pdf-bestand - MBO Raad

8
Hoofdstuk 1
“Ze kunnen nog geen kam vasthouden, meneer…”
Een belangrijk moment in de ontwikkeling
van de opleidingen voor
uiterlijke verzorging is de start van het
mdgo (middelbaar dienst verleningsen
gezondheidszorg onderwijs), ruim
25 jaar geleden. Vanaf dat moment
zaten deze opleidingen namelijk
binnen het gesubsidieerde mbo.
Voor een goed begrip van de
ontwikkelingen na de start van het
mdgo, is het nodig om iets over de
voorgeschiedenis te weten.
Dit eerste hoofdstuk schetst de
ontwikkelingen binnen het beroepsonderwijs
in het algemeen. 1 Daarbij
worden ook de maat schappelijke
ontwikkelingen binnen de
verschillende perioden betrokken.
1919: Nijverheidsonderwijs
Al sinds de middeleeuwen kwam het beroepsonderwijs voort uit private initiatieven; vanuit het
bedrijfsleven dat behoefte had aan geschoold personeel. In 1919 werd de Wet op het Nijverheidsonderwijs
van kracht. Deze wet regelde het bestaansrecht van de vele vakscholen die in de 19e eeuw
waren ontstaan. Het was de bedoeling dat het praktisch en het theoretisch onderwijs aan de in de
wet geregelde scholen, als voortzetting van het algemeen vormend onderwijs gegeven zou worden
‘in overeenstemming met de eisen welke in het maatschappelijk leven worden gesteld’. Omdat deze
eisen aan een snelle ontwikkeling blootstonden kon de wet moeilijk stringente en allesomvattende
regels opstellen. De leerplannen werden zeer beknopt gehouden en aan de besturen van de scholen
werd grote vrijheid gegeven bij de vormgeving van het onderwijs. Het Nijverheidsonderwijs moest
primair van particulieren blijven uitgaan en de rijksoverheid moest zich beperken tot het verstrekken
van subsidies. 2 Door deze wet kon een breed scala aan beroepsopleidingen tot stand komen. De wet
kende bovendien het principe van de inbedding van het nijverheidsonderwijs in de behoeften van de
regio. Wanneer het ‘private’ initiatief niet de behoefte aan een of andere vorm van nijverheidsonderwijs
aangaf, dan kwam die er ook niet. Vanuit die gedachte kon de overheid in tegenstelling tot
het algemeen vormend onderwijs geen rijksscholen voor nijverheidsonderwijs oprichten Regionale
belangen werden vervolgens ook via de besturen van die nijverheidsscholen geëffectueerd;
committent van de regionale arbeidsorganisaties was vanzelfsprekend: stageplaatsen, excursies en
uitwisseling van docenten behoorden tot de normale gang van zaken. 3