KULTURAREN EUSKAL PLANA - Euskara - Euskadi.net

Datu horietatik zenbait ondorio atera daitezke:
a) EITBri emandako dirulaguntzak Eusko Jaurlaritzaren Kulturako aurrekontuaren % 58,6 hartzen
du; dirulaguntza hori Jaurlaritzaren eta EITBren arteko programa kontratuz ematen da. Eusko
Jaurlaritzaren eta aldundien kultur aurrekontu guztiaren ia % 40 hartzen du (% 38). Ahalegin kolektibo
handia da hori, eta EITBri erantzukizun handia dakarkio euskal kultura osoarekiko.
b) Jaurlaritzaren hizkuntz politikak erakunde horren gastu publiko kulturalaren ia % 20 hartzen du.
Portzentajea kultur programetan (ondarea, arteak eta kultur industriak) egindako berariazko gastua
(% 21,65) baino apur bat txikiagoa da. Horrek Jaurlaritzak kultur programetan ahalegin berezia
egitea eskatzen du, berariazko gastu kulturala hobetzeko (programaka).
c) Aldundien gastua programetan oso garrantzitsua da kulturarentzat, Eusko Jaurlaritzak ondare-,
sorkuntza- eta hedapen-programetan egindako berariazkoa (36,72 milioi euro) baino handiagoa;
hortaz, erakundearteko koordinazioa bereziki garrantzitsua da.
d) Kataluniako diputazioen gastua kulturan askoz handiagoa da proportzioan (712 milioi eurotik
64,8, hau da, % 9). Antzeko zerbait gertatzen da, neurri txikiagoan bada ere, Galiziako diputazioekin
(aurrekontuen ia % 4 kulturara bideratzen da). EAEko hiru aldundiek, hiruak batuta, kulturari
ematen dioten dirukopurua % 3koa da.
Nolanahi ere, EAEko aldundien aurrekontu orokorrak eta eskumenek ez dute zerikusirik Katalunian
eta Galizian dituztenekin: 9.163,2 milioi euro Kataluniako eta Galiziako aldundien 712,8 eta
393 milioi euroekin, hurrenez hurren, alderatuta. Alabaina, EAEko aldundien kulturako gastu osoa
90 milioikoa da, Kataluniako diputazioek gastatzen dutena baino handiagoa, alegia. Galiziako diputazioen
aurrekontua 15,33 milioi eurokoa da.
Horrek azaltzen du Kataluniako Generalitat-aren eta diputazioen gastu kulturalak, batera, horien
aurrekontu bateratuaren % 3,5 hartzea, eta Galiziako Gobernu eta diputazioenak % 3,9, EAEn baino
bi halakotik gora —% 1,68- portzentaje urria kulturan espezializatu nahi duen herri batentzat.
e) Arazoa ez dago aldundietan edo Jaurlaritzan. Bakoitzak bere funtzioak ditu. Nolanahi ere, badirudi
herri honetako erakundeek hezkuntza, osasungintza, gizarte zerbitzuak, industria edo segurtasuna
kultura baino sendoago sustatzen dituztela, EITBren eta hizkuntz politikaren sustapen irmoa
salbuetsita.
f) Baina badago datu esanguratsu bat. Erakusle garrantzitsuenean, alegia biztanleko gastu kultural
publikoa ITB kontuan hartuta, gastua 123,23 €-koa da EAEn, eta Katalunia eta Galizia gainditzen
ditu. Hiru kasuetan gastu publikoa kulturan % 40 (Euskadi eta Galizia) eta % 45 (Katalunia) bitartean
dago. Quebecen bi gobernuena % 36a da.
KULTURAREN ETA KONTZEPTUEN ESPARRUA
27