyyəti ələ keçirmək üçün əlverişli imkanı əldən buraxmaq istəmədi. Buiclasda, ilk dəfə olaraq, Bakı Soveti bütün hakimiyyətin Sovetlərə verilməsihaqqında tələblərini irəli sürdülər. Bu tələb 55 səs əleyhinə, 284 səs lehinə olmaqlaqəbul edilmişdi (94. № 67, 1917).Bolşeviklərə, Bakıda öz mövqelərini möhkəmləndirmək ücün, BakıSovetində fəhlə və əsgər deputatlarının çoxluğuna nail olmaq lazım idi. Bubaxımdan Sovetin köhnə tərkibi bolşevikləri təmin etmirdi. Ona görə dəbolşeviklər yeni seçkilərin keçirilməsi üçün aktiv kampaniyaya başlayırlar. Lakinbu dəfə də onlar Bakı Sovetində çoxluq əldə edə bilmədilər. Vəziyyəti belə görənbolşeviklər yeni seçki qanununun qəbul edilməsini ön plana çəkdilər. Bakı 16rayona bölündü: Qara şəhər, Ağ şəhər, Bibi-Heybət, Balaxanı, Suraxanı, Binəqədi,Zabrat və başqaları (87. 62).1917-ci il dekabrın 12-16-da Bakı Sovetinə keçirilən seçkilərdə bolşeviklər51, daşnaklar 41, sol eserlər 38, sağ eserlər 28, müsavatçılar 21 və menşeviklər 11yer əldə etmişdilər (23. 97).Əvvəllər olduğu kimi bu dəfə də Sovetdə müəyyənləşdirici mövqe esermenşevik-daşnakblokuna aid idi. 31 dekabrda Bakı Soveti yeni tərkibində özününilk iclasını keçirmişdi. İclasa sədrlik edən St.Şaumyan Sovetin yeni İcraiyyəKomitəsi yaradılmasını önə çəkmişdi. Eyni zamanda qərara alınmışdı ki, İcraiyyəKomitəsinə Sovet hakimiyyətini müdafiə edən partiya nümayəndələri daxilolsunlar. Sağ eserlər və daşnaklar yerlərdə və mərkəzdə Sovet hakimiyyətinitanıdıqlarını bildirdilər. Bununla yanaşı, onlar Xalq Komissarları Sovetinitanımaqdan imtina etdilər və tələb etdilər ki, bütün hakimiyyəti Müəssislərməclisinə versinlər. Müsavat partiyası bolşeviklərin zorakı yolla hakimiyyətə tamsahib çıxmaq fikrini görüb, onu qeyri-demokratiklikdə ittiham etdi və BakıSovetində kəndli nümayəndələrinin olmamasını əsas gətirərək hakimiyyətin Sovetə29