Sei1202_compleet_ Sei0404_1.qxd - Seizoener

More documents

Recommendations

Info

‘Het rekenen zetelt in de ordening van alles wat je bij je geboorte als geschenk hebt meegekregen: de ribben, de ledematen, de vingers’ vitale stroom die in het rekenen zit kun je door middel van beweging in gang zetten. Bijvoorbeeld door de tafels te klappen en te stampen. Dat wil echter niet automatisch zeggen dat je dan ook kunt rekenen. “Ik had eens een leerling - Fransje, zeven jaar oud - die wel de tafel van twee kon klappen en stampen, Paul van Meurs maar als ik vroeg: ‘hoeveel is twee plus twee?’ dan gokte hij: ‘drie?’ Er was bij hem geen bewustzijn tussen het vermogen te ordenen en het inzicht in rekenen. We waren inmiddels al een half jaar bezig en ik vroeg met kromme tenen van ergernis: ‘Frans, wat is nou het dubbele van één?’ ‘Twee’, zei hij. “Wat is het dubbele van twee?’ Hij keek me aan en ik zag in zijn ogen dat inzicht en vermogen plotseling in elkaar grepen, want aarzelend antwoordde hij: ‘vier?’” Wat dit voorval illustreert, aldus Van Meurs, is dat leren rekenen zich niet altijd laat dwingen en tijd vraagt. “Rekenen is een mysterieus gebied. Bij sommige kinderen gaat het lampje al branden in de kleuterklas, andere ontwikkelen zich gestaag en je hebt ook kinderen bij wie het inzicht moeilijk verschijnt. Ikzelf was er zo een. Ik zie mezelf nog in de eerste klas van de mavo. Rekenen kon ik slechts door de regeltjes te volgen die ik had geleerd. Ik wist bij god niet wat ik deed. Van de wiskundeleraar herinner ik me alleen dat hij een enorme baard had die bij het praten heen en weer bewoog. Maar aan het einde van het jaar zei hij iets waardoor bij mij opeens een klik ontstond. Toen zag ik met terugwerkende kracht het verband. “Als het kwartje valt moet een kind de weg terug kunnen vinden naar vorige momenten. Ik vind daarom dat je als school en als leraar de verantwoordelijkheid hebt als basis een zeer gedegen lijn neer te leggen, broodkruimeltjes moet strooien. Dat doe je door veel te herhalen. Je probeert begrip en vermogen bij elkaar te laten komen door met beweging een ritmische structuur aan te brengen. Op een gegeven moment, eind derde klas, is dat traject afgerond en moet je het bewegen loslaten. Anders krijg je het zogenoemde Rechnen-Waldorf Syndroom: dan is bewegen geen middel meer maar een doel op zichzelf en heb je niet in de gaten 12 <strong>Seizoener</strong> waarom je het doet. Het rekenen heeft zich dan niet losgemaakt van het bewegen. “Rekenen heeft veel lagen, bewegen is er één van. Op de vrijeschool bieden we het rekenen ook op andere manieren aan: je kunt een som bijvoorbeeld uitleggen met behulp van een model (een getallenlijn of kralensnoer), een verhaal of een tekening. Kinderen moeten de onderlinge relatie gaan leggen tussen verhaal, spel, het model, de beweging, de tekening en de formele som. Dat gaat niet vanzelf, je moet ze leren die link te maken zodat ze niet in een beeld of verhaal blijven steken. Vertel niet alleen dat een man drie keer naar de bakker gaat en steeds twee broden koopt, maar leg tegelijk duidelijk de relatie met de som en zeg ook gewoon: 3x2=6. De Vereniging van vrijescholen is in samenwerking met Hogeschool Helicon en de Begeleidingsdienst het zogeheten Gort-project gestart om te kijken hoe je van kleuterklas tot en met de zevende klas die vertaalslag in het rekenonderwijs bewuster en systematischer kunt aanpakken.” Vormtekenen Op de vrijeschool zijn de rekenleerlijnen anders opgebouwd dan in het reguliere onderwijs. En dat, zegt Van Meurs, hangt samen met de manier waarop de vrijeschool naar het kind kijkt. “De leerstof wordt gezien als ontwikkelingsstof. Breu - ken leren is zinvol in de vierde klas als de wereld van het kind totaal verandert. Sommige dingen krijgen ze bij ons later dan op andere scholen, maar dat betekent niet dat je