16.07.2018 Views

qronika+243

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

N22 (243) 3.07-9.07.2018 w.<br />

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

soflis meurneobas?<br />

aseve ar aqvT ndoba _ ramdenjerme<br />

iseTi SemTxveva vixileT,<br />

roca glexebs axlis mimarT ndoba<br />

gauqraT. magaliTad, roca<br />

wlebis winaT mosaxleoba, faqtobrivad,<br />

moatyues da cudi xarisxis<br />

simindi Semoitanes ise, rom<br />

TiTqmis araferi gauTvliaT!<br />

saqarTvelo mravalferovania miwis<br />

nayofierebiTa da SemadgenlobiT<br />

da is, rom simindis romelime<br />

saxeoba kargad gaixarebs, pirobi-<br />

Tad, samegreloSi, ar niSnavs, rom<br />

is kargad gaixarebs kaxeTSic an<br />

raWaSi. roca simindis axali jiSebi<br />

Semoitanes, es piroba ar gaiTvaliswines,<br />

amitomac mTel qveyanaSi<br />

sul ramdneime adamiania kmayofili<br />

axali iniciativiTa da jiSiT,<br />

obieqtSi.<br />

anu ucxoelebi amjobineben,<br />

SeiZinon miwa da daniSnulebisamebr<br />

gamoiyenon igi, vidre is, rom<br />

Semovides ucxouri kapitali da<br />

adgilobriv subieqtebTan TanamonawileobiT<br />

adgilobrivi miwebis<br />

meurneobaSi Cadon Tanxa _ es<br />

yvelaferi ki moqmedebs imaze,<br />

rom CvenTan Sromis mwarmoebluroba<br />

dabal doneze darCa.<br />

jer sabWoTa periodSi soflis<br />

meurneobas sazogadoebis seqtor-<br />

Si hqonda, daaxloebiT, 27 000<br />

traqtori, amdenive satvirto avtomobili,<br />

2800-mde kombaini, jer<br />

maSin ra iyo es da axla rom es<br />

monacemebi saocnebo gagvixda, esec<br />

moqmedebs mwarmoeblurobaze.<br />

Tumca maTi udidesi nawili<br />

gvaqvs kidev erTi faqtori,<br />

ukmayofiloa! ifiqres, rom moat-<br />

vaxo Waraia<br />

romlic klasikur politikur<br />

yues da axali jiSebi ar unda gamoeyenebinaT.<br />

arada, rac am axali<br />

programis ganxorcielebas sWird-<br />

`aseTi viTareba imitom gvaqvs, rom<br />

ekonomikas ukavSirdeba. cnobili<br />

ingliseli ekonomisti, david rikardo<br />

ambobda, rom Tu romelime<br />

eboda, mxolod damatebiTi kvleva<br />

iyo! viciT, rom raRac jiSis<br />

im produqciis warmoebaSi, man un-<br />

qveyanas upiratesoba aqvs ama Tu<br />

saqarTveloSi soflis meurneobis<br />

gaxarebas fxvieri niadagi sWird-<br />

dargSi intensiuri mwarmoeblurobaa<br />

da awarmoos is saqoneli da sxvis<br />

eba da raRacas _ mJave, Sesabamis-<br />

maSin, rodesac mTeli msoflio ukve<br />

warmoebaze xeli aiRos. es koncefcia<br />

inglisuri aRmavali bur-<br />

eqstensiurzea gadasuli! es gulisxmobs<br />

saWiro. Cven kidev, rom gavigebT,<br />

Juaziis gamomxatveli iyo da maad,<br />

amaTi detaluri Seswavlaa<br />

raRac Txilis jiSi, vTqvaT, ital-<br />

imas, rom, pirobiTad, 20 glexi ki ar<br />

Sin ingliss aSkarad upiratesoba<br />

iaSi kargad modiso, erT patara<br />

unda amuSavebdes 1 ha miwas, aramed 1<br />

hqonda sxva qveynebTan _ es koncefcia<br />

marTldeboda. Cven rom am<br />

xeze 20 kilo, gvgonia, rom saqar-<br />

TveloSic ase unda iyos, arada,<br />

glexi unda muSaobdes Tanamedrove<br />

koncefciiT vixelmZRvaneloT,<br />

gaTvlebi da detalebze dakvirve-<br />

teqnologiebis gamoyenebiT 1 ha miwaze!~<br />

aRmoCndeba, rom saqarTveloSi<br />

baa saWiro. samwuxarod, am yvelafris<br />

Tavmoyra ver xdeba saqar-<br />

TveloSi.<br />

Zalian bevri mimarTulebiT<br />

gviWirs. pirvel rigSi saWiroa,<br />

rom cnobiereba, ganaTleba da<br />

kvalifikacia amaRldes soflis<br />

meurneobis mimarTulebiT. saxelmwifos<br />

mxardaWeriT garkveuli<br />

proeqtebi unda ganxorcieldes,<br />

romelic qveynisTvs saintereso<br />

mimarTulebebs Seuwyobs xels,<br />

