You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
de amerika’s<br />
Schuld en veel boetes<br />
Het verwoeste leven van<br />
Rodney King<br />
Los Angeles Times – Los Angeles<br />
Rodney King werd beroemd als slachto er, het lukt hem niet om een held te<br />
worden. Twintig jaar nadat hij door vier blanke agenten werd afgetuigd, lijdt<br />
hij aan dezelfde symptomen als soldaten die een trauma van het front hebben.<br />
Portret van de man met wie de rellen in Los Angeles begonnen.<br />
Rodney King heeft een vishaakje<br />
in zijn gehavende handen, en<br />
een zak met grote witte wormen.<br />
Hij zit op een steiger bij een meer<br />
aan de rand van Ontario. Het is vroeg<br />
en de zon schijnt, het is hier stil. ‘Deze<br />
mooie jongens heb ik uit mijn eigen<br />
achtertuin, die gaan me geluk brengen’,<br />
zegt hij, en hij pakt een kronkelende<br />
worm uit de zak. ‘Net grote vette<br />
maden. Je moet alleen wel uitkijken, ze<br />
bijten.’ Hij rijgt de worm aan het haakje.<br />
King komt overeind, de spanning<br />
ebt weg uit zijn gezicht. Hij steekt zijn<br />
hengel de lucht in en gooit hem uit.<br />
‘Hier was ik aan toe’, zegt hij. ‘Hier was<br />
ik nou echt aan toe.’<br />
Het is twintig jaar geleden dat Los<br />
Angeles door rellen werd geteisterd.<br />
Toen een rechtbankjury vier politieagenten<br />
vrijsprak van de mishandeling<br />
van King, leidde dat tot een collectieve<br />
uitbarsting van woede. De rellen<br />
‘Obama was nooit<br />
president geworden zonder<br />
wat mij en vele andere<br />
zwarten is aangedaan'<br />
pagina 32 nr. 13 12 tot 26 mei 2012<br />
kostten 54 mensen het leven en richtten<br />
voor 1 miljard dollar schade aan.<br />
De stad schudde op zijn grondvesten.<br />
King weet het nog maar al te goed. Hij<br />
wrijft over zijn rechterwang, waar hij<br />
sinds de afranseling geen gevoel meer<br />
in heeft, en beschrijft hoe het was om<br />
afgetuigd te worden met wapenstokken<br />
en tasers. ‘Ik had echt het gevoel dat ik<br />
op het randje van de dood balanceerde.’<br />
Later zegt hij dat hij er inmiddels vrede<br />
mee heeft.<br />
Hij is nu 47, werkloos en berooid. Wegens<br />
schending van zijn burgerrechten kreeg<br />
hij 3,8 miljoen dollar smartegeld, maar<br />
dat is nu allemaal op. Een groot deel was<br />
hij kwijt aan de advocaten, zegt hij. Een<br />
ander deel ging naar familieleden, en<br />
een deel heeft hij verbrast.<br />
Nu moet hij sappelen om zijn hypotheek<br />
te betalen. Af en toe werkt hij nog als<br />
betonstorter, hij verdient weleens wat<br />
met een bokspartij voor beroemdheden<br />
en hij heeft een voorschot gekregen<br />
(nog geen ton, zegt hij, maar toch een<br />
fl ink bedrag) voor een boek dat over<br />
hem is geschreven.<br />
Hij omschrijft zich als ex-verslaafde,<br />
maar hij drinkt nog steeds en heeft een<br />
doktersattest voor medisch gebruik<br />
van marihuana. Hij zegt dat hij gelukkig<br />
is en hoopvol gestemd, en tevreden<br />
genoeg met zijn leven om de agenten<br />
die hem in elkaar sloegen te kunnen<br />
vergeven. Maar hij verstrakt als ze ter<br />
sprake komen en geeft toe dat hij<br />
gebukt gaat onder zijn naam. Hij heeft<br />
