5.4.1 Plugue e tomada ASPECTOS DO CORDÃO DE SOLDAGEM (FIG. I)Para os modelos equipados com cabo com ficha recomenda-se a utilização doaparelho de soldar com um valor de corrente de soldadura abaixo de 140A, para utilizar 6.2 SOLDADURA TIG COM ENGATE POR ATRITOo aparelho de soldar com potência total recomenda-se a substituição da ficha com uma A soldadura TIG é um processo de solda que aproveita o calor produzido pelo arcode capacidade adequada ao fusível indicado ao lado da placa de dados. Para os eléctrico que é desencadeado, e mantido, entre um eléctrodo infusível (Tungsténio) e amodelos sem ficha, ligar ao cabo de alimentação uma ficha normalizada, (2P + T) com peça a soldar. O eléctrodo de Tungstênio é sustentado por uma tocha adequada paracapacidade adequada e predispor uma tomada de rede protegida por fusíveis ou por transmitir-lhe a corrente de soldadura e proteger o próprio eléctrodo e o banho de soldainterruptor automático; o terminal de terra apropriado deve ser ligado ao condutor de da oxidação atmosférica mediante um fluxo de gás inerte (normalmente Argónio: Arterra (amarelo-verde) da linha de alimentação. A tabela (TAB.1) contém os valores 99%) que sai pelo bico cerâmico.recomendados em ampères dos fusíveis retardados de linha, escolhidos de acordo Para um bom resultado da soldadura, é oportuno que as peças estejam rigorosamentecom a corrente nominal abastecida pelo aparelho de soldar e à tensão nominal de limpas e sem óxido, óleos, gorduras, solventes, etc.alimentação.É necessário apontar o eléctrodo de Tungstênio axialmente à mola, conforme indicado_____________________________________________________________________________________________________________________na FIG. L tomando o cuidado que a ponta esteja perfeitamente concêntrica a fim deATENÇÃO! A falta de observação das regras acima citadas torna ineficiente evitar desvios do arco. É importante efectuar o desbaste no sentido do comprimentodo eléctrodo. Essa operação deverá ser repetida periodicamente em função do uso eo sistema de segurança previsto pelo fabricante (classe I) com conseqüentes do desgaste do eléctrodo ou quando o mesmo tiver sido contaminado acidentalmente,graves riscos para as pessoas (ex. choque elétrico) e para as coisas (ex. oxidado ou usado não correctamente.incêndio).O diâmetro dos eléctrodos deve ser escolhido orientativamente segundo a tabela a_____________________________________________________________________________________________________________________seguir, considerando que para soldadura em DC (com eléctrodo no pólo (-))5.5 LIGAÇÕES DO CIRCUITO DE SOLDAGEM_____________________________________________________________________________________________________________________geralmente é usado o eléctrodo com 2% de Cério (banda cinza).Para uma boa soldadura é indispensável usar o diâmetro exacto de eléctrodo com acorrente exacta. A projecção normal do eléctrodo pelo bico cerâmico é de 2-3 mm eATENÇÃO! ANTES DE EXECUTAR AS SEGUINTES LIGAÇÕES VERIFICAR pode atingir 8mm para soldaduras de canto (ver TAB. 3).QUE A MÁQUINA DE SOLDA ESTEJA DESLIGADA E DESCONECTADA DA REDEDE ALIMENTAÇÃO.6.2.1 ProcedimentoA Tabela (TAB. 1) contém os valores recomendados para os cabos de soldagem (em - Mantendo a máscara NA FRENTE DO ROSTO, encostar com a ponta do eléctrodo2mm ) de acordo com a corrente máxima distribuída pela máquina de solda.na peça que deve ser soldada fazendo um movimento como se fosse acender um_____________________________________________________________________________________________________________________palito de fósforo; este é o melhor método para accionar o arco.- Para interromper a soldadura erguer rapidamente o eléctrodo da peça.5.5.1 SOLDAGEM MMAQuase a totalidade dos eletrodos revestidos deve ser ligada ao pólo positivo (+) dogerador; excepcionalmente ao pólo negativo (-) para eletrodos com revestimento ácido. 