ZBORNIK RADOVA 10.

iz kojih se, postepenim pribli`avawem (iteracijama), izra~unavaju:elipsoidna {irina (B), du`ina (L) i visina (h), tj.⎡B = arctan ⎢⎢⎣2( N + h)2X2sin B ⎤⎥,2+ Y ⎥⎦L = arctanYX,(2.2.-2)X + Yh =− N(a,f ).cos BPolupre~nik glavnog normalnog presjeka po prvom vertikaluN(a,f) i prvi broj~ani ekscentricitet (e) izra~unavaju sepomo}u velike poluose (a) i geometrijske spqo{tenosti (f),a22 a − bN(a,f ) =, e = 2f − f , f = .2 2(2.2.-3)1 − e sin BaSkup geodetskih ta~aka, sa pridru`enim vrijednostimageocentri~nih (X,Y,Z) ili elipsoidnih koordinata (B,L,h), istovremenopredstavqa i vertikalni geometrijski referentni okvir odre|enevremenske epohe, npr. ITRF96, epoha 1998.7 (Altiner, et.al., 1999). Ostvaruje sepo posebnim projektima slu`bi i radnih grupa IAG, kojima se obezbje|ujedatum prostornog referentnog okvira.ITRF je materijalizacija Me|unarodnog terestri~kog referentnogsistema (ITRS - International Terrestrial Reference System) koji se zasniva naelipsoidu GRS80.Poseban zna~aj za ostvarewe ITRS i ITRF imaju mjerni sistemi imetode satelitske geodezije - kao {to su: VLBI (Very Long BaselineInterferometry), SLR (Satellite Laser Ranging) i GPS (Global Positioning System) -pri odgovaraju}em metrolo{kom obezbje|ewu, matemati~kom modelovawu ,obradi i odr`avawu podataka, podr{ci informati~ke nauke itd.S obzirom na (1) svojstva GRS80, (2) ostvarivawe vertikalnog okvirai datuma, (3) mogu}nosti sistema i (4) metoda satelitske geodezije,vertikalni geometrijski sistem predstavqa preduslov ostvarewanormalnog i prirodnog referentnog sistema.Odgovaraju}a primjena sistema i metoda satelitske geodezije,posebno GPS, uslovqena je stawem vertikalnog prirodnog referentnogsistema (IAG, 1997).144