Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
zweden<br />
Big Brother heet nu Telia Sonera<br />
De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken,<br />
Carl Bildt, roemde onlangs op een conferentie de<br />
Scandinavische mobiele technologie. Hij schoot<br />
zich daarmee in de voet: prompt toonde een<br />
tv-programma aan dat die technologie ook voor<br />
duistere zaken wordt ingezet.<br />
Aftonbladet – Stockholm<br />
Op 18 en 19 april discussieerden<br />
350 genodigden uit alle delen<br />
van de wereld tijdens het<br />
Internetforum in Stockholm* over<br />
manieren om de vrijheid op het web<br />
te bevorderen. Carl Bildt, de Zweedse<br />
minister van Buitenlandse Zaken,<br />
opende het forum met de verklaring<br />
dat vrijheid en mensenrechten universele<br />
waarden zijn, en vervolgens stak<br />
hij de loftrompet over de Scandinavische<br />
mobiele technologie.<br />
Het forum was een uitstekend initiatief<br />
op een gebied waarin Zweden<br />
een internationale rol speelt waar het<br />
land trots op kan zijn. Met name de<br />
‘Arabische Lente’ heeft het belang van<br />
de nieuwe technologieën aangetoond.<br />
Maar tegelijkertijd heeft het tv-programma<br />
Uppdrag Granskning [Onderzoeksmissie]<br />
van de Zweedse publieke<br />
omroep SVT het beeld van Zweden als<br />
voorvechter van de vrijheid ernstige<br />
schade toegebracht. Het onderzoek<br />
heeft aangetoond dat de Wit-Russische<br />
dictator Aleksandr Loekasjenko hulp<br />
heeft gekregen van het Fins-Zweedse<br />
telecombedrijf Telia Sonera om zijn<br />
bevolking in de gaten te houden en te<br />
vervolgen.<br />
Jacht op dissidenten<br />
Als belangrijke aandeelhouder van het<br />
Turkse telecombedrijf Turkcell is Telia<br />
Sonera eigenaar van de Wit-Russische<br />
mobiele telefoonaanbieder Life, die op<br />
zijn beurt onder één hoedje speelt met<br />
Loekasjenko’s geheime dienst, die in<br />
Wit-Rusland nog altijd KGB heet. Op<br />
die manier heeft de inlichtingendienst<br />
direct toegang tot informatie over<br />
de verblijfplaats van de gebruikers,<br />
de identiteit van hun contacten en<br />
de aard van de sms-berichten die ze<br />
versturen. Volgens journalistieke<br />
bronnen van de Zweedse televisie zijn<br />
deze praktijken niet op enige rechterlijke<br />
beslissing gebaseerd. De KGB heeft<br />
24 uur per dag direct toegang tot alle<br />
informatie en alle gebruikers.<br />
En het geval-Wit-Rusland staat niet<br />
op zichzelf. Volgens Uppdrag Granskning<br />
helpt Telia Sonera de geheime diensten<br />
van een hele rits andere regimes<br />
om jacht op hun dissidenten te maken.<br />
Het gaat om de bedrijven Kcell in<br />
Kazachstan, Geocell in Georgië, Tcell<br />
in Tadzjikistan, Ucell in Oezbekistan<br />
en Azercell in Azerbeidzjan – alle zijn<br />
filialen van Telia Sonera. Azercell is<br />
een van de sponsors van het Eurovisie<br />
Songfestival 2012, dat eind mei wordt<br />
gehouden in Bakoe, de hoofdstad van<br />
Azerbeidzjan. De inlichtingendienst<br />
van dat land heeft zijn eigen kantoor<br />
in de hoofdvestiging van Azercell.<br />
De moderne communicatietechnologieën<br />
zijn daarmee het ideale wapen<br />
geworden voor dictaturen om de<br />
oppositie en de vrijheid van de media<br />
te bestrijden – net als in 1984, de roman<br />
van George Orwell over een totalitaire<br />
samenleving. Met dien verstande dat<br />
de huidige aanbieder Telia Sonera heet.<br />
Maar daar houdt de verantwoordelijkheid<br />
nog niet op. Omdat een<br />
Fins-Zweeds bedrijf, waarvan de staat<br />
een belangrijke aandeelhouder is (de<br />
Zweedse staat bezit 37,3 procent van<br />
de aandelen, de Finse 13,7 procent),<br />
actief steun verleent aan ernstige<br />
schendingen van de mensenrechten,<br />
is de regering verplicht te reageren.<br />
europa<br />
Het is dan ook veelzeggend dat op<br />
dezelfde dag dat de affaire-Telia werd<br />
onthuld, Carl Bildt hoog opgaf van de<br />
Scandinavische technologie.<br />
Tijdens de algemene aandeelhoudersvergadering<br />
van Telia Sonera verklaarde<br />
algemeen directeur Lars Nyberg:<br />
‘Wij zijn ervan overtuigd dat toegang<br />
tot telefonie en internet bijdraagt aan<br />
zowel economische groei als een open<br />
samenleving.’<br />
De Wit-Russische dictator Aleksandr<br />
Loekasjenko had het niet beter kunnen<br />
zeggen.<br />
Anders Lindberg<br />
* Het initiatief voor deze bijeenkomst werd<br />
genomen door het Zweedse ministerie van<br />
Buitenlandse Zaken, het Zweedse International<br />
Development Cooperation Agency<br />
en The Internet Infrastructure Foundation.<br />
Moderne communicatietechnologieën zijn het ideale<br />
wapen voor dictaturen<br />
© Bromley – Financial Times, Londen<br />
12 tot 26 mei 2012 nr. 13 pagina 29
Change language