LATVIJAS ZINĀTŠU AKADĒMIJA - Latvian Academy of Sciences

LZA SÇDESLATVIJAS ZINÂTÒU AKADÇMIJAS SÇDES3. februâra sçde. Latvijas intelektuâlâ îpaðuma aizsardzîbas problçmasSçdi organizçja Fizikas un tehnisko zinâtòu nodaïa.LZA pievçrð îpaðu uzmanîbu zinâtnes, tehnoloìijas, inovâciju un izgudroðanasproblçmu kopumam Latvijâ. 2003. gada 10. aprîïa LZA pilnsapulce noklausîjâs unapsprieda akadçmiía Ulda Viestura referâtu “Izglîtîba, zinâtne, inovâcijas: daþiizaicinâjumi un risinâjumi”. 2004. gada 8. aprîlî LZA noturçja sçdi “Zinâtnes untehnoloìiju pçtîjumu attîstîba Eiropas Savienîbâ”. LZA un LR Patentu valde2004. gada 13. septembrî noslçguðas sadarbîbas lîgumu un iedibinâjuðas Valtera Capabalvu labâkajam izgudrotâjam, to pirmoreiz pasniedza 2005. gada septembrî.2005. gada 3. februâra LZA sçdç, kas bija veltîta Latvijas intelektuâlâ îpaðumaaizsardzîbas problçmâm, dalîbnieki noklausîjâs un apsprieda LZA kor.loc. J. Kristapsona,Patentu valdes direktora Z. Aumeistera, akadçmiía I. Kalviòa un akadçmiíaU. Viestura ziòojumus.Sçdç izskatîtâs problçmas bûtîba: 80. gadu beigâs Latvijas zinâtnieki un izgudrotâjividçji katru gadu pieteica ap 1000 jaunu izgudrojumu, bet tagad tikai 100–150.Latvijas zinâtnieki un izgudrotâji individuâli nevar finansiâli atïauties dârgopatentçðanu ârzemçs. Seviðíi vçrtîgi jaunie izgudrojumi Latvijâ netiek patentçti; topatentçðanas izdevumus un pçtniecîbas finansçðanu uzòemas ârvalstu investori, lîdz arto patenttiesîbas nonâk ârvalstu kompâniju îpaðumâ.Latvijas Zinâtòu akadçmija un sçdes dalîbnieki uzskata:1. Jâizstrâdâ grozîjumi Latvijas likumdoðanâ ar mçríi motivçt zinâtniekus aktîvâkpatentçt savus izgudrojumus. Par izgudrojumu îpaðniekiem, ja tie veikti par publiskofinansçjumu, noteikt universitâtes un pçtnieciskos institûtus, paredzot, ka izgudrojumarealizâcijas gadîjumâ vismaz 50% ienâkumu saòem autori.2. Jâpieðíir îpaðs finansçjums un valstij jâuzòemas rûpes par pielietojamiempçtîjumiem un to rezultâtu komercializçðanu. Jâpanâk, lai Nacionâlâ inovâcijuprogramma 2003.–2006. gadâ tiktu realizçta efektîvi un pilnîbâ. Nacionâlajâ inovâcijuprogrammâ tâlâkajiem gadiem jâiekïauj izvçrsta sadaïa par rûpnieciskâ îpaðuma un tâaizsardzîbas nodroðinâðanu, vienlaikus paredzot tam nepiecieðamo finansçjumu.3. Sadalot valsts budþeta papildu finansçjumu zinâtnei, Latvijas Zinâtnes padomei,kâ arî universitâtçm savâ izdevumu struktûrâ jâparedz îpaði lîdzekïi, no kuriemapmaksât piesakâmo izgudrojumu iepriekðçjo novçrtçðanu, izgudrojumu patentçðanuLatvijâ, kâ arî efektîvâko izgudrojumu patentçðanu ârzemçs.151