22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

१. संपादकीय संदेश २. ग

१. संपादकीय संदेश २. ग

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>'४६ म अंक १५ नवम्बर २००९ (वषर् २ मास २३ अंक ४६)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्ताप मक िशलालेख म<strong>ह</strong>प ूण र् अिछ। एर आ<strong>िव</strong> के वैशाली, बिलराजगढ, किरऔनआिद ानक उनन सँ जे सामी ा भेल अिछ से<strong>ह</strong>ो िमिथलाक इित<strong>ह</strong>ासक िनमा र्णमे स<strong>ह</strong>ायक िस भेल अिछ। म<strong>ह</strong>ेशवारा (बेगुसराय) सँ ा किन कैकशकअिभलेख तँ अा दृ िकोण सँ म<strong>ह</strong>प ूण र् अिछ। िमिथलाक <strong>िव</strong>िभ भाग सँ मुसलमानीिसा पया र् माा मे भेटल अिछ जाि<strong>ह</strong> सँ राजितक इित<strong>ह</strong>ासक िनमा र्ण मे स<strong>ह</strong>ायताभेटैत अिछ। मिट<strong>ह</strong>ानी (बेगुसराय) सँ ब ंगालक सुल्तान नसरत शा<strong>ह</strong>क अिभलेख से<strong>ह</strong>ोभेटल छल आर क<strong>ह</strong>ल जाइत अिछ जे बेगुसरायक सभी चन ूरपुर गॉव मे मीरजापुरकपुक एकटा अिभलेख अिछ। वे<strong>दे</strong>शी याी लोकिन से<strong>ह</strong>ो िमिथला मे आएल छला<strong>ह</strong> आरअि<strong>ह</strong> मे चीन सँ आयल याी लोकिनक <strong>िव</strong>शेष म<strong>ह</strong> अिछ कारण वो लोकिन एतएबौधम र् अयनाथ र् अवैत छला<strong>ह</strong>। फाि<strong>ह</strong>यान ि<strong>ह</strong>युएन – संग, संग ू – युन, इिंग आिदयाीक नाम उेखनीय अिछ। ई लोकिन िमिथलाक <strong>िव</strong>िभ क मण कए छला<strong>ह</strong>आर वो लोकिन जे अपन <strong>िव</strong>वरण िलख छिथ ताि<strong>ह</strong> सँ अि<strong>ह</strong> पर <strong>िव</strong>शेष काशपडइयै। व ृी, िलवी एव ं तीरभुि’क संग ि<strong>ह</strong>नका लोकिनक लेख उपा<strong>दे</strong>य अिछ।<strong>िव</strong><strong>दे</strong>शी धरती मे सव र् मुख ि, जे िमिथलाक <strong>ह</strong>ेतु सव र्तोभावेन म<strong>ह</strong>प ूण र् क<strong>ह</strong>ल जासकैत छिथ, भेला<strong>ह</strong>, ितती याी धम र्ामी जे १३ शताीक प ूवा र् मे िमिथला <strong>ह</strong>ोइतनालंदा गेल छला<strong>ह</strong>। तखन िमिथला राजगी पर कणिरव ंशीय रामिसं<strong>ह</strong> <strong>दे</strong>व <strong>िव</strong>राजमानछला<strong>ह</strong>। धम र्ामी िमिथलाक सब ंध मे ब<strong>ह</strong>ुत रास बात िलख छिथ। ब<strong>ह</strong>ुत िदनधिर वोरामिसं<strong>ह</strong> <strong>ह</strong>ुनका अपन पुरोि<strong>ह</strong>त बनबाक <strong>ह</strong>ेतु आ<strong>ह</strong>ो के छलिथ पर ओकरा वोीकार नि<strong>ह</strong> केलि। ताि<strong>ह</strong> िदन मे िमिथला पर मुसलमानी आमण ार ंभ भचुकल छलतकर <strong>िव</strong>वरण वो दैत छिथ कारण जखन वैशा जी बाटे जाइत छला<strong>ह</strong> तखन वोअपना आिखये ँ ई सब घटना <strong>दे</strong>खलि। धम र्ामी िमिथलाक इित<strong>ह</strong>ासक <strong>ह</strong>ेतु एकटाआवक ोत भेला।एकटा दोसर म<strong>ह</strong>प ूण र् साधन भेल वसाितलुनउं स नकर लेखक छला<strong>ह</strong> मु<strong>ह</strong>द स उलाअ<strong>ह</strong>मद <strong>ह</strong>सन दािबर इद ुसी (उफ र् ताज) आर वो इखितसान उद <strong>दे</strong><strong>ह</strong>लवीक नामे से<strong>ह</strong>ो<strong>िव</strong>ात छला<strong>ह</strong>। वो गयासुीन तुगलकक संगे ब ंगाल आमण मे गेल छला<strong>ह</strong> आरध ुरती िमिथला गयासुीन तुगलक आमणक समय मे <strong>ह</strong>ुनके संग छला<strong>ह</strong>। तै इ<strong>ह</strong>ोएकटा आिख ँ <strong>दे</strong>खल साधन भेल आर ओि<strong>ह</strong> ि<strong>ह</strong>साबे म<strong>ह</strong>प ूण र् से<strong>ह</strong>ो। फोिलयो १२ (एकरसूण र् पटनाक काशी साद जायसवाल शोध संान मे सुरिक्षत अिछ आर ४ टाफोिलयो जकर सब ंध िमिथलाक इित<strong>ह</strong>ास सँ छैक <strong>ह</strong>मर ि<strong>ह</strong>स्ी आफ मुिम लैनितर<strong>ह</strong>ुत मे छपल अिछ।) पर िलखल अिछ जे <strong>ह</strong>िरिसं<strong>ह</strong> <strong>दे</strong>व ककरो कोना सला<strong>ह</strong> नि<strong>ह</strong>ंसुनलि आर परा के प<strong>ह</strong>ाड िदिस चिल गेला<strong>ह</strong>। गयासुीन तुगलकक ितर<strong>ह</strong>ुत ताि<strong>ह</strong>िदन <strong>िव</strong>ृत आर सुखी संप रा छल आर अखन धिर ककरो अधीन नि<strong>ह</strong>ं छल तै ंगयासुीन ब ंगाल सँ घ ुरबा काल अपना अधीन करबाक यास केलक। इसामी अपनफुतु<strong>ह</strong>–सालातीन मे िलख छिथ जे गयासुीन ितर<strong>ह</strong>ुत कणाटव र् ंशक अंितम राजा परआमण केलि आर वो िबना को कारक <strong>िव</strong>रोध के प<strong>ह</strong>ाड – जंगल िदिस भािगगेला<strong>ह</strong>। सुल्तान तीन िदन धिर ओतए ठ<strong>ह</strong>रला<strong>ह</strong> आर जंगल के कािट के सूण र् के साफ करौलि। तेसरिदन वो िमिथला राक <strong>िव</strong>शाल िकला जकर िदवाल गगनचुी14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!