20.10.2013 Views

language - Fryske Akademy

language - Fryske Akademy

language - Fryske Akademy

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

59<br />

Amser Chwarae Enwi<br />

Pan fyddwch yn chwarae gyda thermau ac enwau gyda phlant ifanc, gallwch<br />

gefnogi'r plant drwy gydnabod a nodi geiriau a thermau newydd yn gyntaf. Yna<br />

bydd y plant yn dysgu'r enwau cywir ar gof ac yn eu hintegreiddio yn eu geirfa.<br />

Wedyn bydd y plant yn gallu defnyddio'r geiriau yn rhwydd ac yn ddigymell. Mae<br />

angen i blant sy'n defnyddio'u hail iaith glywed geiriau newydd hyd at 60 o<br />

weithiau cyn iddynt eu cynnwys yn eu geirfa weithredol.<br />

Bydd plant yn ei chael yn haws i ddysgu geiriau os ydynt yn chwarae rôl<br />

weithredol. Er enghraifft, gallant chwarae gyda gwrthrych neu gyflawni<br />

gweithgaredd y rhoddir enw iddo. Mae'n bwysig i blant<br />

ddysgu geiriau mewn ffyrdd amrywiol, gan ddefnyddio<br />

synhwyrau gwahanol. Mae darllen yn uchel hefyd yn cael<br />

effaith gadarnhaol ar eirfa plant, gan eu bod yn clywed<br />

geiriau na fyddent yn dod ar eu traws fel arall.<br />

Mae llawer o ganeuon a hwiangerddi yn cyflwyno enwau<br />

newydd i'r plant. Mae caneuon a hwiangerddi yn cyflwyno ac<br />

yn chwarae gyda geiriau ac ymadroddion nad yw'r plant yn<br />

gyfarwydd â hwy eto. Gall y plant ddysgu i ddefnyddio'r<br />

geiriau a'r ymadroddion hyn drwy'r caneuon a'r hwiangerddi,<br />

a phan ddônt ar draws yr un geiriau ac ymadroddion mewn<br />

cyd-destunau eraill, byddant yn dod i ddeall eu hystyr yn<br />

raddol hefyd. Mae'n syniad da dewis caneuon a hwiangerddi sy'n adnabyddus yn<br />

eich rhanbarth ieithyddol.<br />

Playtime Naming<br />

When you’re playing with terms and names with young children, you can support<br />

the children by first recognising and identifying new words and terms. Then the<br />

children will memorise the correct names and integrate them into their vocabulary.<br />

Later, the children will be able to use the words freely and spontaneously. Children<br />

using their second <strong>language</strong> need to hear new words up to 60 times before they<br />

include them in their active vocabulary.<br />

Children find it easier to learn words if they take an active role. For example, they<br />

can play with an object or do an activity which is given a name. It is important for<br />

children to learn words in a varied way, with<br />

different senses engaged. Reading aloud also has a<br />

positive effect on children’s vocabulary, because they<br />

hear words they would not otherwise come into<br />

contact with.<br />

Many songs and nursery rhymes introduce the<br />

children to new words. Songs and nursery rhymes<br />

introduce and play around with words and<br />

expressions that the children are not yet familiar<br />

with.The children can learn to use those words and<br />

expressions through the songs and nursery rhymes,<br />

and when they encounter the same words and<br />

expressions in other contexts, they will gradually learn the meaning of them. It’s a<br />

good idea to choose songs and nursery rhymes that are widely known in your<br />

linguistic region.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!