KULTURAREN EUSKAL PLANA - Euskara - Euskadi.net

KULTURAREN EUSKAL PLANA
58
3.2.1. Erakundeen politikan
— Abiapuntua honako hau da: askatasun publikoen defentsa, balio hiritar eta demokratikoak, berdintasun
printzipioa ondare, arte eta produktuetarako sarrerari dagokionez, kultur demokrazia
eta pluralismo politiko, erlijioso, sozial, kultural eta linguistikoa, arreta berezia eskainiz gutxiengoei
eta kultur edo politika aukeren bazterketa saihestuz. Kulturarako eskubidea herritarren oinarrizko
eskubide sozialtzat hartzen da.
— Beharrezko ikusten da arlo honen berrikuspen partziala, hau da: kulturari eman beharreko laguntzaren
birdefinitzea, plan estrategikoa, programa eta ekintzetatik planteaturik; eta zentraltasun
eta inpaktuzko eta hurbiltasun eta zerbitzuko politiken arteko oreka.
— Jaurlaritzaren, foru aldundien eta udalen arteko eskumen banaketa instituzionalak ordenazio, koordinazio
eta akordio bidez lan egitea eskatzen du, eta ezinbesteko ikusten da Jaurlaritzaren sail
eta instantzia publikoak (Kultura, Industria, Hezkuntza, EITB), foru aldundienak eta udalenak lankidetza
hobean aritzea.
— Irrati-telebista sistema publikoak besteentzako eredu eta eragile izan behar du, eta horretarako
bere eginkizunak bete behar ditu, programa-produkzio propioaren aldeko apustua eginez oro har,
kalitatez jardunez eta ondare, arte edota kultur elementu multzoaren sustatzaile eta zabaltzaile
gisa arituz.
3.2.2. Gizarte kontzeptuan
— Euskal kultur espazio komunikatibo bat, nortasun kolektiboa antolatzeko bokazioa izango duen
espazioa artikulatzeko ekarpenaren aldeko apustua egiten da, betiere Euskal Herriko kultur, lurralde
eta politika mailako nortasun askotarikoen emaitzatzat harturik nortasun kolektibo hori, eta
Euskal Herri barneko dibertsitate soziolinguistikoaren onarpen kolektiboa izanik abiapuntua, beste
kultura batzuekiko komunikazioaren bizitasunarekin batera.
— Euskal Herriko lurralde historiko-kulturalen, eskualdeen, herrien eta euskal diasporaren beraren
kultur eta komunikazio dinamizazioak esanahi bat ematen dio euskal kulturaren kontzeptuari, testuinguru
administratiboen gainetik.
— Kultura euskal hiritarren elementu biltzailetzat hartzen da, komunitate askotariko baten antolaketarako
ibilgailutzat; horrenbestez, eginkizun aktiboa bete beharko du herrialdearen integrazioan,
are normalizazioan ere.
— Euskarari eta beronen sustrai historikoari eustea, hori guztia garatzea eta sustatzea funtsezkoak dira,
normalizaziora begira; eta bultzatu egin behar da euskarak gizartean duen presentzia, gizarteak euskaraz
jakin eta euskara erabil dezan lagunduz eta hizkuntzaren gizarte ospea areagotzeko lan eginez.
— Kulturaren, ezagutzaren, berrikuntzaren, sorkuntzaren eta esperimentazioaren garapena eta hauek
guztiak gizarte mailan zabaltzea funtsezkoak dira gizarte egokitzapenerako, are gehiago Euskadin
aldaketa sakonak gertatzen ari direlarik bai teknologi eta ekonomi mailan, bai gizarte eta
politika arloetan.
— Kulturaren eta kultur industrien sistema propioaren sustapena berezko kulturak duen balioan oinarritzen
da, batetik, eta kontrapisu erlatiboa izan behar du kanpotik heltzen den eskaintza gehiegizkoa
den kasuetan, bestetik.
— Aniztasunaren berme gisa oso baliagarriak dira bai babes arauak izatea (kontsumitzaileentzat,
adingabekoentzat, balioentzat) bai kontsensu bidez lortutako akordio deontologikoak lortzea ere.
— Aniztasuna sustatzeko eta nahi gabeko kontzentrazio prozesuak eta posizio nagusiaren gehiegikeri
egoerak saihesteko jarraipen eta zuzenketa lana egin behar zaie merkatuek eragindako desorekei.
— Behar-beharrezkoa da kulturaren erabiltzaileen auto-antolakuntza sustatzea.
— Teknologia berrien erabilera funtzionalerako heziketa soziala ezinbestekoa da gaur egun.
3.2.3. Balio-katean
— Kultura, oro har, estrategikotzat hartu behar da.
— Transferentzia eta esperimentazioa burutu beharra dago teknologia malguak baliatuz, are gehiago
EAEk I+G-ren aldeko apustua egin duelarik (BPGren % 1,5).