Branchebeschermingsovereenkomsten in ... - Vastgoedkennis

BRANCHEBESCHERMIRiGSOVEREENICC~MSrEN
IN WINICEL CENTRA
van 50 jaar, in het winltelcentrum geen met de zittende bedrijven concurrerende
onderneming zou mogen worden gevestigd. Deze afspraak werd op 3 april 1959 door de
Minister onverbindend verklaard. De Minster achtte bescherming van het branchepatroon
slechts toelaatbaar gedurende een initiële periode van 6 jaar.
De tweede zaak betrof een branchebeschermingsovereenltomst welke was gesloten tussen de
eigenaar en de huurders van winltelcentrum De Passage in Breukelen. De overeenltomst werd
door de betrokken partijen reeds voor een periode van 16 jaren toegepast. De regeling werd
door de Minister onverbindend verklaard op 12 januari 1987, stellende dat door middel van
een dergelijke lange periode, de branchebeschermingsovereenltomst een grote inbreuk maakte
of de vrije markttoetreding.
I[n de bijna veertig jaar dat de Wem gegolden heeft, is daar op het gebied van
branchebescherming en winkelcentra weinig mee gedaan, getuige alleen al het zeer beperkte
aantal acties tegen branchebeschermingsovereenkomsten. De Wem bleek geen geschikt
instrument (Swaalt, pag. 2). De belangrijkste redenen om de Wem te vervangen door de MW
waren:
a. behoefte aan bescherming en bevordering van de mededinging;
b. misbruiltstelsel was te weinig effectief;
c. aanpassing van de Nederlandse wetgeving op het Europese BcarteXsecIrt.
Sinds de inwerkingtreding van de Wem, is de geografische markt van veel goederen en
diensten aanmerkelijk groter geworden. Markten die voorheenr een plaatselijk of regionaal
karakter hadden, strekken zich thans uit over Europa. Minster Wijers, de Minister van
Ecc-tnomische Zaken onder wiens veranmoordeiijltheid de MW is geïntroduceerd, vreesde dat
Nederlandse ondernemingen als gevolg van de bescherming die ze op de binnenlandse markt
daar concurrentxebedingen genoten, minder goed tegen de toenemende internationale
concurrentie zouden zijn opgewassen (Bron: Kamerstultken 11, 1995/96, 24 707, nr. 3, p. 3
e.v.). Van e~ncurre~aatie venvachtte de wetgever ook een betere allocatie van de
prsduc~iemidh-$e'hen en bescherming van de andere marktzijde.
Ad b. Misbruikstelsel niet effectief
In het door de Wem gehanteerde misbruiksysteem, is concurrentiebeperking een vorm van
narmahbkend gedag. Het is in de praktijk moeizaam en arbeidsintensief gebleken om dit
afdoende aan te tonen. Daarbij komt dat - indien dergelijk gedrag eenmaal is aangetoond -
een genormen maatregel ter bestrijding slechts effect sorteerde voor de toekomst. In het door
de MW gevolgde verbodstelsel, zijn juist de uitzonderingen op het algemene verbod - dus het
toestaan van vormen van concurrentiebeperking - de afwijking van de norm. Doordat het
verbod van artikel 6 MW rechtstreeks geldt, zijn sancties c~., vorderingen tot schadevergoeding
mogelgk wegens verboden gedragingen die reeds zijn begaan.