You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
soedan afrika<br />
De onopgeloste kwesties zijn cruciaal<br />
voor de vrede, de stabiliteit en de<br />
verdere ontwikkeling, maar de problemen<br />
rond de olie vormen het grootste<br />
wespennest. De zich voortslepende<br />
onderhandelingen tussen Soedan<br />
en Zuid-Soedan over vele miljarden<br />
liters olie hebben tot nu toe nog<br />
geen oplossing van deze problemen<br />
gebracht. Khartoem en Juba rekken<br />
allebei tijd en zetten de kwetsbare<br />
vrede op het spel door het dispuut te<br />
laten voortbestaan. Beide landen zijn<br />
in hoge mate afhankelijk van olieinkomsten,<br />
en terwijl de meeste olie<br />
zich in Zuid-Soedan bevindt, bevinden<br />
de pijpleidingen, raffinaderijen en<br />
exportfaciliteiten zich alle in het<br />
noorden.<br />
Het oliedispuut draait niet alleen om<br />
het bezit van olievelden en inkomsten,<br />
maar ook om olieprijzen. Khartoem<br />
eist in verband met de verwerking van<br />
de olie en kosten van dienstverlening<br />
een heffing van 36 dollar per vat van<br />
159 liter, terwijl Zuid-Soedan uitsluitend<br />
bereid is de transportkosten te<br />
betalen en wat de heffing betreft niet<br />
verder wil gaan dan het door Soedan<br />
onacceptabel geachte bedrag van 3<br />
dollar per vat.<br />
Begin 2012, na het ontstaan van de<br />
zoveelste impasse, stopte Zuid-Soedan<br />
uit protest de olieproductie en beschuldigde<br />
het noorden van diefstal van olie<br />
ter waarde van miljoenen dollars. Juba<br />
kondigde ook aan dat het van plan was<br />
alternatieve pijpleidingen naar Kenia<br />
en Djibouti aan te leggen.<br />
Stammenstrijd<br />
Op dit moment is in Zuid-Soedan niet<br />
alleen de voedselveiligheid, maar de<br />
algehele veiligheid in gevaar nu er in<br />
de deelstaat Jonglei stammentwisten<br />
dreigen uit te breken. Net als twintig<br />
jaar geleden in Darfur voldoen de<br />
traditionele middelen om conflicten<br />
in verband met veeroof te beslechten<br />
niet meer. Tot overmaat van ramp<br />
lijken de overheidsinstellingen niet<br />
in staat de conflicten effectief te<br />
bestrijden of op te lossen. Daardoor<br />
escaleert elk incident tot een nieuwe<br />
stammentwist, die verwoestingen,<br />
nieuwe vluchtelingen en onveiligheid<br />
met zich meebrengt.<br />
Tijdens een rondreis door de gebieden<br />
waar bij recente conflicten tussen de<br />
Lou-Nuer- en Murle-volken tientallen<br />
doden zijn gevallen, heeft de Zuid-<br />
Soedanese vicepresident Riek Machar<br />
de bevolking van Jonglei opgeroepen<br />
‘hun wapens in te leveren bij de autoriteiten’.<br />
Volgens president Kiir verloopt<br />
de ontwapening in Jonglei goed en ‘zal<br />
deze procedure in alle tien deelstaten<br />
van Zuid-Soedan worden gevolgd’.<br />
Maar president Kiir is niet de enige<br />
die te kampen heeft met potentiële<br />
binnenlandse conflicten. Datzelfde<br />
geldt voor zijn collega in het noorden,<br />
president Al-Bashir. Sinds de onafhankelijkheid<br />
van Zuid-Soedan heeft<br />
Al-Bashir te maken gekregen met<br />
heftige oppositie en hij vecht nu om<br />
tot 2015, het einde van zijn officiële<br />
ambtstermijn, aan de macht te blijven.<br />
De onafhankelijkheid van Zuid-Soedan<br />
heeft een eind gemaakt aan de coalitie<br />
van de National Congress Party (NCP)<br />
van Al-Bashir en de SPLM, die sinds de<br />
overeenkomst van Naivasha regeerde.<br />
Aangezien de huidige grondwet de<br />
facto niet meer van kracht is, eisen<br />
alle politieke oppositiepartijen de vorming<br />
van een regering van nationale<br />
eenheid en voorbereidingen voor het<br />
ontwerpen van een nieuwe grondwet<br />
door een nationale grondwetscommissie.<br />
Die eisen zijn botweg geweigerd<br />
door de regerende NCP, die de oppositiepartijen<br />
– met name de Umma en<br />
de Nationale Democratische Partij –<br />
in plaats daarvan opriep deel te nemen<br />
aan de regering.<br />
Kinderen op weg naar een vluchtelingenkamp in<br />
Zuid-Kordofan – © Goran Tomasevic / Reuters<br />
De status van de omstreden gebieden,<br />
de olie en de grensafbakening zijn de<br />
werkelijke bronnen van de meningsverschillen<br />
tussen noord en zuid, en<br />
waarnemers in Soedan menen dat de<br />
laatste gewelddadigheden de reeds<br />
wankele relatie tussen de twee buren<br />
verder hebben ondermijnd. Ze zeggen<br />
dat de recente botsingen hebben aangetoond<br />
dat ‘de spanningen zullen<br />
blijven bestaan zolang die kwesties<br />
niet zijn opgelost’. De noodzaak om<br />
niet opnieuw in een oorlog verzeild<br />
te raken is momenteel dringender<br />
dan ooit en het is dan ook hoog tijd<br />
dat beide partijen hun eerder gedane<br />
toezeggingen nakomen.<br />
Eva Dadrian<br />
De topontmoeting tussen de twee presidenten,<br />
Omar al-Bashir en Salva Kiir, is voor onbepaalde<br />
tijd uitgesteld<br />
12 tot 26 mei 2012 nr. 13 pagina 45
Change language