7. MANUTENÇÃO_____________________________________________________________________________________________________________________Ligação do cabo de soldagem pinça-porta eletrodoNo terminal tem um borne especial que serve para apertar a parte descoberta do ATENÇÃO! ANTES DE EXECUTAR AS OPERAÇÕES DE MANUTENÇÃO,eletrodo.VERIFICAR QUE A MÁQUINA DE SOLDA ESTEJA DESLIGADA EEste cabo deve ser ligado ao borne com o símbolo (+).DESCONECTADA DA REDE DE ALIMENTAÇÃO.Ligação do cabo de retorno da corrente de soldagem_____________________________________________________________________________________________________________________Deve ser ligado à peça a ser soldada ou à bancada metálica onde está apoiada, o maispróximo possível da junta que está sendo executada.7.1 MANUTENÇÃO ORDINÁRIA:Este cabo deve ser ligado ao borne com o símbolo (-).AS OPERAÇÕES DE MANUTENÇÃO ORDINÁRIA PODEM SER EXECUTADAS5.5.2 Soldadura TIG com engate por atrito PELO OPERADOR.- Tocha TIG. o cabo porta corrente deve ser ligado ao pólo negativo (-). 7.1.1 TOCHA- Cabo de retorno de massa: deve ser ligado ao pólo positivo (+); o borne de massa, à - Evitar de apoiar a tocha e seu cabo sobre peças quentes; isto causará a fusão dosoutra extremidade, deve ser ligada a peça a soldar ou a uma bancada metálica, o materiais isolantes colocando-a rapidamente fora de serviço.mais próximo possível da junta em execução.- Verificar periodicamente a vedação da tubulação e conexões de gás.- Ligação à garrafa de gás de protecção para a soldadura TIG. Aparafusar o - Acoplar cuidadosamente pinça para apertar o eléctrodo, mandril porta-pinça com oredutor de pressão à válvula da garrafa. Atenção porque a quantidade do gás de diâmetro do eléctrodo escolhido para evitar superaquecimentos, distribuiçãoprotecção (litros/minuto) é regulável exclusivamente pelo regulador de pressão da defeituosa do gás e relativo mau funcionamento.garrafa. Predispor o tubo flexível para a alimentação do gás de protecção na tocha. - Controlar, pelo menos uma vez por dia, o estado de desgaste e a montagem correctaAbrir a válvula manual na tocha antes de soldar e fechá-la após ter soldado.das partes terminais da tocha: bico, eléctrodo, pinça porta-eléctrodo, difusor de gás.ATENÇÃO! Fechar sempre a válvula da garrafa de gás no fim do trabalho.- Controlar, antes de cada utilização, o estado de desgaste e a exactidão daRecomendações:montagem das partes terminais da tocha: bico, eléctrodo, pinça de fixar eléctrodo,- Virar a fundo os conectores dos cabos de soldagem nos engates rápidos (se difusor gás.presentes), para garantir um perfeito contato elétrico; em caso contrário haverásuperaquecimentos dos próprios conectores com a relativa deterioração dos 7.2 MANUTENÇÃO EXTRAORDINÁRIAmesmos e a perda de eficiência.AS OPERAÇÕES DE MANUTENÇÃO EXTRAORDINÁRIA DEVEM SER- Utilizar os cabos de soldagem mais curtos possíveis. EXECUTADAS EXCLUSIVAMENTE POR PESSOAL ESPECIALIZADO OU- Evitar de utilizar estruturas metálicas que não fazem parte da peça em usinagem, em QUALIFICADO NO CAMPO ELÉTRICO-MECÂNICO.substituição do cabo de retorno da corrente de soldagem; isto pode ser perigoso _____________________________________________________________________________________________________________________para a segurança e dar resultados insatisfatórios para a soldagem.ATENÇÃO! ANTES DE REMOVER OS PAINÉIS DA MÁQUINA DE SOLDA EACESSAR À SUA PARTE INTERNA VERIFICAR QUE A MÁQUINA DE SOLDA6. SOLDAGEM: DESCRIÇÃO DO PROCEDIMENTOESTEJA DESLIGADA E DESCONECTADA DA REDE DE ALIMENTAÇÃO.6.1 SOLDAGEM MMA _____________________________________________________________________________________________________________________- É indispensável, em qualquer caso, seguir as indicações do fabricante relacionadas Eventuais controles efetuados sob tensão dentro da máquina de solda podemna confecção dos eléctrodos utilizados, que indiquem a correcta polaridade do causar choque elétrico grave provocado por contato direto com partes sobeléctrodo e a relativa corrente optimal.tensão e/ou lesões devido ao contato direto com órgãos em movimento.