21.04.2017 Views

Mundus Subterraneus

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

68 MUNDISUB TERRANEI<br />

Cap.Yiu. Montes aliudfunt, quamMetallicorum corporum<br />

promus condus inexhauftus , in quorum<br />

concavitatibus per abditos meatus,<br />

Metal/a,<br />

Ignis fubterranei virtute &energia, veluti<br />

in Fornace quadam decocla, & ad maturitatem<br />

defideratam deduda , in ufum morta-<br />

VtilitM<br />

Montium<br />

in catore at<br />

tem^erando.<br />

lium egeruntur. Non dicam hic de amoenitateProfpedus,<br />

deutilitate, quamUmbra<br />

fua in fubjedis agrorumplanisvallibufque<br />

conferunt; non memoro, quantiinnatura<br />

locorum conftituenda momenti Montes<br />

nafci necefTe eft.<br />

mox ad pri-<br />

Cui non experienti^ conftat<br />

, Plana Montihus fuppofita ,<br />

mum Solis in Arietem ingreffum, folutis nivium<br />

,<br />

quibusvertices Montium opertifunt,<br />

molibus , terram circumfitam mirum in modum<br />

fovere , & ad fosturam follicitare ? Et<br />

ne humore nimio Terra inebriaretur , declivitate<br />

fua humoris ftagnationem impediens<br />

humorem continuo fluxuintra alveos<br />

Fluminum coaftum in Mare detrudit : ut fic<br />

fuperfluo humore exonerata apta reddatur<br />

proventibus rerum.<br />

Si vero Terra, plana fuperficie diftenta ca>-Teilufuiffet,<br />

omnibus jam recenfitis emohimen- Xpfanf"<br />

tis haud dubie caruifl"et ; neque enim Fhimi- # non de.<br />

na obasquabilem Ttrr^fuperficiem, fluxum ^'^"'"'<br />

fuum continuafi^ent , neque Nives liquefadix<br />

habuiflent ,<br />

quo ^oie. exonerarent , ftagnantium<br />

itaque multitudine Aquarum in<br />

omnespartesdifFufarum, Terram una cum<br />

Vegetantis Sentientifque natur» foetibus,<br />

humoris fuperfluitate perire neceffe fuiffet<br />

fint : hoc fanfte affirmare aufim , diverfarumRegionum,<br />

Provinciarum , Urbiumque<br />

proprietatem ,<br />

qualitatemque non nifi<br />

anaturali Montium circumfitorum conftitutione<br />

provenire. Sed unum eft quod Naturaprovidain<br />

Montium conftitutione&partium<br />

Terreftrium exafperatione potiifimumintendit,<br />

caloris fcilicet proportionatum<br />

incrementum , fme quo nihil refte difponi<br />

potuiiTet; hinc enim fit, ut Solares,<br />

cseterorumque Siderum radii , intra Montium<br />

anfra&us , faxofarumque molium difpares<br />

conftitutiones , vario reflexu vehemen-<br />

cotififtentium planorum llagnantiumque<br />

Accedit aeris infalubritas ,<br />

quam fme motu<br />

ter intendant calorem , halitus vaporefque aquarum putredines caufafTent.<br />

adMeteorologicas imprefliones emciendas Ex quibus omnibus penitiori mentis fcrutinio<br />