ze niet al in de eerste klas kunt voorbereiden. Dat geldt zeker voor vormtekenen, dat vind ik iets meesterlijks. Ik hou van de vormen en de opbouw ervan in relatie tot de ontwikkeling van kinderen. Al in de eerste klas begin je geometrische vormen te te - kenen. In de loop der jaren worden ze ingewikkelder, Steiner geeft aan dat kinderen in de zesde klas vanuit het vormtekenen de hele geometrie hebben gehad. Dat vind ik de kracht van het vrijeschoolrekenonderwijs: je legt iets latent aan dat later komt bovendrijven. “Wat mij aanspreekt in het vrijeschoolonderwijs is de vitaliteit ervan. De compositie van het leerplan, de visie en motivatie erachter – het is allemaal zeer doordacht. Het is met recht onderwijs voor hoofd, hart en handen. Ik denk weleens dat men het leerplan van Steiner nog maar pas aan het uitpakken is. Ook nu, na negentig jaar, biedt het de mogelijkheid nieuwe dingen te onderzoeken en te ontdekken. Het kan nog heel lang mee, als je het maar vanuit de actualiteit en vanuit wat nu gevraagd wordt, durft in te vullen en te begrijpen.” •
SCHOOLBORDCONTEST Odysseus in gevaar Na tien jaar zonder noemenswaardige verwondingen uit de Trojaanse oorlog terugkeren en dan onderweg naar Ithaca tussen twee mythische monsters ten onder gaan? De tovenares Circe, waarschuwde de held Odysseus voor de gevaren die hem wachtten. Ze wees hem hoe hij langs de levensbedreigende zang van de sirenen kon varen en hoe hij tussen Charybdis en Scylla moest laveren. Beide monsters huisden in de bewegende klippen waar in een grijs verleden alleen Jason en zijn Argonauten tussen door waren gepiept. Ook Odysseus kwam heelhuids voorbij de gevaren met zijn mannen (hoewel hij er zes moest opofferen aan de zeskoppige Scylla). Later, toen hij in zijn eentje op een vlot varend weer tussen de klippen door moest varen wist hij zich ter nauwer nood te redden door zich vast te grijpen aan een tak. Charybdis zoog zijn vlot met enorme hoeveelheden water op. Hij moest zo lang aan de tak blijven hangen totdat het monster het water en zijn vaartuig weer uitspuugde. FRANS SCHOBBE, JOHANNESSCHOOL - TIEL Er wordt veel en mooi getekend op de vrijeschool. Ook door leraren. Wij willen dat graag laten zien en roepen eenieder daarom op foto’s van bordtekeningen naar de redactie te sturen. Uit de inzendingen maken wij een keuze die in de <strong>Seizoener</strong> wordt afgedrukt. Doe mee en stuur een foto op naar redactie@seizoener.nl. Leg in max. 100 woorden uit wat de afbeelding voorstelt. Uiterste inzenddatum: 15 september 2012. 13
Page 1 and 2: Seizoener TIJDSCHRIFT VOOR VRIJESCH
Page 3 and 4: Bloeifase Mijn kleine klimroos is d
Page 5 and 6: 6 Binnenkomen De wereld achter het
Page 7 and 8: Hoog TEKST: JET NIJHUIS | FOTOGRAFI
Page 9: ekenen in de onderbouw Seizoener 9
Page 14 and 15: Onzichtbare draden 14 Seizoener Het
Page 16 and 17: ‘Als je het individuele in het ki
Page 18 and 19: 18 Seizoener
Page 20 and 21: BOVENBOUW 20 Seizoener re hoogte zi
Page 22 and 23: ‘Het zingen van zo’n stuk is ee
Page 24 and 25: 24 Seizoener Vlinderen door het lev
Page 26 and 27: 26 Seizoener STEINER-PEDAGOGIEK De
Page 28 and 29: 28 Seizoener
Page 30 and 31: 30 Seizoener ‘... of maakte mijn
Page 32 and 33: 32 te Driebergen Zeist • vier gen
Page 34 and 35: Marktplein Heb je een vakantiehuisj
Page 36 and 37: 56 Seizoener Een schelp TEKST: KEES
Page 38 and 39: 58 Seizoener “Het dak is aflopend
Page 40 and 41: Ooit zaten zij als kind op een vrij
Page 42 and 43: FOTO: HAPÉ SMEELE 62 Seizoener Fot
Page 44 and 45: 64 Kleur bepaalt ons (be-)leven Kle
Page 46 and 47: 66 Seizoener ACHTERGROND schilderen
Page 48 and 49: Nieuwtjes SAMENSTELLING: HESTER ANS
Page 50 and 51: 70 Seizoener Marktplein Heb je een
Page 52: Al jaren één van de beste Pabo’

Sei1202_compleet_ Sei0404_1.qxd - Seizoener

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?