11.01.2013 Views

NOSCE TE IPSUM

NOSCE TE IPSUM

NOSCE TE IPSUM

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

RBH,B RBH,BCB6 RBH,B B6 ! ! / @))&<br />

@))&<br />

sawarmoo xarjebis Semcirebis Teoriis aucilebel Sedegs” 10 . neoklasikurma<br />

skolam, romlis ayvaveba XIX saukuneSi daiwyo, ufro zustad da srulad<br />

warmoadgina srulyofili konkurenciis gavlena fasebis sistemaze. gansakuTrebiT<br />

mniSvnelovnad SeiZleba miviCnioT a. marSalis neoklasikuri koncefciebi. swored,<br />

man Cauyara safuZveli e.w. konkurenciis teqnologiur koncefcias, rac<br />

koncentracias masStabis ekonomiasTan akavSirebs. didi moculobis warmoebis<br />

upiratesobis axsnisas is werda: ,,misi warmoebis masStabebis gafarToeba swrafad<br />

afarToebs mis upiratesobas konkurentebis winaSe da amcirebs fasebs, romlis<br />

safuZvelzec mas eZleva saSualeba Tavisi produqcia gayidos . . . da Tu sawarmos<br />

Seswevs unari SenarCundes bazarze mTeli asi wlis ganmavlobaSi, mas da mis<br />

msgavss erT an ors SeuZliaT erTmaneTSi mTlianad gainawilon warmoebis mTeli<br />

dargi, romelSic isini moqmedeben” 11 . a. marSalis kursi gaagrZela j. robinsonma,<br />

romelmac gamoyo dargi, sadac konkurencia principSi SeuZlebelia misi<br />

teqnologiuri Zalis Taviseburebebidan gamomdinare. am dargebma mogvianebiT<br />

miiRes ,,bunebrivi monopoliebis~ saxelwodeba. robinsonma maT miakuTvna rkinigzis<br />

transporti da energetikis sfero. misi azriT, aq konkurenciis winapirobebi ar<br />

arsebobs. Tu aseT dargSi imoqmedebs ori firma, isini an iZulebuli iqnebian<br />

erTmaneTs gauwion konkurencia (amasTan, verc erTi maTgani danaxarjebsac ki ver<br />

ainazRaurebs) an ufro susti gakotrdeba, anda isini iZulebuli gaxdebian<br />

gaerTiandnen 12 . mTlianobaSi XIX saukunis bolo wlebi da XX saukunis dasawyisi<br />

aris periodi, rodesac mniSvnelovani cvlilebebi ganicada bevrma adre<br />

damkvidrebulma Tvalsazrisma ekonomikaSi konkurenciis rolis Sesaxeb.<br />

srulyofili konkurenciis arsebuli modeliT ukmayofileba warmoSva<br />

moWarbebulma yuradRebam konkurenciis mxolod erTi saxeobis - fasebiT<br />

konkurenciis mimarT. garda amisa, fasebiT konkurenciis meSveobiT SeuZlebeli<br />

iyo konkurenciis arsis wvdoma. swored amitom, sruliad gansxvavebuli midgoma<br />

SemogvTavaza i. Sumpeterma, romelmac konkurencia ganixila, rogorc Tavisi<br />

bunebiT dinamikuri procesi. antimonopoliuri politikis Serbilebuli saxiT<br />

gatarebis Teoriul safuZvlebs warmoadgens i. Sumpeteris idea ,,efeqtiani<br />

monopoliisa~ da ,,srulyofili (axali) konkurenciis” Sesaxeb, romlis arsia<br />

axlis danergva da xarisxis konkurencia da arsebiTad gansxvavdeba fasiT<br />

konkurenciis tradiciuli meqanizmisagan. is aRniSnavda, rom ,, . . . es ar aris<br />

konkurenciis is saxeoba, romelic moqmedebs arsebuli saqonlisas, magram igi<br />

SeiZleba iyos gansakuTrebulad aqtualuri, Tu saqme exeba axal saqonels, axal<br />

teqnologias, axal resursebs, an organizaciis axal tips” 13 . amdenad, brZolam<br />

fasebis irgvliv, xSirad unayofomac, adgili dauTmo ,,SemoqmedebiTi ngrevis”<br />

process, warmoebis Zveli meTodebis mudmiv gamodevnas axali meTodebiT,<br />

warmoebis Zveli meTodebisa – axali meTodebiT, produqciis Zveli saxeebisa –<br />

axali saxeebiT da a.S. . . . konkurenciis aseTi tipi imdenad ufro moqmedia<br />

fasebiT konkurenciasTan SedarebiT, ramdenadac dabombva ufro Zliermoqmedeba<br />

karis ngrevaze da is imdenad mniSvnelovania, rom am pirobebSi ukve didi<br />

mniSvneloba eniWeba mimdinareobs Tu ara fasebiT konkurencia metnaklebad<br />

cocxlad” 14 . igive problemas exeba f. haieki Tavis wignSi ,,individualizmi da<br />

ekonomikuri wesrigi”. mas miaCnda, rom ekonomikur mecnierebaSi arasworad<br />

xdeboda ,,konkurenciis” terminis gamoyeneba. misi SexedulebiT konkurencia unda<br />

ganvixiloT ufro farTod _ ara mxolod da ara imdenad bazarze firmebis<br />

140

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!