Issue 360 - 31/07/2020

www.samajweekly.com
F. «¬√ ¡≈ÁappleÙ-√Ó≈‹ ÁΔ «ÚÚ√Ê≈ «Ú⁄ ÏÃ≈‘Ó‰ª ˘ √Ì ÂØ∫ ¿∞Íapple
ÏÀ·≈«¬¡≈ «◊¡≈; ’ÙºÂappleΔ¡ª ˘ ÏÃ≈‘Ó‰ª ÂØ∫ ÈΔÚ∂∫ Íapple ÚÀ√ª ÂØ∫ ¿πÍapple
ÏÀ·≈«¬¡≈ «◊¡≈; ÚÀÙª ˘ ’ÙºÂappleΔ¡ª ÂØ∫ ÈΔÚ∂∫ Íapple Ù»Áappleª ÂØ∫ ¿∞Íapple
ÏÀ·≈«¬¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ Ù»Áappleª ˘ √Ì ÂØ∫ ÈΔÚƒ ʪ ÏÀ·≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ
G. “⁄Â∞appleÚapple‰” Á≈ ÂΔ‹≈ «ÚÙ∂Ù Òº¤‰ «¬‘ ‘À «’ ‘apple∂’ Úapple◊ ˘, Ò≈˜ÓΔ
ÂΩapple Â∂, ¡≈͉≈-¡≈͉≈ Â∂ ¿∞‘Δ˙ «’ºÂ≈ ’appleÈ≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À «‹‘Û≈ ¿∞√
Ò¬Δ «ÈappleË≈apple ’ΔÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ ÏÃ≈‘Ó‰ª Á≈ «’ºÂ≈ ‘À ÍÛ∑‰≈-ÍÛ≈∑¿∞‰≈
¡Â∂ Ë≈apple«Ó’ ’appleÓ-’ª‚ ’appleÈ≈Õ ’ÙºÂappleΔ¡ª Á≈ «’ºÂ≈ ‘À ‘«Ê¡≈apple
Ë≈appleÈ ’appleÈ≈ ¡Â∂ Ôπ∞ºË ÒÛÈ≈Õ ÚÀÙ Á≈ «’ºÂ≈ ‘À ÚÍ≈apple ¡Â∂ ÷∂ÂΔ ¡≈«Á
’appleÈ≈Õ Ù»Áapple Á≈ «’ºÂ≈ ‘À ¿∞ÍappleÒ∂ «ÂøȪ Úapple◊ª ÁΔ √∂Ú≈ ’appleÈ≈∏ ¿∞È∑ª
Á∂ √≈apple∂ ◊øÁ∂-Ó≥Á∂ ’øÓ ’appleÈ≈Õ
H. ’Ø¬Δ ÚΔ Úapple◊ ¡≈͉∂ «’ºÂ∂ ÁΔ √ΔÓ≈ Í≈apple È‘ƒ ’apple √’Á≈ ¡Â∂ È≈ ‘Δ
Á»‹∂ Úapple◊ Á∂ ËøÁ∂ ”Â∂ ’≈Ϙ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
I. ¡≈ÁappleÙ-√Ó≈‹ Á∂ «¬√ «√˪ Á≈ ÏÃ≈‘Ó‰ª È∂ ÒØ’ª «Ú⁄ ÍÃ⁄≈apple ’ΔÂ≈
¡Â∂ «¬√ ˘ Ïapple’apple≈apple appleº«÷¡≈Õ
A@.«¬‘ ª «ÏÒ’π∞Ò √ÍÙ‡ ‘Δ ‘À «’ «¬√ «√˪ ÁΔ «‹øÁ-‹≈È “È≈-
Ïapple≈ÏappleΔ” ‘ÀÕ «¬‘ √Ó≈«‹’ È≈-Ïapple≈ÏappleΔ ’Ø¬Δ ÷∂ «Ú⁄ ¡≈͉∂-¡≈Í
¿∞◊Δ ‘Ø¬Δ ¯√Ò È‘ƒ ‘À∏ ¡appleÊ≈ ’∞ÁappleÂΔ «¬«Â‘≈√’ «Ú’≈√ ÁΔ
¿∞Í‹ È‘ƒ ‘ÀÕ È≈-Ïapple≈ÏappleÂ≈ ÏÃ≈‘Ó‰Ú≈Á Á≈ ¡«Ë’≈apple-Ô∞’ «√˪Â
‘À -«¬‘ ÷πÁ ÏÃ≈‘Ó‰ª Áπ¡≈apple≈ ÿ«Û¡≈ «◊¡≈ ÚappleÂ≈apple≈ ‘ÀÕ
AA.ÏπºË È∂ «¬√ Á≈ Ó»ÒØ∫ ‘Δ «ÚappleØË ’ΔÂ≈Õ
