Kraken in Amsterdam anno 2009 - Faculteit der Rechtsgeleerdheid ...

Vondelvrijstaat in februari 1980 nadat de ME er niet in slaagt de bezetters te verwijderen. Kort
daarna worden barricades van onder andere bouwketen en straattegels opgericht die ten tweeden
male de politie ervan moeten weerhouden het pand te ontruimen. Vanuit de hele stad en verder
komen kraaksympathisanten hun steun betuigen en een optreden van de ME en politie blijft uit.. Na
dagen overleg met krakers besluit de burgemeester onder druk van Den Haag, ondanks dat een
geweldloze oplossing in het verschiet ligt, alsnog om stevig op te treden. Met de inzet van
pantserwagens, achttien pelotons ME, marechaussee, een politiehelikopter en zelfs een tank wordt
het verzet gebroken. De barricades worden verwijderd en de straat hersteld, het pand zelf wordt
echter niet ontruimd (Duivenvoorden 2000: 163).
In reactie op dit overheidsoptreden breken gedurende die dag door heel Amsterdam rellen uit,
waarbij tientallen gewonden vallen aan zowel de kant van de krakers als de overheid. De
korpsleiding laat geen arrestaties verrichten om escalatie te voorkomen (Duivenvoorden 2000: 165).
De inzet van militaire middelen door burgemeester Polak wordt door velen beschouwd als een
verbreking van de dialoog.
Na een reeks van spraakmakende kraken en een inval op het kantoor van de Gemeentelijke
Herhuisvestingsdienst, wordt duidelijk dat de aanstaande kroning van Beatrix aangegrepen zal
worden voor een grootscheeps protest om het ongenoegen te uiten over de woningnood in
Amsterdam en het falende beleid van de overheid. In reactie hierop stelt de landelijke en
gemeentelijke overheid, in samenwerking met woningbouwverenigingen alles op alles om
problemen te voorkomen. Zij trachtten onder andere te bereiken dat vóór 30 april er geen leegstaand
pand meer te vinden is in de binnenstad. Daarnaast wordt van regeringswege terstond aangegeven
dat de voorstellen voor de anti-kraakwet per direct worden ingetrokken. Het uit de kraakbeweging
afkomstige ‘30-april aktiedag’ affiche wordt door politie en justitie opgespoord en ingenomen waar
dat maar kan (Duivenvoorden, 2000, p. 196).
De opgebouwde spanning leidt uiteindelijk toch tot een enorme geweldsuitbarsting. Op 30 april is de
binnenstad een belegerde veste met vele politietroepen en duizenden krakers. Het startschot van de
onlusten die dag wordt gegeven in de Kinkerbuurt, waar krakers gewond raken bij optreden van de
ME. Dit leidt tot oproer binnen de kraakbeweging, met als gevolg dat door de hele stad hevige
confrontaties tussen politie en krakers plaatsvinden. De krakers gebruiken hierbij onder andere
katapulten en molotov cocktails. In de loop van de dag sluiten zich echter ook vele mensen aan die
verder niets met de kraakbeweging te maken hebben, waardoor de rellen zich uitbreiden en de zaak
escaleert. De volgende dag wordt de balans opgemaakt: er zijn door heel Amsterdam veel
20