ZBORNIK RADOVA 10.

2.3. Vertikalni normalni referentni sistemVertikalni referentni sistem zasnovan na parametrima iveli~inama normalnog i odre|ivawima realnog gravitacionog poqaZemqe, je geometrijsko-fizi~ki ili normalni. Referentne povr{i su:kvazigeoid i povr{ normalne nule ili NN povr{ (Normal Null; Sigl,1990/1991).Kvazigeoid je skup ta~aka normala, udaqenih od nivoskogelipsoida pribli`no kao ta~ke istih normala od fizi~ke povr{i Zemqe,u kojima je normalni geopotencijal jednak realnom (ta~ke teluroida; slika1). Du`ine normala od kvazigeoida do fizi~ke povr{i, ili pribli`no(Rapp, 1997) od elipsoida do teluroida, predstavqaju normalne visine (H * ).Razlikeζ"(P) = h(P)- H * (P) = h(P)-h(P T ), (2.3.- 1)su anomalije visina, tj. razlike elipsoidnih visina ta~aka fizi~kepovr{i Zemqe i teluroida, pa otuda i porijeklo wihovog naziva (Heiskanenand Moritz, 1967).Anomalije visina (ζ") pribli`no su jednake kvazigeoidnim (ζ'), arazlikuju se za gradijentne ~lanove (Rapp, 1997):,,,,, ,, ∂ς ∗ ∂ς ∂γ ∗ς − ς = H + H ,(2.3.- 2)∗∗∂H∂γ ∂Hkoji u visokoplaninskim oblastima, npr. Himalajima, iznose oko 110 cm. Uostalim podru~jima razlike su mawe, ali zna~ajne, pa se moraju uzimati uobzir pri odre|ivawu kvazigeoida.Normalne visine odre|uju se iz geopotencijalnih kota (2.1.-1), poduslovom (Heiskanen and Moritz, 1967; Torge, 1977):C( P)= W0 − W(P)= W0− U(PT) = ∫ gdH = ∫ γdHkori{}ewem analiti~kog izraza (Heiskanen and Moritz, 1967)H0H0∗∗,(2.3.-3)⎪⎧ ⎛2 22⎪⎫∗ C(P)C(P)ω a b⎞ ⎡ ⎤⎨ ⎜2 C(P)H ( P)= 1 +⎟1 + f + − 2f sin B+ ⎢ ⎥ ⎬,(2.3.-4)γ 0 aγ0 ⎪⎩ ⎝ GM⎠ ⎣ aγ0 ⎦ ⎪⎭gdje jeγ o ubrzawe normalne sile te`e na nivoskom elipsoidu.Normalne visine ne zavise od raspodjele gustina, ve} iskqu~ivo odnivelmanskih i gravimetrijskih odre|ivawa i nivoskog elipsoida.145