Mundus Subterraneus

'
phone
.
i6o
MUNDI SUBTERRANEI
Se£i. I. canalem D C compulfos intra fornicem C,
dum exitum non inve-
hydrophylacii A ,
niunt a^uam prejjuros , ; ac[uas verb prej]as
per alium quendam hiatum , veluti per
quendam canalem ,
qui fit E I intra lebetem B
exoneraturas. Ratio ex pracedentt experimento
luculenter patet.
EXPERIMENTUM II.
tum ex lacubus & fluminibus humidum inExper,
nutrimentum juum naturali quodam appetitu
attrahant ; cum enim innumeris fimiris,
fibris ,
porifque Terra conflet ,
per eas mare
veluti per vencu quafdam, dum fefe infinuat,
Telkiri univerfs debitum nutrimentum per
infinitas aliasvenas, haud abfimiles venis
montis X lebete A fublimiorem,five isintra
five extra montem in ejus vertice conftitutus
fuerit , in fontem aut lacunam fefe capillaribus in corpore humano, prjeflat.
Sicuti enim incifa pelle quocunque humani xerra vecorporis
loco , ^ziim fanguis exit , exceptis"'^» "'"'/*"
callofis locis : itan\A\\\?,{Q.th\ocme.^inTel-'^^%Z'a'.
lure, in quo
"Otum eft experimentum de tortuofofi-
fi altius terram eruas , aquam non »«'" A"''^'»
fubito reperias , exceptis nonnullis locis deno
extremoinvafisfundoaquis repletipo-K^^^^^^^bulofis, qusc^//./.^«m^^imhu
,
quem ubi aqua repleveris , & u
mano corpore non incongrue comparantur;
fito , alterum extrorfum diredum fluere fiveris,
totum vas exhauftum iri ; & & ficuti hae fi altius perfoderis
fi viva
, janguinem,
ita illae aquam tandem fubminiftrant. Eft
aqua vas fcateat , fluxum per fiphonem quoque
perpetuo duraturum. Simili prorfus mo-
itaque univerfus Terrenus Globus fihris fisfurifque
, uti diximus, non fecus ac Corpus
do , fubinde intra fuhterraneos meatus accidere
tibi perfuadeas velim.
Sit lehes intra A montis vifcera, fit & alius
intra montem C ; ex cujus fundo meatus C E
fe fubflituet, fcilicet in lebetem A; & uti
aqua in cratere C eft perpetua , ita quoque
fluxus per canalem F ^ in B craterem perpeiuus
etit; ubiquoquefe foras velin fontem,
vel in rivum exonerabit.
Omnia in
Hifce artibus
natura
ludit in Subterranea Oecorum
fiunt nomia Naturas fagacitas ;
re
quae quamvis a noft"S
fenfibus quam remotifiTima finr , ita
attraftu
repulfu.
tamen fubinde fieri,ipfa ratio didat.
iota naturce operatio ,
Cum
uti non in alio quam in
attra^u quodam & repulfu confiflit , ita quoque
aquis ducendis partim vi expulfiva , utin
primo experimento ; partim attra^iv^ , uti
in fecundohocexperimentopatuit, utitur.
MODuS VII.
Quomodo fontes ^ flumina nafcantur humiditatis
attraSlione.
Am fzpius inculcavimus ,
quomodo univerfte
porofa Telluris fihra tum ex mari,
Humanum 'y£'»ii-,atque ex hispropagatis capillaribus
pertufus ;
per quas uti Caro , ita
Corpus Terrenum ,
infitoquodamappetitu
n^ceflarium nutrimentum zix.tz\xit. Fit au- Terra «*
temhaec attra£lio multismodis; pwnio'par-aquf^^jt.
tes montium ,
poftquam halitibus igiieis trahit ««
exaruerint , infita quadam vi , infusficcita--'''"^'""'*^'''"
. . , .
mentum.
. 1 . . /- ^ 1
tisanditatilqueremedmm, vtcinas humorts
-yd-w^jjfuftuattrahunt , & hocpafto, neprorfus
corrumpantur , inftaurant. Secundo, invenitur
inter terreftres glebas fubinde gypfea
feu cretacea materia , quae uti mira vi ad
fugendum , ex infita fibi ficcitate , poUet,
itaaquam quoque ex imo loco in altum elevans
in extima fua parte in lacunam efFormat.
Experimento res clarior fiet.
E X P E R I M E N T U M.
Ulat columna AC exgypfo, incujus fum-
"*-
a natura
mit^ttcrater
fit direftus in lehetem A
B formetur; hanc impofitam
in centro C, concha D , aquis repletaj,
; ex fundo
vero F ^//«i-»?ed!??