Kitap Tanıtan Kitap (2)

Kitap tanıtan kitap (2)
Mağaradakiler: Ham Ama Dürüst Bir Magnum Opus (Alper Gürkan)
[Okudum Yazdım sitesinde yayınlandı+
“Herkes tarafından kabûl edilen bir haksızlığa isyan etmek kolay mı?..”
“Okuyucu tedirgin olmaktan haz etmez. Tarihte aradığı, ezelden beri bildiği
saçmalıklardır. Onu aydınlatmaya kalkmak, gururunu incitmek ve
öfkelendirmektir. Sakın ha! Böyle bir hadnaşinaslığa yeltendiniz mi çığlığı
basacaktır: ‘Mukaddeslerimizi ayaklar altına alıyor…“
Cemil Meriç, Mağaradakiler’i “bitirirken;” Anatole France’tan yaptığı bu alıntıyla müphem bir
hulâsaya girişerek, “kitapları -kıyasen- tersten okuyan bir kültürün çocuklarını” gerçeğin ters yüz
edilmeye müsait tabiatı hakkında uyarıyor. Bu uyarı, en sonda olsa da aslında köprüden önce son
uyarı olmak mahiyetini taşıyor: Ki, “ayaklar altına alınan mukaddeslerimizin” ne olduğunu,
Mağaradakiler’i bitirirken belki fark edebileceğimiz “mağaramızdan” çıkarak düşünebilelim…
Bir anlamda “yolcu” olan entelektüel için, “Mağara”nın içiyle dışı arasında ciddî bir fark yoktur: Çünkü
“zirve” için yapılan mücadelenin, sadece kavramlar arasında geçtiğini ve cenk sahasının tefekkür
dünyası olduğunu bilen aydın; kendini hapsedeceği bir mağaraya doğru yürümektedir her zaman.
Bu gerçeklikte, Doğu ile Batı arasındaki “gelişmişlik” farkı da doğal olarak görecelidir. Belki tek ciddî
fark; -mâziyle râbıtayı koparıp atan- Dil İnkılâbı gibi cebrî müdâhalelerle kendini savunma ve
geliştirme olanakları epey daraltılmış olan Türkiye aydınının, mâkûl bir kompleksle yüzyüze bırakılmış
olmasıdır: Bunun açığını kapatıp ûmranda daha cesur bir rotaya girmek yerine “aşağılık kompleksine”
batırılmış “merak-araştırma-okuma” yoksunlukları; mağaranın içini, dışından daha da karanlık bir hâle
sokmuştur. Karanlığın aslıysa, gölgedir…
www.derindusunce.org
Fikir Platformu
101