AB.¿∞‘ ‹≈ÂΔÚ≈Á Á∂ ’º‡Û «ÚappleØËΔ √È ¡Â∂ √ÓÂ≈ (Ïapple≈ÏappleÂ≈) Á∂ √Ì ÂØ∫
Í«‘Ò∂ Â∂ ͺ’∂ «‘Ó≈«¬ÂΔ √ÈÕ
AC.‹≈ÂΔÚ≈Á ¡Â∂ È≈-Ïapple≈ÏappleÂ≈ Á∂ ‘º’ «Ú⁄ «ÁºÂΔ ◊¬Δ ’Ø¬Δ «¬’ ÚΔ
¡«‹‘Δ ÁÒΔÒ È‘ƒ ‘À «‹√ Á≈ ¿∞È∑ª È∂ ÷≥‚È È≈ ’ΔÂ≈ ‘ØÚ∂Õ
AD.¡«‹‘∂ ¡È∂’ ÏÃ≈‘Ó‰ √È «‹È∑ª È∂ «¬√ «ÚÙ∂ ¿∞Â∂ ÂÊ≈◊ È≈Ò Ï«‘√
’appleÈ ÁΔ ’Ø«ÙÙ ’ΔÂΔÕ Ò∂«’È ¿∞È∑ª È∂ √Ì ÁΔ ˜πÏ≈È ⁄ø◊Δ Âapple∑ª ÏøÁ
’apple «ÁºÂΔ √ΔÕ
AE.“¡√ÚÒ≈«¬È-√πºÂ” «Ú⁄ «¬’ ’Ê≈ «Ï¡≈È ’ΔÂΔ ◊¬Δ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∂
¡Èπ∞√≈apple,Ï‘π √≈apple∂ ÏÃ≈‘Ó‰ª È∂ √Ò≈‘ ÓÙÚapple≈ ’apple’∂ ¡√ÚÒ≈«¬È ˘
ÓÈ≈«¬¡≈ «’ ¿∞‘ Ì◊Ú≈È ÏπºË ’ØÒ ‹≈ ’∂ ‹≈ÂΔÚ≈Á ¡Â∂ È≈-Ïapple≈ÏappleΔ
√øÏøËΔ ¿∞È∑ª Á∂ «Ú⁄≈appleª Á≈ ÷≥‚È ’apple∂Õ
AF.¡√ÚÒ≈«¬È ÏπºË ’ØÒ «◊¡≈ ¡Â∂ ¿∞È∑ª Á∂ √≈‘Ó‰∂ ÏÃ≈‘Ó‰ª ÁΔ √appleÏ-
¿∞Œº⁄Â≈ Á∂ ͺ÷ «Ú⁄ Á≈¡Ú≈ Í∂Ù ’ΔÂ≈Õ
AG.¿∞√ È∂ «’‘≈∏““ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ! Ïz≈‘Ó‰ Á≈¡Ú≈ ’appleÁ∂ ‘È «’ ÏÃ≈‘Ó‰
Úapple◊ ‘Δ ¿∞Œº⁄-Úapple◊ ‘À, Ï≈’Δ √≈apple∂ Úapple◊ ÈΔÚ∂∫ Áapple‹∂ Á∂ ‘È; ÏÃ≈‘Ó‰ª
Á≈ Úapple◊ ‘Δ (Ùπº’apple) ◊Øapple∂ appleø◊ Á≈ ‘À, Ï≈’Δ √≈apple∂ «¥ÙÈ (’≈Ò∂) appleø◊ Á∂
‘È; Í«ÚºÂappleÂ≈ «√appleÎ ÏÃ≈‘Ó‰ª «Ú⁄ ‘Δ Í≈¬Δ ‹ªÁΔ ‘À ˆÀapple ÏÃ≈‘Ó‰ª
«Ú⁄ È‘ƒ; ¡Â∂ «¬‘ «’ «√apple¯ “ÏÃ≈‘Ó‰” ‘Δ “ÏÑÓ≈” Á∂ ¡Ωapple√ (≤‹≈«¬≤˜)
ÍπºÂapple ‘È, ¿∞√ Á∂ Óπº÷ ”⁄Ø∫ ÍÀÁ≈ ‘ج∂, ¿∞√ ÁΔ ¡ΩÒ≈Á, ¿∞√ ÁΔ apple⁄È≈ ¡Â∂
¿∞√ Á∂ Ú≈apple√ È∂∫Õ ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ ÁΔ «¬√ Ï≈apple∂ ’Δ apple≈«¬ ‘À?””
AH.ÂÊ≈◊ Á∂ ‹Ú≈Ï È∂ ¡√ÚÒ≈«¬È ˘ ⁄»apple-⁄»apple ’apple’∂ appleº÷ «ÁºÂ≈Õ
AI.Ì◊Ú≈È ÏπºË È∂ «’‘≈∏““¡√ÚÒ≈«¬È! ’Δ ÏÃ≈‘Ó‰ª ÁΔ¡ª ÏÃ≈‘Ó‰-
¡Ωappleª ˘ Ó≈‘Ú≈appleΔ È‘ƒ ¡≈¿∞∫ÁΔ? ’Δ ¿∞È∑ª ˘ ◊appleÌ È‘ƒ ·«‘appleÁ≈?
