21.04.2017 Views

Mundus Subterraneus

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

femper<br />

bi<br />

in<br />

j<br />

fam<br />

LIB. I.<br />

C E N T R O G<br />

R A P H I G U S. 27<br />

Ca^. III. E F. Quoniam itaque globus primo loco tem in X , utpote , fi aerem excipias , nulli<br />

conftitutus per lineam verticalem feu Centralem<br />

I S , horizontalem lineam E F adanriusfpatium<br />

A X conficere ,<br />

alteri impedimento obnoxium , multo cele-<br />

quam globus ex<br />

gulosreftosfecat ;ideo hocloco, utiHorizonti<br />

reda infiftit, ita innuUoaliolocolibus<br />

plani inclinati partibus , uti novam con-<br />

A in C conficiat ; fiquidem globus in omninese<br />

EF, prseterquam in hoc fitu naturali flitutionem fortitur , ita nova difparataque<br />

quiefcit : uti jam alias in pracedentihus demonflravimus.<br />

Conflituatur jamGlobusin varieimpedirinecefTeefl, obdiverfam glo-<br />

velocitatismomentaacquirit. Unde motum<br />

pundo X linese EF. Dico eum jamfitum feftio*nem<br />

j , quae fit per lineas ex Ce^tro<br />

naturalem amplius non habere , cum linea dudtas , globumque in eo loco , ubi infiflit<br />

centralis feu direftionis S X non amplius //ij^/i? , in^equaliter fecantes ;<br />

quse feftio cuni<br />

cum E F , angulum reftum faciat , fed mi- 1 nulla parte plani ,<br />

glohi Centrum continnorem<br />

redo; Unde paulatim inclinare a,d) gat, neceffario is, oh pondusdiNQx.i\xm ma-<br />

Horizontem incipit. Si vero in H confli-<br />

jorisportionis globi prseponderantis , diver-<br />

Uiatur globus ,<br />

jam adhuc majorem centralis I quoque motus rationem inducit. Ciim<br />

itaque uti mprcecedentifigura paruit ,<br />

quo remotior<br />

globus efl a punfto D , eo inaequalius<br />

a linea centrali dividatur ; & quo vicinior<br />

& majorem in reliquis punftis LVQ^;<br />

quemadmodum Figura ipfa demonflrat. In punftoD, eo aequalius ; fequiturinde, globi<br />

portionem majorem in majori a D di-<br />

omnibus itaque pundlis E F , aliam & aliam<br />

globus fortietur inclinationem : Quodindiflantia<br />

, ob majus pondus , velocius moveri,<br />

quam ubi portiones fedi per lineam centralem<br />

linea S H cum linea horizontali E F, inclina<br />

tionem (a.ciet, & ficadhuc majorem femper<br />

care voluimus. Unde & fequitur , diverfa<br />

quoque velocitatis momenta , ratione Cen-<br />

jequiores funt, utpote quieti viciniores ,<br />

quje<br />

tri gravitatis globi in aliis & aliis diftxlineae<br />

E F punftis , mohile acquirere. Vides centrali perfefte in duo hemifphieria globi<br />

habeturin punfto D , ubi & globus a linea<br />

itaque globum hunc, utpote extra fitum biffecatur.<br />

naturalem conflitutum , nullo diftse linece Unde concludo ,<br />

proportionem motus,<br />

E F locoquiefcerepofTe , nifi in punfto D per numeros nulla ratione ei applicari pofTe.<br />

ubi nimirum linea dire^tionis cum Centro Cum enim , v. g. inpriori Figura in F conflituaisincipiatcurrere<br />

;<br />

gravitatis globi ,<br />

quani & bifar-iam fecat,<br />

globusveroineodem<br />

perfefte congruit. Siquidem in quocunque loco inaequali menfura , videlicet , in por-<br />

perentur , fruftraneus merito omnis labor<br />

certum jam eft ex in certa aflignanda proportione motus fupra<br />

globum ex A, per aerem delaben-<br />

Vtnclinata plana , ad motum naturalem peir<br />

'<br />

D 2 aerem,<br />

alio loco lineae E Y Unea centralis non tranfit tionem minimam Q_I F , & maximam<br />

per Centrumgravitatis globi ; fedlineajSX, Q^S F , dividatur ; Sequitur necefiario ,<br />

pondus<br />

majoris portionis Q^S F, majori impetu<br />

S H, S L, S V, SQ, per ea pundta in quibus<br />

globus Horizontalem E F tangit, duftse, globumfemperin<br />

portiones inaequales fecant. major globiportio VTM, majorefl, por-<br />

ie.niohin{\td.m gravitatem, quaminV, ubi<br />

Ex qua fedtionefequitur, portionem globi tione majori in Q^S F ; & in reliquis punftis<br />

majorem , utpote ^rdfword-w, prseponderare L H X , femper major globi portio minor<br />

minori,& confequenter femper majorave- 1 fit, quam prscedentium , utpote qu£B magis<br />

locitatis momenta acquirere, donec in D, magifque ad asqualitatem tendant:<br />

j<br />

Veluti loco fuo naturali , requiefcat. Idem atque adeo diminuta femper gravitate , &<br />

contingit , idXtemin rigore Mathematico, in gloDo , loco quietis, quae in D exiftit, femper<br />

magis appropinquante , motum omni plano inclinato., Sit planum inclinatum<br />

quoque<br />

A C in triangulo A B C ; fuperficies vero<br />

tempore ex A in X ;<br />

diftis,<br />

& alius ex eodem loco &<br />

ex A ufque in D<br />

,<br />

per intermedias plani partes<br />

femper decrefcere, luculenter patet. Ex<br />

Terreni globi fitC B V , cujus CentrumX;<br />

Cadat itaque globus ex A per fuperficiem ratiociniovero Galilai contrarium fequitur, Galikus,<br />

inclinatam A C ,<br />

cuminprincipiotardius, in finevero velocius<br />

globum, in diS:o plano moveri dicat.<br />

Verum tamen eft, ab impetuin principio<br />

acquifito , velocitatem augeri in fequentibus<br />

punftis; at non ea ratione ,<br />

quamproportioper<br />

numeros impares nobis praefcribit<br />

: cum pondus diverfum ,<br />

quo globus per<br />

inclinatum planum fub nova femper & nova<br />

ponderis diminutione movetur , impetum<br />

nonnihil inhibeat : atque adeo fub perturbata<br />

quadam proportione eum procedere<br />

necefle eft.<br />

Atque hae funr difficultates ,<br />

quae ratiocinium<br />

Galila^i , de motu fupra diverfa plana GalilKusperafto<br />

, infringere videntur ;<br />

quae nifl fu-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!