22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

१. संपादकीय संदेश २. ग

१. संपादकीय संदेश २. ग

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>'४६ म अंक १५ नवम्बर २००९ (वषर् २ मास २३ अंक ४६)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्आधार पर वैशालीक को इित<strong>ह</strong>ास िनमा र्ण करब असंभव। अथव र्वेद मे तक्षकवैशालेयक उेख अिछ आर <strong>ह</strong>ुनका <strong>िव</strong>शालाज <strong>िव</strong>राजक पु क<strong>ह</strong>ल गेल छि। पंच<strong>िव</strong>शाण मे <strong>ह</strong>ुनके (वैशालेय) केँ एकटा सव र्यज्ञक पुरोि<strong>ह</strong>तक प मे वण र्न कैल गेलअिछ। पुराण मे वैशालीक इित<strong>ह</strong>ासक संबध मे ब<strong>ह</strong>ुत रास सामी अिछ पर ंतु ओि<strong>ह</strong> मेततेक <strong>िव</strong>रोधाभास अिछ जे ओि<strong>ह</strong> मे सँ को ठोस सक िनमा र्ण करब एकटाकिठन काय र्। माकर्ेपुराण मे म आर <strong>ह</strong>ुनक पु ियत तथा उानपादक कथाअिछ। ियतक संतानक घिन संबध वैशाली एव ं ि<strong>ह</strong>मालय सँ छलि। व ृावामे अि (ियतक पु) गकी पर अवित शालाम (ि<strong>ह</strong>मालय) गेल छला<strong>ह</strong>।<strong>ह</strong>ुनक पु नािभ तपाक <strong>ह</strong>ेतु वैशाली आएल छला<strong>ह</strong>। ताि<strong>ह</strong> िदन मे वैशाली <strong>िव</strong>शालकनाम सँ िस छल। नािभक पु छला<strong>ह</strong> ऋषभ (संभवतः थम जैन तीथ र्कर ईयै<strong>ह</strong>छला<strong>ह</strong>) आर <strong>ह</strong>ुनक पु भेला भरत िजनका नाम पर अि<strong>ह</strong> <strong>दे</strong>शक नाम अिछ।भारतवष र्क पुव’क र् नाम छल ि<strong>ह</strong>मवष र्। भरत अपन रा सुमित के दए तपा मेचल गेला<strong>ह</strong>।माकर्े, भागवत, <strong>िव</strong>ु आिद पुराण मे वैशालीक इित<strong>ह</strong>ास जे <strong>िव</strong>वरणअवइयै ताि<strong>ह</strong> मे तेक ऽ संशयाक बात सब अिछ जे <strong>ह</strong>मरा लोकिन को एकटािनण र्याक स पर नि<strong>ह</strong>ं प<strong>ह</strong>ु ँिच सकैत छी तथािप ओि<strong>ह</strong> ोतक आधार पर एकटावैज्ञािनक इित<strong>ह</strong>ासक परेखा ठाढ करबाक यास केल गेल अिछ। गजे मोक्षकसंग से<strong>ह</strong>ो वैशालीक इित<strong>ह</strong>ासक संग मे अवइयै। गजे – ा<strong>ह</strong>क संघष र् वैशालीकगकी मे भेल छल आर क<strong>ह</strong>ल गेल अिछ जे <strong>िव</strong>ु गज के ा<strong>ह</strong>कक चाुर सँवचाकेँ अि<strong>ह</strong> केँ एकटा तीथ र्क थान बना <strong>दे</strong>लि। ई घटना गंगा – गककसंगम पर भेल छ्ल आर तै ं एकटा गजे मोक्ष तीथ,<strong>ह</strong>िर<strong>ह</strong>र र् , <strong>ह</strong>िर क<strong>ह</strong>लगेल अिछ आर पुराण मे अि<strong>ह</strong> ान केँ <strong>िव</strong>शाल क अधीन राखल गेल अिछ।िदिक तपाक से<strong>ह</strong>ो वैशाली छल। िदिक पु मत लोकिन जेसमुम ंथनक काय र् कए छला<strong>ह</strong> ताि<strong>ह</strong> सँ ई <strong>ह</strong>ोइछ जे अित ाचीन कालि<strong>ह</strong> सँवैशालीक लोक समु सँ पिरिचत छला<strong>ह</strong>। ि<strong>ह</strong>ु, जैन आर बौ धम र्क दृ िये से<strong>ह</strong>ोवैशालीक इित<strong>ह</strong>ास म<strong>ह</strong>प ूण र् मानल जाइयै।<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> – वैशालीक ाक – इित<strong>ह</strong>ासक संबध मे <strong>ह</strong>मरा लोकिनक ज्ञान एकदम ो सँकम अिछ तथािप जे िकछु <strong>ह</strong>म जानतो छी से रामायण, म<strong>ह</strong>ाभारत, पुराण आिद ंथकआधार पर। ओ<strong>ह</strong>ु सब साधन मे सब मे अलग –अलग <strong>िव</strong>वरण अिछ। <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>कआयीर्करण सँ वैशालीक इित<strong>ह</strong>ास ार ंभ <strong>ह</strong>ोइत अिछ आर ाचीन ंथक आधार ई ब ुझनाजाइत अिछ जे मवैवत केँ ९ टा पु छलिथ आर एकटा पुी िजनक नाम छलिइला। नवो पुक नाम अिछ – इलाकु, नाभाग (न ृग) , ध ृ, शरयाित, निरंत, ा ंशु,नाभा िद, काष आर प ृषधर। म भारत केँ १० भाग मे बटलि। अि<strong>ह</strong> ९ वोपु मे नाभािद वैशाली राक संापक भेला<strong>ह</strong>। ि<strong>ह</strong>नका व ंश मे ३४ टा शासकभेलिथ जाि<strong>ह</strong> मे सन सँ अंितम छला<strong>ह</strong> सुमित। सुमित अयोाक दशरथ आर<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>क सीरज जनकक समकालीन छला<strong>ह</strong>।नाभा िदक संबध मे से<strong>ह</strong>ो ाचीन साि<strong>ह</strong> मे एकमत नि<strong>ह</strong>ं छैक। रामायणम<strong>ह</strong>ाभारत अि<strong>ह</strong> नाम पर गु छिथ। ए<strong>ह</strong>न ब ु िझ पडइयै जे पाछा ँ चिल के लोग अि<strong>ह</strong>26

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!