0235-Muzik_Tarixi-Ilhan_Mimaroghlu-1995-233s

lü parçaların sıralanmasından ortaya çıkmış bir biçim değil, çoğu kere kısa,
genellikle dört, fakat kimi kere üç ses, ya da beş, altı giderek daha çok
ses için yazılmış, bir sesten ötekine geçmesi bakımından, ilerde gelişecek
olan fuga yazısının temeli olmuştur. Bundan başka, bestecilerin gerekli
gördüklerinde, missa’ya bir m ot et üe başlamaları v e m otef te kullandıkları
temayı missa bölümlerinde yeniden ele almaları, motet’i hem de çeşitleme
(variation) biçiminin hazırlayıcısı yapmıştır.
Lassus, motetleriyle birlikte, türlü ortamlarda, türlü biçimlerde, yedi
dilde metinler üzerine yazılmış iki bin kadar yapıt bırakmıştır. Onu Felemenk'in
yetiştirdiği en büyük besteci olarak göstermek eldeyse de, önemini
yalnızca bir ulusun, bir bölgenin sınırlan içine kapamak doğru değildi.
Çünkü Lassus’a seçkinliğini veren bir yanı da, türlü ülkelerin dilini ve müzik
biçimlerini aynı başarıyla kullanmasıdır. Din müziğinde olduğu kadar
İtalyan madrigalinde, Fransız "chanson'ünda, ya da Alman "lied"inde Lassus
aynı seçkinliği, aynı rahatlığı, aynı yaratış gücünü ortaya koymuştu.
Lassus’u, yaratış gücünün yeğinliği ve düşüncelerinin yüceliği açısından
Michelangelo’ya benzetenler olmuştur. Palestrina ile kıyaslandığında
Lassus, İtalyan bestecisinin daha durgun, daha arık, daha uslu kişiliğine
karşı kişisel anlatımında çok daha atılgan bir yaratıcı olarak yükselir.
Herhalde Lassus ve Palestria’nın müzikleri, yalnız on altıncı yüzyılın
değil, önceki iki yüzyılın müzik evriminin bir özeti, bir toplamı ve en üstün
başarı yüzeyinde gerçekleşmesi sayılabilir.
32