BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

342
ter overweging aan den Raad van State gezonden. Vervuld schijnt
te zullen worden prof. de Louter's wensch, in zijn Gidsartikel
over decentralisatie in Britsch-Indië geuit, „dat ook voor de Nederlandsche
koloniën de staatslieden mogen opstaan, wier blik over
den engen gezichtseinder van het onmiddellijk geldelijk voordeel
heenreikt en wier krachtige hand onvervaard den koninklijken
weg der staatkundige opvoeding aanwijst, welke alleen eene koloniale
heerschappij rechtvaardigt."
Er bestaat alle hoop op verandering van stelsel en beleid, te
meer daar de nieuwe landvoogd, in de kracht zijner jaren tot
dezen post geroepen, door groote werkkracht uitmunt. Dat hij
bij zijne zorgen voor Java de Buitenbezittingen niet zal verwaarlozen,
daarvoor staat ons zijne kennis van wat daar noodig is
borg, eene kennis, die hij onlangs op zijne reis als commissaris
van de Indische Paketvaartmaatschappij op de doeltreffendste
wijze heeft kunnen uitbreiden.
Eene reeks van onze platen voert ons heen naar het oostelijkste
uiteinde van Nederlandsen Oost-lndië, naar het verre Nieuw-Guinea
Het westelijkste gedeelte ervan is in 1828 in ons bezit overgegaan
; toen is daar aan de kust het fort du Bus gebouwd, dat
om de ongezondheid der plek in 1836 moest worden verlaten.
Op een ander punt heeft de regeering van Nederlandsch Indië
thans een steenkolendepôt ; hier en daar staat aan de kust een
merkpaal met een ijzeren, soms een vergulde plaat, waarop men
het nederlandsche wapen en de woorden Nederlandsch Indie
ziet ; de sultan van Tidore stelt er opperhoofden aan, doch alleen
middellijk op aansporing der nederlandsche ambtenaren en heft
er van tijd tot tijd schattingen ; de bewoners der Molukken onderhouden
eenige handelsbetrekkingen met de bewoners van Nieuw-
Guinea, maar dat is dan ook alle aanraking, die Nederland direct
of indirect met het groote eiland heeft.
Zoo weinig weten wij eigenlijk van onze bezittingen daar, dat
in 1892 nog een onderzoek moest worden ingesteld, of de Tugeri's,
een stam op Nieuw-Guinea's zuidkust, die invallen op britsch