¡Â∂ ’Δ ¿∞‘ ¡ΩÒ≈Á ˘ ‹ÈÓ «ÁøÁΔ¡ª È‘ƒ Á∂÷Δ¡ª ‹ªÁΔ¡ª? ’Δ «¬‘
√Ì ‘πøÁ∂ ‘Ø«¬¡ª ÚΔ ÏÃ≈‘Ó‰ √º⁄-Óπº⁄ ‘Δ ¡≈ÍÁ∂ Áº√‰ ¡Èπ∞√≈apple Á≈¡Ú≈
’appleÁ∂ ‘È?... ‹Á «’ ¿∞‘ ÚΔ Ï≈’Δ √≈«apple¡ª Úª◊ ¡Ωapple Á∂ ’∞ºŒ÷Ø∫ ‘Δ
‹ÈÓ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ””
B@.¡√ÚÒ≈«¬È È∂ ’Ø¬Δ ‹Ú≈Ï È≈ «ÁºÂ≈Õ
BA.ÂÊ≈◊ È∂ ◊ºÒ ˘ ¡◊∂ ÂØapple«Á¡ª ¡√ÚÒ≈«¬È ˘ ‘Øapple √Ú≈Ò ’ΔÂ≈∏
BB.““¡√ÚÒ≈«¬È! Ó≥È Ò˙ «’ «¬’ ’ÙºÂappleΔ ’π∞Ò Á≈ Ó≥π‚≈ ÏÃ≈‘Ó‰ ’π∞Ò ÁΔ
ÒÛ’Δ È≈Ò ÌØ◊ ’appleÁ≈ ‘À ª ¿∞È∑ª ÁΔ ¡ΩÒ≈Á ’Δ ‘ØÚ∂◊Δ? ’Δ «¬‘
ÍÙ»-√ÈÂ≈È ‘ØÚ∂◊Δ ‹ª «Îapple Ó≈ÈÚ-√ÈÂ≈È ‘ØÚ∂◊Δ?””
BC.¡√ÚÒ≈«¬È ’ØÒ «¬√ Á≈ ÚΔ ’Ø¬Δ ‹Ú≈Ï È‘ƒ √ΔÕ
BD.““«‹ÊØ∫ Â’ ÈÀ«Â’ ¿∞ŒºÊ≈È ÁΔ ◊ºÒ ‘À, ’Δ «¬√ Á∂Ù «Ú⁄ «√appleÎ ÏÃ≈‘Ó‰
‘Δ ¡≈͉∂ «ÁÒ «Ú⁄ ¡«‹‘≈ √È∂‘ ÍÀÁ≈ ’apple √’Á∂ ‘È «‹√ «Ú⁄
apple≈◊,ÁÚ∂√ Á≈ ÌØapple≈ È≈ ‘ØÚ∂Õ ’Δ ’ÙºÂappleΔ, ÚÀ√ ¡Â∂ Ù»Áapple ¡≈ÁÓΔ ¡«‹‘≈
È‘ƒ ’apple √’Á∂?””
BE.¡√ÚÒ≈«¬È ÏØ«Ò¡≈∏““È‘ƒ √«Â’≈appleÔØ◊! «¬‘ ª ⁄Ω‘ª Úapple‰≈ Á∂ ÒØ’
’apple √’Á∂ ‘È!””
BF.ÏπºË È∂ ÍπºŒ«¤¡≈∏““¡√ÚÒ≈«¬È! ’Δ Â±ø ’Á∂ √π«‰¡≈ È‘ƒ «’ ÔÚÈ ¡Â∂
’øÏØ‹ Á∂Ù «Ú⁄ ¡Â∂ ‘ØappleÈ≈ ◊øπ¡ª„Δ Á∂Ùª «Ú⁄ «√appleÎ ÁØ Âapple∑ª Á∂ Úapple◊
‘ÈÕ Ó≈Ò’ ¡Â∂ ˆπÒ≈ÓÕ ¡Â∂ «¬‘ ÚΔ «’ Ó≈Ò’ ˆπÒ≈Ó Ï‰ √’Á≈ ‘À
Â∂ ˆπÒ≈Ó Ó≈Ò’ ω √’Á≈ ‘À?””
BG.““‘ª! ÓÀ∫ ¡«‹‘≈ √π«‰¡≈ ‘ÀÕ”” ¡√ÚÒ≈«¬È È∂ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈Õ
BH.““¡◊apple Â∞‘≈‚≈ «¬‘ ⁄Ω∫‘-Úapple‰ª Ú≈Ò≈ √Ó≈‹ “¡≈ÁappleÙ-√Ó≈‹” ‘À ª
«Îapple «¬‘ «ÚÙÚ-«Ú¡≈Í’ «’¿∞∫ È‘ƒ ‘À?””
