Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
de amerika’s<br />
Cubanen in<br />
Spaanse nachtmerrie<br />
El Nuevo Herald – Miami<br />
De Spaanse regering was zo gastvrij om voormalige<br />
politieke gevangenen uit Cuba op te vangen. Voor werk<br />
en onderdak zou worden gezorgd. Maar de opvang van<br />
115 ex-gevangenen en hun families in het straatarme<br />
Spanje is uitgelopen op een nachtmerrie.<br />
Bárbara Dueñas zegt dat ze op<br />
een beter leven in Spanje hoopte,<br />
nadat haar echtgenoot, de<br />
politieke gevangene Marcelo Cano,<br />
twee jaar geleden op Cuba was vrijgelaten<br />
en zij samen met hem en hun twee<br />
kinderen naar Madrid vloog. Maar<br />
Dueñas en Cano, werkeloos en lijdend<br />
aan depressies, belandden vorig jaar<br />
voor korte tijd in een psychiatrische<br />
kliniek. Nu wil zij terug naar Cuba,<br />
maar de regering van dat land staat dat<br />
niet toe en de kinderen willen niet mee.<br />
Wat aanvankelijk werd voorgesteld als<br />
een genereus gebaar van de kant van<br />
Spanje – de opvang van 115 pas vrijgelaten<br />
Cubaanse politieke gevangenen<br />
en 647 familieleden – is uitgelopen op<br />
een nachtmerrie voor zowel de immigranten<br />
als de Spaanse overheid. Aan<br />
de ondersteuning van de Cubanen is<br />
grotendeels een einde gekomen. De<br />
meesten zitten zonder werk, sommigen<br />
hebben geen dak meer boven hun hoofd<br />
en ten minste één kind heeft de school<br />
moeten verlaten omdat zijn ouders het<br />
vervoer niet meer kunnen betalen.<br />
Zo’n vijfentwintig Cubanen kamperen<br />
nu voor het ministerie van Buitenlandse<br />
Zaken en Samenwerking en tien van hen<br />
zijn in hongerstaking gegaan om een<br />
betere behandeling te eisen, verklaart<br />
Julio César Gálvez, een dissidente journalist<br />
die in 2003 gevangen werd gezet en<br />
in 2010 naar Madrid werd gestuurd.<br />
De minister van Buitenlandse Zaken,<br />
José Manuel García-Margallo, zei<br />
woensdag dat de regering zal zorgen<br />
voor banen en verdere ondersteuning<br />
voor de uitgeweken Cubanen, hoewel<br />
‘Van veel Cubanen wordt zelfs het<br />
middelbareschooldiploma niet erkend’<br />
pagina 36 nr. 13 12 tot 26 mei 2012<br />
Spanje midden in een zeer ernstige<br />
economische crisis zit en de werkeloosheid<br />
is opgelopen tot 23 procent<br />
van de beroepsbevolking. Die belofte<br />
kwam te laat voor de ex-politieke<br />
gevangene Alberto Santiago du Bouchet,<br />
52 jaar oud, die twee weken geleden op<br />
de Canarische Eilanden een einde aan<br />
zijn leven maakte. Familieleden zeiden<br />
dat hij er niet meer tegen kon geen<br />
werk te hebben sinds hij vorig jaar april<br />
in Spanje aankwam.<br />
De stroom ex-politieke gevangenen naar<br />
Spanje kwam op gang na de bekendmaking<br />
van de Cubaanse kardinaal Jaime<br />
Ortega dat de regering was overeengekomen<br />
alle opgesloten dissidenten vrij<br />
te laten. Spanje verklaarde zich bereid<br />
alle gevangenen en hun gezinnen die<br />
het eiland wilden verlaten op te nemen.<br />
Maar door het besluit van Cuba om in<br />
eerste instantie diegenen vrij te laten<br />
die ermee instemden om naar Spanje<br />
