i perspektyw rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku

70 Jerzy Bański, Konrad Czapiewskizasobów ludzkich, wyrażająca się wysokim poziomem wykształcenia, tworzykluczowy zestaw do prawidłowego rozwoju obszarów wiejskich.Najwyższymi wartościami tego potencjału cechowało się kilka typów obszarówwiejskich. Przede wszystkim strefy podmiejskie większości ośrodków regionalnych— w zależności od wielkości ekonomicznej i ludnościowej miasta, różnabyła także jego strefa oddziaływania (ryc. 10). Po drugie, wysokim kapitałemludzkim charakteryzują się mieszkańcy, rolnicy i władza lokalna z obszaru środkowejWielkopolski i zachodnich Kujaw. Po trzecie, znacznie wyższe wartościanalizowany wskaźnik osiągnął na obszarach o zdywersyfikowanej strukturzefunkcjonalnej oraz na obszarach o towarowym nastawieniu produkcji rolnej, niżna monofunkcyjnych obszarach (głównie cechujących się rolnictwem o niskiejorientacji rynkowej) z Polski wschodniej i środkowej.Obszary o wysokim poziomiekapitału społecznego mieszkańcówAktywność społeczności lokalnych jest uważana współcześnie za jedenz głównych czynników wspierających rozwój gospodarczy (Kołodziejczyk 2003;Janc 2006) oraz przyczyniających się do kreacji więzi i zaufania pomiędzyczłonkami tych grup społecznych (Halamska 2008). Z różnych analiz wynikawręcz, iż kapitał społeczny ma 20% udział w sukcesie gospodarczym (Kołodziejczyk2003). Na obszarach o wysokiej aktywności lokalnej mieszkańcy w relatywniewysokim stopniu wierzą, że mają wpływ na przebieg procesów rozwojowych,angażują się w działania podejmowane przez różne grupy społeczne orazstarają się o to, aby władze lokalne były aktywne i kompetentne (Heffner, Rosner2002). Putnam (jeden z głównych twórców koncepcji kapitału społecznego)na przykładzie Włoch wykazał, że regiony o dużych tradycjach obywatelskichlepiej się rozwijają i są lepiej zarządzane. Ludność z tych obszarów, angażując sięw różnego rodzaju działalność ufa, że inni będą przestrzegać reguł społecznychi postępować uczciwie (Halamska 2008). Pozytywny wpływ lokalnej aktywnościspołecznej na lokalną aktywność gospodarczą został obrazowo przedstawionyprzez D. Kołodziejczyk (2003, s. 27), która twierdzi iż „mapa wiejskich obszarówrozwijających się w Polsce będzie się zmieniać w zależności od aktywności ludzkiej,pozwalającej efektywniej i dynamiczniej kreować oblicze tej przestrzeni".Obszary o wysokim poziomie kapitału społecznego mieszkańców (w wymiarzeuczestnictwa mieszkańców wsi w różnych inicjatywach) zostały wyznaczonejako syntetyczny wskaźnik zbudowany w oparciu o cztery mierniki pośrednie(inferencyjne) zaproponowane przez Janca (2006):• członkowie klubów sportowych na 1000 ludności,• członkowie zespołów artystycznych na 1000 ludności,http://rcin.org.pl