- A corrente de soldagem deve ser regulada em função do diâmetro do eléctrodo - Periodicamente e sempre com freqüência em função da utilização e da poeira doutilizado e ao tipo de junção que se deseje efetuar; indicamos a seguir as correntes ambiente, inspecionar dentro da máquina de solda e remover a poeira que seutilizáveis segundo os varios diâmetros dos eléctrodos: depositou no transformador, reatância e retificador mediante um jato de arcomprimido seco (max 10bars).ø Eléctrodo (mm) Corrente de soldagem (A) - Evitar de dirigir o jato de ar comprimido nas placas eletrônicas; providenciar à suamin. max. eventual limpeza com uma escova muito macia ou solventes apropriados.1,6 25 - 50 - Na ocasião verificar que as ligações elétricas estejam bem apertadas e as cablagens2 40 - 80 não apresentem danos ao isolamento.2,5 60 - 110 - No final de tais operações remontar os painéis da máquina de solda apertando a3,2 80 - 160 fundo os parafusos de fixação.4 120 - 200 - Evitar absolutamente de executar operações de soldagem com a máquina de solda- Tenha presente que em paridade do diâmetro do eléctrodo, valores elevados de aberta.corrente serão utilizados para soldagens em superfícies planas, enquanto parasoldagens em vertical ou pra cima deverão ser utilizadas correntes mais baixas.- As características mecânicas da junta soldada são determinadas, além que pelaintensidade de corrente escolhida, pelos outros parâmetros de soldadura como:comprimento do arco, velocidade e posição de execução, diâmetro e qualidade doseléctrodos (para uma correcta conservação guardar os eléctrodos ao abrigo dahumidade, protegidos pelas apropriadas embalagens ou pelos apropriadosrecipientes).- As características da soldadura dependem também do valor ARC-FORCE(comportamento dinâmico) da máquina. Este parâmetro pode ser seleccionado pelopainel com selector. Colocando o selector na posição TIG com engate por atrito,eliminam-se totalmente as funções ARC-FORCE e HOT START. Deve ser observadoque valores altos de ARC-FORCE dão maior penetração e permitem a soldadura emqualquer posição tipicamente com eléctrodos básicos e celulóticos.- É possível que a soldadura de eléctrodos rútilos especiais provoque salpicosexcessivos. Aconselha-se, neste caso, de deslocar o selector na parte dianteira doaparelho de soldar na posição TIG.6.1.1 Procedimento- Mantendo a máscara NA FRENTE DO ROSTO, encostar com a ponta do eléctrodona peça que deve ser soldada fazendo um movimento como se fosse acender umpalito de fósforo; este é o melhor método para accionar o arco.ATENÇÃO: NÃO GOLPEAR com o eléctrodo na peça; pois deste jeito se corre orisco de danificar o revestimento rendendo dificultoso o accionamento do arco.- Uma vez accionado o arco, procurar de manter uma distância da peça, equivalenteao diâmetro do eléctrodo utilizado e manter esta distância o mais constante possíveldurante a execução da soldadura; lembre-se que a inclinação do eléctrodo nadirecção de avance deverá ser de aproximadamente 20-30 graus (Fig. H).- No final do cordão de soldadura, levar a extremidade do eléctrodo levemente pra trásem respeito a direcção de avance, para cima da cratera para efetuar opreenchimento, e então levantar rapidamente o eléctrodo do banho de fusão paraobter o desligamento do arco.8. BUSCA DEFEITOSEM CASO DE MAL FUNCIONAMENTO, E ANTES DE EFETUAR VERIFICAÇÕESSISTEMÁTICAS OU DE PROCURAR UM CENTRO DE ASSISTÊNCIA,CONTROLAR QUE:- A corrente de soldadura regulada através do potenciômetro com referimento aescala graduada em amperes, seja adequada ao diâmetro e ao tipo de eléctrodoutilizado.- Com o interruptor geral em "ON" a lâmpada relativa deve acender-se; em casocontrário o defeito está na linha de alimentação (fios, tomada fixa ou móvel,fusíveis, etc...).