Symposiumgids 2008 - Bodembreed

Betere benutting natuurlijke afbraak in stedelijk gebied is
mogelijk
John Lexmond
Ingenieursbureau Gemeentewerken Rotterdam
(010-4895990)
John Lexmond
Inleiding
In de stad Rotterdam (excl. havengebied) zijn de afgelopen 10 jaar een stuk of 10 saneringen
uitgevoerd waarbij in situ saneringstechnieken of pump & treat een belangrijke rol speelden. Het
saneringsresultaat liet veelal te wensen over. Daarnaast is er een groeiend aantal locaties waar uit
monitoring blijkt dat er sprake is van een zodanige natuurlijke afname dat actieve saneringsmaatregelen
achterwege kunnen blijven. Wat deden we verkeerd en hoe kunnen we het beter
aanpakken?
Nut en noodzaak van in-situ
In Rotterdam is het merendeel van de herstructureringslocaties gesaneerd en blijven m.n. de lastig
toegankelijke binnenstedelijke locaties nog over, met veelal (ook qua diepte) slecht bereikbare,
mobiele verontreinigingen. Deze locaties dienen te zijner tijd ook gesaneerd dan wel beheerst te
worden. Een programmatische aanpak is voor deze locaties gewenst.
Achtergrond informatie saneringen afgelopen 10-20 jaar
De saneringsoperatie is in Rotterdam grotendeels verlopen via ontgravingen. Dit heeft alles te maken
met de relatief geringe verspreiding van de meeste verontreinigingen via het grondwater (vrij dikke,
slecht doorlatende, deklaag van klei en veen). De wel uitgevoerde In situ saneringen tot nu toe
hebben veelal niet geleid tot het gewenste eindresultaat, ook vaak vanwege de slechte doorlatendheid
van de deklaag en, achteraf gezien, een verkeerde aanpak.
Bodembeheersplan/nieuwe aanpak
Een meer in-situ benadering van de mobiele verontreinigingen in het Rotterdamse biedt betere
mogelijkheden om de natuurlijke afbraak te benutten. Hiervoor is een programmatische aanpak
bedacht, die wordt ingevuld als een bodembeheersplan met daarin:
- Inventarisatie verontreinigde locaties;
- Screening locaties op (verspreidings)risico's verontreinigingen, bufferend vermogen en afbraakpotentie
bodem(systeem) en eventuele afbraaktrends;
- Monitoringsprogramma;
- Actieplan voor ingrijpen (aanpakken risico's, stimuleren afbraak, beheersmaatregelen);
- Criteria afronding monitoring/stabiele eindsituatie.
Met deze aanpak willen we bereiken dat we een beter inzicht krijgen in de verspreiding en de
natuurlijke afname van de verontreinigingen. Met die kennis kun je dáár ingrijpen waar en wanneer dat
nodig is, en op de meest efficiënte (goedkope) manier. Verder is het een kwestie van monitoring om
de verontreinigingen te bewaken en voor het opbouwen van een meetreeks om de gewenste stabiele
eindsituatie mee te onderbouwen.
56