last van nachtmerries en fl ashbacks, en<br />
de nervositeit van een oorlogsveteraan<br />
met shellshock.<br />
‘Sommigen zien me als een soort held’,<br />
zegt hij over de afranseling. ‘Anderen<br />
haten me. Vinden dat het mijn verdiende<br />
loon was. En bij sommigen<br />
merk ik gewoon dat ze me uitlachen<br />
vanwege die oproep om te stoppen<br />
met plunderen, alsof het stom van me<br />
is om in vrede te geloven.’<br />
Rialto is een arbeidersstadje 80 kilometer<br />
ten oosten van de Pasadena<br />
Foothills. Kings huis ziet er slecht<br />
onderhouden uit en zijn achtertuin<br />
is hermetisch afgeschermd met een<br />
blauwgroen dekzeil.<br />
‘De buren probeerden door de gaten in<br />
het oude hek te gluren, dus dat heb ik<br />
weggehaald’, zegt hij. ‘Ze wilden Rodney<br />
King zien.’<br />
Meteen achter de omheining ligt een<br />
klein zwembad. Voordat hij in het<br />
nieuws kwam, werkte King in de bouw.<br />
De stenen vloer rond het zwembad<br />
heeft hij zelf gelegd. Met zwarte tegels<br />
DE RODNEY KING-RELLEN<br />
Zes dagen lang was Los Angeles in de<br />
greep van geweld en plunderingen,<br />
nadat de vier agenten (drie blanken<br />
en een Latino) die de zwarte Rodney<br />
King hadden mishandeld, geen straf<br />
kregen opgelegd (drie werden vrijgesproken,<br />
over de vierde kwam de jury<br />
niet tot een oordeel). Kort daarvoor<br />
had een ander (mild) vonnis over een<br />
winkelier die een zwarte tiener had<br />
verenigde staten<br />
heeft hij er twee data in opgetekend:<br />
3-3-91, de dag waarop hij door de politie<br />
meer dan vijftig keer werd geslagen, en<br />
29-4-92, de dag dat de rellen uitbraken.<br />
King heeft drie volwassen dochters en<br />
is nu verloofd met zijn aanstaande<br />
derde vrouw.<br />
Zijn probleem: hij kan het verleden<br />
niet loslaten. Overal aan de muur en<br />
in slordige stapels op de vloer zie je<br />
foto’s, schilderijen en artikelen uit<br />
kranten en tijdschriften. Over hoe<br />
hij door de politie werd afgetuigd.<br />
Hoe vier agenten werden aangeklaagd<br />
en vrijgesproken. Hoe overal in de stad<br />
rellen uitbraken. En hoe twee van de<br />
agenten, beiden blanken, uiteindelijk<br />
door de federale rechter veroordeeld<br />
werden voor het schenden van Kings<br />
burgerrechten.<br />
Zijn ogen dwalen naar foto’s van die<br />
twee agenten, Stacey Koon en Laurence<br />
Powell. Ze kregen allebei dertig maanden<br />
cel.<br />
‘Tjonge, zoals die Koon tekeerging’,<br />
zegt hij huiverend. ‘Ik mag blij zijn dat<br />
ik nog leef.’<br />
Hersenletsel<br />
King is groot en breedgeschouderd,<br />
onder zijn baardje en kort afrokapsel<br />
gaan een paar littekens schuil. Hij<br />
loopt mank. Hij is beleefd maar komt<br />
vaak verlegen en onzeker over. Soms<br />
klinkt hij heel verstandig, soms<br />
doodgeschoten ook al kwaad bloed<br />
gezet onder de arme, zwarte bevolking<br />
van LA. De crisis van begin jaren<br />
negentig zorgde voor hoge werkloosheid.<br />
Toen de vier agenten een jaar<br />
later opnieuw werden berecht in een<br />
civiele zaak, hield de stad haar adem in<br />
uit angst voor nieuwe onlusten. Twee<br />
agenten werden veroordeeld, nieuw<br />
geweld bleef uit.