i perspektyw rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku

84 Jerzy Bański, lvarcin Mazurwej 20-29 lat. Należy je uznać za obszary stale pogarszającej się struktury pici.Problem ten wymaga szczególnej uwagi i znalezienia odpowiednich rozwiązańzachęcających młode kobiety do pozostania na wsi i zakładania rodzin. Brakmłodych kobiet niejednokrotnie nie pozwala młodym właścicielom gospodarstwrolnych na założenie rodziny, co w przyszłości skutkuje brakiem następcy i traktowaniemgospodarstwa jako „nie perspektywiczne".Na obszarach wiejskich nadal duża liczba mężczyzn pozostaje bez możliwościzałożenia rodziny. Według ostatniego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkańz 2002 r., około 35% mężczyzn na wsi to kawalerowie, zaś wśród kobiet udziałpanien wynosi tylko 22,7%. Pocieszającym jest jednak to, że w okresie1988-2002 wzrost odsetka panien był wyższy niż kawalerów, co świadczyćmoże o powolnym łagodzeniu tych dysproporcji.Obszary zachwianej struktury wiekuDrugą ważną cechą oceniającą kondycję demograficzną jakiegoś obszaru jeststruktura wiekowa ludności. Do obszarów problemowych zaliczymy te, którecharakteryzują się nadmiernym udziałem ludności starej 1 . Zjawisko to występujeprzede wszystkim na terenach wiejskich i ma silny związek z niekorzystnąstrukturą płci i procesem odpływu młodzieży do miast i za granicę.Starzenie się ludności wiejskiej jest procesem znanym i obszernie analizowanym.Do obszarów wiejskich o zachwianej strukturze wieku (udział osób w wiekupowyżej 65 lat przekracza 16%, przy średniej dla obszarów wiejskich 13,3%)zaliczyć należy gminy Podlasia, Roztocza i Polesia Lubelskiego, regionu GórŚwiętokrzyskich, Ponidzia oraz obszarów obrzeży województwa łódzkiego(ryc. 4). Szczególnej uwagi wymaga Podlasie, gdzie występują dwa zwarteobszary gmin, w których nakładają się na siebie proces wzrostu udziału ludnościstarej w ciągu ostatnich dziesięciu lat i zjawisko zachwianej struktury wieku(nadmiar osób w wieku 65+). Obszar ten od dawna identyfikowany był jakoproblemowy pod względem demograficznym i można stwierdzić, że niekorzystnezmiany struktury wieku są tam zjawiskiem trwałym. Dlatego też należyposzukiwać rozwiązań zachęcających młodych ludzi do pozostawania na wsi.Okres 1998-2007 przyniósł niewielki wzrost odsetka ludności wiejskiejw wieku 65+ (o około 0,2%). Najbardziej niekorzystne zmiany wystąpiły naOpolszczyźnie (w związku z odpływem dużej grupy młodych ludzi do Niemiec).Wschodnia Opolszczyzna tworzy trzeci w Polsce zwarty obszar nakładającej się1 Do obszarów problemowych zalicza się też obszary nadmiernego obciążenia demograficznego(ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku przed- i poprodukcyjnym). W niniejszymopracowaniu ograniczamy się wyłącznie do identyfikacji obszarów starzejących się, które w przypadkuobszarów wiejskich są szczególnie istotne.http://rcin.org.pl