Cơ sở dữ liệu - e-ptit.edu.vn

2 CÁC
MÔ HÌNH CƠ SỞ DỮ LIỆU
Trong chương I đã giới thiệu mục tiêu của các hệ cơ sở dữ liệu là tính độc lập và tính toàn
vẹn của dữ liệu. Trong chương này giới thiệu các phương pháp tiếp cận mô hình dữ liệu:
mô hình cơ sở dữ liệu mạng, phân cấp, cơ sở dữ liệu quan hệ và mô hình thực thể quan hệ.
Cơ sở để so sánh, đánh giá một CSDL tốt đựa vào các mục đích xây dựng hệ thống, cơ sở
dữ liệu hướng giá trị hay hướng đối tượng, tính dư thừa và giải quyết tốt mối quan hệ
nhiều-nhiều.
• Mô hình dữ liệu
• Mô hình CSDL phân cấp
• Cấu trúc biểu diễn dữ liệu phân cấp
• Mô hình CSDL mạng
• Cách tiếp cận mô hình CSDL quan hệ
• Mô hình thực thể quan hệ
2.1 Mở đầu
Sự cần thiết tổ chức lưu trữ dữ liệu theo một cách thức xác định và chặt chẽ đã dẫn đến sự
phát triển các mô hình dữ liệu. Từ những mô hình mạng, mô hình phân cấp và mô hình dữ
liệu quan hệ là những mô hình cơ sở dữ liệu kinh điển, truyền thống cho đến các mô hình
cơ sở dữ liệu phân tán, cơ sở dữ liệu hướng đối tượng...là những mô hình dữ liệu hiện đại
được áp dụng nhiều trên thị trường hiện nay.
Đối tượng nghiên cứu các hệ CSDL là các thực thể và các mối liên kết giữa các thực thể.
Một mô hình CSDL phải có khả năng biểu diễn thực thể và liên kết giữa các thực thể. Các
liên kết là một dạng đặc biệt của thực thể. Các cách tiếp cận CSDL là các cách nhìn và các
cách biểu diễn liên kết của người sử dụng.
Nghiên cứu mô hình cơ sở dữ liệu dựa trên các yêu cầu sau:
1. Mục tiêu độc lập dữ liệu: Phải xác định rõ ràng các khía cạnh logic và khía cạnh
vật lý của việc quản trị cơ sở dữ liệu, bao gồm việc thiết kế các hệ cơ sở dữ liệu, các
thao tác và tìm kiếm dữ liệu bằng các công cụ ngôn ngữ con dữ liệu.
2. Mục tiêu trao đổi: Mô hình dữ liệu đơn giản về cấu trúc, sao cho người sử dụng có cách
nhìn trong suốt khi truy nhập vào các hệ cơ sở dữ liệu và có khả năng trao đổi với nhau
về cơ sở dữ liệu.
3. Mục tiêu xử lý tệp: Người sử dụng có thể sử dụng ngôn ngữ bậc cao để biểu diễn các
phép toán trên trên các mảng thông tin, kỹ thuật xử lý theo lô (batch), mà không phải xử
lý tuần tự theo từng bản ghi.
4. Mô hình được xây dựng trên cơ sở lý thuyết vững chắc, chặt chẽ.
2.2 Mô hình dữ liệu (Data Model)
Một mô hình dữ liệu là một hệ thống hình thức toán học, bao gồm:
19