- Non seja aceso o led amarelo marcador do intervento da segurança térmica desobretensão ou queda de tensão ou de curto circuito.- Assegurar-se de haver observado a relação de intermitência nominal; em caso deintervento da proteção termostática esperar o resfriamento natural da máquina,controlar a funcionalidade do ventilador.- Controlar a tensão de linha: se o valor for demasiado alto ou demasiado baixo amáquina de soldar fica bloqueada.- Controlar que não tenha um curto circuito na saída da máquina: em tal casoproceder à eliminação do inconveniente.- Os coligamentos do circuito de soldagem sejam efetuados correctamente,sobretudo que a pinça de massa seja efectivamente coligada na peça comausência de materiais isolantes (ex. vernizes).- O gás de protecção usado seja correcto (Argon 99,5%) e na justa quantidade.- 22 -
NEDERLANDSINHOUDpag.pag.1. ALGEMENE VEILIGHEID VOOR HET BOOGLASSEN................................ 23 5.1.2 Assemblage laskabel -tang elektrodenhouder................................. 245.2 WIJZEN VAN OPHIJSEN VAN DE LASMACHINE................................... 242. INLEIDING EN ALGEMENE BESCHRIJVING............................................... 23 5.3 PLAATSING VAN DE LASMACHINE......................................................... 242.1 INLEIDING................................................................................................ 23 5.4 AANSLUITING OP HET NET................................................................... 242.2 ACCESSOIRES GELEVERD OP AANVRAAG ......................................... 235.4.1 Stekker en contact ........................................................................... 245.5 VERBINDINGEN VAN HET LASCIRCUIT ............................................... 253. TECHNISCHE GEGEVENS........................................................................... 245.5.1 Lassen MMA.................................................................................... 253.1 KENTEKENPLAAT................................................................................... 245.5.2 TIG-lassen met vertrek met strook ................................................. 253.2 ANDERE TECHNISCHE GEGEVENS..................................................... 246.LASSEN: BESCHRIJVING VAN DE PROCEDURE ......................................... 254. BESCHRIJVING VAN DE LASMACHINE ..................................................... 24 6.1 HET LASSEN MET MANTELELEKTRODES ........................................... 254.1 SCHEMA BLOKKEN................................................................................. 246.1.1 Procedure......................................................................................... 254.2 INRICHTINGEN VAN CONTROLE, AFSTELLING EN VERBINDING........ 24 6.2 LASSEN TIG MET VERTREK LIFT ......................................................... 254.2.1 LASMACHINE MET SELECTIETOETS MET TWEE STANDEN........ 24 6.2.1 Procedure......................................................................................... 254.2.1.1 Voorste paneel....................................................................... 244.2.1.2 Achterste paneel ................................................................... 24 7. ONDERHOUD.................................................................................................. 254.2.2 LASMACHINE MET SELECTIETOETS MET DRIE STANDEN ........ 24 7.1 GEWOON ONDERHOUD......................................................................... 254.2.2.1 Voorste paneel....................................................................... 244.2.2.2 Achterste paneel ................................................................... 247.1.1 Toorts................................................................................................ 257.2 BUITENGEWOON ONDERHOUD............................................................ 