De Nieuwe Taalgids. Jaargang 11 - digitale bibliotheek voor de ...

39
van ongekunstelde eenvoud, en krijgt daardoor reeds bij voorbaat het brevet van
een geoorloofde manifestatie van een Arkadiese zieletoestand. De boer maakt de
aarde minder verdorven dan ze zonder boeren zou zijn. De buitenman is van Adams
geslacht, is Adams zoon. Zie, ze geven zich zoals ze zijn. De gelaatskleur is
gebruind, maar gezond. De kleding is sober, maar schilderachtig. De manieren zijn
boers, maar natuurlik. De bewegingen zijn langzaam maar los, de leden grof, maar
soepel. Geen blanketsel van loodwit of vermiljoen bedekt het gelaat, geen haarijzer
heeft krullen geschroeid, geen wenkbrauwen zijn uitgetrokken, geen rimpels
weggewist, geen boezems opgevuld. Zij komen uit de hand van God, zoals Hij ze
verkoos te formeren. Doch laten we hen afzien:
hoe cluchtich sij een rondendanse breijen,
Nu voor nu achterwaerts met cleijne sprongskens reijen
Op een maet sonder maet, end singen beurt na beurt
Een vrolick Boeren-lied met stemmen ongetreurt.
De Vrijers sick om strijt beleeft end lustich dragen,
Met luchtich springen elck zijn Vrijsters wil behagen:
Want de Liefd' allesints haer groote macht bethoont,
End met haer schicht niet meer den slechten cloen verschoont,
Dan d'allergrootste Vorst, de Dorpsche Liefd' is lieflick,
Oprecht end ongeveijnst, gestadig en gerieflick
End niet als in de Stad, waer alleen goet end gelt.
Zelfs boven d'eerbaerheijt, deuchd ende wijsheijt geldt.
Op deze wijze is het dat het leven van een landman, in heel de litteratuur, op een
genoegelike wijze voortrolt. De nabetrachting, die VAN BORSSELEN geeft, sluit er
zich op een gemakkelike wijze bij aan. Zij is een hulde aan de Gouden Eeuw, een
weemoedige klacht over het verloop van de eenvoud en de deugd, en over de
toenemende aanwas van de zonde en van het geweld. Zij houdt in de vermelding
van die koningen en staatslieden, welke troon en ambt lieten varen voor de
genoegens van de akkerbouw. Aan hen is Snouckaert gelijk, die op de door, zonde
en verbastering, uitgeputte aarde, toch nog stof genoeg, en tussen de ruïnen van
de verdwenen gelukstaat nog heerlikheid in overvloed, om de Schepper in zijn
werken te loven. Daarom neemt Snouckaert, en door hem ook Van Borsselen, als
het eerste en hoogste punt van aandacht, de oude Ridderlike hofburcht, het Grafelike
domein, dat vierhonderd jaar toegewezen is geweest aan de aanzienlikste Hollandse
adel, dat sedert door het vuur is verwoest, maar als een nieuw gebouw, ofschoon
bescheidener als landhuis, uit de as is verrezen, nochtans bestraald door de oude
glans van
De Nieuwe Taalgids. Jaargang 11