De Nieuwe Taalgids. Jaargang 11 - digitale bibliotheek voor de ...
De Nieuwe Taalgids. Jaargang 11 - digitale bibliotheek voor de ...
De Nieuwe Taalgids. Jaargang 11 - digitale bibliotheek voor de ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3<br />
dorst naar weten en begrijpen, trachtte tot het wezen van het schrijven door te<br />
dringen, en on<strong>de</strong>rzocht met levendige belangstelling <strong>de</strong> verhouding van <strong>de</strong> taalklank<br />
en traditionele tekens. <strong>De</strong> eerste pogingen had<strong>de</strong>n, op het voetspoor van <strong>de</strong><br />
Latinisten die <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuws-Latijnse spelling verbeter<strong>de</strong>n, verdui<strong>de</strong>liking ten doel,<br />
door toepassing van accenten, van <strong>de</strong> cédille en <strong>de</strong> apostrofe. 1) <strong>De</strong> eerste die het<br />
probleem overzag en met talent een beter systeem ver<strong>de</strong>dig<strong>de</strong>, was LOUIS MEIGRET.<br />
In een reeks van geschriften (1542-1551), die door BRUNOT zeer geprezen wor<strong>de</strong>n,<br />
ontwikkel<strong>de</strong> hij hel<strong>de</strong>r zijn <strong>de</strong>nkbeel<strong>de</strong>n, terwijl hij scherpzinnig <strong>de</strong> argumenten van<br />
zijn tegenstan<strong>de</strong>rs, GUILLAUME DES AUTELS en PELETIER DU MANS weerleg<strong>de</strong>. <strong>De</strong>ze<br />
geruchtmaken<strong>de</strong> spellingstrijd viel samen met <strong>de</strong> opkomst van <strong>de</strong> Pléia<strong>de</strong>. Op dat<br />
tijdstip zou een grondige hervorming mogelik geweest zijn, als <strong>de</strong> <strong>voor</strong>gangers van<br />
die dichtergroep hun gewicht in <strong>de</strong> schaal gelegd had<strong>de</strong>n. RONSARD toon<strong>de</strong> zich<br />
ingenomen met MEIGRET's <strong>de</strong>nkbeel<strong>de</strong>n, maar bleef in zijn spelling<br />
anarchisties-individueel; DU BELLAY weiger<strong>de</strong>, ondanks zijn sympathie <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
hervorming, <strong>de</strong> openbare mening te trotseren. Door die weigering, zegt BRUNOT,<br />
hebben ze het Frans een slechte dienst bewezen.<br />
On<strong>de</strong>rtussen wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> hervormingspogingen niet gestaakt. <strong>De</strong> navolgers van<br />
MEIGRET splitsten zich in drie groepen: revolutionairen, <strong>voor</strong>uitstreven<strong>de</strong>n en<br />
behou<strong>de</strong>rs. Links staat <strong>de</strong> geleer<strong>de</strong> RAMUS, die nieuwe letters wil invoeren; rechts<br />
PÉRION, die etymologiese kunststukken vertoont, waarbij hij zich zelfs op het Grieks<br />
beroept. Het verst gaat RAMBAUD (1578), die een geheel nieuw alfabet, met 34<br />
nieuwe tekens samenstelt. Prakties resultaat had<strong>de</strong>n al <strong>de</strong>ze pogingen, die op het<br />
verzet van <strong>de</strong> drukkerijen afstuitten, geen van alle. Een nationale spellinghervorming<br />
was na <strong>de</strong> mislukking van MEIGRET <strong>voor</strong>goed onmogelik gewor<strong>de</strong>n.<br />
In <strong>de</strong> Zui<strong>de</strong>like Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n vond dit streven weerklank. Een drietal<br />
spellinghervormers zijn ons bekend: een Oost-Vlaming, een West-Vlaming en een<br />
Braban<strong>de</strong>r. Een centrum als Parijs ontbrak in onze gewesten, en al had Brabant<br />
door <strong>de</strong> regeringsstad Brussel, <strong>de</strong> koopstad Antwerpen, <strong>de</strong> universiteitstad Leuven<br />
en het gerechtshof van Mechelen overwicht gekregen, <strong>de</strong> Vlamingen waren nog<br />
niet<br />
1) O.a. door <strong>de</strong> drukker GEOFFREY TORY (1526) bepleiten toegepast, en door DOLET (1540).<br />
SYLVIUS (DUBOIS) wil<strong>de</strong> daarentegen het etymologiese beginsel zover doorvoeren, dat hij in<br />
lisons een g schreef, om <strong>de</strong> afstamming van legimus!<br />
<strong>De</strong> <strong>Nieuwe</strong> <strong>Taalgids</strong>. <strong>Jaargang</strong> <strong>11</strong>