Symposiumgids 2008 - Bodembreed

Omgaan met thiocyanaat op gasfabrieksterreinen
Victor Brettschneider en Maurice Henssen
Victor Brettschneider - Ingenieursbureau Gemeeentewerken Rotterdam
Maurice Henssen - Bioclear
De verontreinigingssituatie op gasfabrieksterreinen is complex: vele verschillende verontreinigingen
worden aangetroffen in de ondergrond in verschillende fysische en chemische hoedanigheden. Op
verschillende plaatsen in Nederland blijkt de verontreiniging extra gecompliceerd te zijn door de
aanwezigheid van thiocyanaat. In circa 40% van de gevallen (van de goed onderzochte locaties) blijkt
zelfs thiocyanaat maatgevend te zijn voor de verontreinigingsomvang en –problematiek.
Het gedrag van thiocyanaat in de ondergrond is nog betrekkelijk onbekend. Sturing van processen en
keuzes is daardoor ook lastig(er). Vandaar dat in het SKB-project PT-5414 “Omgaan met thiocyanaat
op gasfabrieksterreinen” de kennis omtrent thiocyanaat is geïnventariseerd en uitgebouwd om
daarmee de technische onzekerheden die zich kunnen voordoen bij het opstellen van plannen voor de
ontwikkeling van of sanering van gasfabrieksterreinen te minimaliseren.
In een co-presentatie zullen de uitkomsten van het technische spoor worden overgedragen. Wat is er
bekend over de bronnen van thiocyanaat vanuit het productieproces, welke processen is thiocyanaat
onderhevig aan, treedt afbraak op en zo ja, onder welke condities? Maar ook: kan thiocyanaat
gevormd worden en onder welke condities gebeurt dit? Hoe zit het met sorptie en mobiliteit? Het
project heeft de kennis omtrent thiocyanaat op deze aspecten vergroot. Kennis die belangrijk is om de
juiste keuzes te kunnen maken.
Naast de technische update van kennis omtrent thiocyanaat is het procesmatige spoor minstens even
belangrijk gebleken. Hoe gaan we om in praktijk met afwijkingen? Wat doen we als er opeens een
nieuwe component (zoals thiocyanaat) in een verhaal opduikt? Hoe kunnen we hier op een
verantwoorde wijze mee omgaan? In het onderhavige project zijn deze aspecten geïnventariseerd en
geëvalueerd met de betrokken eindgebruikers. Hieruit zijn aanbevelingen gekomen voor de
handelswijze en succesfactoren in dit soort complexe projecten of omgevingen. Aanbevelingen die
zeker ook verder reiken dan alleen bruikbaar op met thiocyanaat verontreinigde gasfabrieksterreinen.
Toelichting van deze generiek bruikbare resultaten en aanpak vormt het tweede, meer procesmatige
deel van de co-presentatie.
Consortium:
- Uitvoerend: Deltares, TTE, Bioclear, Ingenieursbureau Gemeentewerken Rotterdam
- Eindgebruikers: Provincie Fryslân, Provincie Zeeland/Delta, provincie Overijssel, Gemeente Den
Haag (Dienst Stadsbeheer en Dienst Stedelijke Ontwikkeling), DCMR, Coördinatie Milieutaken
Rotterdam (CMR), Gemeente Enschede
- Klankbordgroep: Doelman Advies, ECN, WUR (allen technisch), 3B Bureau Bodem & milieuBeleid
(procesmatig)
43