Kraken in Amsterdam anno 2009 - Faculteit der Rechtsgeleerdheid ...

5 Ontruimen
De tweede activiteit die steeds terugkeert als het gaat om krakers: ontruimen, komt in dit hoofdstuk
ter sprake. We beschrijven de procedure die voorafgaat aan ontruimingen en schetsen de omvang
van dit verschijnsel in Amsterdam. Vervolgens geven we een beeld van de gang van zaken bij
ontruimingen, gevolgd door een beschrijving van de tegenstand die daarbij wordt geboden. Zowel de
manier waarop de ontruimingen worden uitgevoerd als de wijze waarop tegenstand wordt geboden
bieden zicht op de perspectieven van de verschillende partijen.
Het is een zonnige dag, Pasen 2009, als in Oost drie panden naast elkaar worden gekraakt. Het
gaat om voormalige sociale huurwoningen die gerenoveerd zijn en nu voor veel hogere prijzen
verhuurd zouden moeten worden. Een groep van tegen de 50 krakers neemt de panden in
gebruik. Doordat ongeruste buren de politie hebben gebeld, is deze zeer snel ter plaatse. Een
bewoonster stormt haar huis uit, schreeuwend om de politie. Na een gesprek met bewoners en
een korte inspectie van één van de deuren meldt de politie de krakers dat de kraak niet wordt
goedgekeurd. Volgens de politie is de deur zichtbaar opengebroken, wat een strafbaar feit
betekent. Er volgt een lange discussie tussen woordvoerders van de krakers en de politie.
Ondertussen arriveren er steeds meer wetshandhavers én krakers.
Als blijkt dat de partijen er niet uit komen, blokkeert een groep krakers de deur van het betwiste
pand. De politie reageert te traag en kan ondanks dreigementen en wat geduw en getrek de met
de armen in elkaar gehaakte groep krakers niet weg krijgen. Hierop trekt de politie zich terug en
is het wachten op de dingen die gaan komen. Terwijl via het krakersalarm meer krakers worden
opgetrommeld, zit de politie ook niet stil. De gewone knuppel wordt verwisseld voor de lange
lat en de hondengeleider arriveert. De groep toeschouwers groeit gestaag.
Na enige tijd draagt de politie de krakers op het pand te verlaten. Reden: het heeft nog geen jaar
leeggestaan. Na kort overleg besluit de groep krakers het pand niet te verlaten, want volgens hen
heeft het wel langer dan een jaar leeggestaan. Hierop kondigt de politie aan dat de ME zal
komen om het pand te ontruimen. Nu is het menens.
Ondertussen is onduidelijk wat er met de andere twee panden gaat gebeuren. De politie heeft
deze panden niet bezocht en sommige krakers denken dat de politie niet van de panden af weet.
Later blijkt echter dat de politie alle drie de panden wil ontruimen.
De ME is bij een voetbalwedstrijd van Ajax aanwezig en kan nog niet naar Oost komen. Uren
gaan voorbij. Enkele krakers gaan huizen langs om buurtbewoners een verklaring te laten
tekenen dat de zojuist gekraakte panden al langer dan een jaar leegstonden. Ook wordt er gebeld
met lokale politici, maar de politie houdt vast aan de beslissing om te ontruimen.
Op het moment dat de politie de straat gaat afzetten moeten de krakers een keuze maken. Het
pand in, op straat blijven, beide met het risico van arrestatie, of achter de afzetting van de politie
gaan staan. Op het laatste moment besluit een tiental krakers naar binnen te gaan. Zo’n 25 man
blijft over om buiten de deur te blokkeren. Zij geven hun identiteitspapieren en telefoons mee
aan anderen, die achter de afzetting staan. Het telefoonnummer van de ‘arrestantengroep’ gaat
rond, terwijl een straat verder de ME zich opstelt.
Als uiteindelijk het eerste peloton ME arriveert, gaat alles heel snel. Op het laatste moment
besluiten de krakers voor het huis gezamenlijk dat zij zich slechts passief zullen verzetten. De
ME heeft hier echter geen boodschap aan en prikt en slaat fanatiek in op een man die zich niet
31