BI.«¬È∑ª «Ú⁄Ø∫ «’√∂ ÚΔ È∞’Â∂ ˘ ÒÀ ’∂ ¡√ÚÒ≈«¬È ‹≈ÂΔÚ≈Á ¡Â∂ È≈-
Ïapple≈ÏappleΔ Á∂ «√˪ ÁΔ appleºŒ«÷¡≈ È≈ ’apple √«’¡≈Õ ¿∞‘ ’∞fi ÚΔ ÏØÒ È≈
√«’¡≈Õ ¿∞‘ ‘≈apple Ó≥È’∂ ÏπºË Á≈ ⁄∂Ò≈ ω «◊¡≈Õ
C@.Ú≈√∂Œº· Ȫ Á∂ «¬’ ÏÃ≈‘Ó‰ È∂ ÂÊ≈◊ Á∂ “˺Ӕ ÁΔ ÙappleÈ ÒÀ Ò¬Δ √ΔÕ
Á»‹∂ ÏÃ≈‘Ó‰ ¿∞√ ˘ «¬√ Í«appleÚappleÂÈ Ò¬Δ Ïπapple≈-ÌÒ≈ ¡≈÷Á∂ √ÈÕ
CA.«¬’ «ÁÈ ¿∞‘ ÂÊ≈◊ ’ØÒ «◊¡≈ ¡Â∂ ¿∞È∑ª ˘ ¿∞‘ √Ì ’∞fi ’«‘
√π‰≈«¬¡≈ ‹Ø ¿∞√ Ï≈apple∂ ÏÃ≈‘Ó‰ ’«‘øÁ∂ √ÈÕ
CB.Ú≈√∂Œº· È∂ «’‘≈∏““Ì◊Ú≈È! ÏÃ≈‘Ó‰ «¬øfi ¡≈÷Á∂ ‘È, “«√appleÎ ÏÃ≈‘Ó‰
Á≈ √Ó≈«‹’ Áapple‹≈ ¿∞Œº⁄≈ ‘À, Ï≈’Δ √Ì Áapple‹∂ ÈΔÚ∂∫ ‘ÈÕ «√apple¯ ÏÃ≈‘Ó‰
Á≈ appleø◊-apple»Í ◊Øapple≈ ‘À, Ï≈’Δ √Ì ’≈Ò∂ appleø◊ Á∂ ‘ÈÕ «√apple¯ ÏÃ≈‘Ó‰ ‘Δ ÙπºË
’π∞Ò Á≈ ‘À, ◊Àapple-ÏÃ≈‘Ó‰ ÙπºË ’π∞Ò Á∂ È‘ƒ ‘ÈÕ «√apple¯ ÏÃ≈‘Ó‰ ‘Δ “ÏÑÓ≈”
Á∂ ¡Ωapple√ (‹≈«¬‹) ÍπºÂapple ‘È, ÏÑÓ≈ Á∂ Óπº÷ «Ú⁄Ø∫ ÍÀÁ≈ ‘ج∂ ‘È, ÏÑÓ≈
ÁΔ ¡ΩÒ≈Á ‘È, ÏÑÓ≈ ÁΔ apple⁄È≈ ¡Â∂ ¿∞√ Á∂ Ú≈apple√ ‘ÈÕ
CC.““¿∞‘ ÓÀ˘ ¡≈÷Á∂ ‘È, «‹ÊØ∫ Â’ Â∂appleΔ ◊ºÒ ‘À ±ø ¡≈͉∂ ’∞ÒΔÈ-Úapple◊
˘ «Â¡≈◊ ’∂ ¿∞√ ÈΔ⁄ Úapple◊ «Úapple appleˇ «◊¡ª ¬∂∫, «√apple Ó≥π«‚¡ª √≈Ë»¡ª
È≈Ò, ◊øÚ≈apple» ÒØ’ª È≈Ò, ¿∞È∑ª ’≈Ò∂ appleø◊ Á∂ ÒØ’ª È≈Ò, ÍÀappleª «Ú⁄Ø∫ ÍÀÁ≈
‘ج∂ Ù»Áappleª È≈Ò appleÒ «◊¡ª ¬∂! ¡«‹‘≈ ’appleÈ≈ ¿∞«⁄ ȑƒ, ¡«‹‘≈
’appleÈ≈ ·Δ’ È‘ƒ, «¬‘ ±ø ’Δ ’ΔÂ≈ ‘À «’ ±ø ¡≈͉∂ ¿∞Œº⁄ Úapple◊ ˘
«Â¡≈◊ ’∂ ¿∞√ ÈΔÚ∂∫ Úapple◊ ÁΔ √ø◊ ’appleÁ≈ ¬∂∫? «√apple Ó≥π«‚¡ª «Ú⁄
«ÚÙ∂Ù
Ù≈ÓÒ ‘Ø «◊¡ª ¬∂∫Õ ◊Úappleª, ‘Δ‰, ’≈Ò∂ appleø◊ Á∂, √≈‚∂ Úapple◊ Á∂ ÍÀappleª ÁΔ¡ª
‹πºÂΔ¡ª «Ú⁄Ø∫ ÍÀÁ≈ ‘؉ Ú≈«Ò¡ª Ù»Áappleª È≈Ò ‹≈ apple«Ò¡ª ¬∂∫!