pirobiTad es SeiZleba iyos Txilis<br />

an simindis warmoeba. konkretuli<br />

miznebis dasaxva, kvlevebis<br />

Catareba gvWirdeba imaze, Tu ra<br />

ixarebs, ra aris yvelaze perspeqtiuli,<br />

risi gasaRebis bazrebi arsebobs<br />

(radgan marto warmoeba<br />

araa mTavari, misi gasaRebis bazaric<br />

Zalian mniSvnelovania), risi<br />

SesaZlebloba aqvs saqarTvelos,<br />

ra gvaklia?<br />

agronomi ar var da miWirs Sefaseba,<br />

Tumca ekonomikuri da<br />

pragmatuli kuTxiT SemiZlia<br />

giTxraT, rom es codna da kvlevebis<br />

ganxorcieleba mizerulad<br />

xdeboda da aman ganapiroba, rom<br />

vera da ver gaamarTla soflis<br />

davinaxoT, Tu ratom ver gaamarTla<br />

am programam da Semdeg ukve<br />

am gamocdilebis safuZvelze gavagrZeloT<br />

axali proeqtebisa da<br />

programebis danergva da warmarTva,<br />

iniciativebis Seqmna.<br />

premierisganac ideis doneze<br />

bevri ram SeiZleba gaJRerdes,<br />

magram sabuTisa da Camoyalibebuli<br />

gegmis saxiT, jerjerobiT,<br />

siaxle bolo periodSi ar minaxavs.<br />

soso arCvaZe _ ekonomikis<br />

doqtori:<br />

„faqtia, rom soflis meurneobaSi<br />

erT dasaqmebulze Sromis<br />

mwarmoebluroba aris daaxloebiT<br />

10-jer ufro naklebi, vidre<br />

saqarTvelos ekonomikis sxva<br />

dargebSi. amavdroulad, veravin<br />

ityvis, rom sxva dargebSi mogeba<br />

da warmateba gadmoduRs da yvelaferi<br />

kargadaa. warmoidgineT,<br />

ra mdgomareobaSi iqneba soflis<br />

meurneoba!<br />

meore _ am dargSi Sromis dabali<br />

mwarmoebluroba ganpirobebulia<br />

va. axali teqnologiebi, romlebic<br />

gamoiyeneba ara mxolod<br />

aviaciaSi, kosmonavtikaSi an samxedro<br />

nawilebSi, aramed agrarul<br />

seqtorSic da amis martivi magaliTia<br />

israeli, sadac did warmatebas<br />

miaRwies mosavlis warmoebiT,<br />

romelic ar ukavSirdeba miwis<br />

gamoyenebas. iseTi kompozitebia,<br />

iseTi formaa, romelic saSualebas<br />

iZleva, nayofi iwarmoos<br />

xelovnur pirobebSi!<br />

meoTxe faqtori _ investiciebs<br />

rom SevxedoT, ucxouri investiciebis<br />

sidide soflis meurneobaSi<br />

katastrofulad dabalia.<br />

masze mTeli investiciebis daaxloebiT<br />

2% modis mxolod da Tu<br />

ufro kritikulad SevxedavT, miwasa<br />

da uZrav qonebaSi ganxorcielebuli<br />

investiciebi 10-jer mainc<br />

gansxvavdeba erTmaneTisgan.<br />

miwaSi, rogorc uZrav qonebaSi,<br />

dasvenebis, rekreaciis an ubralod<br />

flobis motivaciiT ufro<br />

didi masStabiT ideba fuli, vidre<br />

miwaSi, rogorc meurneobis<br />

saerTod ar unda vawarmooT sasoflo<br />

produqcia, radgan misi<br />

Semotana-importireba sxvadasxva<br />

qveynidan SesaZloa, gacilebiT<br />

iafi dajdes da, faqtobrivad,<br />

amas vxedavT, vgrZnobT, magram<br />

mainc ase viqceviT.<br />

saqarTvelos yovelwliuri sa-<br />

Sualo uaryofiTi saldo, agrosasursaTo<br />

produqciis mimarTulebiT,<br />

daaxloebiT, naxevari<br />

mlrd dolaria. anu saqarTvelodan<br />

naxevari mlrd dolari gadis<br />

mxolod imitom, rom Cven ar gvaqvs<br />

saTanado unari, codna, Sromis<br />

mwarmoebluroba da sxvadasxva<br />

mizezi, vawarmooT imdeni dovlaTi,<br />

rom Cveni Sida moTxovnilebebi<br />

davikmayofiloT. arc erTi<br />

qveyana ar awarmoebs yvela produqts<br />

da yvelgan aris importi,<br />

magram Cven imdeni warmoeba unda<br />

gvqondes, rom am saqonlis eqsportiT<br />

gadavfaroT misi saWiroebani.<br />

jerjerobiT am miznisgan<br />

sakmaod Sors varT.<br />

magaliTisTvis minda holandia<br />

mogiyvanoT, romelic CrdiloeTis<br />

qveyanaa, yvela saxis produq-<br />

rigi faqtorebiT. aseve<br />

