ZBORNIK RADOVA 10.

D I S E R T A C I J EANALIZA TA^NOSTI MEREWA DU@INAGPS MERNIM URE\AJIMA-prikaz doktorske disertacije Branka S. Bo`i}a-Doktorska disertacija sadr`i ukupno 249 strana, sistematizovanihu osam poglavqa i pet priloga. Rad je ilustrovan sa 66 slika, 82 tabele i 52bibliografska naslova.U uvodnom poglavqu dati su predmet, ciq i metodologijaistra`ivawa. Autor je ukazao na zna~aj primene Globalnog sistema zapozicionirawe (GPS) u uspostavqawu geodetskih mre`a i in`ewerskojgeodeziji gde se zahteva visoka ta~nost merewa du`ina izme|u ta~aka.Istaknuti su principi merewa pseudodu`ina i zna~aj formirawarelativnih modela GPS merewa faznih razlika.Drugo poglavqe prikazuje fundamentalne referentne sisteme odzna~aja za GPS, i to: koordinatne sisteme i sisteme vremena. Opisane su triosnovne komponente GPS: kosmi~ka, kontrolna i korisni~ka kao i tehnikeobrade merewa i na~in ispitivawa, kontrole i odr`avawa GPS ure|aja.U tre}em poglavqu razmatrani su matemati~ki modeli apsolutne irelativne metode GPS merewa. Poseban zna~aj poklowen je relativnimmetodama GPS merewa, s obzirom da se wihovom primenom posti`e najvi{apreciznost merewa du`ina. Od relativnih metoda, prikazane su metodejednostruke, dvostruke i trostruke fazne razlike i istaknuti su izvorigre{aka ~iji se uticaj izborom pojedine metode ~ini bezna~ajnim.Obja{wena su stohasti~ka svojstva rezultata merewa i smisao i zna~ajkorelacije pri obradi rezultata merewa. Na kraju poglavqa, analizira seminimalni broj rezultata merewa koji je neophodan pri oceni parametaramodela.^etvrto poglavqe analizira uticaj atmosfere na prostirawe GPSsignala. Izdvojena su dva wena dela: troposfera i jonosfera. Ukazana jezna~ajnost uticaja atmosfere na brzinu i oblik signala i navedeni suizrazi za ra~unawe popravaka za uticaj troposfere i jonosfere. Posebnosu istra`eni efekti uticaja troposfere i jonosfere na ka{wewe iubrzawe signala na krajevima merene du`ine, u zavisnosti od indeksaprelamawa, du`ine, visinske razlike i elevacionog ugla antena u odnosu nasatelite. Radi ilustracije prostorne korelacije efekata uticajajonosfere, u zavisnosti od du`ine bazne linije i perioda merewa, preuzetisu i sistematizovani rezultati istra`ivawa sprovedeni od strane drugihautora.U petom poglavqu navode se svi relevantni izvori gr{aka GPSmerewa i vr{i wihova vi{easpektna klasifikacija: po karakteru, izvorunastanka i efektima uticaja na ocenu du`ina. U zavisnosti od prirodeuticaja pojedinih izvora gre{aka i na~ina wihovog modelovawa, du`ine su233