255. INSTALLATIE ................................................................................................ 245.1 INRICHTING ............................................................................................ 24 8. PROBLEEMOPLOSSINGEN........................................................................... 255.1.1 Assemblage retourkabel- tang ......................................................... 24LASMACHINES MET INVERTER VOOR HET TIG- EN MMA LASSEN VOORZIENVOOR HET INDUSTRIEEL EN PROFESSIONEEL GEBRUIK.Opmerking: In de volgende tekst zal de term “lasmachine” gebruikt worden .1.ALGEMENE VEILIGHEID VOOR HET BOOGLASSENvoor het uitsluitend gebruik op industriële plaatsen voor professioneledoeleinden. De overeenstemming met de basislimieten m.b.t. de menselijkeblootstelling aan elektromagnetische velden in huiselijk milieu is nietgegarandeerd.De operator moet voldoende ingelicht zijn voor wat betreft een veilig gebruik van De operator moet de volgende procedures gebruiken teneinde de blootstellingde lasmachine en over de risico's in verband met de procedures van het aan de elektromagnetische velden te verminderen:booglassen, de desbetreffende beschermingsmaatregelen en procedures bij - De twee laskabels zo dicht mogelijk samen bevestigen.noodgevallen.- Het hoofd en de romp van het lichaam zo ver mogelijk van het lascircuit(Ook beroep doen op de ”TECHNISCHE SPECIFICATIE IEC of CLC/TS 62081”: houden.INSTALLATIE EN GEBRUIK VAN APPARATUUR VOOR HET BOOGLASSEN). - De laskabels nooit rond het lichaam draaien.- Niet lassen met het lichaam midden in het lascircuit. Beide kabels langshetzelfde gedeelte van het lichaam houden.- De retourkabel van de lasstroom verbinden met het te lassen stuk zo dichtmogelijk bij het lassen in uitvoering.- Niet lassen in de nabijheid van, zittend of steunend op de lasmachine- Rechtstreeks contact met de lascircuits vermijden; de nullastspanning (minimum afstand: 50cm).geleverd door de lasmachine kan in bepaalde gevallen gevaarlijk zijn. - Geen ferromagnetische voorwerpen in de nabijheid van het lascircuit laten.- De verbinding van de laskabels, de operaties van nazicht en reparatie moeten - Minimum afstand d=20cm (Afb. M).uitgevoerd worden met een uitgeschakelde lasmachine die losgekoppeld isvan het voedingsnet.- De lasmachine uitschakelen en loskoppelen van het voedingsnet voordatmen de versleten elementen van de toorts vervangt.- De elektrische installatie uitvoeren volgens de voorzieneongevallenpreventienormen en -wetten.- Apparatuur van klasse A:- De lasmachine mag uitsluitend verbonden worden met een voedingsnet met Deze lasmachine beantwoordt aan de vereisten van de technische standaard vaneen neutraalgeleider verbonden met de aarde.het product voor het uitsluitend gebruik op industriële plaatsen en voor- Verifiëren of het voedingscontact correct verbonden is met de beschermende professionele doeleinden. De overeenstemming met de elektromagnetischeaarde.compatibiliteit is niet gegarandeerd in de gebouwen voor huiselijk gebruik en in- De lasmachine niet gebruiken in vochtige of natte ruimten of in de regen. gebouwen die rechtstreeks verbonden zijn met een voedingsnet aan lage- Geen kabels met een versleten isolering of met loszittende verbindingen spanning dat de gebouwen voor huiselijk gebruik voedt.gebruiken.SUPPLEMENTAIRE VOORZORGSMAATREGELEN- Niet lassen op containers, bakken of leidingen die vloeibare of gasachtige DE OPERATIES VAN HET LASSEN:ontvlambare producten bevatten of bevat hebben.- In een ruimte met een verhoogd risico van elektroshock.- Vermijden te werken op materialen die schoongemaakt zijn met - In aangrenzende ruimten.chloorhoudende oplosmiddelen of in de nabijheid van dergelijke producten. - In aanwezigheid van ontvlambare of ontploffende materialen.- Niet lassen op bakken onder druk.MOETEN vooraf geëvalueerd worden door een ”Verantwoordelijke expert”- Alle ontvlambare producten uit de werkzone verwijderen (vb. hout, papier, en altijd uitgevoerd worden in aanwezigheid van andere personen dievodden, enz.).opgeleid zijn voor ingrepen in noodgeval.