CD.““Ì◊Ú≈È! ¡«‹‘Δ¡ª ◊ºÒª ’«‘’∂∂ ÏÃ≈‘Ó‰ «ÚÙ∂√ ÁπappleÏ⁄È ÌappleΔ Ì≈Ù≈
«Ú⁄ ÓÀ˘ ÁØÙ «ÁøÁ∂ ‘È, ◊≈Ò∑ª «ÁøÁ∂ ‘È, «’√∂ Âapple∑ª ÁΔ ’Ø¬Δ ’√apple Ï≈’Δ
È‘ƒ apple«‘‰ «ÁøÁ∂Õ””
CE.““Ú≈√∂Œº·! ‹ÁØ∫ ÏÃ≈‘Ó‰ ÂÀ˘ «¬øfi ’«‘øÁ∂ ‘È Âª Ô’ΔÈÈ ¿∞‘
ÍappleøÍapple≈◊Â-«◊¡≈È ˘ ÌπºÒ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Á∂ «ÚÍappleΔÂ, Á»√apple∂ Úapple◊ª
ÁΔ¡ª ¡Ωappleª Úª◊ ‘Δ ÏÃ≈‘Ó‰ ¡Ωappleª ÚΔ ◊appleÌÚÂΔ ‘πøÁΔ¡ª ‘È,
¡ΩÒ≈Á ÍÀÁ≈ ’appleÁΔ¡ª ‘È ¡Â∂ ¿∞√ Á≈ Í≈ÒÈ-ÍØÙ‰ ’appleÁΔ¡ª Á∂÷Δ¡ª
‹ªÁΔ¡ª ‘ÈÕ ¡«‹‘≈ ‘؉ Â∂ ÚΔ «¬‘ Óª ÁΔ ’∞ºŒ÷Ø∫ ‹ÈÓ∂ ÏÃ≈‘Ó‰ ’«‘
apple‘∂ ‘È «’ ¿∞‘ ÏÑÓ≈ ÁΔ ‹≈«¬˜ ¡ΩÒ≈Á ‘È, ¿∞√ Á∂ Óπº÷ ”⁄Ø∫ ÍÀÁ≈ ‘ج∂
‘È; ¿∞√ ÁΔ √øÂ≈È ‘È; ¿∞√ ÁΔ apple⁄È≈‘È ¡Â∂ ¿∞√ Á∂ Ú≈apple√ ‘ÈÕ
¡«‹‘≈ ’apple ’∂ ¿∞‘ ÏÑÓ≈ Á∂ √πÌ≈¿∞ Á≈ Ó÷ΩÒ ¿∞‚≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ””
CF.«¬’ Ú≈appleΔ ¬∂√π’≈appleΔ ÏÃ≈‘Ó‰ «ÂøȪ ◊ºÒª ”Â∂ ÏπºË È≈Ò Ï«‘√ ’appleÈ
¡≈«¬¡≈Õ
CG.¿∞√ È∂ «‹‘Û≈ Í«‘Ò≈ √Ú≈Ò ¿∞·≈«¬¡≈ ¿∞‘ Úapple◊ª Á∂ Í∂«Ù¡ª ÁΔ
√ÁΔÚΔ Úø‚ È≈Ò √øÏø«Ë √ΔÕ ¿∞√ È∂ «¬√ «’ºÂ≈ Úø‚ ÍÉ≈ÒΔ ÁΔ
«‘Ó≈«¬Â «¬È∑ª ÙÏÁª È≈Ò Ùπapple» ’ΔÂΔ, ““ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ! ÓÀ∫ ¡≈Í ÂØ∫ «¬’
√Ú≈Ò Íπº¤‰ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ ÏÃ≈‘Ó‰ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ ¿∞‘ «’√∂ ÁΔ √∂Ú≈
È‘ƒ ’appleÈ◊∂ «’¿∞∫«’ ¿∞‘ √Ì ÂØ∫ ¿∞Œº⁄∂ ‘ÈÕ Ï≈’Δ √≈apple∂ ¿∞È∑ª ÁΔ √∂Ú≈
’appleÈ Ò¬Δ ‘Δ ÍÀÁ≈ ‘ج∂ ‘ÈÕ
CH.““ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ! √∂Ú≈ («’ºÂ∂) ˘ ⁄Ω∫‘ Ê≈¬Δ∫ Úø«‚¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ (A) ÏÃ≈‘Ó‰ª
ÚÒØ∫ ’ΔÂΔ ‹≈‰ Ú≈ÒΔ √∂Ú≈, (B) ’ÙºÂappleΔ¡ª ÚÒØ∫ ’ΔÂΔ ‹≈‰ Ú≈ÒΔ
√∂Ú≈, (C) ÚÀÙª ÚÒØ∫ ’ΔÂΔ ‹≈‰ Ú≈ÒΔ √∂Ú≈, (D) Ù»Áappleª ÚÒØ∫ ’ΔÂΔ ‹≈‰
Ú≈ÒΔ √∂Ú≈Õ Íapple «¬’ Ù»Áapple ÁΔ √∂Ú≈ ’Ø¬Δ Á»√apple≈ Ù»Áapple ‘Δ ’apple √’Á≈ ‘ÀÕ
ÌÒª Á»‹≈ ’Ω‰ Ù»Áapple ÁΔ √∂Ú≈ ’apple∂◊≈? ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ! «¬√ Ï≈apple∂ ¡≈Í Á≈
’Δ «÷¡≈Ò ‘À?””
CI.ÂÊ≈◊ È∂ ¬∂√π’≈appleΔ ÏÃ≈‘Ó‰ ˘ «¬’ √Ú≈Ò apple≈‘ƒ ¿∞√ Á∂ √Ú≈Ò Á≈
‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈Õ ÂÊ≈◊ È∂ Íπº«¤¡≈∏““’Δ √≈appleΔ ÁπÈΔ¡ª ÏÃ≈‘Ó‰ª ÁΔ «¬√
⁄≈apple ͺ÷Δ √∂Ú≈-Úø‚ È≈Ò √«‘Ó ‘À?
