BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

29
rutschend overstortte van het eene vak op het andere, houdt
op te vloeien en het veld krijgt een effen groen aanzien. Als de
taak van het wieden dan weer door vrouwen is volbracht, volgt
het tijdperk waarin de padi vrucht draagt ; de aren of pluimen ,
naar de soort der plant verschillend van kleur, schitteren tusschen
het behagelijk frissche groen en als de aar zich buigt,
doordien de korrels beginnen te zwellen, moet de waterbedeeling
geheel ophouden. Nu begint voor den landbouwer een tijdperk
van voortdurende zorg, om de velden overdag tegen de aanvallen
der rijstvogeltjes, rijstdiefjes of glatiks, en des nachts tegen
die der wilde zwijnen, te beschutten. Hier en daar worden wachthuisjes,
hoog boven het veld verheven, opgericht, van waar uit
koorden over het veld worden gespannen met kleine zeiltjes of
fladderende figuren er aan, die door de wachters of door den
wind worden bewogen. Ook wel moet de bewaker de bundels
bamboesstengels, aan de vier hoeken van het dak bevestigd , heen
en weer schudden, om door het geraas de vogels te verjagen.
Zoon wachthuisje, goeboeg of ranggon genoemd, staat op hooge
bamboe-staken, heeft een dakje van atap en daaronder, hoog
boven het veld, zetelt in zijn kleine hut de wachter, veilig voor
tijgers en slangen en verschaft zich vaak eenige afleiding in zijne
eenzaamheid door een klagend gezang of melancholiek fluitspel,
dat de nachtelijke stilte verbreekt.
Als de halmen geel beginnen te worden en de korrel eenigszins
verhardt, is de tijd voor het padi-snijden daar. De geheèle
bevolking eener dessa neemt aan den oogst deel en allerwege
heerscht leven en beweging, ook bij het binnenbrengen van den
oogst in de loemboengs of voorraadschuren, 't geen echter eerst
geschiedt, als de rijst eene maand op het veld in kegelvormige
hoopen van hoog opgestapelde bossen heeft liggen drogen.
Het feit, dat in de westelijke helft der Soenda-eilanden de
rijst het hoofdvoedsel der bevolking is, mag men veilig aannemen
als een bewijs voor den hoogeren trap van ontwikkeling,
dien deze Maleiers hebben bereikt, in tegenstelling met de bewoners
van de oostelijke helft onzer bezittingen, waar sago het