Kitap Tanıtan Kitap (2)

Kitap tanıtan kitap (2)
Sinemanın Elçisi Ya Da Acı Çeken Bir Kul Olarak Tarkovsky (Alper Gürkan)
[Okudum Yazdım sitesinde yayınlandı+
Geçen zamanla birlikte yaptığı işlerin ulaştığı doruklar nedeniyle ismi
belirsiz bir sise ya da “kendisi,” imajı etrafındaki hale nedeniyle
seçilemeyen birisine dönüşen “uzak”lardandır Tarkovsky: Cannes’dan
tasdikli yönetmenimiz Nuri Bilge Ceylan’ın “Uzak” filminde adı açıkca
anılıp bir karakterin “Hani Tarkovsky gibi filmler yapacaktık?”
deyişinde bir fikir dünyası açar ya da ona inat sevimsiz bir entelektüel
sohbette duyulunca ismi yabancılığa gark eder herkesi. Oysa belki de
sanat dünyasında onun kadar sahici, onun kadar samimi ve yürekten
konuşan az isim olmuştur. Çünkü o, sanatı bir çok sanatçı ve
entelektüelin aksine doğrudan tanrısal aşk ile irtibatlandırır ve bunu
yaparken kendi eserlerini bir mabette tanrıya yakaran imanlıların
yakarışı ile özdeşletirir durmadan.
Üstelik bu yakarışın mistik yönleri öylesine ağırdır ki psychedelic bir deneyimin eşiğindeki seyirci, ister
istemez yüzünü Doğu’dan ayıramaz bu filmlerde. Fakat bu mistisizmle kastedilen ”dinsel” ya da
“şer’i” mesajlar değildir: İşlediği karakter ister bir kilise sanatçısı isterse de uzay üssü sakini olsun fark
etmez, kişisel olanın evrenselleştiği “büyük yakarıştır” bununla kastedilen. Çünkü sanatçı, ortaya
koyduğu eserle doğrudan tanrının yaratımını hatırlarken; bunu alımlayanlar, tanrının doğrudan
söylemeyip yaratarak söylediği sözleri ararlar durmadan ya da gayr-i ihtiyari de olsa bu sözlerle
karşılaşırlar eserlerde.
Kendisi bunu o kadar zengin bir şekilde yapar ki “şiirsel sinema dili” diye nitelenen bir üslubun
yaratıcılığıyla anılır sanatı ya da yakarışı. Filmlerinde yarattığı atmosfer ve karakterlerin bireysel
yönelişleri belli bir ekolün izleyicisi değil “düşselleştirilmiş gerçeğin” çok başka libaslara bürünmüş
hallerinden ibarettir daima. Kafka’nın sunduğu gerçekliği algılamak nasıl sıradışı bir deneyimle ve
www.derindusunce.org
Fikir Platformu
113