D@.““«‹ÊØ∫ Â’ Ó∂apple≈ √øÏøË ‘À È≈ ÓÀ∫ «¬‘ ¡≈÷Á≈ ‘ª «’ √≈appleΔ¡ª √∂Ú≈Úª
’ΔÂΔ¡ª ‘Δ ‹≈‰Δ¡ª ⁄≈‘ΔÁΔ¡ª ‘È ¡Â∂ È≈ ÓÀ∫ «¬‘ ¡≈÷Á≈ ‘ª «’
√≈appleΔ¡ª √∂Ú≈Úª È‘ƒ ÚΔ ’ΔÂΔ¡ª ‹≈‰Δ¡ª ⁄≈‘ΔÁΔ¡ªÕ ‹∂ «’√∂ √∂Ú≈
È≈Ò ¡≈ÁÓΔ ÁΔ ‘≈Ò √πËappleÁΔ È‘ƒ ÏÒ«’ «Ï◊ÛÁΔ ‘À ª ¿∞√ ˘ ¿∞‘
√∂Ú≈ («’ºÂ≈) È‘ƒ ’appleÈΔ ⁄≈‘ΔÁΔÕ Ò∂«’È ‹∂ «’√∂ √∂Ú≈ È≈Ò ¡≈ÁÓΔ ÁΔ
‘≈Ò «Ï◊ÛÁΔ È‘ƒ √◊Ø∫ √πË≈appleÁΔ ‘À ª ¿∞√ ˘ ¿∞‘ √∂Ú≈ ’appleÈΔ
⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ
DA.«¬‘Ø «¬’ ’√Ω‡Δ ‘À ‹Ø ÏÃ≈‘Ó‰ª, ’ÙºÂappleΔ¡ª, ÚÀÙª ¡Â∂ Ù»Áappleª ÁΔ √∂Ú≈
«ÈappleË≈apple ’appleÈ Ò¬Δ ‘Ø‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘À; ‘apple∂’ «Ú¡’ÂΔ ˘ ¿∞‘ «’ºÂ≈
’appleÈ ÂØ∫ «¬È’≈apple ’apple Á∂‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À «‹‘Û≈ ¿∞√ ÁΔ ‘≈Ò ˘
«Èÿ≈appleÁ≈ ‘ØÚ∂Õ ‘apple∂’ «Ú¡’ÂΔ ˘ ¿∞‘ «’ºÂ≈ ¡ı«Â¡≈apple ’appleÈ≈ ⁄≈‘ΔÁ≈
‘À «‹‘Û≈ ¿∞√ ÁΔ ‘≈Ò ˘ √πË≈appleÁ≈ ‘ØÚ∂Õ””
DB.ÏÃ≈‘Ó‰ ¬∂√π’≈appleΔ È∂ «‹‘Û≈ Á»‹≈ √Ú≈Ò ¿∞·≈«¬¡≈ ¿∞‘ √Δ∏““¡≈ÁÓΔ
Á≈ Áapple‹≈ «ÈÔ ’appleÈ ÒºŒ«◊¡ª ¿∞√ Á∂Δ ’πÒ-appleΔ Á≈ «ı¡≈Ò «’¿∞∫ È≈
appleμ«÷¡≈ ‹≈Ú∂?””
DC.«¬√ √Ú≈Ò Á≈ ÂÊ≈◊ È∂ «¬√ Âapple∑ª ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈∏““«‹ÊØ∫ Â’ ’πÒappleΔÂ
Á∂ ÿÓ≥‚ ÁΔ ◊ºÒ ‘À, «¬’ ¡≈ÁÓΔ «‹√ ’π∞Ò «Ú⁄ ÍÀÁ≈ ‘πøÁ≈ ‘À ¿∞√
È≈Ò «√appleÎ ¿∞√ ’π∞Ò Á≈ Ȫ ‹πÛÁ≈ ‘ÀÕ ⁄≈‘∂ ¿∞‘ ÏÃ≈‘Ó‰ ’∞Ò Á≈,
’ÙºÂappleΔ ’∞Ò Á≈, ÚÀÙ ’∞Ò Á≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ‹ª Ù»Áapple ’∞Ò Á≈Õ «‹Ú∂∫ «’, «‹√
Ï≈Ò‰ ÂØ∫ ¡º◊ ‹Ò≈¬Δ ‹ªÁΔ ‘À ¿∞√ Ï≈Ò‰ Á≈ Ȫ ¿∞√ ¡º◊ È≈Ò ‹πÛ
‹ªÁ≈ ‘À...«¬‘ ÎÒª Ò’ÛΔ ÁΔ ¡º◊ ‘À, «¬‘ ⁄ÀÒΔ ÁΔ ¡º◊ ‘À, «¬‘ ÎappleÈ
ÁΔ ¡º◊ ‘À ‹ª «¬‘ ◊Ø‘∂ ÁΔ ¡º◊ ‘ÀÕ «¬‘Ø ‘≈Ò ’∞ÒΔȪ Á≈ ‘À; “√Â-˺Ӕ
‘Δ ¡≈ÁÓΔ ÁΔ ¡√Ò Í»≥‹Δ ‘À, ‹ÈÓ ÂØ∫ ª ⁄≈apple Úapple‰≈ «Ú⁄Ø∫ «’√∂ «¬’
31/07/2020
13