meurneobaSi Cadebulma miliardobiT<br />

larma, magram Tu amas gavakeTebT<br />

da saxelmwifos mxridan aReba, anu 1 dasaqmebulze mosu-<br />

dasaqmebulze Sromis mwarmoebluroba<br />

Sromis fondi da kapitalSeiar-<br />

`faqtia, rom soflis meurneobaSi erT<br />

mxardaWera iqneba, rom calkeul li teqnologiebisa da teqnikis<br />

aris daaxloebiT 10-jer ufro naklebi,<br />

proeqtebs finansuri Tu cno-<br />

odenoba aris Zalian mcire da<br />

bierebis amaRlebis kuTxiT saxelmwifo<br />

faqtobrivad, soflad dasaqme-<br />

vidre saqarTvelos ekonomikis sxva<br />

mxars dauWers, Cemi bulTa did nawils uxdeba trad-<br />

dargebSi. amavdroulad, veravin ityvis,<br />

azriT, gamosavalsac vipoviT. iciuli, mamapapuri Sromis iar-<br />

rom sxva dargebSi mogeba da warmateba<br />

gasul wlebSi miliardobiT aRebis gamoyeneba.<br />

dolari Caiyara am mimarTulebiT, mesame _ codna, nouhau, romel-<br />

gadmoduRs da yvelaferi kargadaa.<br />

magram Sedegi ar gvqonda. esec ic kacobriobam gansakuTrebiT me-<br />

warmoidgineT, ra mdgomareobaSi iqneba<br />

kargi gamocdilebaa CvenTvis, rom 20 saukunis bolo meoTxedsa da<br />

vnaxoT, sad gvqonda Cavardna, 21-e saukunis dasawyisSi daagro-<br />

soflis meurneoba!~<br />

cias rom Tavi davaneboT, yvavilebis<br />

eqsportis Rirebulebac ki<br />

meti hqondaT 2003 wlamde, vidre<br />

saqarTvelos mTliani mSp iyo.<br />

warmoidgineT, ra masStabebzea<br />

saubari da Cven erTi teqnologiuri,<br />

istoriuli epoqiT CamovrCebiT<br />

soflis meurneobis ganviTarebis<br />

gziT mowinave qveynebs<br />

_ holandia iqneba, israeli<br />

Tu sxva qveyana. es sagangaSoa.<br />

sabednierod, CvenTan ar aris<br />

iseTi moZraoba, rogoric me-19 s-<br />

is dasawyisSi iyo, roca inglisSi<br />

safeiqro dazgebi gamoigones da<br />

aman aTeul aTasobiT feiqari<br />

umuSevari datova, isini ki ikribebodnen,<br />

amtvrevdnen am axal gamogonil<br />

manqanas _ CvenTan aseTi<br />

ganwyobileba namdvilad ar aris<br />

axali teqnologiebis mimarT. Cveni<br />

aqilevsis qusli da problema<br />

is aris, rom Tanamedrove codna,<br />

gamocdileba rac ukve dagrovilia<br />

da romelsac mowinave qveynebis<br />

agrarul seqtorSi dasaqmebuli<br />

Tu menejeruli sferos warmomadgenlebi<br />

iyeneben, es codna<br />

miuwvdomelia. fragmentuladaa<br />

da ar aris sakmarisi imisTvis, rom<br />

mTel qveyanaSi situacia Secvalos<br />

da amindi Seqmnas.<br />

masobrivi ganaTlebaa saWiro,<br />

uwignurobis daZleva, soflis<br />

meurneobis gaZRolis teqnikuri,<br />

teqnologiuri da kultivatoruli<br />

teqnologiebis Taobaze, radgan<br />

Cven jer kidev (ukeTes SemTxvevaSi)<br />

me-20 saukunis Sua xanebis<br />

miRwevebiT vmoqmedebT maSin,<br />

roca kacobriobis mowinave nawilma,<br />

am mxriv, sakmaod win waiwia<br />

da axal aRmoCenebsa da teqnologiebis<br />

safuZvelze maRal mwarmoeblurobas<br />

miaRwia.<br />

Cven es codna naklebad gvaqvs.<br />

unda SevZloT tradiciulTan<br />

erTad mowinave teqnologiebis<br />

gamoyeneba.<br />

soflis meurneobaSi arsebul<br />

da ukve gaJRerebul problemaze<br />

ufro damaintrigebeli gancxadeba,<br />

rac premierima gaakeTa, iyo is,<br />

rom axali sagadasaxado kodeqisis<br />

SemoRebaze alaparakda... albaT<br />

amaze muSaoba daiwyeba da sazogadoebac<br />

CaerTveba, biznesic.<br />

iq biznesisTvis da agraruli seqtorisTvisac<br />

SeRavaTi unda iyos<br />

Cadebuli, radgan es is dokumentia,<br />

romelsac SeuZlia aaSenos an<br />

daaqcios qveyana imis mixedviT,<br />

Tu ra ideas CavdebT masSi”.<br />

soso arCvaZe<br />

25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!