Symposiumgids 2008 - Bodembreed

De kansen en risico’s van internationale normalisatie
Sander Dijkstra - NEN
Sander Dijkstra
Inleiding
Voor de bodemwereld gelden dezelfde stelregels als voor elke markt. Elke speler probeert aanwezige
kansen zo goed mogelijk te benutten en elke speler probeert zo goed mogelijk om te gaan met
externe ontwikkelingen (om achterstand te voorkomen). Niks doen is geen optie, want dan wordt je
van alle kanten ingehaald.
Hetzelfde geldt voor normalisatie. Deelname aan internationale normalisatie is essentieel om:
- afbreukrisico’s te beperken (achterstand voorkomen);
- gunstig klimaat te creëren voor innovatie en export (kansen creëren en benutten).
Verschillende ontwikkelingen in de markt, maken een actieve participatie aan normalisatie steeds
belangrijker én urgenter!
Actuele ontwikkelingen
Op dit moment zijn er verschillende ontwikkelingen gaande, die een actieve rol van het Nederlandse
bodemveld vereisen.
- door ISO worden normen ontwikkeld voor screening methods en voor XRF. Als deze normen niet
in lijn zijn met de Nederlandse kennis en technieken, verslechterd dat onze exportpositie en
bemoeilijkt dat innovatie. Vanuit andere landen worden deze ontwikkelingen steeds actiever
gevolgd, waardoor deze normen steeds meer lading krijgen.
- Het onlangs opgerichte Netherlands Soil Partnership heeft tot doel de export van Nederlandse
kennis en technieken te stimuleren. Internationale normalisatie is een belangrijk instrument
daarbij.
- De kans dat er in de nabije toekomst een Europese Bodemrichtlijn komt is groot. Deze zal voor
CEN een belangrijke incentive zijn om het EN-normenkader te completeren waardoor voor
Nederland een groot afbreukrisico’s ontstaat. Nederland moet hier adequaat mee omgaan.
Kansen benutten
Normen leiden namelijk tot eenduidigheid, draagvlak voor technieken en vertrouwen in de verkregen
resultaten. Daardoor kunnen normen bijdragen aan een betere acceptatie van nieuwe technieken. Dit
kan voordelen opleveren als er:
- nieuwe technieken in een bestaande markt worden geïmplementeerd, bijv. innovatie;
- bestaande technieken in een nieuwe markt geïmplementeerd worden, bijv. export.
De nationale normen (NEN) hebben deze functie in Nederland en de internationale normen (EN &
ISO) leiden wereldwijd tot deze voordelen. Enkele sprekende voorbeelden hiervan zijn:
- de resultaten van onderzoeken zijn (internationaal) uitwisselbaar en vergelijkbaar
- als de Nederlandse technieken voldoen aan de in het buitenland geldende normen, dan wordt het
afzetgebied van de Nederlandse speler vele malen groter.
- normen leiden tot eenduidigheid en daardoor tot grote (financiële) schaalvoordelen.
Zowel voor de export van technieken als bij het introduceren van innovatieve technieken kan
normalisatie dus een sleutelrol vervullen. Echter, deze kans moet wel gegrepen worden! Het is aan
het Nederlandse bodemveld om deze kans te grijpen.
Risico’s beperken
Normen die niet afgestemd zijn op de Nederlandse situatie, kunnen grote handelsbelemmeringen
veroorzaken. De afwezigheid van normen bemoeilijkt het exporteren van Nederlandse technieken,
omdat de leverancier de potentiële kopers moet overtuigen van de kwaliteit van zijn producten, zonder
dat hij gebruik kan maken van breed gedragen normen. Het afstemmen van de nieuwe normen op de
Nederlandse wensen kan deze handelsbelemmeringen voorkomen.
Niet-deelnemen aan normalisatie kan zelfs leiden tot verplichte investeringen. Als er nieuwe Europese
normen (EN-normen) worden gepubliceerd die strijdig zijn met NEN-normen, dan is NEN verplicht om
haar eigen normen in te trekken. Het Nederlandse bodemveld moet haar activiteiten dan aanpassen
om te voldoen aan de nieuwe normen; met alle investeringen van dien. Tijdige participatie aan
internationale normalisatie kan dit afbreukrisico verkleinen.
78