Úapple‰ «Ú⁄ ¿∞√ ÁΔ «◊‰ÂΔ ‘Ø‰Δ ‘Δ ‘πøÁΔ ‘ÀÕ
DD.““¡≈ÁÓΔ Á≈ ⁄ø◊∂ ‹ª Ïπapple∂ ‘؉ «Ú⁄ ’π∞Ò Á≈ ’Ø¬Δ ‘ºÊ È‘ƒ; Â∂ È≈ ‘Δ
√Ø‘‰Δ Ù’Ò ¡Â∂ ÁΩÒ Á≈ «¬√ «Ú⁄ ’Ø¬Δ ‘ºÊ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ «’¿∞∫«’, «¬’
¿∞μ⁄ ÿapple≈‰∂ «Ú⁄ ‹È«Ó¡≈ ¡≈ÁÓΔ ÚΔ ‘º«Â¡≈apple≈ ‘πøÁ≈ ‘À, ⁄Øapple ‘πøÁ≈ ‘À,
«ÚÌ⁄≈appleΔ ‘πøÁ≈ ‘À, fi»·≈ ‘πøÁ≈ ‘À, ⁄π◊Ò÷Øapple ‘πøÁ≈ ‘À, ’ΩÛ≈ ÏØÒ‰ Ú≈Ò≈
‘πøÁ≈ ‘À, ◊ºÍΔ ‘πøÁ≈ ‘À, ÒØÌΔ ‘πøÁ≈ ‘À, ÁÚ∂ÙΔ ‘πøÁ≈ ‘À ¡Â∂ ˆÒ «Ú⁄≈appleª
Ú≈Ò≈ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬Δ ÓÀ∫ ¡≈÷Á≈ ‘ª «’ «√appleÎ≤ ¿∞μ⁄ ’∞Ò «Ú⁄ ÍÀÁ≈
‘؉ ’apple’∂ ’Ø¬Δ ¡≈ÁÓΔ È∂’ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ ‹ª ±ø Á∂÷∂∫◊≈ «’ ¿∞μ⁄Δ ’∞Ò «Ú⁄
ÍÀÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡≈ÁÓΔ «¬È∑ª √≈apple∂ ÁØÙª ÂØ∫ Óπ’ ÚΔ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√
Ò¬Δ ÓÀ∫ «¬‘ ÚΔ È‘ƒ ¡≈÷Á≈ «’ ⁄ø◊Δ ’π∞Ò «Ú⁄ ÍÀÁ≈ ‘؉ ’apple’∂ ‘Δ
¡≈ÁÓΔ ⁄ø◊≈ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ””
DE.ÂΔ√apple≈ √Ú≈Ò ‹Ø ÏÃ≈‘Ó‰ ¬∂√π’≈appleΔ È∂ ¿∞·≈«¬¡≈ ¿∞‘ ‘apple∂’ Úapple◊ Ò¬Δ
«ÈappleË≈apple ’ΔÂ∂ ◊¬∂ «’ºÂ∂∂ ‹ª appleؘΔ-appleØ‡Δ Á∂ Ú√Δ«Ò¡ª È≈Ò √øÏø«Ë √ΔÕ
DF.¬∂√π’≈appleΔ ÏÃ≈‘Ó‰ È∂ ÂÊ≈◊ ˘ Íπº«¤¡≈∏““ÏÃ≈‘Ó‰ ⁄≈apple Âapple∑ª ÁΔ
’Ó≈¬Δ Á∂ √≈ËÈ «ÈappleË≈apple ’appleÁ∂ ‘ÈÕ Á≈È ÏÃ≈‘Ó‰ ÁΔ ’Ó≈¬Δ Á≈
√≈ËÈ ‘À; ‘«Ê¡≈apple ’ÙºÂappleΔ ÁΔ ’Ó≈¬Δ Á≈ √≈ËÈ ‘À, ÚÍ≈apple ¡Â∂ ÍÙ»-
Í≈ÒÈ ÚÀÙª ÁΔ ’Ó≈¬Δ Á≈ √≈ËÈ ‘ÀÕ Ú«‘ø◊Δ ¿∞Â∂ Á»«‹¡ª Á∂ ÓπappleÁ≈ ÍÙ»
„؉≈ Ù»Áappleª ÁΔ ’Ó≈¬Δ Á≈ √≈ËÈ ‘ÀÕ ¡◊apple «¬È∑ª «Ú⁄Ø∫ ’Ø¬Δ ¡≈͉Δ
’Ó≈¬Δ Á≈ √≈ËÈ ÏÁÒÁ≈ ‘À ª «¬‘ ¿∞√ Ò¬Δ ⁄ø◊≈ È‘ƒ”, ·Δ’ ¿∞√∂
Âapple∑ª «‹Ú∂∫ ’Ø¬Δ ⁄Ω’ΔÁ≈apple «’√∂ Á»‹∂ ÁΔ ‹≈«¬Á≈Á ¿∞Â∂ ’Ï‹≈ ’apple ÒÚ∂Õ
ÙÃÓ‰ ◊ΩÂÓ Á≈ «¬√ Ï≈apple∂ ’Δ «÷¡≈Ò ‘À?””
DG.““’Δ √≈appleΔ ÁπÈΔ¡ª «¬√ ÏÃ≈‘Ó‰Δ Úapple◊-Úø‚ È≈Ò √«‘Ó ‘À?””
