Werken met competenties. Motor van innovatie - SLN

In de beleidsnota staat ook dat er in het kader van de afstemming tussen onderwijs en
arbeidsmarkt een raamwerk zal worden uitgewerkt waarin alle soorten kwalificaties,
diploma’s, certificeringen en erkenningen van competenties kunnen geplaatst worden.
Iedereen die een kwalificatie verwerft of nastreeft zal dus kunnen nagaan waar zijn of haar
kwalificaties zich situeren tegenover andere. Op basis daarvan kunnen dan betere beslissingen
worden genomen over het gewenste leertraject.
In de Beleidsbrief Werk 2007 wordt dit door de minister benadrukt. Er wordt gewerkt aan de
ontwikkeling van een Vlaamse kwalificatiestructuur, dit is het raamwerk voor het beschrijven
en ordenen van kwalificaties. Tegen eind 2007 wil de minister de kwalificatiestructuur
decretaal verankeren en vanaf 2008 van start gaan met het ontwerpen en valideren van
kwalificaties.
Intussen werkt Europese commissie van haar kant aan een EQF – European Qualification
Framework – waarop nationale kwalificatiestructuren zullen geënt worden. Dit zal ook weer
de nodige aandacht en plaats losweken voor certificeringen en erkenningen van competenties.
De meeste aandacht in de beleidsnota gaat evenwel uit naar de titels van beroepsbekwaamheid
– intussen bekend als de ervaringsbewijzen – als concrete maatregel om de erkenning van
verworven competenties mogelijk te maken. In de praktijk wordt hierbij wel eens gesproken
over EVC in enge zin. EVC is immers veel meer dan de titel van beroepsbekwaamheid.
Hierna gaan we eerst dieper in op ‘Elders Verworven Competenties’ als idee en proces of ook
wel EVC in ruime zin.
We merken hierbij op dat de gebruikte afkorting ‘EVC’ in ruime zin moet gelezen worden als
‘Herkenning Verworven Competenties’ waarbij de klemtoon ligt op Elders of Eerder
Verworven Competenties. Bij ‘EVC in ruime zin’ is de invalshoek deze van ondersteuning en
begeleiding van individuen in de ontwikkeling van competenties. Dit vormt de zogeheten
normatieve functie van EVC.
EVC in enge zin staat dan voor ‘Erkenning Verworven Competenties’. ‘Erkenning wordt
hierbij gezien als het eindpunt van een EVC proces. Het wil in hoofdzaak een civiel effect
bieden aan de verwerving van competenties en deze formaliseren. Dit is de zogeheten
summatieve functie van EVC 20 .
Beide vormen van EVC worden door de overheid gestimuleerd en dienen bij te dragen tot de
positieversterking van personen uit de kansengroepen op de arbeidsmarkt.
EVC in ruime zin
Het fundamentele uitgangspunt van Herkenning van Verworven Competenties is de
verschuiving van een diplomagericht denken naar een competentiegericht denken. Niet langer
het diploma van een persoon staat centraal maar wel de capaciteiten, vaardigheden, kennis en
kunde.
Deze verschuiving is het gevolg van een aantal maatschappelijke ontwikkelingen. Ten eerste
is er de brede maatschappelijke ontwikkeling naar een informatiemaatschappij en
kenniseconomie die de absolute en levenslange waarde van diploma’s relativeert en die de
aandacht versterkt voor levenslang leren.
20 VANHOREN I., Van herkennen naar erkennen. Praktijken en ontwikkelingen rond ‘de (h)erkenning van
verworven competenties in Vlaanderen’, 2002, 111p.
15