expenfis , Montium necejitas luculen-<br />

eliciant: ex quibus innumera in Geocofmi<br />

ceconomia emolumenta , vxfuo loco dicetur, ter patet.<br />

C A P U T IX.<br />

3)e arcana Montium CQnJliuitione,<br />

Caj^.lX<br />

QUi Sphaeram materialem conficere<br />

volunt , circulos primb adaptant,<br />

quosMeridianos vocant , ea difpofitione,<br />

ut omnesfefe inPolisMundiinterfecent,hifcedeinde^quatorem,caeterofque<br />

ordine circulos parallelos tum ad confiftentiam<br />

Sphaeras, tum ad arcanam Tellurisconftitutionem<br />

indigitandam applicant. Si<br />

paulo fubtiliori trutina Geocofmi flruduram<br />

examinemus, qua aptat concinnatque Telluris<br />

Glohum , eadem prorfus ratione a Natura<br />

conftitutum comperiemus ; fiquidem<br />

Montium catenas a Polo ad Pohim, five ex<br />

Borea in Auftrum conftitutas effe , ipfe Geocofmus<br />

fat fuperque docet. Sed ut veritatem<br />

r ei clarius oltendamus<br />

PrimaCa- Prima Catena Montium in circulum ordi-<br />

TJn^ ZTn-^^^^ deducitur a Polo per iflaneiiam, Scotium<br />

, qui- tiam, Angliam, Germaniam , continuata Monmmfit.<br />

tiumfene, reftoque tramite ufque ad JZ/m,<br />

qu3E funt vehiti «o^«j quidam Catence magnce,<br />

quo, qui difcontinuo ordineextenfi Montes<br />

nonnullam connexionislabem incurrerint,<br />

vinciantur, conftringanturque ad firmiorem<br />

confiftentiam. Ab Alpihus vero , novo<br />

veluri annulari ordine implexi Movtes,<br />

Apennino)uY)guntm, quo totius meditullium<br />

Itali^ haud fecus ac fpina quaedam dorfi,<br />

optima oflium compage, continuata ferie<br />

per Siciliam Montihus Ajriae conneftitur,<br />

& quos Luna vocant.<br />

Alter Catena magm nodus , ufque ad ultimum<br />

Auftri Promontorium , Borns fpei nuncupatum,<br />

extenditur, quem ordinemhaud<br />

dubie ufqvie ad oppofitum Mundi Polum<br />

continuari , ipfa ratio diftat. Ex hoc vero<br />

Auftrino Polo ,<br />

per incognitos Auftralis Terra<br />

tra6tus , ufque ad Fretum Magellanicum<br />

diftenditur, &ii\\inc^&c Andium Ameriae AU'<br />

ftralis, Boreceqae immenfos tradus Polo Boreo<br />

jungitur ei , a quo dimanarat.<br />

Altera Catena ad angulos te^tosprimam in- Altera<br />

terfecans, abienfqueex Polo , & diftenfio- ,^ff «<br />

' '<br />

1<br />

j concatenanisfujepropaginemper<br />

Tartariam aerivans«r«»jcorn-<br />

.<br />

Imaum fibi conjungit, qui permediam '5'9'-}'^^?"^j'''^""<br />

'<br />

thiam , magnum Mogoris Imperium , & tan- tiamjit,<br />

dempermedium India ^otiumin Promontorium<br />

Comorinum excurrit , ubi mediante Maris<br />

fundo Montihus Zeilani Infulje , & hinc<br />

fubter Oceanum in Polum Auftrinum distenditur<br />

; atque hinc tandem ,<br />

per incognitos<br />

terrarum, Oceanique traftus ,<br />

principio,<br />

aquodifceffit,connedlitur. Qiioniam<br />

verb perpetuus Oceani seftus , fluxufque ex;<br />

OrienteinOccidentem, continua fuaallifione<br />

, nonnuUum detrimentum adferre poterat<br />

; hinc provida Natura tranfverfas Montium<br />

catenas difpofuit , quibus totius Terrence<br />

Molis machina firmiorem confiftentiam adipifceretur.<br />

Unde vides ex Oriente in Occi- Catena:<br />

dentemabukima SinarumY^e^sXono. Montes^^"^]"^^)^<br />

- o tran'verl^<br />

montihus ita annexos , ut quos China ^QtquMam,!^<br />

tranfverfum propagat, Imam extra Chinam'*^^'*"^'<br />

continuet in Occidentem Scythias , Indice,<br />

Cafpii

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!