Vertraagde val - School voor Openbaar Bestuur

7.4.5 Toezichtkaders BVE en PO/VO 2009
Hierna gaan we in op de toezichtkaders voor respectievelijk de instellingen in de BVE- en de po/vosector.
Daarnaast bestaat er een toezichtkader voor de examenkwaliteit, die zal hier niet verder
worden toegelicht.
Toezichtkader BVE 2009
In het toezichtkader van januari 2009 is het onderzoek naar de financiële positie en de financiële
rechtmatigheid opgenomen, wat een voortzetting is van de al in 2007 en 2008 uitgevoerde praktijk.
Worden hierbij tekortkomingen geconstateerd, dan zijn interventies erop gericht deze zo snel mogelijk
te doen opheffen. Daarnaast wordt de inschatting van bestuurlijk vermogen van de instelling genoemd
als belangrijke stap indien er mogelijke tekortkomingen in de onderwijskwaliteit worden geconstateerd.
Het toezichtmodel bestaat per instelling uit drie fasen. In onderstaande tabel worden
deze fasen toegelicht.
Fase
Toezichtfase 1: 1 ste orde toezicht bij alle
instellingen
Jaarlijks gesprek: overgang 1 ste naar 2 de
orde toezicht
Toezichtfase 2: 2 de orde toezicht alleen
waar nodig
Toelichting
Voor elke instelling worden mogelijke tekortkomingen in de onderwijskwaliteit
van zowel BVE als VO-onderdelen van de instelling opgespoord aan de hand
van vier bronnen: opbrengstgegevens, verantwoording in de jaarverslaglegging,
mogelijke signalen en overige reeds bij de Inspectie beschikbare informatie.
In het jaarlijks gesprek met het bestuur worden de uitkomsten van de risicoanalyse
en van het examenonderzoek besproken. Belangrijk in deze fase is de
inschatting van het bestuurlijk vermogen van de instelling en haar onderdelen
in die gevallen waarin er sprake is van mogelijke tekortkomingen in de kwaliteit
van het onderwijs.
Alleen bij instellingen waar een of meer vermoeden(s) van mogelijke tekortkomingen
zijn gerezen, de instelling voor het probleem nog onvoldoende ‘in
control’ is en waarover nog geen duidelijkheid bestaat, wordt het tweede orde
toezicht toegepast. Er vindt een onderzoek plaats en afhankelijk van de uitkomsten
stelt de Inspectie vast dat er sprake is van het basistoezicht dan wel
van een aangepaste vorm van toezicht.
Toezichtfase 3: interventies Als er in fase 1 of 2 tekortkomingen zijn vastgesteld (in onderwijs, examens,
naleving of financiële rechtmatigheid), dan is het toezicht erop gericht deze zo
snel mogelijk te doen opheffen. De aard en intensiteit van de interventie is
afhankelijk van de tekortkoming.
Als kader voor de risicoanalyse van onderwijs en financiële rechtmatigheid van bekostigde instellingen
is als thema ‘Financiële positie’ opgenomen. De kwaliteitsaspecten van de financiële positie zijn:
• Solvabiliteit;
• Liquiditeit;
• Rentabiliteit;
• Weerstandvermogen.
De criteria voor deze kwaliteitsaspecten worden in het toezichtkader als “PM” weergegeven. 330
330 Inspectie van het Onderwijs (2009), Toezichtkader BVE 2009, Utrecht, januari 2009, p. 29.
75