0235-Muzik_Tarixi-Ilhan_Mimaroghlu-1995-233s

müzikçflerini de beraber getirdiler. Bunların başında John Dunstable
(1370-1453) geliyordu. Dunstable’ın ne türlü bir ömür sürdüğü kesinlikle
bilinmiyor. Bilinen, Fransa ve İtalya'nın dört bucağını dolaşmış olduğudur.
Yapıtlarını bu iki ülkenin havasının sarmış olması Ijunu gösteriyor. Hem
de astrolog ve matematikçi olan Dunstable’ın müziği kaskatı kurallardan
iızaktır; ne var ki müziğindeki duygu, esneklik ve şiir, hep sağlam bir işçilikle
sunulmuştur. Yeni çağlan hazırlayan, kendisinden sonraki başlıca bestecileri
etkileyen Dunstable, kilise müziğine çalgıyı ilk getiren, Gregor melodilerini
özgürce ilk süsleyen besteci diye bilinir. Dunstable, on beşinci
yüzyılın ilk yansının en önemli müzikçisidir diye değerlendirilir.
Yüzyılın ikinci yarışma gelince, bu kere bir başka Guillaume’un, Guillaume
Dufa/ın (1400-1474), öbür Guillaume’un, Guillaume de Machautnun
önceki yüzyıldan boş bıraktığı yeri doldurduğunu görüyoruz. Dufay
"Felemenk Okulu" diye anılan besteciler grubundandır. Bu bestecilerin birçoğu,
Ingilizlerin Fransa’ya kendi müzikçilerini getirip yerleştirmeleri üzerine
Fransız müzikçilerinin kendilerine yeni alanlar aramak için yer değiştirenleridirler.
Artois’da, Flandres’da, Liöge Prensliğinde, Felemenk’te gelişen
müzik aslında Fransız müziğidir. Dufa/m eserlerinin birçoğu bugün
eldedir. Gerek dindışı, halk müziği biçimlerinde parçalar, chanson’lar, rondeaıalar,
virelais’ler, ballade’lar... Gerekse kilise için yazılmış müzikler...
Sağlam bir eğitimi, geniş bir kültürü olan Dufay*in hem aydın bir düşünür,
hem de duygulu bir sanatçı olduğu bütün eserlerinde tanıtlanır. Çağın,
Dufay kadar ünlü, onun kadar saygın bir başka bestecisi Gilles Binchois
(1400-1460), Dufay*a kıyasla daha yalın bir kişiydi; onun kadar görgülü,
bilgili değildi. Eserleri daha çok sezgi ve ilkel kıpırdamşlann ürünüdürler.
ön ce askerken, sonra kiliseye girmiş, ömrünün sonuna kadar orada
kalmış, asıl din müziğinde başarı göstermiştir.
Çokses yazışırım daha büyük bir sağlamlığa, daha gelişmiş bir ustalığa
erişmesinde, bütün sesleri aynı önemde geliştirme yolunu tutan, yaratıcılığı
kadar kuralcılığı ve öğreticiliğiyle de sivrilen Johannes Okeghem’in
(1430-1495) çalışmaları başta gelir, ikinci Felemenk Okulu adı verilen okulun
kurucusu diye anılan Okeghem, ömrünün uzun yıllarım saraylarda bilgisini
yaymakla geçirmiş, bu ara Bourdon Dukasının ve Louis X I’in hizmetinde
bulunmuş, öğreticiliğini Ispanya’ya kadar ulaştırmıştır. Yapıtları özellikle
ton üstündeki çalışmalarıyla ve bu çalışmalara getirdiği, temlerin büyütülmesi,
kısalması gibi sonraki çağlarda yayılacak ve gelişecek, yeni yöntemlerle
önemlenir. Çağdaşı Jacob Obrecht (1450-1505) de öğretmen olarak
tanınır; öğrencileri arasında ünlü Felemenkli tarihçi Erasmus da vardı.
N e var ki Obrecht’in müziği kuram saflığından çok, anlatımcı özellikleriyle
seçkindir. Din eserlerindeki armonik yenilikler, bu ara ölüm Töreni’ni teksesten
kurtarıp çoksese kavuşturması, çalışmalarının sivrilen yanlarıdır.
Okeghem’in öğrencileri arasında en seçkini Josquin des Pr£s
(1450-1521) idi. Verimli, hem de çok yanlı bir besteciydi. Eserlerindeki an-
26