BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

3 34
perkslaven of perkhoorigèn sinds i860 voor vrije arbeiders hebben
plaats gemaakt, en sinds 1873 de teelt geheel vrij is verklaard
, wordt des morgens om vijf uur de klok in het perkhuis
geluid, om de meest van Java gekomen en door een contract
voor eenigen tijd gebonden arbeiders te waarschuwen dat het
tijd is, om op den pluk uit te gaan. De noten worden het geheele
jaar door geplukt. Voor het thuisbrengen van een grooter
aantal noten dan het vastgestelde minimum worden premiën
uitgereikt en op de tijdstippen, dat de boomen 't overvloedigst
dragen, kunnen die sommen wel eens tot tien gulden in de
maand stijgen.
De plukkers en pluksters zijn voorzien van een langen bamboestok
met een klein korfje, de gaai-gaai, op het eind. en ze
hebben eenige verlengstukken bij zich, die ze, zooals wij onze
vischhengels, in elkaar kunnen schuiven. De korf, waarin de geplukte
noten worden verzameld, dragen ze op den rug. Door
oefening is het oog van de arbeiders scherp en de hand vlug
geworden en in menigte vallen de vruchten in het peervormige
mandje, afgestooten van den tak door den kleinen vork boven
het mandje, die het steeltje vat en met een ruk afbreekt. Zit
de vrucht te hoog, dan wordt de bamboestok verlengd en
als ze is geplukt, wordt ze van de bruingele buitenlaag ontdaan
, die onder den boom blijft liggen en na verrotting eene
goede mest is, en de noot, door de foelie omgeven, gaat inde
groote korf mee naar het perkhuis. Daar komen allen samen
om de noten te doen tellen, waartoe de plukkers ze in hoopjes
van vijf of tien rangschikken. De perkenier of zijn opzichter
houden aanteekening van 't aantal vruchten ; de plukker ontdoet
ze van de foelie en daarmee is reeds vroeg op den middag de
arbeid van den dag afgeloopen. De mannen gaan dan visschen
of hun eigen moestuin bewerken en de vrouwen zetten zich aan
het weefgetouw. Voorwaar, de Deli-arbeiders, die wij op de
tabaksvelden aan 't werk hebben gezien, hebben zwaarder arbeid
te verrichten, te meer daar zij in de brandende zonnestralen op
de gloeiende velden arbeiden, terwijl de notenplukkers in koele,