22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

१. संपादकीय संदेश २. ग

१. संपादकीय संदेश २. ग

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>'४६ म अंक १५ नवम्बर २००९ (वषर् २ मास २३ अंक ४६)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्असंतोष पसरल छल। इयै<strong>ह</strong> कारण छल जे ख सन सुयो म<strong>ह</strong>ाम ंी <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> छोिडकेँ वैशाली चिल गेल छला<strong>ह</strong> आर ओि<strong>ह</strong>ठाम सािनत भेल छला<strong>ह</strong>।ब ुघोषक असारे जनक व ंशक शासनक अंत भेला उपरा ंत िलवी लोकिन ओकरउरािधकारी भेला<strong>ह</strong> पर अि<strong>ह</strong> के लकए <strong>िव</strong>ान कवीच अख मतभेद बनलअिछ। पौरािणक आधार पर क<strong>ह</strong>ल जाइये जे वैशाली मे इाकु व ंशक अंत भेलापर वैशाली िमिथला मे िमलगेल पर अ<strong>ह</strong>ु पर <strong>िव</strong>ान लोकिन एकमत नि<strong>ह</strong>ं छिथ।<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> व ृीगणराक (जाि<strong>ह</strong> मे आठ गणरा सििलत छल) संघक प मे पतंजिल<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>क वण र्न के छिथ – “ संधााभूत पंचालानाम पम <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>ा नामपिमित”।<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> आर वैशाली मे ई. प. ू ६ ठम शताी गणरा छल से मानल जाइत अिछ।कराल जनकक बाद संभवतः िमिथला मे गणराक ापना भेला उरो ओि<strong>ह</strong>ठाम शासककेँ राजा क<strong>ह</strong>ल जाइत <strong>ह</strong>ोि से संभव। उवासगद साओ (प ूम शताीक) मे िमिथलाकवण र्न अिछ। १२म शताीक अिभधानदीिपका मे २४ िस नगरक नाम मे िमिथलाआर वैशालीक नाम अिछ। जैन आर बौ साि<strong>ह</strong> मे िमिथला केँ गणराक प मेवण र्न कैल गेल छैक आर ओि<strong>ह</strong> सँ ओकर िसि छलैक से अिछ। वैशालीसमेत जे दशटा गणराक उेख पािल साि<strong>ह</strong> मे अिछ ताि<strong>ह</strong> मे िमिथलोक ान छलजाि<strong>ह</strong> सँ ब ुझना जाइत अिछ जे कराल जनकक पतनक बाद वैशाली समेत <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> मेगणराक ापना भगेल। ब ुक समय मे <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>क गणना गणराक प मे कैलगेल अिछ। अजातशुक आमण सँ वैशालीक अंत भेल आर म<strong>ह</strong>ापनक आमण सँिमिथलाक। वैशालीक पतनक बादो लगभग २५० वष र् धिर िमिथला अपना केँ मगधसाावादक चाङुर सँ मु रखबा मे सफल र<strong>ह</strong>ल छल। नंदव ंशक बाद भारत मेमौय र्क तावधान मे एकटा अिखल भारतीय सााक ापना भेल आर िमिथला ओकरेअंग भगेल।अाय – ४वैशालीक इित<strong>ह</strong>ासi .) भौगोिलक <strong>िव</strong>ेषण : - अित ाचीन काल मे भौगोिलक क ि<strong>ह</strong>साबे ं वैशाली<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> राक अंतत छल, आर <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> जका ँ वैशाली मे से<strong>ह</strong>ो पि<strong>ह</strong> राजतं छलआर तात् गणतं भेल। वैशाली गक सँ प ूव र् अिछ आर एकर आयीर्करण<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>क संग भेल छल। ाचीन उर <strong>िव</strong><strong>ह</strong>ारक वैशाली और <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> द ून ू म<strong>ह</strong>प ूण र् राछल आर द ुन ूक अपन अलग – अलग ऐित<strong>ह</strong>ािसक म<strong>ह</strong> छैक। अित ाचीन <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>कअंग <strong>ह</strong>ोइत<strong>ह</strong>ँ, ु वैशालीक से<strong>ह</strong>ो अपन एकटा िनधािरत र् छैक। ाचीन वैशालीकअंतत चारण आर मुजफ्फरपुर िजलाक <strong>िव</strong>शेष भाग छल आर <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>क अंततछल दरभंगा, किट<strong>ह</strong>ार, समीपुर, मध ुबनी, स<strong>ह</strong>रसा, पिण ू र्या, ँ अरिरया, बेगुसराय, म ँगेरक ूउरी भाग, भागलपुरक उरी भाग आर पालक तराई से<strong>ह</strong>ो <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> वैशालीक अंशछल।24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!