Mundus Subterraneus

!
j
j
Exercitationthus
;
ferrum
j
xs
j
[
&
j
j
i
\ temperato
240 MUNDI SU BTERRANEl
erunt afli-
inon requirunt.
Se^XV. Cum igitur in ferro interdum woUities ,
aliquando durities defideretur ,
gnandi modi, quibusutrumquefacileaflequipoilimus.
Glaucus iWo. Samius, qui ferruminandi
artificium invenit , referente
&
Suidas. Suida, ferrum , quod molle efle voluit , oleo, \raSlerihus infigniri folent : idcirco ad hoc
:Exferme»- & quod durum, aqua extinxit. Nonnulli ad peragendum opus ,
pyrites aureicolorisin
ta vana.
communicandam ferro moUitiem ,
plumhum
in cavitate ferri coUocantes , totum aceto maceratur,& vafe igni admoto, utfer- chaiyii
pulverem redaftus ,
per diem naturalem in
candefaciunt , donec plumbum in fumum veat, aliud acetum fuperadditur
abeat, & quo exfic- , ^t"rTi»ci'.''
hoc opus toties repetunt, donec cato, materia vitreis organis diftillatur in dantitr.
ferrum irfftar cerazmoUefcat. Prsterea ferrum
fspius candefadlum, &perferefrige-
'ferreoinftrumentodefignantur, qu2prima
liquorem, quo icones, vel litters , in quovis
ratum mirandum in mbdum tenerefcit : id facienigrae apparebunt, fedficcataB,&paninolineofricatae.auresconfpicientur.
experientia docetin filisferreis,qusignita,
& per fe refrigerata, mollia , & dudilia eva - Muiti occafione extindionis ferriinva-
^^^^- ^^^^ ^*^ fucco malvs, aut fabarum canifaOTe/acfadensferrumextindum,
inde molle extra-
natura , & artificio in cuprum maturari
herbarnm. hunt. Alii ferrum oleo amygdalarum ama-
pofl^ arbitrantur. Sed advertendum eft,
riis liquoribus, & e)\istempeTZZmx,ferrum,
uramen^'
rarum liniunt, illudque ceracum Aflafoetida,
& modico falis Alkali mixtacoope-
evadat ,
quod ferrum a natura non ita excoquitur,ut:
quemadmodum Scaliger in (uis Scaliger.
riunt, & totum nitro, & luto ex fimo equino
optime probavit. Prasterea
involvunt , & in igne carbonum per nodtem merfum in aquis vitriolatis , tum naturaiibus,
tum ex arre paratis difl^olvitur; &
relinquunt , indeque ferrum tradlabile, &
molle habent.
quoniam Iiujufmodi aquae vitriolum participantes
, ses etiam , five cuprumcontinent,
Alia ferri
Prajterea ferrum diligenter elaboratum I
temperamenta.
mollius, & durius, juxta operantis intentio- ideo materii ferri foiuta , in fundo harum
nem temperari poteft , cum aliam tempera- aquarum cuprum reperitur , quod ex ferro
turam enfes , aliam limae , aiiam arma in tu- non generatur , fed potius beneficio ferri
Albertus. telam parata expoftuient. Alhertus tradidit, prscipitatur.
ferrum acrius fieri temperatura fucci rapha- Ciiymici ad folvendum fe rrum Mmntur ^quachj^
j
ni , & aquaj lumbricorum terreftrium ,
quod aqua valenti rubea ,
quae ex quadrante vi- f''* Jf
Porta.
experimentorefpondere negavitP(7/-fd. En- trioli albi , ex feptem unciis vitrioli Unga-iio^^,"'*''
'Enfis tem-fes igitur raii indigent temperatione, ut nertnm'"''
^°^^ exilitate fint prsditi , ne dum punftim
feriunt,rumpantur :fimiiiteracutam aciem
pofcunt , ut caefim feriendo fecent ;
quapropter
oleo , & butyro enfis corpus temperatur,
acies verb acribus extinguitur, utin cxdendo
robur, acquirat : & hoc opus, monente
Porta , vei canalibus ligneis , vei laneis
pannis madidis opifices alTequuntur. Sc^Iprum
verb ex eodem Porta^^^xo ferro incidendoinuftrinarubefiat,
& quandoinipforubicundus
rofs color apparuerit , in aqua extinguatur
; deinde fecundus coior fuivus
expeftetur , & denuo in aqua mergatur.
Item adfcaipenda marmora ferrum ex optimo
chalybe paratum , & ignitum , apparente
roleo , vei rubeo colore , aqua madefiat,moxremotum,apparentecoIoreaureo,
r;»>««w-rurfus aqua mergatur. Izwaira temperanda
ri», quia tenues funt.fortem temperaturam
j
Poftquam ex ferro purgato , & diligenter
varia inftrumenta , vel arma fue-
rint fabricata , nonnuilis iconibus
\ , aut cha-
rici, triente faiis , &
femiuncia aluminis
conftat. Verum Pandulphus Angius , qui de Pandul-
Foflilibus fcu\)fit,ferrum meile reftint^um^ "''
melius liquefieri retulit. Denique ferrum
sri. & ftanno permifcetur , fed agreftius , &
fragilius redditur.
Atque hsec ex variisAuftoribuscoliefta
fufliciant. Qui piura artificia defiderat, quibus
ferrum purgetur, nec non auro,& argento
tegatur, ultimum Lihrum confulat, qui horum
arcanorum longam feriem recitabit.
§ III.
De Ferrifodinis Jlva , vulgo Elba , ^«^
maris Tufci infula eft.
Uti nullum metallum adeo humanis ufibusnecefl!ariumeft,
quam/cA-raw, ita quoque
nulium eft, quodubiqueferelocorum
majori ubertate proveniat ; ita ut vix in
eft, utaliudferrum w»!"'"'
commodelimarepoftit: Orbe Regio comperiatur , ubi id non praefto
Sumatur ergo fuligo fummitamm cornuum, fit : adeoque provida Natura id ubique eo
vei unguiarum bovis, portio vitri triti, & falis
communis , & ornniaacetomifceantur,! na Oeconomia nil fine ferro confici poflir.
fine obvium adefl^e voluerit ,
quod in huma-
deindehacmifturalimaimbuta, igne candefaciendaeft,poftmoduminaceto,velurimmipifea-
na , vel aqua frigida illico extinguenda eft.
HincItalia,Germania, Francia.Belgium,
Hifpania , Poionia , Afia , Africa , America,
uti Geographicje Reiationes docent , ferrifodinis
*pZr^Z'
ti