24 Tomasz Komornicki, Przemysław Śleszyńskio cechach miejskich nie istnieją obecnie pomiędzy takimi ośrodkami jak Warszawai Łódź, Kielce i Ra<strong>do</strong>m oraz Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski.Wyznaczone strefy oddziaływania obejmowały łącznie 378 gmin (z tego 48w obszarach rdzeniowych) oraz 11,6% powierzchni kraju. Na ich terenie mieszkałow <strong>roku</strong> 2007 <strong>roku</strong> 16,3 min osób (z tego 10,8 min w obszarach rdzeniowychi 5,5 min w strefach podmiejskich), co stanowiło 43% ludności Polski.Określenie stref potencjalnego oddziaływaniadużych ośrodków miejskichCzas <strong>do</strong>jazdu <strong>do</strong> ośrodków w transporcie drogowym 1 kolejowymCzas <strong>do</strong>jazdu samochodem osobowym <strong>do</strong> wybranych ośrodków (ryc. 12) uzależnionyjest przede wszystkim od ich położenia geograficznego oraz przebiegunowoczesnej infrastruktury drogowej (autostrady, drogi ekspresowe, ewentualniedrogi główne ruchu przyspieszonego - np. trasa Warszawa-Katowice). Istnienietakich tras poprawia <strong>do</strong>stępność <strong>do</strong> kilku spośród analizowanych miast.Dotyczy to przede wszystkim układu równoleżnikowego Wrocław — Opole —Katowice - Kraków (autostrada A4), Poznania (<strong>do</strong>stępność ze wschodu i zachodu- autostrada A2), Łodzi (<strong>do</strong>stępność z południa i z północnego zachodu),Częstochowy (z północy i południa), a w relatywnie mniejszym stopniu Warszawy(lepsza <strong>do</strong>stępność z kierunków południowego i północno-zachodniego —droga ekspresowa S7 oraz południowo-zachodniego i północno-wschodniego -fragmenty S8). Pozostałe miasta odznaczają się koncentrycznym układem izochron,co jest efektem jednakowo słabej <strong>do</strong>stępności drogowej na kierunkuwszystkich prowadzących <strong>do</strong> nich dróg krajowych i wojewódzkich. Innymiczynnikami mającymi wpływ na <strong>do</strong>stępność są uwzględnione w zastosowanymmodelu ruchu parametry gęstości zaludnienia i ukształtowania powierzchni.Wpływają one ujemnie na czasy <strong>do</strong>jazdu zwłaszcza w <strong>Polsce</strong> południowo-wschodniej(województwo podkarpackie).Opisane uwarunkowania powodują, że na terenie kraju relatywnie <strong>do</strong>bra<strong>do</strong>stępność drogowa <strong>do</strong> najbliższego z 22 wybranych ośrodków występujęw <strong>Polsce</strong> południowej i centralnej (trójkąt, którego wierzchołkami są Warszawa,Kraków i Wrocław) oraz w zachodniej (trójkąt Poznań, Szczecin, ZielonaGóra). Obszarami o najdłuższym <strong>do</strong>jeździe transportem samocho<strong>do</strong>wym <strong>do</strong>analizowanych miast (lokalnie nawet ponad 120 minut) są:• Pomorze Środkowe,• północne Mazury i Suwalszczyzna,• wschodnie rubieże województwa lubelskiego (regiony Terespola, Hrubieszowai Tomaszowa Lubelskiego),http://rcin.org.pl
ITypologia <strong>obszarów</strong> <strong>wiejskich</strong> pod względem powiązań funkcjonalnych i relacji miasto-wieś 25• ośrodki regionalnengwnal cwmnGranice: •Bort***- województwwWvoto/ifps- główne drogipowiatówCOOłlHMCZAS DOJAZDU SAMOCHODEM WEDŁUG IZOCHRON RZECZYWISTYCHDRIVE-TIME REAL ISOCHRONESRyc. 12. Drogowa samocho<strong>do</strong>wa <strong>do</strong>stępność czasowaRoad car temporal availability• Bieszczady,• region Nowego Sącza i Krynicy,• „Worek Turoszowski".Ponadto obszary słabej <strong>do</strong>stępności drogowej występują pomiędzy strefamioddziaływania Warszawy a Torunia, Olsztyna i Białegostoku (region Płockaoraz północne Mazowsze), Łodzi a Wrocławia i Poznania (Ziemia Kaliska) iw całych Sudetach.W przypadku <strong>do</strong>stępności ośrodków w transporcie kolejowym (ryc. 13)występuje znacząco większe uzależnienie od przebiegu i stanu technicznegosamej infrastruktury. Znaczna i stale rosnąca liczba gmin położona jest pozasiecią kolejową. Wiele innych obsługiwane jest przez szlaki o bardzo niskichparametrach technicznych. Jednocześnie jedyna trasa, na której realizowany jestruch z większymi prędkościami (CMK) nie jest (co oczywiste) <strong>do</strong>stępna z prawiehttp://rcin.org.pl