te vertrekken, werden ook de gevangenen<br />
en hun familie die het eiland niet<br />
wilden verlaten onder druk gezet om<br />
gebruik te maken van de mogelijkheid<br />
in het buitenland in ballingschap te gaan.<br />
Beloften<br />
De eerste groep vloog op 12 juli 2010<br />
naar Madrid. De laatste van de twaalf<br />
gevangen dissidenten die weigerden in<br />
ballingschap te gaan werd pas in het<br />
voorjaar van 2011 in vrijheid gesteld.<br />
Dueñas zegt dat Cano en zij aanvankelijk<br />
niet wilden vertrekken. Maar hij<br />
zat al bijna acht jaar vast en zij leed aan<br />
een hernia, waardoor het buitengewoon<br />
pijnlijk voor haar was om met tassen<br />
etenswaar te sjouwen als ze hem in de<br />
gevangenis kwam bezoeken. ‘Wat ik<br />
wilde, was dat hij uit de gevangenis<br />
kwam, want dat kon ik niet langer<br />
aanzien’, vertelde Dueñas telefonisch<br />
aan El Nuevo Herald. ‘Dus besloten we op<br />
het laatst naar Spanje te vertrekken,<br />
maar zonder veel enthousiasme.’<br />
De Spaanse regering beloofde de ballingen<br />
tal van faciliteiten, zoals achttien<br />
maanden lang fi nanciële<br />
ondersteuning en het snel afgeven van<br />
een werkgunning. En misschien nog<br />
wel het belangrijkste: erkenning van<br />
universitaire diploma’s, zodat men werk<br />
kon gaan zoeken op zijn eigen gebied.<br />
Veel van deze beloften werden niet<br />
nagekomen. Dueñas en Cano, hun<br />
twaal arige dochter Gabriela en hun<br />
zoon Héctor van tweeëntwintig arriveerden<br />
in augustus 2010 in Spanje en<br />
werden ondergebracht in Tarragona,<br />
een mediterrane stad van 100.000<br />
inwoners. ‘Ze hebben ons gewoon in de<br />
steek gelaten’, zegt Dueñas (40 jaar).<br />
Geen van de volwassenen van het gezin<br />
van Dueñas heeft werk gevonden.<br />
Gálvez zegt dat hij pas een jaar na zijn<br />
aankomst in Spanje een werkvergunning<br />
kreeg en tweeëntwintig sollicitatiegesprekken<br />
heeft gehad die op niets zijn<br />
uitgelopen omdat hij al 68 jaar oud is.<br />
cuba<br />
© Ajubel – El Mundo, Madrid<br />
Cano, 45 jaar, is arts en zijn vrouw gaf<br />
statistiek aan de universiteit van Cienfuegos,<br />
in het midden van Cuba, maar<br />
het is geen van beiden gelukt hun titels<br />
erkend te krijgen. Gálvez beweert dat<br />
van veel Cubanen zelfs het middelbareschooldiploma<br />
niet erkend wordt.<br />
Cano en Dueñas ondervonden zo veel<br />
stress van de hele situatie dat ze in<br />
januari 2011 in een psychiatrische<br />
kliniek moesten worden opgenomen,<br />
hij voor een week, zij twee weken.<br />
Diezelfde maand nog scheidde Cano<br />
van haar, vertelde Dueñas. Hij was niet<br />
bereikbaar om zijn verhaal te vertellen.<br />
Drieëntwintig van de vrijgelaten politieke<br />
gevangenen die naar Spanje zijn<br />
vertrokken en enkele van hun familieleden<br />
kregen later toestemming om<br />
naar de Verenigde Staten door te reizen,<br />
kennelijk omdat ze als politieke vluchtelingen<br />
werden beschouwd of omdat ze<br />
daar familie hadden. Dueñas in een<br />
e-mail aan El Nuevo Herald: ‘Het kan<br />
me niets schelen waar ze ons naartoe<br />
sturen. Het enige wat we willen is een<br />
beetje rust en een baan.’<br />
Juan O. Tamayo