- Zorgen voor een adequate ventilatie of voor geschikte middelen voor de De technische beschermingsmiddelen beschreven in 5.10; A.7; A.9. van deafvoer van de lasrook in de nabijheid van de boog; er is een systematische “TECHNISCHE SPECIFICATIE IEC of CLC/TS 62081” MOETEN toegepastbenadering nodig voor de evaluatie van de limieten van blootstelling aan de worden.lasrook in functie van hun samenstelling, concentratie en tijdsduur van de - Het lassen MOET verboden zijn met een operator die van de grond opgehevenblootstelling zelf.staat, behoudens het eventueel gebruik van een veiligheidsplatform.- De gasfles (indien gebruikt) beschermen tegen warmtebronnen, inbegrepen - SPANNING TUSSEN ELEKTRODENHOUDER OF TOORTSEN: wanneer menzonnestralen).werkt met meerdere lasmachines op een enkel stuk of op meerdere elektrischverbonden stukken, kan er een gevaarlijke som van nullastspanningen-,* Een adequate elektrische isolering gebruiken tegen de elektrode,tussen twee verschillende elektrodenhouders of toortsen gegenereerdworden, aan een waarde die het dubbel van de toegelaten limiet kan bereiken.Het is noodzakelijk dat een ervaren coördinator het meten van deinstrumenten uitvoert teneinde te bepalen of er een risico bestaat en om deadequate beschermende maatregelen te treffen zoals aangeduid wordt in 5.9het stuk inbewerking en eventuele op de grond geplaatste metalen elementen die in de van de “TECHNISCHE SPECIFICATIE IEC of CLC/TS 62081”.nabijheid staan (die toegankelijk zijn).Dit kan normaal bekomen worden door het dragen van handschoenen,veiligheidsschoeisel, hoofddeksels en voor dit doel voorziene kledij enmiddels het gebruik van voetplanken of isolerende tapijten.- De ogen altijd beschermen met de speciaal daartoe bestemde niet- RESIDU RISICO'Sactinistiche glazen gemonteerd op maskers of helmen. - ONJUIST GEBRUIK: het gebruik van de lasmachine is gevaarlijk voor gelijkDe speciale beschermende vuurwerende kledingstukken dragen en hierbij welke bewerking die verschilt van diegene die voorzien zijn (vb. ontvriezenvermijden de huid bloot te stellen aan de ultraviolet en infrarood stralen van buizen van de waterleiding).geproduceerd door de boog; de bescherming moet ook uitgebreid wordennaar de andere personen in de nabijheid van de boog middels niet 2.INLEIDING EN ALGEMENE BESCHRIJVINGreflecterende schermen of gordijnen.2.1 INLEIDINGDeze lasmachine is een stroombron voor het booglassen, speciaal gerealiseerd voorhet MMA-lassen in continue stroom (DC) .De specifieke karakteristieken van dit systeem van regeling (INVERTER), zoals dehoge snelheid en de nauwkeurigheid van de regeling, geven aan de lasmachineuitzonderlijke kwaliteiten bij het lassen van alle beklede elektroden (rutiel, zure,basische) en bij het TIG DC lassen met strookontsteking.- De doorgang van de lasstroom veroorzaakt het ontstaan van De regeling met het systeem ”inverter” aan de ingang van de voedingslijn (primaire)elektromagnetische velden (EMF) geplaatst in de omgeving van het bepaalt bovendien een drastische reductie van volume zowel van de transformator alslascircuit.van de reactantie van nivellering waarbij de bouw van een lasmachine wordt mogelijkDe elektromagnetische velden kunnen interfereren met sommige medische gemaakt met een uitzonderlijk beperkt volume en gewicht en met een benadrukkingtoestellen (vb. Pace-maker, beademingstoestellen, metalen prothesen enz.). van de eigenschappen van gemakkelijke manipulatie en comfortabel vervoer.Er moeten adequate beschermende maatregelen getroffen worden voor dedragers van deze toestellen. Zo moet bijvoorbeeld de toegang naar de 2.2 ACCESSOIRES GELEVERD OP AANVRAAGgebruikszone van de lasmachine verboden worden.- Kit MMA-lassen.Deze lasmachine beantwoordt aan de technische standaards van het product - Kit TIG-lassen.- 23 -