DH.““È‘ƒ”” ¬∂√π’≈appleΔ ÏÃ≈‘Ó‰ È∂ «’‘≈Õ
DI.¬∂√π’≈appleΔ ˘ ÂÊ≈◊ È∂ «’‘≈∏““Ó‘ºÂÂ≈ ¿∞μ⁄∂ ¡≈ÁappleÙª ÁΔ ‘À, ¿∞μ⁄Δ
‹≈ «Ú⁄ ‹ÈÓ ÒÀ‰ ÁΔ È‘ƒÕ””
E@.““‹≈ÂΔ È‘ƒ; ¡√Ó≈ÈÂ≈ È‘ƒ; ¿±⁄ È‘ƒ; ÈΔ⁄ È‘ƒ; √Ì «¬’ Ïapple≈Ïapple
‘ÈÕ «¬‘Ø ÂÊ≈◊ ÁΔ Á∂ÙÈ≈ «¬‘Ø ÂÊ≈◊ ÁΔ Í«‘⁄≈‰ √ΔÕ
EA.““¡≈͉∂ ¡≈Í ÁΔ Í«‘⁄≈‰ Á»«‹¡ª È≈Ò «¬√ Âapple∑ª ’appleØ; ““«‹‘Ø «‹‘≈ ÓÀ∫
‘ª «Â‘Ø «‹‘∂ ¿∞‘ ‘È; «‹‘Ø «‹‘∂ ¿∞‘ ‘È «Â‘Ø «‹‘≈ ÓÀ∫ ‘ªÕ”” «¬‘Ø ‘Δ
ÏπºË ‘Δ «√º«÷¡≈ √ΔÕ
B. ËºÓ ÂÁ ‘Δ √Â-ËºÓ ‘À ‹Á ¿∞‘ «¬‘ «√÷≈¿∞∫Á≈ ‘ØÚ∂ «’
¡≈ÁÓΔ Á≈ Ó»Ò-¡≥’‰ “‹ÈÓ” ÂØ∫ È‘ƒ ¿∞√ ÁΔ “ÔØ◊Â≈”
ÂØ∫ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À
A. ÏÃ≈‘Ó‰ «‹√ ⁄Â∞apple-Úapple‰ Á∂ «ÚË≈È Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁøÁ∂ √È ¿∞√ Á≈
¡≈Ë≈apple ‹ÈÓ √ΔÕ
B. ’Ø¬Δ ÏÃ≈‘Ó‰ ‘À ª «√appleÎ «¬√ Ò¬Δ «’ ¿∞‘ ÏÃ≈‘Ó‰ Óª-Ï≈Í Á∂ ÿapple
‹ø«Ó¡≈ ‘ÀÕ ’Ø¬Δ ’ÙºÂappleΔ ‘À ª «√appleÎ «¬√ Ò¬Δ «’ ¿∞‘ ’ÙºÂappleΔ Óª-
Ï≈Í Á∂ ÿapple ‹ø«Ó¡≈ ‘ÀÕ ’Ø¬Δ ÚÀ√ ‘À ª «√appleÎ «¬√ Ò¬Δ «’ ¿∞‘ ÚÀÙ Óª-
Ï≈Í Á∂ ÿapple ‹ø«Ó¡≈ ‘ÀÕ ’Ø¬Δ Ù»Áapple ‘À ª «√appleÎ «¬√ Ò¬Δ «’ ¿∞‘ Ù»Áapple
Óª-Ï≈Í Á∂ ÿapple ‹ø«Ó¡≈ ‘ÀÕ
C. ÏÃ≈‘Ó‰ª Á∂ ¡Èπ∞√≈apple ¡≈ÁÓΔ ÁΔ Ó‘ºÂÂ≈ (¤Ø‡≈-Úº‚≈ ‘؉≈) ¿∞√ Á∂
‹ÈÓ ¿∞Â∂ ¡≈Ë≈«apple √Δ È≈ ’∂ ¿∞√ Á∂∂ ◊π‰≈ ¿∞Â∂Õ
D. «¬‘ «√˪ ÏπºË Ò¬Δ ¿∞ŒºÈ≈ ‘Δ «ÿapple«‰Â √Δ «‹øÈ≈ «’ ⁄Â∞apple-Úapple‰ Á≈
«√˪ÂÕ
E. Ì◊Ú≈È ÏπºË Á≈ «√˪ ÏÃ≈‘Ó‰ª Á∂ «√˪ Á∂ ¡ÀÈ ¿∞Ò‡ √ΔÕ «¬‘ ¿∞È∑ª
Á≈ ‘Δ «√˪ √Δ «’ “ÔØ◊Â≈” È≈ «’ “‹ÈÓ” ¡≈ÁÓΔ Á≈ Ó≈Í-Áø‚ ‘؉≈
⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
F. «‹√ ÓΩ’∂ Â∂∂ ÂÊ≈◊ È∂ «¬√ «√˪ Ï≈apple∂∂ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈apple Í∂Ù ’ΔÂ∂ √È
¿∞√ ÓΩ’∂ ÁΔ ÚΔ «¬’ ¡≈Í‰Δ ‘Δ «ÚÙ∂ÙÂ≈ ‘ÀÕ
G. «¬’ Ú≈appleΔ Ì◊Ú≈È ÏπºË √apple≈Ú√ÂΔ «Ú÷∂ ‹∂ÂÚ‰≈apple≈Ó «Ú⁄ ·«‘apple∂ ‘ج∂
√ÈÕ «¬’ «ÁÈ ÁπÍ«‘apple ÂØ∫ Í«‘Òª ¿∞È∑ª È∂ ¡≈͉≈ «Ì«÷¡≈-Í≈Âapple
«Ò¡≈ ¡Â∂ «Ì«÷¡≈ Ò¬Δ √apple≈Ú√ÂΔ «Ú⁄ Á≈ıÒ ‘ج∂Õ (⁄ÒÁ≈)